Mutfaklarda enerji israfını azaltmanıza yardım edecek ipuçları
Mutfaklar evlerimizde enerji tüketiminin en fazla olduğu alanlar. Sürekli çalışan buzdolapları, yanan fırınlar ve diğer ev aletlerinin tamamı elektrik ya da gazla çalışıyor. Buna musluklardan akan suları ve hatta tükettiğimiz gıdaların üretim aşamasında harcanan enerjiyi bile dahil etmek mümkün. Peki mutfakta enerji tüketimini azaltmak için neler yapabiliriz? İşte çok işinize yarayacak birkaç fikir…
Öncelikle ev eşyalarıyla işe başlayalım. Biliyorsunuz günümüzde beyaz eşyaların tamamında enerji sınıflandırması bulunuyor. Elbette bütün eşyalarınızı değiştirin demiyoruz ancak değiştireceğiniz zaman, yeni alacağınız ürünün A sınıfında olmasına dikkat edin. Enerji konusunda en tasarruflu aletler A++ veya A+++ sınıfında olanlardır. Bunlar satın alma aşamasında daha düşük sınıftaki ürünlere kıyasla biraz daha pahalı görünebilirler, ancak orta-uzun vadede elde edeceğiniz kazançla fiyat farkını kolayca kapatabilirsiniz.
BUZDOLABINDA ENERJİ TASARRUFU
Buzdolabı sürekli çalıştığından çok fazla elektrik tüketen bir eşyadır. Buzdolabının termostatı iç sıcaklığın belli bir derecenin üzerine çıkmaması prensibine dayalı çalışır. Buzdolabının kapağını uzun süre açık tutmak ya da aralık bırakmak, içerinin ısınmasına yol açacağından buzdolabının fazla mesai yapmasına sebep olur.
Dahası buzdolabının yazın ve kışın aynı ayarda çalıştırılması da gereksizdir. Yazın daha yüksek ayarları kışın ise daha düşük ayarları kullanmaya çalışın. Son olarak buzdolabınızı ocak ya da radyatör yanı gibi ısı kaynaklarının yanına da yerleştirmemeye çalışın. Çok sıcak tencereleri de buzdolabına koymaktan kaçının. Çünkü bu da buzdolabının iç sıcaklığını düşürür. (Dikkat! Yemekleri tezgahta uzun süre bekletmek de bozulmalarına yol açarak başka bir israfa yol açabilir, ayrıca sağlığınızı tehdit edebilir.)
BULAŞIK MAKİNESİNDE ENERJİ TASARRUFU
Bulaşıkları elde yıkamak, bulaşık makinesi kullanmaya kıyasla çok daha fazla su tüketimine yol açar. Bu nedenle mümkün olduğunca makinenizi kullanmaya çalışın. Makineye koyacağınız bulaşıkları önden sudan geçirme hatasını da yapmayın. Bu hem gereksiz su tüketimi, hem de bulaşık makinesi deterjanının etkisizleşmesi sonucunu getirir. Her şekilde israfa yol açar.
Ancak makineyi kullanırken de tam dolu olmasına dikkat edin. Tam dolmamış bir makineyi sık sık kullanmak enerji tüketiminizi artırır. Eğer makineyi çok dolduramıyorsanız yarım yük ayarını kullanın veya varsa çevre dostu ayarını seçin. (Bu ayarda genelde bulaşık makinesinin en fazla enerji harcayan kurutma fonksiyonu devre dışıdır.) Dolu makinelerde ise 50 derecelik sıcaklık hem bulaşıklarınızın temizlenmesi hem de enerji tüketimi açısından optimum seviyedir.
FIRIN VE OCAK
Gelelim pişirme sırasında yaşanan enerji kayıplarına… Tencerelerin kapaklarının bir işlevi yemeğin sıçramasına engel olmaksa daha önemli bir işlevi de gıdalardan çıkan buharı hapsederek pişme süresini kısaltmaktır. Bu nedenle kapaksız tencerelerde yemek yapmaktan ya da yemek pişerken kapakları sık sık açıp kapatmaktan kaçının.
Düdüklü tencerelerde buharı hapsetme prensibi en üst seviyeye çıkar. O nedenle uzun sürede pişen et, bakliyat gibi yemekler için düdüklü tencere kullanmaya çalışın. Diğer yandan ısı iletkenliği yüksek olan metallerden yapılmış tencereler de özellikle zor pişen ürünlerin hazırlık aşamasında mutlaka elinizin altında olmalı. Yani malzemeye uygun tencere seçimi yapın.
Aynı şekilde ocağın hangi gözünü kullanacağınızı da tencerenize göre seçin. Büyük ocak küçük tencere eşleşmesinde ısının büyük bir kısmı dışarı gider. Büyük tencere küçük ocak eşleşmesinde ise tencerenin ve içindeki malzemenin ısınıp pişmesi çok daha uzun zaman alır. Bütün bunlar da aşırı enerji tüketimi ile eş anlamlıdır.
Sürekli açıp kapatma hatası fırınlar için de geçerlidir. Fırının içine soğuk hava girmesi iç sıcaklığın düşmesine ve pişme süresinin uzamasına neden olur. Üstelik kek gibi bazı tariflerde kapağı zamanı gelmeden önce açmak pişirdiğiniz ürüne de zarar verir.
ISITMA
Kaloriferli evlerde mutfaktaki radyatörün ayarı da diğer odaların altında tutulmalıdır. Çünkü mutfak özellikle yemek pişerken ocağın ve fırının sıcağıyla ısındığından kaloriferin çok fazla yanmasına ihtiyaç yoktur.