‘Yatırım sinyalleri alıyoruz’

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, 2023 değerlendirmesi ve 2024 beklentilerini paylaştığı basın toplantısında enflasyondan asgari ücrete, Ukrayna ile Ortadoğu’daki savaşın Türkiye ekonomisine etkilerinden yabancı yatırımcıların ilgisine kadar birçok konuda açıklamalarda bulundu.

Mayıs seçimlerinden sonraki ekonomi yönetimiyle birlikte öngörülebilirliğin, buna bağlı olarak da yabancı yatırımcıların Türkiye’ye ilgisinin arttığını söyleyen Olpak, “Önceki ekonomi yönetimi de bu ülkenin insanları şimdiki yönetimdekiler de... Seçimlerden sonra bizi memnun eden konu, öngörülebilirliğin artmasıdır” dedi.

Avrupa ve ABD’den yatırım sinyalleri aldıklarını; enerji, dijitalleşme, gıda ve tarım ile sağlık sektörlerinin yatırım için çok konuşulan alanlar olduğunu kaydeden Olpak, “Yeni ekonomi yönetiminin açıkladığı yeni ekonomi politikalarının hedeflerinin ne kadarının gerçekleştiğini takip ediyorlar. Yılın kapanışını bekleyeceklerdir. Muhtemelen, dillendirilmese de mart ayındaki yerel seçimleri de bir miktar bekleyeceklerdir. Bu söylenmiyor ama ben hissiyatımı ifade etmiş olayım” diye konuştu.

BELİRSİZLİK KALKINCA İLGİ DE ARTTI

Bu yıl Goldman Sachs’ın genel merkezinde düzenlenen Yatırım Konferansı’na Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile birlikte DEİK yöneticileri de gitmişti. O toplantıda Türkiye’ye olan ilginin arttığını yerinde gördüklerini anlatan Olpak, bu ilginin artmasının nedenlerine ilişkin ise şunları söyledi:

“Hem bizim hem yatırımcıların istediğimiz ve istemediğimiz durumlar nedir? Zıplayan, nereye gideceği öngörülemeyen bir döviz kurunu hiçbirimiz istemeyiz. Belirsizlik istemeyiz. Ne isteriz, öngörülebilir olmayı. Doların bugün 29 lira mı 49 lira mı olacağı önemlidir ya da faiz oranlarının hangi seviyede olduğu önemlidir ama acaba ‘mevcut faiz oranları paldır küldür aşağı mı inecek, yoksa artmaya devam mı edecek’ düşüncesi, yani nasıl seyredeceği konusunda belirsizlik varsa bu istenen bir durum değil. Dolayısıyla  daha öngörülebilir bir sistemin olduğunu yatırımcılar da görüyor ve buna bağlı olarak ilgi de artıyor.”

ASGARİ ÜCRET AÇIKLAMASI: ZORLANSAK DA TELAFİ EDERİZ

18 Aralık’ta ikinci kez toplanacak olan Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun belirleyeceği rakama ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Olpak, “Asgari ücrette masada oturanlar belli. Hayat standartlarının nereye geldiği, ne kadar zorlaştığı da belli. Bunu kira fiyatlarının geldiği seviyeden de görüyoruz” dedi. Yeni asgari ücretin ihracatçının rekabetçiliğini sekteye uğratmayacak bir rakam olmasından ziyade refah payından feragat edilmeden belirlenmesi gerektiğini söyleyen Olpak, “İhracatçı bu durumdan etkilenmez mi, tabii etkilenir ama biz telafi ederiz; o etkilenecek bu etkilenecek diye gereken tutar verilmeyecek gibi bir durum olamaz” diye konuştu.

‘2024’TE ENFLASYON BELİRLEYİCİ OLACAK’

Enflasyonun geçen yıldan itibaren belirleyici faktörlerden biri olduğunu söyleyen Nail Olpak, “2024’ün de belirleyici faktörü enflasyon ve uygulanan mali politikalar olacak” dedi. Ücretlere yapılacak yeni yıl zamlarıyla birlikte ocaktan itibaren yukarı yönlü seyir izlemeye devam etmesini bekledikleri enflasyonun, gelecek yılın ikinci yarısından itibaren ise aşağı yönlü seyredeceğini öngördüklerini belirten Olpak, “Mart seçimlerinden sonra krediler açılacak mı, bu da kafalarda olan sorulardan biri. 2024 kolay bir yıl olmayacak ama zor bir yıl olmayacağını da söylemek isterim” değerlendirme-sinde bulundu.

İSRAİL’E İHRACAT KASIMDA YÜZDE 44 GERİLEDİ

Nail Olpak, İsrail ve Filistin arasındaki savaşın Türkiye’nin dış ticaretine olan etkilerine ilişkin de açıklamalarda bulundu. Son iki ayda hem İsrail ile dış ticaretin yüzde 30-40 oranında gerilediğini söyleyen Olpak, “Bu, insanlarda oluşan tepkinin bir sonucu aslında” dedi.  Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) verilerine bakıldığında Türkiye’nin İsrail’e ihracatının Kasım 2023’te yıllık bazda yüzde 43.9 düşüşle 301.9 milyon dolara gerilediği görülüyor. 2023 Ocak-Kasım aralığında ise Türkiye’nin İsrail’e ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 23 düşüşle 4.7 milyar dolara geriledi. TÜİK verilerine göre de, Türkiye’nin İsrail’den ithalatı ekim ayında 98.7 milyon dolar, ocak-ekim döneminde 1.4 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.