Almanya’da halk, 26 Eylül tarihinde 20. dönem Federal Meclis’i (Bundestag) belirlemek için sandık başına gitti. Başkent Berlin'de de seçmenler, sabah erken saatlerde oy kullanmak için seçim merkezlerine gitmeye başladı. Yerel saatle 08.00’de (TSİ 09.00) başlayan oy verme işleminin sona ermesi ardından gözler seçim sonuçlarına çevrildi. Peki, Almanya’da seçimleri kim kazandı, yeni başbakan belli oldu mu? Almanya seçim sonuçların son durum…
#Seçim SonuçlarıTürkiye piyasalarının kapanışına doğru bankalararası piyasada doların yükselişi hızlandı. Dolar gün boyu 3.52 lira seviyesinde kalırken son işlemlere doğru 3.5337'yi aştı. Türkiye piyasaları kapandıktan sonra ise dolar uluslararası işlemlerde 3.54 lirayı da geçti. Borsa İstanbul'daki kayıp ise yüzde 2 seviyesinde.
#DolarMilliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli, partisinin TBMM grup toplantısında açıklamalarda bulundu. Bahçeli, "Oyumuz artıyormuş, oyumuz azalıyormuş. Vatan tehdit altındayken, milli birlik duvarlarımız sallanıyorken başımızı kuma gömmek bizim kitabımızda yazmayan alçalma halidir." dedi. Türkiye Yüzyılı'nda terörün bitmesi gerektiğinin altını çizen MHP lideri Bahçeli, "Bölücü terör örgütü PKK için son yaklaşmıştır. Hiçbir terörist için emniyetli bir yer kalmamıştır. Kolonlarını kesmek milli beka meselesidir." ifadelerini kullandı. Mansur Yavaş'a tepki gösteren Bahçeli, "Neymiş, bir sanatçıya ödenen para 69 milyon lira değil de, 45 milyon liraymış. Bu kafa normal bir kafa değildir. Özrü kabahatinden büyük" dedi.
#Devlet BahçeliUzun süredir satış baskısı altında olan BIST 100 endeksi, Trump’ın yeniden başkan seçilmesiyle birlikte hareketlendi. Trump’ın temkinli yaklaşılması gereken ‘barış getireceğim’ açıklamalarının gerçekleşmesi durumunda, Türkiye ekonomisi ve piyasaları olumlu etkilenecektir. Borsanın bu beklentiyi fiyatlamaya başladığını söylemek yerinde olacak. Ancak endekste bu yükselişin sürmesi için 9 bin 300 puan seviyesinin üzerinde kalınması gerekiyor.
#BIST 100 Endeksi2020’de Joe Biden’a yenilen Cumhuriyetçi Trump, salı günkü seçimlerde rövanşı Demokrat Harris’ten aldı. Başkanlık için en az 270 delege sayısına ulaşmak gerekirken Trump’ın delegesi 291, Harris’in 223 oldu. Sandıkta beklenenden iyi performans gösteren Trump, zafer konuşmasında ABD’yi altın çağına taşıyacağını, ülkesine yönelik düzensiz göçü durduracağını ve savaşları bitireceğini söyledi.
#ABD SeçimleriTüm dünyanın nefesini tutup izlediği ABD başkanlık seçimleri, Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Donald Trump’ın zaferini ilan etmesiyle sonuçlandı. Seçimler hem ABD medyasında hem de dünya basınının önde gelen organlarında yakından takip edildi.
#Donald TrumpABD’de 5 Kasım’da seçim, 7 Kasım’da da Fed toplantısı var. Harris ve Trump arasındaki yarış başa baş giderken muhtemelen Fed’in faiz kararı seçim sonuçlarından önce gelecek. Piyasalar temkinli, borsalarda satış dikkat çekiyor. Altının kâr satışlarına karşı daha dirençli kalmasının arkasında da ABD seçimlerinin belirsizliği var. Özetle bu hafta gözler Amerika’da.
#ABDAlmanya'da yapılan son anket sonuçları, halkın erken seçim istediğini ortaya çıkardı. Ankette, ana muhalefetteki CDU/CSU'nun, bir önceki aya göre oy oranını 3 puan artırarak yüzde 34 ile birinci sırada yer aldığı görüldü. Ülke basınında, hükümetin 28 Eylül’e kadar görevini sürdüremeyeceği ve muhtemelen Mart ayında seçime gideceği yorumları yapıldı.
#AlmanyaCUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen ay BM Genel Kurul toplantıları için gittiği New York’taki ikili temasları arasında en çok dikkat çekenlerden biri, Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ile 23 Eylül’de Türkevi’nde yaptığı görüşmeydi.
#CUMHURBAŞKANI ErdoğanAfD Eş Başkanı Alice Weidel, eyalet seçimlerinde elde ettikleri başarılarının ardından “Almanya mavileşiyor” dedi. Her ne kadar diğer partiler “İş birliği yapmayacağız” dese de sağ popülistler her seçimden sonra “Geliyoruz” diyor. Macaristan, Hollanda, Fransa, Polonya, İsveç... Son olarak da Avusturya seçimleri aslında Avrupa’nın tümüyle ‘mavileştiğini’ göstermeye başladı. Hem de hızla.
#AVRUPADAN HABERAlmanya’nın doğu eyaletlerinden Brandenburg’daki eyalet seçimlerinde korkulan olmadı. Son anketlerde birinci parti görünen AfD ise yüzde 29.2 oyla ikinci olurken, SPD ise yüzde 30.9 oyla sandıktan ‘en güçlü parti’ olarak çıktı. Önceki seçimlere oranla oyunu yüzde 4.7 artıran SPD’nin bu zaferinde Dietmar Woidke’nin büyük etkisi oldu.
#BrandenburgFederal Meclis’teki 2025 yılı bütçe tasarısı görüşmelerinde ortalık karıştı. Scholz, CDU/CSU’nun göç toplantılarını terk etmesini ‘önceden planlanmış bir tiyatro oyunu’ olarak değerlendirince karşılıklı atışmalar yaşandı. Merz, bu açıklamayı ‘alçaklık’ olarak niteledi.
#AlmanyaAlmanya’nın doğu eyaletleri Thüringen ve Saksonya’da yapılan eyalet seçimlerinde aşırı sağcı AfD’nin elde ettiği başarı Avrupa genelinde endişeye yol açarken, bu gelişmenin Avrupa Birliği (AB) üzerindeki olası etkileri de merak konusu oldu. Hem AfD’nin hem de Avrupa genelinde aşırı sağın güçlenmesini değerlendiren Martens Centre direktörlerinden Dr. Peter Hefele, “Bence önümüzdeki 5 yıl, AB tarihindeki en zor yıllar olacak. Geçmişte de çeşitli krizler yaşadık ama bence hiçbiri bu kadar şiddetli olmadı” dedi.
#Almanya1 Eylül’de Thüringen ve Saksonya’da yapılan seçimlerde aşırı sağcı AfD’nin aldığı oy oranları, Almanya siyasetinde büyük yankı uyandırdı. AfD’nin bu başarısından derin bir üzüntü duyduğunu belirten Federal Meclis Macit Karaahmetoğlu (SPD), bu durumu artık bir ‘protesto oyu’ olarak değerlendirmenin mümkün olmadığını, seçmenlerin bu ideolojiyi bilinçli olarak tercih ettiklerini söyledi. AfD’nin oy oranlarının tehlikeli bir seviyeye ulaştığına dikkati çeken Karaahmetoğlu şunları söyledi:
#ALMANYAAlmanya'da aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) Partisi, ülkenin doğusundaki iki eyalette yapılan seçimlere damgasını vurdu. Almanya'da 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana ilk kez aşırı sağcı bir partinin seçimi kazanması ülkede adeta şok dalgaları yarattı.
#Almanya İçin AlternatifSolingen’de yaşanan bıçaklı saldırı sonrası ana muhalefet partisi Genel Başkanı Friedrich Merz, Başbakan Olaf Scholz ile birlikte başbakanlıkta bir araya geldi. Görüşme sonrası basın açıklaması yapan Merz, “Çözüm bulabilmemiz için Şansölye’ye seslendim” dedi.
#Friedrich MerzBerlin Humboldt Üniversitesinde görev yapan anayasa hukukçusu ve aşırı sağ uzmanı Prof. Dr. Ulrich Battis, Avrupa’da halkın özellikle mülteci sorunundan kaynaklanan endişelerinin dikkate alınmamasının, aşırı sağcı ve popülist partilerin oylarının yükselmesine neden olduğunu söyledi.
#ALMANYAOlumlu haber akışları piyasada iyimserliği artırdı. Türkiye’ye sıcak para girişi devam ediyor. Şimdi dikkatler Moody’s’e çevrilmiş durumda. 19 Temmuz’da Moody’s Türkiye’nin kredi notu konusundaki görüşlerini açıklayacak. Piyasanın beklentisi, Türkiye’nin kredi notunun artması. İki kademe birden artış bekleyenler de az değil.
#Moody’SFransa seçimlerinin ikinci turundan çıkan sürpriz sonuç bugün dünyanın bir numaralı gündem maddesi oldu. Fransız halkı ilk turdan zaferle çıkan aşırı sağı ikinci turda reddetse de durumun Fransa ve Avrupa için iyi sonuçlar çıkarmayacağı düşünülüyor.
#FransaSon bir yıldır uygulanan ekonomik programın hedefleri gerçekleştikçe piyasanın güveni de artmaya başladı. Ekonomi yönetimi enflasyonda “Mayıs ayına kadar zirve, yılın ikinci yarısı için ise düşüş” yönlü bir takvim veriyordu. Bunun ilk adımı atıldı, temmuz ve ağustos sonrası baz etkisiyle düşüşün hız kazanması bekleniyor. Dezenflasyon sürecinin başlamış olmasının verdiği rahatlama ile piyasa bozucu olumsuz bir haber akışı olmadığı taktirde Borsa İstanbul başta olmak üzere piyasalarda olumlu etki sürebilir.
#TCMBAvrupa Parlamentosu seçimleriyle birlikte tekrar gündeme gelen kıtadaki aşırı sağın yükselişiyle ilgili sorularımızı uzmanlara yönelttik: Avrupa özgürlük ve demokrasisi tehdit altında mı? Bu yükselişin Türkiye’ye etkileri neler olur?
#Avrupa Parlamentosu