İtalyan menüsü nasıl olur? İtalyan yemeklerinin özellikleri nelerdir?
Dünyanın en sevilen ve en bilinen mutfaklarından biri İtalyan mutfağıdır. Genelde akıllara pizza, makarna ve risotto'yu getirse de aslında çok daha zengin bir yemek kültürüne sahiptir.
İtalya'da yemek yendiğinde asla tek bir tabak yemekle sofradan kalkılmaz. En az 2 hatta 3 farklı çeşit tek öğünde servis edilir. Buna tek istisna pizza olabilir. Zira pizzayı herkes tek başına yediğinden yanında en fazla ufak bir salata ya da önünden basit bir başlangıç gelebilir.
Tabii bir de menü düzeni vardır ki İtalya'da sofraların en önemli kuralıdır. Geleneksel bir İtalyan menüsü dört ana unsurdan oluşur. Bunlar antipasti, primi piatti (birinci tabak), secondi piatti (ikinci tabak), contorno (yan sebzeler) ve dolce (tatlı) şeklinde sıralanır. Yemeklere içecekler de eşlik eder.
Antipasti: Antipasti (tekili antipasto) bizim mezemize ya da İspanyolların tapas'ına benzer. Çok sayıda küçük atıştırmalıktan oluşan antipasti, zaman zaman sıcaklar ve soğuklar ya da deniz ürünleri ve kara ürünleri gibi kategorilere ayrılabilir. Antipasti tabağında zeytin, ançuez, sucuk dilimleri, biber, enginar kalbi, peynir çeşitleri, meyveler, krakerler gibi birçok çeşit bulunabilir.
Primi piatti: Primi piatti yani ilk tabak genellikle nişastalı bir üründür. Gnocchi, risotto ya da makarna olabileceği gibi, bir tart, sebzeli flan ya da ev sofralarından bahsediyorsak çorba da olabilir. Zaman zaman menülerde makarna ve fasulyeyle yapılan ve pasta fagioli denen yemek de karşımıza çıkabilir.
Secondi piatti: Secondi piatti yani ikinci tabak genellikle et yemeklerinden oluşur. Balık, tavşan ya da dana etinin yanı sıra bayram dönemlerinde kuzu ve keçi eti de yemeklere girer. Tavuk genelde sadece ev sofralarında karşımıza çıkar ancak restoranlarda hindi ve bıldırcın gibi ürünler tavuk yerine kullanılır.
Contorni: Contorni (tekili contorno), secondi piatti'yi destekleyen sebze yemekleridir. Çoğu zaman menülere dahil edilmez ancak ev sofralarında ve fiks menülerde zaman zaman secondi piatti, contorno ile beraber gelir.
Dolci: Dolci (tekili dolce) İtalyanca tatlı anlamına gelir. Tatlı olmadan İtalyan menüleri eksik kalır. Tiramisu'dan pannacotta'ya, cannoli'den gelato'ya birçok farklı tatlı, İtalyan yemeklerinin tamamlayıcısıdır.
Peki İtalya'nın en ünlü yemeklerini biliyor musunuz? Gelin en sık karşımıza çıkan tatları sıralayalım...
1- Pizza ve makarna: Söylemeye bile gerek yok, pizza ve makarna İtalya'nın tüm dünyaya yayılmış olan lezzetleri.
2- Arancini ve suppli: Dışı çıtır çıtır kızarmış peynirli, bezelyeli, kıymalı ya da domates soslu pirinç toplarına arancini deniyor.
3- Osso buco alla Milanese: Yani Milano usulü osso bucco (dana incik). Kısık ateşte uzun süre pişen ve lime lime olan bu eti herkes tatmalı.
4- Ribollita: Cucina povera yani fakir yemeği olarak görülen ribollita, artan malzemelerden yapılan bir karma yemek. Kelime anlamı "yeniden kaynatılmış" olan ribollita, Toskana'nın en önemli yemeği sayılıyor.
5- Saltimbocca: Et sarma diyebileceğimiz saltimbocca, için dana, tavuk ya da kuzu eti kullanılabiliyor. Sarmaların içleri genelde jambon ve sebzelerle dolduruluyor.