Güncelleme Tarihi:
AFP haber ajansına konuşan beş eski yetkili, rejim karşıtı grupların Pazar günü Şam'ı ele geçirip hükümeti devirmesinden saatler önce Beşşar Esad'ın çoktan ülke dışına çıktığını ve son ana kadar neredeyse hiç kimseye bir şey anlatmadığını söylediler.
BİR GECE ÖNCE DANIŞMANINDAN KONUŞMA HAZIRLAMASINI İSTEDİ
İsmi açıklanmayan kaynaklara göre Esad bir gece önce yakın danışmanı Buthaina Shaaban'dan bir konuşma hazırlamasını bile istedi ancak bu konuşma hiçbir zaman gerçekleştirilmedi.
Esad o gece 02:30'da saraydan ayrıldı. Şam havaalanından Rusya'nın Suriye'deki Hmeimim hava üssüne, oradan da ülke dışına kaçtı.
Güvenlik nedeniyle isminin açıklanmasını istemeyen bir yetkili AFP'ye yaptığı açıklamada Esad'ın en yakın sırdaşlarına bile haber vermeden ülkeden ayrıldığını belirterek “Suriye ordusunun Dördüncü Tugayı'nı komuta eden kardeşi Mahir, askerleri ile Şam'ı savunurken olayı tesadüfen duydu. Bir helikoptere binip Bağdat'a gitmeye karar verdi” dedi.
AFP'nin haberine göre, silahlı gruplar 27 Kasım'da Suriye'nin kuzeyinde saldırıya geçtiklerinde Esad, eşi Esma'nın kanser tedavisi gördüğü Moskova'daydı.30 Kasım'da ülkeye döndüğünde Suriye'nin ikinci kenti Halep artık hükümetinin kontrolü altında değildi. Ertesi hafta muhalif gruplar Hama ve Humus'u peş peşe ele geçirdikten sonra başkente ulaştılar.
Esad'ın sarayında görevli bir yetkili, Şam düşmeden bir gün önce Esad'ı hiç görmediklerini belirterek "Onun orada olduğunu biliyorduk ama kimse ile görüşmüyordu. Hiçbir açıklama yoktu bu durum üst düzey yetkililerde bile büyük kafa karışıklığına neden oldu. Bu durum çok garipti" dedi.
Aynı yetkili Halep'in düşmesinin herkesi şoke ettiğini anlattı ve “Perşembe günü saat 11:30'da Hama'daki birliklerle görüştüm ve bana şehrin kilit altında olduğunu ve içeri bir farenin bile giremeyeceğini söylediler. İki saat sonra savaşmamaları ve Humus'ta yeniden konuşlanmaları emrini aldılar. Askerler çaresizdi, kıyafetlerini değiştiriyor, silahlarını atıyor ve evlerine dönmeye çalışıyorlardı. Emri kim verdi? Bilmiyoruz" ifadelerini kullandı.
ORDU ÇOKTAN ARŞİVLERİ İMHA ETMEYE BAŞLAMIŞTI
Cumartesi sabahı Esad'ın bir konuşma yapacağı söylendi, ekipmanlar hazırlandı ancak daha sonra konuşmanın Pazar gününe ertelendiği öğrenildi. Üst düzey yetkililer bunlar olurken Suriye ordusunun arşivleri ateşe vererek imha etmeye başladığından habersizdi.
Esad'ın konuşma hazırlamasını istediği yardımcısı emri yerine getirmişti ancak Esad'a bir türlü ulaşamıyordu. Esad'ın medya direktörü Kamel Sakr gazetecilere başkanın kısa sürede bir açıklama yapacağını söyledi ancak daha sonra o da İçişleri Bakanı Muhammed El Rahmun gibi telefonlarına cevap vermemeye başladı.
Esad'dan gelecek açıklamayı beklediklerini anlatan saray yetkililerinden biri “Böyle bir senaryoyu asla hayal edemezdik.” derken, kendilerine başkanın hala sarayda olduğu konusunda güvence verildiğini belirtti.
Saat 02:00'den hemen önce bir istihbarat görevlisinin kendilerini arayarak tüm hükümet yetkililerinin ofislerini ve konumlarını terk ettiğini söylediğini anlatan kaynak bunun bir şok etkisi yarattığını anlatan yetkili şu ifadeleri kullandı;
"Şehir merkezinde Emevi Meydanı'na vardığımızda, kaçan ve ulaşım aracı arayan çok sayıda asker vardı. Farklı birimlerden binlerce kişi vardı, sonradan öğrendik ki üstleri onlara kaçma emri vermiş. Şam'ı terk eden on binlerce araba ve yayayı gördüğüm an her şeyin bittiğini ve Şam'ın düştüğünü anladım.”