Borsa İstanbul’da 23 Temmuz’dan bu yana düşen bir trend var. Bir gün yükseliş, ertesi gün düşüş, öngörülemez bir görünüm hakim. Adeta sabır sınıyor. Bu ortamda hisse seçiminde kârlılık analizleri kadar bilançoların borçluluk yapısına daha yakından bakılması gereken bir süreçten geçiyoruz. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “BIST 50’deki açığa satış yasağını kaldırmayı değerlendiriyoruz” açıklaması bir tepki yükselişi getirse de borsadaki yaraya tek başına merhem olması zor.
#Borsa İstanbulCumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2025-2027 dönemine ilişkin enflasyon, istihdam, büyüme gibi temel makro ekonomik hedeflerin yer aldığı Orta Vadeli Program’ı (OVP) kamuoyuna açıkladı. Enflasyon beklentisi bu yıl için yüzde 33’ten yüzde 41.5’e çıkarılırken; cari açık hedefi bu yıl için yüzde 3.1’den yüzde 1.7’ye düşürüldü. Dolar/TL tahmini ise 2024 için 36.8 seviyesinden 33.2’ye; 2025 için de 43.9’dan 42’ye revize edildi.
#OVPMoody’s’in not artırımı geride kaldı, şimdi iç piyasaların yeni bir beklentiye ihtiyacı var. Gündem bulmakta zorlanan borsadaki düşüşün bir nedeni de kâr satışları. Öte yandan para girişlerinin azalması ve dış borsalardaki satıcılı seyir de düşüşe katkı yapıyor. Yabancı yatırımcı ise borsada bir hamle yapmak için banka bilançolarını görmek istiyor olabilir.
#Borsa İstanbulPiyasalarda olumlu fiyatlamaya konu olan Moody’s’in kredi not artırımı geldi. Bu artışı ekonomik programın sonuçlarından biri olarak görmek gerekir. 11 yıl sonra ve ilk defa iki kademe birden gelen artışın piyasalara olumlu yansımaları beklenebilir. Moody’s, S&P ve Fitch gibi en önemli reyting şirketlerine göre Türkiye halen yatırım yapılabilir seviyenin dört kademe altında bulunuyor. Ancak bu trend devam ederse Türkiye bu açığı hızla kapatabilir.
#Borsa İstanbulSon bir yıldır uygulanan ekonomik programın hedefleri gerçekleştikçe piyasanın güveni de artmaya başladı. Ekonomi yönetimi enflasyonda “Mayıs ayına kadar zirve, yılın ikinci yarısı için ise düşüş” yönlü bir takvim veriyordu. Bunun ilk adımı atıldı, temmuz ve ağustos sonrası baz etkisiyle düşüşün hız kazanması bekleniyor. Dezenflasyon sürecinin başlamış olmasının verdiği rahatlama ile piyasa bozucu olumsuz bir haber akışı olmadığı taktirde Borsa İstanbul başta olmak üzere piyasalarda olumlu etki sürebilir.
#TCMBPiyasaların gözü, seçim sonrasında yabancı yatırımcıların tavrında. 22 Mart sonrasındaki haftada yabancılar 325 milyon dolarlık net alım yaptı. Merkez’in faiz artırımından sonra gelen bu alımlar, yabancıların uygulanan politikalara desteğinin devam ettiği şeklinde yorumlanabilir. Şimdi seçim sonuçları kadar uygulanan ekonomik programın devamlılığı konusundaki beklentiler de önem kazanmış durumda.
#TCMBŞubat ayı dış ticaret verileri Ticaret Bakanı Ömer Bolat tarafından Adıyaman’da açıklandı. Şubat 2024’te ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13.6 artarak 21 milyar 86 milyon dolara yükseldi. İthalat ise aynı dönemde yüzde 8.5 azaldı ve 28 milyar 87 milyon dolara geriledi.
#Dış Ticaret AçığıSon dönemde yabancı yatırımcıların Türkiye’ye olan ilgisinin arttığını söyleyen DEİK Başkanı Nail Olpak, bunun yatırıma dönüşmesi için yabancıların hem hedeflerin tutmasını hem de yerel seçim sonuçlarını beklediğini belirtti. Olpak, “Avrupa ve ABD’den yatırım sinyalleri alıyoruz. Enerji, dijitalleşme, gıda, tarım ve sağlık sektörleri yatırım için en çok konuşulan alanlar” dedi.
#Goldman SachsKredi derecelendirme kuruluşu S&P’nin takvim dışı bir kararla Türkiye’nin görünümünü “durağandan pozitife” yükseltmesi sürpriz ve olumlu bir gelişme. Eylül ayında hatırlanırsa negatiften durağana revize etmişti. Bunun bir sonraki adımı not artırımı olabilir. 15 Aralık’ta Moody’s’den takvim gereği Türkiye’nin kredi notu açıklaması bekleniyor. Büyük bir olasılıkla S&P benzeri bir açıklama oradan da gelebilir. Olumlu görünümün korunduğu Borsa İstanbul’da çıkışın devamı için yabancı yatırımcıların ilgisinin sürmesi daha önemli hale geliyor.
#TCMBPiyasalar Ortadoğu kaynaklı gelişmelere odaklandı. Öncü merkez bankalarının faiz kararları baskı altındaki piyasalarda bir rahatlama sağlasa da İsrail-Hamas savaşı konusundaki belirsizlikler iyimserliği sınırlayan bir gelişme olarak geçerliliğini sürdürüyor. Borsada ise bilanço değerleme rasyolarına göre oldukça iskontolu bir görünüm var.
#OrtadoğuKripto para piyasaları uzun zaman sonra yatırımcıların zararlarını azaltacak yükselişlere sahne olmaya başladı. Yılbaşından bu yana yüzde 100'ü aşan Bitcoin'deki primli seyir 35 bin dolar seviyelerine kadar çıktı. Uzmanlar, Türkiye'nin FATF standartlarına tam uyum sağlama hedefi ve kripto varlıkların düzenlenmesiyle ülkenin FATF "gri liste"den çıkarılması amacı ile uyumlu olarak ilerleyeceği öngörüyor.
#Kripto ParaCumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, New York'ta düzenlenen 78'inci Birleşmiş Milletler Genel Kurulu sonrası Türkevi'nde gazetecilerin gündeme dair sorularını yanıtladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, emeklilerin ücretlerinde ne zaman artış olacağıyla ilgili olarak, "Fazla uzamaz. Yani en kısa zamanda. Uyguladığımız Orta Vadeli Programın başarıya ulaşmasıyla birlikte oluşacak refah artışında toplumun tüm kesimleri gibi tabii ki emeklilerimiz de payını alacaktır" ifadelerini kullandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, çok konuşulan Elon Musk ile görüşmesinin detaylarını da anlattı. Erdoğan, "Musk ile gerek Tesla'nın Türkiye'de yatırım yapması gerekse uzay çalışmalarında müşterek adım atma konularını görüştük. Arkadaşlarımızla bir çalışma inşallah yapacaklar. Ben kendisini İzmir Teknofest'e davet ettim. İzmir Teknofest'e de büyük ihtimalle gelecek" dedi.
#Cumhurbaşkanı ErdoğanPiyasaların ‘Asıl gösterge bu’ diyerek merakla beklediği dünkü Merkez Bankası toplantısından beklentilerin üzerinde faiz kararı çıktı. Üç üyesi yenilenen Para Piyasası Kurulu, politika faizini 750 baz puan artırdı. Böylece Hafize Gaye Erkan’ın başkanlığından bu yana geçen son üç aylık dönemde faiz üç kez artırılarak yüzde 8.5’ten yüzde 25’e yükselmiş oldu.
#Merkez BankasıHazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda enflasyonla mücadele vurgusu yaptı. Şimşek "Ödemeler dengesini iyileştirme, kamu açıklarını azaltma ve enflasyonu düşürme amacı doğrultusunda tedbir almaya ve uygulamaya devam ediyoruz. İhracata ve yatırımlara kanalize olacağız" dedi.
#Hazine Ve Maliye BakanlığıBorsada kâr satış denemeleriyle birlikte çıkış trendi sürüyor. Geri çekilmeler alım fırsatı olarak kullanıldı. Son iki ayda yüzde 55’e yakalaşan prime rağmen “yükseklik korkusu” çok telaffuz edilmiyor. İlk destekler 6.650-6.600 ve 6.500 seviyelerinde. 6.500 seviyesinin üzerinde kalınması çıkışın devamı açısından önemli. Yurtdışı piyasalarda önümüzdeki hafta ise merkez bankalarının faiz kararları beklenecek.
#Borsa İstanbulBu hafta TCMB’nin faiz kararı ve sonrasında piyasaya etkileri takip edilecek. Faiz artışının; talepte ve ekonomide soğuma, TL’ye değer kazandırma, ekonomideki yavaşlamaya bağlı olarak kredilerde sıkılaşma ve enflasyon hızında düşüş gibi bazı sonuçları beraberinde getirmesi muhtemel. Faiz kararıyla piyasaların Mehmet Şimşek’e tanıdığı kredinin sınırları da test edilecek.
#BorsaKurlar artarken herkesin gözü kulağı ekonomideki gelişmelerde. Geçen salı yazımda Mehmet Şimşek politikaları için “zaman ve sabır” vurgusuna dikkati çekmiştim. Hazine ve Maliye Bakanı hem bu iki kavramı içeren hem de dikkat çeken mesajlar veren bir açıklama yaptı. Önce bu açıklamanın ana başlıklarını hatırlatacağım, sonra da bu açıklamaların arkasındaki gelişmeleri, bir anlamda şifreleri, “Ekonomide neler oluyor?” sorusuna da yanıt vermeye çalışarak sizlerle paylaşacağım.
#Mehmet ŞimşekHafize Gaye Erkan’ın Merkez Bankası’na atanan ilk kadın başkan olması bekleniyor. Hafize Gaye Erkan, ABD’de ‘Müthiş Türk Kızı’ olarak da biliniyor. Erkan, beklendiği gibi atanırsa ilk sınavı 22 Haziran’da olacak. 22 Haziran’daki Para Politikası Kurulu’nda yüzde 8.5 olan politika faizinin aynı kalıp kalmayacağı piyasadaki en büyük soru.
#Hafize Gaye Erkan