TÜRKİYE ile Rusya arasındaki ilişkilerin 2024 yılı içindeki seyrini değerlendirmek istediğimizde, bu dönemde ilişkilere etkisi açısından tek başına en önemli olayın geçen ay başında Suriye’de Esad rejiminin çökmesi olduğunu vurgulamak gerekecektir.
#SuriyeAnkara’da medya temsilcileriyle buluşan Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler başta Suriye olmak üzere, Irak’ta terörle mücadelede son durumdan teğmenler soruşturmasına kadar gündeme ilişkin başlıklarda önemli mesajlar verdi. Suriye’de yeni yönetim talep ederse Türkiye’nin desteğe hazır olduğunu belirten Milli Savunma Bakanı, Türkiye için öncelikli başlığın terör örgütünün tasfiyesi olduğunun altını çizdi. Beşar Esad’ın Şam’dan Moskova’ya kaçarken Türkiye hava sahasını kullanmadığını da belirten Güler, Rusya’nın Suriye’de kalmak için elinden geleni yapacağı görüşünde.
#Milli Savunma BakanıAgence France-Presse (AFP) haber ajansına konuşan Esad rejiminden 5 yetkili, devrik liderin son anlarını anlattı. Esad'ın son ana kadar kimseye bir şey söylemediğini anlatan kaynaklar gelişmelerin sarayda adeta deprem etkisi yarattığını anlattılar.
#Beşşar Esadİsrail, Beşşar Esad rejiminin devrildiği Suriye'nin başkenti Şam'ın stratejik bölgesi olan Kasyun Dağı çevresinde devrik lider Esad'in kardeşi Mahir Esad'in daha önce komuta ettiği 4. tümenin karargahına hava saldırısı düzenlerken, ABD medyası Türkiye'nin bölgesel etkisinin giderek arttığına dikkat çekti ve Esad'ın devrilmesi sonraki süreçte Ankara'nın merkezi bir rol oynayabileceğini yazdı. Öte yandan Suriye'de Rus birlikler, konuşlu oldukları başkent Şam ve Humus ilinden ayrılarak ülkenin batısındaki Lazkiye ilinde bulunan Hımeymim Hava Üssüne konvoy halinde çekiliyor. Hava üssünden gelen görüntülerde teçhizatın kargo uçaklarına yerleştirildiği görüldü.
#SuriyeSuriye’de denklem değişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın işaret ettiği gibi yeni bir Suriye gerçekliği ortaya çıktı. 60’lı yıllarda Ortadoğu’yu kasıp kavuran Baas rejimi çöktü, Esed kaçtı, 61 yıllık rejim 12 günde tarihe karıştı. Suriye, Suriyelilerin oldu.
#SuriyeSuriye’de HTŞ ve muhalif grupların Esad rejimi karşısında harekete geçip kısa sürede Halep’i alması ve Hama kapısına dayanması üzerine Suriye’de Astana süreci çerçevesinde garantör ülkeler Türkiye, Rusya ve İran dışişleri bakanı, krizi ele almak üzere cuma günü Katar’ın başkenti Doha’da toplanıyor.
#SuriyeArnavutluk-Sırbistan ziyaretleri dönüşü uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlayan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Toplumumuzda cezasızlık algısına müsaade edemeyiz. Cezaların ıslah edici ve caydırıcı olması noktasında sorunlu alanlara neşter vuracak yasal düzenlemeler yapacağız” dedi.
#Cumhurbaşkanı Tayyip ErdoğanCumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Arnavutluk-Sırbistan ziyaretleri dönüşü uçakta gazetecilere yaptığı açıklamada, "İsrail’in savaşı tüm bölgeye yayma çabaları, diğer yanda terör örgütlerinin bölücü ve yıkıcı faaliyetleri ortadayken, küçük çıkar hesaplarını bir kenara bırakarak dayanışma içinde bölgeyi kurtarmamız lazım. Yükümüz ağır, işimiz çok" ifadelerini kullandı. Erdoğan, "Netanyahu ve çetesinin gördükleri rüyalar kâbusa dönüşecek. Filistin özgür olacak, Lübnan özgür kalacak. Kanlı ellerini uzattıkları her toprak parçasında, vatanlarını savunan yiğitlerin haklı ve soylu direnişi ile karşılaşacaklar" dedi. Öte yandan Erdoğan, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin DEM Parti grubuyla tokalaşmasıyla ilgili, "Ortada net ve kararlı bir biçimde uzatılan bir el var. Sayın Bahçeli'nin ortaya koyduğu tavrı ülkemizin demokrasi mücadelesi için olumlu ve anlamlı buluyoruz. Sayın Bahçeli, Türkiye'nin siyasi yapısında uzlaşma ve diyalog çağrısının önemine burada bir vurgu yapıyor. Dolayısıyla Sayın Bahçeli'nin bu attığı adım, bir kenara konulamaz. Bahçeli'nin özellikle attığı bu adım bana göre çok çok önemli bir adımdır" diye konuştu.
#Cumhurbaşkanı Erdoğanİçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, 8 ilde düzenlenen Kuyu-21 Operasyonları'nda 18 ülke tarafından haklarında Interpol'ün kırmızı bülten ve difuzyon mesajı bulunan 25 şüphelinin yakalandığını duyurdu.
#Kuyu-21 OperasyonlarıTÜRKİYE ile Suriye arasında ilişkilerin normalleşmesinden yana olduğunu son aylarda defalarca dile getiren Rusya, sürece bir an önce gerekli ivmenin kazandırılması için iki ülke lideri Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın bir araya gelmelerinin yerinde olacağını açıkladı.
#TÜRKİYERusya ve Türk askerlerinin İdlib’in güneyindeki M4 karayolunda 4 yıl önce güvenlik nedeniyle ara verdiği devriyelere yeniden başlayacağı öne sürüldü. Suriyeli El Vatan gazetesi, devriyelerin Ankara-Şam normalleşme adımlarına paralel olarak planlandığını yazdı.
#RusyaCumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kazakistan ziyareti dönüşü uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı. Kayseri ve Suriye'deki provokasyonlar hakkında konuşan Erdoğan, "Biz bu oyunları da, nasıl bozacağımızı da çok iyi biliriz. Alçakça bir hadise üzerinden kaos planlayanlara da, istismarlara da müsaade etmeyiz." dedi. Suriye ile normalleşme sürecine ilişkin konuşan Erdoğan, "Putin ile Beşar Esed’e bir davetimiz olabilir. Sayın Putin Türkiye’ye bir ziyaret gerçekleştirebilirse, bu yeni bir sürecin başlangıcı olabilir." ifadelerini kullandı. Ekonomi ile ilgili adımların olumlu sonuçlar verdiğini belirten Erdoğan, "Programımız çalışıyor. Enflasyonda düşüş daha yeni başladı. Hızlanarak devam edecek." mesajını verdi. Ayrıca Erdoğan, UEFA'nın Merih Demiral için başlattığı soruşturmaya yönelik gerekli adımların atıldığını ve cumartesi günü Hollanda maçına gitme kararı aldığını açıkladı.
#Cumhurbaşkanı ErdoğanRusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev’in geçen hafta gerçekleştirdiği Şam ziyareti sırasında Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın Türkiye ile normalleşmeye belli koşullarla açık olduğu konusunda yaptığı çıkış ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın buna verdiği olumlu karşılıkla birlikte iki komşu arasındaki normalleşme dosyası gündemimize iyice yerleşmiş bulunuyor.
#EsadMilli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, Erzurum'da katıldığı bayramlaşma töreninde yeni müfredatla ilgili tartışmalara değindi. Müfredatın son 2,5 aydır Türkiye'de tartışıldığını belirten Bakan Tekin, "Evrensel ölçütlere uygun bir müfredat oluşturmaya çalıştık. Biz bundan 30-40 yıl öncenin müfredatıyla, 30-40 yıl öncenin bakış açısıyla çocuklarımıza ha bire bilgi yüklemeye devam ediyoruz. Dünya bunu terk etti artık" dedi.
#Milli Eğitim Bakanıİsrail Başbakanı Netanyahu’nun Refah’a saldırma ısrarı sürerken, Mossad’ın Gazze’de anlaşma önerisinin Netanyahu tarafından reddedildiği ortaya çıktı. Diğer yandan Uluslararası Adalet Divanı, Gazze’deki soykırıma ilişkin endişelerin arttığını açıklayarak, Filistinlilerin haklarının ihlal edilmeyeceğinin güvence altına alınmasını talep etti.
#GazzeMilli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, "Bütün dünya, 'Türkiye tökezlesin, hükümet tökezlesin. Türkiye'nin başına da aynı çorapları örelim' diye bekliyor. Başımızda bu şekilde aç kurtlar gibi bekleyen uluslararası yapılara müsaade edecek miyiz? 14-28 Mayıs'ta etmedik" ifadelerini kullandı.
#ERZURUMHER yeni yılın başında bir yıl öncesinin dış politika alanındaki kayda değer gelişmelerini belli başlıklar altında değerlendirmeye çalışıyorum. Bu yazı serileri Türkiye’nin dış ilişkilerindeki ana yönelişleri okumak bakımından da özet bir çerçeve sunuyor.
#Suriye