Bir sağlık sorunu ya da ilerleyen yaşı nedeniyle yumurta rezervi etkilenen ama anne olma ihtimalinden vazgeçmek istemeyen kadınlar, yumurta dondurma işleminden faydalanabiliyor. Ünlü oyuncu Jennifer Aniston’ın geçen haftaki söyleşisinde sarf ettiği “Biri bana ‘Yumurtalarını dondur’ deseydi her şeyimi verirdim” cümlesinden hareketle uzmanlarla ve bu yöntemi kullanan kadınlarla konuştuk.
#Yumurta RezerviErkeklerde sperm, kadınlarda ise yumurtalık kalitesi üzerine etkili birçok faktör bulunuyor. Genellikle sperm kalitesi, çevresel faktörlerle etkilenen bir yapıya sahiptir. Hava kirliliği, sigara dumanı, aşırı stres gibi etkenler spermlerde hasara yol açabiliyor. Ek olarak varikosel veya hormonal bozukluklar da spermler üzerine olumsuz etki yaratabiliyor. Bunların yanı sıra doğru gıdalarla dengeli beslenme, vücut sağlığı için olduğu kadar sağlıklı nesillerin devamı için de büyük önem taşıyor.
#SpermSon yıllarda yumurta kalitesi problemi giderek artıyor. Peki bu problemin önüne geçebilmek için yani yumurta kalitesini attırmak için neler yapılabilir? Daha çabuk bebek sahibi olma yolunda yumurta kalitenizi yükseltmek için neler yapabileceğiniz konusunda sizlere kısa kısa ipuçları vereceğim.
#Yumurtalık KalitesiEmbriyo, döllenmiş bir yumurtanın gelişim sürecinin erken evrelerinde oluşan ve canlı organizmanın temel yapılarını oluşturan hücresel bir yapıdır. Tüp bebek uygulamalarında kaliteli embriyo oluşması gebelik şansını artıran önemli bir faktördür. Yumurta ve sperm kalitesi, laboratuvar koşulları, genetik faktörler, doğru zamanlama ve embriyo takibi kaliteli embriyo oluşumunu etkileyen temel koşullar arasındadır.
#Tüp BebekKadınların 35 yaşından sonra yumurta sayısı ve kalitesi ciddi oranda azalmaktadır. Genetik ve çevresel birtakım faktörlere bağlı olarak bu değerlerin bazı kadınlarda daha genç yaşlarda da azaldığı ve erken menopoz sürecinin başladığı görülmektedir. Çocuk sahibi olamama problemiyle doktora başvuran kadınların %10- 30’unda yumurta rezervinin az olduğu tespit edilmektedir. Yumurtalık rezervi 30 lu yaşların başından itibaren azalmaya başlar,40 yaşına yaklaştıkça rezerv kaybı hızlanır.
#YumurtalıkSon yıllarda hem ülkemizde hem de Dünya genelinde ortaya konulan veriler kadınların kariyerine öncelik verdiğini; bu sebeple evlilik ve çocuk yapma fikrini ertelediğini göstermektedir. Bu tabloda özellikle 35 yaşından sonra evlenmeyi tercih eden kadınlar anne olmak istediklerinde başta yumurta rezervinde azalma olmak üzere birtakım problemlerle karşı karşıya kalmaktadır. Üreme tıbbında son yıllarda sıklıkla uygulanan yumurta dondurma yöntemi sayesinde kadınların hem kariyer hem de istedikleri yaşta çocuk yapması mümkün hale geliyor. Evlenmeden önce yumurtaların dondurularak saklanması ve aynı kalitede uzun yıllar korunması, iş dünyasındaki basamakları hızla tırmanan kadınların anne olmak için geç mi kalıyorum endişesini ortadan kaldırıyor.
#Yumurta DondurmaGünümüzde çocuk sahibi olma ihtimallerinin sağlık sorunları veya ilerleyen yaş nedeniyle olumsuz etkilenmesini önlemek isteyen birçok kadın, yumurta dondurma seçeneğine başvuruyor. Peki bu nasıl bir süreç? Kadınlar hangi gerekçelerle bu kararı alıyor? Bu soruları ve daha fazlasını uzmanlara ve yumurtalarını donduran ya da dondurmayı düşünen kadınlara sorduk...
#Yumurtalık DondurmaMenopoz adet döngülerinin bittiği, kadınlarda hormonal birtakım değişikliklerin olduğu ve buna bağlı olarak doğurganlığın sona erdiği bir dönemdir. Ortalama menopoz yaşı 48-50’dir; adet kanamalarının 40 yaşından önce sonlanması, birtakım cerrahi müdahalelerle yumurtalıkların alınması erken menopoz olarak değerlendirilir.
#MenopozAMH'nin en önemli özelliklerinden biri üreme sağlığı açısından kadınlar hakkında sağlıklı veriler oluşturmasıdır. Kadınların yumurta rezervini gösteren AMH, böylece yumurta kıtlığı veya erken menopoz gibi olumsuzlukları tespit edebilir. Sizler için AMH testine dair bilgileri derledik.
#AHM BelirtileriGiderek daha fazla kadın kariyer hedeflerine ulaşmak, eğitimini tamamlamak veya doğru kişiyi bulmak gibi nedenlerle çocuk sahibi olmak için 30'lu ve 40'lı yaşlarına kadar beklemeyi seçiyor. İleri yaşlarda çocuk sahibi olmak daha yaygın ve modern tıp sayesinde nispeten güvenli hale geldi. Peki ilerleyen yaşlarda hamileliğin riskleri var mı, yaş sınırı ne kadar yükseldi?
#SağlıkErkek kısırlığının teşhis edilebilen ve geri döndürülebilen nedenleri arasında yer alan varikosel hastalığı, her hastada yaşam konforunu azaltan belirgin şikâyetlere neden olmuyor. Tedavi sürecine başvurulmasını gerektiren semptomlara neden olmaması durumunda ise hastalığın ilerleyebildiği ve ilerleyen dönemde geri döndürmesi zorlu sonuçlara yol açtığı da biliniyor. Varikosel tedavisi için, gelişen tıbbi teknolojiler sayesinde elimizde çok güçlü bir tedavi yöntemi var; mikrocerrahi ile varikosel ameliyatı. Yine de her zamanki gibi tedavinin seçilmiş hastalara, teknikte uzmanlaşmış cerrahlar tarafından uygulanması başarının temelini oluşturuyor. Bu haftaki köşe yazımda hem varikosel hastalığı ile ilgili kısa bir bilgi aktaracağım hem de tedavi için uygun görülen hasta gruplarına değineceğim.
#Varikosel HastalığıYUMURTA rezervi teriminin kadının gebe kalma potansiyeliyle yakından ilişkili olduğunu belirten Batı Anadolu Central Hospital Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Neslihan Gürbüz, “Kız bebekler anne karnında yumurta üretmeye başlar. Kız embriyoda anne karnında yumurta sayısı 7 milyon, doğumda 2.3 milyon, ergenlikte 300 bin civarındadır. Yaşla beraber bu sayı düşer, çünkü her ay adet döngüsüyle beraber ortalama 300 yumurta kaybedilir. 35 yaşın üzerinde azalma giderek hızlanır. Sayı azalmasıyla beraber yumurta kalitesi de yıllar içerisinde azalır” dedi.
#1Kadınların 35 yaşından sonra yumurta sayısı ve kalitesi ciddi oranda azalmaya başlar. Genetik ve çevresel bazı faktörlere bağlı olarak bu değerlerin daha genç yaşlarda da azalarak erken menopoz sürecini başlattığı bilinmektedir. Yumurta rezervinin azlığı, üreme problemiyle doktora başvuran kadınların %10 ile 30’unda görülmektedir. Kimi vakalarda kadın yaşı genç olsa da yaşıtlarına göre az sayıda yumurtaya rastlanır. Her ay düzenli adet görmek yumurtalık rezervinin iyi olduğu anlamına gelmez.
#Yumurta RezerviÖzene bezene seçip bir karpuz aldınız, nasıl çıkacak diye heyecanla kesiyorsunuz ve bir bakıyorsunuz içinde çatlaklar. Kesin çok iyi olgunlaştığındandır diye düşünüyorsunuz ve önemsemiyorsunuz ama içindeki o çatlaklar bir tehlikenin habercisi olabilir mi?
#HekstraKadınların hayatlarının yaklaşık olarak üçte birini menopozda geçirdiğini söyleyen Bodrum Amerikan Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Kemal Göl, menopoza giren kadınların bu süreçte yaşam kalitelerinin korunması için mutlaka bir jinekologla temasa geçmeleri gerektiğini söyledi.
#İzmirKadın ve erkek biyolojisi hakkında araştırmalar sonuçlandıkça elde edilen verilerin tedavi yaklaşımlarında önemli kazanımlar sağlayacağını dile getiren Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Erkut Attar, “Kadınlar Günü” özelinde hangi sağlık sorunlarının kadınları daha fazla etkilediğini anlattı.
#Prof. Dr. Erkut AttarÇikolata kisti, radyoterapi ve kemoterapi tedavisi, sigara kullanımı gibi durumların yumurta sayısını ve kalitesini düşürdüğünü söyleyen Tüp Bebek Bölümünden Doç. Dr. Gonca Yetkin Yıldırım, "Yumurtalık rezervi düşük olan çoğu kadında hiçbir belirti görülmez. Düşük yumurtalık rezervi olan kadınlarda tüp bebek tedavisine gecikmeden geçilmelidir. Tüp bebek tedavisi dışındaki tedavilerle zaman kaybı yaşanmamalıdır" dedi.
#Tüp BebekTüp bebek tedavisi infertilite (kısırlık) konusunda yıllardır tercih edilen bir yöntem. Ancak tedavi öncesi, sırası ve sonrası için akıllarda bazı sorular yer almakta. Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Dr. Ümit Zeteroğlu tüp bebek tedavisi ile ilgili hastaların en çok yanıt aradığı 10 soruyu yanıtladı.
#Tüp BebekHem kadınlarda hem erkeklerde görülen infertilite yani kısırlığın altında birçok nedenin yatabileceğini söyleyen Tüp Bebek Bölümünden Doç. Dr. Gonca Yetkin Yıldırım, “Adet düzensizliği en dikkat çeken belirtilerdendir. Ayrıca gebelik olmadığı halde göğüslerden süt gelmesi, obezite, hormon bozukluğuna bağlı aşırı tüylenme ve akne problemi, erkeklerde sertleşme ve boşalma ile ilgili sorunlar, testislerde ağrı ya da şişlik gibi durumlar söz konusuysa gecikmeden bir doktora başvurulmalı” dedi.
#İnferteliteHer 80 kadından 1’inde ömrünün bir döneminde yumurtalık kanseri görülebilir. Yumurtalık kanseri hastalarının yüzde 70 ila 80’i ileri evrede tanı alıyor. Çünkü yumurtalık kitleleri, kendi etrafında dönüp ağrıya yol açmadığı sürece veya yayılıp karın içerisinde sıvı oluşturmadığı sürece şikayete yol açmaz ve fark edilemez.
#Yumurtalık KanseriTüp bebek uygulamasında başarıyı etkileyen en önemli faktörler; erkeklerde sperm sayısı ve yumurtalık kapasitesini belirleyen kadın yaşıdır. Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Koray Altunay, çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin sperm, yumurta sayısı ve kalitesini korumak için tüp bebek tedavisini ertelememeleri gerektiğine dikkat çekti.
#Tüp Bebek