Dikkatler ‘Merkez’de’

Borsa İstanbul’da kâr satışlarına rağmen çıkış eğilimi korunuyor. Döviz kurları ve gösterge tahvil faiz oranlarında da yükseliş hâkim. Birbirine alternatif iki piyasanın (para ve sermaye) aynı yönde hareket etmesi bazen piyasa şartları gereği olabiliyor. Bulunduğumuz dönem de öyle bir süreç. Bu görünüme sebep olan gerekçe, seçim sonrası gelen yeni ekonomi yönetimi ve politika değişikliği olasılığı. Bu açıdan 22 Haziran’daki TCMB toplantısı ve faiz kararı değişikliğin ilk eşiği gibi görülüyor. Beklentiler, faiz artışlarının başlayacağı yönünde. Agresif mi, yoksa ılımlı mı olacağı konusunda net görüş oluşmuş değil. Ama piyasa sert bir yükseliş olasılığını biraz daha güçlü görüyor.

‘ONAYLANMIŞ’ BİR DEĞİŞİKLİK

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Hazine ve Maliye Bakanımızın şu andaki düşüncesi noktasında, biz tabii kendisine burada atacağı adımları süratle, rahatlıkla Merkez Bankası’yla beraber atmasını kabullendik” dedi. Ayrıca Erdoğan, “’Cumhurbaşkanı faiz politikalarında ciddi bir değişime mi gidiyor yanılgısına düşmesinler, ben aynıyım, ama” diye de ilave etti. Yapılacak değişiklik bir bakıma onay almış görülüyor. TCMB faizi artırırsa adımın büyüklüğü önemli olacak tabii ki. Gerçi tahvil ve mevduat faiz oranlarıyla TCMB politika faizi arasında uçurum var. Piyasa kendi fiyatlamasını çoktan yaptı. TCMB faiz artışı sonrası piyasa faizleri üzerindeki etkileri ayrıca takip edilecek.

SINIRLAR TEST EDİLECEK

Faiz artışının; talepte ve ekonomide soğuma, TL’ye değer kazandırma, ekonomideki yavaşlamaya bağlı olarak kredilerde sıkılaşma ve enflasyon hızında düşüş gibi bazı sonuçları beraberinde getirmesi muhtemel. Bu durumda bankacılık sektörüne etkileri ayrıca takip edilecek bir konu. Özellikle bankaların taşıdığı daha düşük faizlerden edinilmiş tahvil bonoların durumu tekrar gözden geçirilecek. TCMB faiz kararıyla bir bakıma, yeni Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e piyasaların tanıdığı kredinin sınırları test edilecek gibi bir hava hâkim. Faiz artar ve bu durum mevduat, tahvil faiz oranlarına da yansırsa, Borsa İstanbul’a ilk aşamada rakip olarak görülebilir. Döviz kurlarına ise satış olarak yansıması olasıdır. Ancak ekonomide politika değişiminin ilk işaretleri olarak algılanıp sonraki aşamada piyasalara olumlu etkileri muhtemeldir. Önümüzdeki hafta dalgalı bir seyir bizi bekliyor.

ABD VE AVRUPA FAİZDE YANILTMADI

Dış piyasalar geçen hafta merkez bankaları kararlarının etkisindeydi. Beklendiği üzere; ABD Merkez Bankası (Fed) faiz oranını değiştirmezken Avrupa Merkez Bankası (ECB) 25 baz puanlık arttırıma gitti. Ancak her iki merkez bankası başkanı da toplantı sonrası yaptıkları açıklamalarda sanki aralarında sözleşmişler gibi “faiz artışına devam” sinyali verdiler. ECB Başkanı Lagarde, enflasyondaki belirsizliklere vurgu yaptı ve “Temmuz ayında faiz artırımı çok olası” dedi. Fed Başkanı Powell’ın ise, ek faiz artışından ve temmuz toplantısı dahil iki faiz artırımın daha gelebileceğinden bahsetmesiyle bu yıl için Fed faiz hedefi yüzde 5.6’ye çıktı. Powell ayrıca, ekonomik aktivite ve istihdam iyi, yüzde 2 enflasyon hedefinde kararlıyız, enflasyon halen yüksek derken bu açıklamalar piyasalara olumsuz yansıdı. Fakat sonraki bölümde “faiz hedefine uzak değiliz” açıklaması ise havayı biraz yumuşattı. Öncü merkez bankaları faiz kararlarının piyasalara pek bir hayrı olmadı desek yeridir. Fed sonrası ABD borsalarına satışlar geldi ama sonra toparlandı, tahvil faiz oranları biraz yükseldi.

KRİZ BOYUTUNA ULAŞMADI

Dış piyasaların yakından takip ettiği diğer veri ise enflasyondu. ABD enflasyonu (TÜFE) mayıs ayı için beklentilerin altında yüzde 4 olarak açıklandı. Almanya ve Avrupa’da da enflasyonda düşüş eğilimi yüzde 6.1 ile korundu. Bunlardan şu sonucu çıkarmak mümkün; Merkez bankalarının faiz artışları enflasyonda düşüş olarak etkisini gösterdi. Faiz arttırımlarına bağlı olarak ekonomilerde çok belirgin bir durgunluk da yaşanmadı. Her ne kadar Almanya ve Euro Bölgesi son iki çeyrektir küçük daralmalarla teknik olarak resesyona girse de kriz boyutuna ulaşmadı. Faiz artışlarına karşılık ekonomide “yumuşak iniş” yaşandı demek daha uygun bir tanım olacak.

YABANCIDAN İLK ADIM

Seçim öncesi ve sonrası Türkiye mali piyasalarına yabancılar mesafeli durdular. Gerek hisse senedi, gerek tahvil bonoda pek alım tarafında görülmediler. Ama geçen hafta perşembe günü açıklanan 9 Haziran ile biten haftaya ait TCMB verilerine göre, yabancı yatırımcıların altı hafta sonra 261.8 milyon dolarlık hisse alımı yapmaları kayda değer bir gelişme. 25.2 milyon dolarlık da tahvil bono alımı gerçekleştirdiler. Rakam olarak büyük değil, ancak alım yapmış olmaları önemli. Bununla birlikte, yabancılar Borsa İstanbul’da alıma geçtiler demek için çok erken. Alımların devamının gelmesi lazım. Zira cuma günü itibarıyla Borsa İstanbul’da hisse senetlerinde yabancı payı halen yüzde 28.42 seviyelerinde. Haziran ayının ilk günlerinde bu rakam bu seviyenin bir puan altındaydı. Geriye doğru baktığımızda, mayıs sonunda yüzde 30’un üzerinde, daha geriye gidersek 2020 yılında yüzde 65 seviyesindeydi. Muhtemelen yabancı yatırımcılar da TCMB faiz kararı başta olmak üzere yeni ekonomi politikasındaki değişimleri görmek istiyor. Diğer yandan aynı hafta; Bankalar döviz mevduatı ve TCMB brüt rezervlerinde azalma, kur korumalı mevduatta (KKM) artış eğilimi devam etti. Türkiye’nin döviz dengelerini ve piyasaların seyrini dikkate aldığımızda yabancı yatırımcılar geri dönüş yaparsa bu oldukça önemli bir adım olacak.

BORSADA KÂR SATIŞLARI SÜRÜYOR

Borsada sert çıkış sürecinin ardından kâr satışlarına bağlı teknik düzeltme görülüyor. İlk destekler 5.300-5.250 seviyelerinde bulunurken sonraki destek noktaları 5.150 ve 5.000 seviyelerinde. Yukarı yönlü hareketlenmelerde ilk dirençler ise 5.560 ve 5.600 noktalarında. Tepki çıkışının devamı açısından ilk aşamada 5.600’ün geçilmesi gerekecek. Bu durumda sonraki ve daha önemli dirençler 5.700-5.730 seviyelerinde. Burası tarihi zirveler ve bu seviyelere hareketlenmelerde tekrar kâr satışları görülebilir. 5.700’ün üzerinde kalınırsa orta ve uzun dönemli çıkışın devamıyla daha üst hedefler ayrıca değerlendirilebilir. Endekste yaşanan geri çekilme ile çıkışta oluşan gap’lerden (boşluk) ilki kapandı. Bu aşamada “çift tepe” formasyonundan söz etmek için çok erken. Kâr satışlarının etkisindeki endekste destek seviyelerinde tepki alım denemeleri görülebilir. Ancak dirençlerde tekrar satışla karşılaşma olasılığı yüksek.

ALTIN ‘PATİNAJ’ YAPIYOR

Fed’in faiz artışına ara vermesi, ECB’nin devam etmesi sonrası dolar zayıflarken Euro değer kazandı. Euro/dolar paritesi 1.09’u geçti, Dolar Endeksi 102’ye çekildi. Bu durum altının ons fiyatına yükseliş olarak yansıdı ve 1.960 doların üzeri test edildi. Sonraki süreçte bu seviyenin üzerinde tutunamadı. Hafta içinde 1.925 dolar seviyesi görülmüştü. Altında son dönemde 1.925-1.985 bandında yatay bir hareketten söz etmek mümkün. Yükseliş denemeleri güç kazanamazken düşüşler karşılanıyor. ABD tahvil faiz oranlarıyla doların seyrine göre bir hareketlenme söz konusu. İç piyasalarda gram/TL fiyatında ise dolar/TL kurunun etkisiyle yeni zirve denemeleriyle çıkış sürüyor. Hafta içi 1.500 TL seviyesi test edildi. Bu meyanda petrol fiyatlarına da bakacak olursak, son birkaç gündür dolardaki zayıflamanın petrol fiyatına yükseliş olarak yansıması söz konusu. Brent Petrol 75 doları geçti. Petrol fiyatında; ekonomilerdeki durgunluk işaretleri ve hedef fiyatların aşağıya revize edilmesi, OPEC’den gelen “küresel petrol arzı mayısta 1 milyon varil azaldı” açıklaması, ABD ham petrol stok değişimleri ve Çin’de ters repo faiz oranlarındaki düşüşle ekonomiyi canlandırma paketi hazırlığı fiyatlamaya son günlerde etki eden konu başlıkları.