Enflasyon ile mücadele kapsamında uygulanan yüksek faiz ve parasal sıkılaşma, ekonomideki büyümeyi zayıflatmış ve törpülemiş görünüyor. Merkez’in son toplantı metni, ‘26 Aralık’taki toplantıda faiz indirimi gelecek’ şeklinde algılanınca BIST100 Endeksi’nde yükseliş görüldü. Kasım ayında enflasyon düşüşü gerçekleşirse faiz indirim beklentileri güç kazanacak. Piyasa kasım enflasyonuna kilitlendi.
#Enflasyon İle MücadeleSon bir yıldır uygulanan ekonomik programın hedefleri gerçekleştikçe piyasanın güveni de artmaya başladı. Ekonomi yönetimi enflasyonda “Mayıs ayına kadar zirve, yılın ikinci yarısı için ise düşüş” yönlü bir takvim veriyordu. Bunun ilk adımı atıldı, temmuz ve ağustos sonrası baz etkisiyle düşüşün hız kazanması bekleniyor. Dezenflasyon sürecinin başlamış olmasının verdiği rahatlama ile piyasa bozucu olumsuz bir haber akışı olmadığı taktirde Borsa İstanbul başta olmak üzere piyasalarda olumlu etki sürebilir.
#TCMBBorsa İstanbul’da çıkış rallisi kâr satışlarıyla karşılaştı. Satışlar sakindi ve teknik düzeltme boyutunda kaldı. Bir yandan enflasyon muhasabesi uygulamasının bilanço açıklamalarını aksatması bir yandan da bilanço kârlarının genel olarak beklentilerin altında gelmesi bazı lokomotif hisselerde satışa neden oldu. TCMB’nin ek sıkılaştırma kararıyla da piyasalardan 600-700 milyar TL’lik likidite çekilmesi bekleniyor.
#BorsaPiyasalarda iyimserlik hâkim. BIST100 Endeksi’ndeki geri çekilmeler alım fırsatı olarak görülüyor. Bir yandan da dokuz aylık bilançoları bekleyen yatırımcılar, bir yandan da para piyasalarındaki yükselişi takip ediyor. Önümüzdeki aylarda TCMB faiz oranlarını artırırsa bu mukayaseler biraz daha faiz lehine dönebilir. Henüz ibre ağırlıklı olarak borsadan yana. Mevcut şartlarda bu durum korunsa da borsada seçicilik daha artacak. Hisseler belli bir prime ulaştı. Pahalı mı primli mi ayrımı yapılacak. Bazı hisseler için ‘primli ama pahalı değil’ tanımı rahatlıkla yapılabilir.
#FaizEnflasyon raporu sunumunda ciddi ve gerçekçi revizyona işaret, iyi bir sözlü yönlendirme ve piyasalarla sağlıklı iletişim kurma kredibilite açısından olumlu algılandı. Başkan ayrıca, parasal sıkılaşmanın devam edeceği yönünde mesajlar verdi. Kadro ve yasal düzenlemelerle yapılan hazırlık sonrası artık sıra icraatlarda demek yerinde olacak. Devamlılığı konusunda uygulamalar önem kazanacak. Ayrıca faiz artışları ve sıkı para politikasının genel ekonomi üzerinde yavaşlatıcı bir etkisi olması muhtemel.
#TCMBBorsada kâr satış denemeleriyle birlikte çıkış trendi sürüyor. Geri çekilmeler alım fırsatı olarak kullanıldı. Son iki ayda yüzde 55’e yakalaşan prime rağmen “yükseklik korkusu” çok telaffuz edilmiyor. İlk destekler 6.650-6.600 ve 6.500 seviyelerinde. 6.500 seviyesinin üzerinde kalınması çıkışın devamı açısından önemli. Yurtdışı piyasalarda önümüzdeki hafta ise merkez bankalarının faiz kararları beklenecek.
#Borsa İstanbulUluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, borç limiti açmazı nedeniyle ABD’nin “AAA” olan kredi notunu negatif izlemeye aldı. ABD Hazine Bakanlığı’ndan “Fitch’in uyarısı borç limitinin artırılması ihtiyacını güçlendirdi” açıklaması geldi. “ABD’nin derdi piyasaları gerdi” desek yeridir. Bu durum biraz da “ABD hapşırırsa dünya nezle olur” sözünü çağrıştırıyor. Ama olayın bir şekilde olumluya bağlanacağı beklentisi de korunuyor.
#Fitch RatingsAlmanya’da yaşam 2022 yılında ülke tarihinde bugüne kadar görülmemiş oranda pahalandı. Federal İstatistik Dairesi’nden dün yapılan açıklamada, enerji ve gıda fiyatlarındaki keskin artışın ilk tahminlere göre 2022 yılı enflasyonunu yüzde 7.9 seviyelerine taşıdığı belirtildi.
#Almanya EnflasyonuPiyasaların yeni gündemi 3. çeyrek bilançoları. Bilanço açıklamaları ABD’de geçen hafta yoğunlaşırken, önümüzdeki haftadan itibaren Borsa İstanbul’da da bu süreç başlayacak. Yılın ilk yarısına ilişkin bilançolar oldukça olumlu gelmişti. Ekonomideki büyümenin korunduğu kabul edilirse, üçüncü çeyrek bilançolarında da yüksek kârlılık gösterecek fazla sayıda şirketlerin olması muhtemeldir. Piyasaların gündemin olağandışı bir gelişme olmaması durumunda bilanço sonuçlarına bağlı olarak hisse bazlı hareketlilik artabilir.
#Borsaİkinci başkanlık dönemine başlayacak olan Trump'ın, 2024 başkanlık seçimlerini kazanmasının ardından karşılaşacağı küresel sorunlara nasıl bir stratejiyle yaklaşacağı,merak konusu oldu. Trump'ın karşılacağı küresel sorunlar arasında, Ukrayna-Rusya savaşı, Orta Doğu'daki gerilimler ve Çin ile rekabet öne çıktı.
#ABDCumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'teki Türk Devletleri Teşkilatı Devlet Başkanları Konseyi 11. Zirvesi'nin ardından Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de 5. Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi'ne katıldı. Erdoğan, yurda dönüşte uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlayarak gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu. ABD'deki başkanlık seçimlerini kazanan Donald Trump ile görüşmesini anlatan Erdoğan, "Sayın Trump ile samimi bir görüşme yaptık. O esnada aile yemeğindeydiler. Elon Musk ve Musk’ın çocuğu yanındaydı ve kendileriyle görüşmemizi bu şekilde yaptık. Türkiye ile ilgili de güzel ifadeleri oldu." dedi. İsrail ile ilişkiler konusunda Türkiye'ye iftiralar atıldığını söyleyen Erdoğan, "Şu an itibarıyla biz İsrail’le ticari ilişkileri kestik." ifadesini kullandı. Kayyum atanan belediyelerle ilgili de konuşan Erdoğan "Seçilmiş olmak, kimseye terörle kol kola, yan yana yürüme hakkı vermez." dedi.
#Recep Tayyip ErdoğanCumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kabine Toplantısı sonrası açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, TUSAŞ'a düzenlenen terör saldırısının zamanlamasının tesadüf olmadığını belirterek, "TSK ve MİT şehitlerimizin kanını yerde bırakmamıştır. Terörü kaynağında kurutma stratejimizden bir adım dahi geri atmayacağız. Türkiye bu beladan mutlaka kurtulacaktır. Terör yıllarca siyaseti yönlendirmek için bir aparat olarak kullanılmıştır. Terör baronları Türk siyasetini dizayn edemeyecekler" ifadelerini kullandı.
#Recep Tayyip ErdoğanCumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kabine Toplantısı sonrası açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, TUSAŞ'a düzenlenen terör saldırısının zamanlamasının tesadüf olmadığını belirterek, "TSK ve MİT şehitlerimizin kanını yerde bırakmamıştır. Terörü kaynağında kurutma stratejimizden bir adım dahi geri atmayacağız. Türkiye bu beladan mutlaka kurtulacaktır. Terör yıllarca siyaseti yönlendirmek için bir aparat olarak kullanılmıştır. Terör baronları Türk siyasetini dizayn edemeyecekler" ifadelerini kullandı.
#Recep Tayyip ErdoğanCumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "2025 yılında 17 bin 28 dolar olmasını beklediğimiz kişi başına gelirin 2027 yılına gelindiğinde 20 bin dolar seviyesinin üzerine çıkması tahmin edilmektedir." dedi. Yılmaz, "Dünya ile kıyaslandığında, Türkiye ekonomisi bu zorlu koşulların üstesinden gelerek çok daha etkileyici bir büyüme performansı sergileyerek kümülatif olarak yüzde 25,9 oranında büyüme kaydetmiştir. 2025 yılında ekonomimizin üretim ve talep yönüyle dengeli görünümünü koruyarak, net ihracat ve sabit sermaye yatırımlarının ağırlığının arttığı, sürdürülebilir bir yapıyla yüzde 4 oranında büyüme kaydedilmesi beklenmektedir. Güçlü yapısı ve yüksek büyüme oranlarıyla milli gelir büyüklüğümüz Cumhuriyet'in 100’üncü yılı itibarıyla ilk defa 1 trilyon dolar eşiğini aşarak, 1,1 trilyon dolara ulaşmıştır." diye konuştu.
#Cevdet YılmazBorsanın primsizliği kısmen yerli alıcının dikkatini çekiyor ancak para girişi ve beklenti tarafı zayıf kalınca çıkış denemeleri başarılı olmuyor. Bir patinaj durumu söz konusu. Beklenti bulmakta zorlanan piyasalarda Ortadoğu kaynaklı gündemin de ağırlığı var. İsrail-Lübnan-İran arasındaki çatışma ortamının coğrafi bakımdan bölgeye çok yakın Türkiye’yi rahatsız ettiği açık. Gündeme bağlı olarak Borsa İstanbul’da da temkinli görünüm korunuyor.
#Borsa İstanbuCumhurbaşkanı Erdoğan, New York’taki görüşmelerde diğer liderlerin de kabul ettiği BM’de reform konusunda “Dünya beşten büyüktür” çıkışını sürdürdü: “Mevcut düzende BM Güvenlik Konseyi’nin dokunulmaz beş üyesi, istediğini acımasızca yapabiliyor.” “Peki Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde Afrikalıya, Japonya’ya, Almanya’ya yer var mı, yok. Türkiye olarak biz de istiyoruz. Bize de yer yok. Niye? Guterres de bize hak verdi. Biz haklı talebimize devam edeceğiz.”
#Cumhurbaşkanı Tayyip ErdoğanABD ziyareti sırasında Türkevi’nde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan "Filistin'de soykırım yapmış bir suçlunun Birleşmiş Milletler çatısı altında yer alabilmesi gerçekten bir utanç vesilesidir. Bizim Birleşmiş Milletler Genel Kurulu konuşmamızın akabinde İsrail delegasyonunun tavırlarına dikkat ettiyseniz, çok garip bir tavır içindeydiler. Çünkü kendilerini savunacak halleri yok" dedi. F-35 sorunu yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan "1 milyar 450 milyon dolar alacağımız var. Bu öyle böyle bir rakam değil. Şimdi bu alacağımızı tahsil etme noktasında da adımlarımızı atmaya devam edeceğiz" diye konuştu.
#Cumhurbaşkanı ErdoğanABD Merkez Bankası’nın (Fed) 50 puanlık faiz indirimi piyasalara moral verdi. Beklenti 25 baz puandı. Borsalarda yükseliş, tahvil faizlerinde düşüş, dolarda zayıflama, Euro’da değer kazanımı, altın ve gümüş gibi kıymetli madenler ile petrol ve emtia fiyatlarında çıkış görüldü. ABD ve Almanya borsalarında zirveler test edildi. Fed faiz indiriminin Türkiye’nin de dahil olduğu gelişen ülke piyasalarına olumlu yansıyacağına dair değerlendirmeler de gelmeye başladı.
#ABDKüresel piyasalar, ABD Merkez Bankasının (Fed) 4 yıl aradan sonra 50 baz puanlık faiz indirimine gitmesinin ardından "yumuşak iniş" ihtimaline yönelik beklentilerin yeniden güçlenmesiyle geçen hafta pozitif seyrederken, gözler ABD'de açıklanacak büyüme verisine çevrildi.
#BorsaABD Merkez Bankası (Fed) çok büyük bir sürpriz olmazsa 18 Eylül Çarşamba günkü toplantısında 25 baz puanla faiz indirim sürecini başlatacak. Öncü merkez bankaları yaklaşık iki yıldır uyguladıkları faiz artırım politikasından istedikleri sonuçları önemli ölçüde aldılar ve enflasyonlarını hedef değerlere yaklaştırdılar. Ayrıca ekonomilerindeki yavaşlama sinyalleri faiz indirimlerini zorunlu kılıyor. Artık pi-yasalarda faiz düşüşleri fiyatlanacak. Bu sürecin Türkiye’nin de dahil olduğu gelişen ülkeler ekonomilerine olumlu yansımaları beklenebilir.
#FedTelafi edilen Japonya olayı dışında piyasa bozucu önemli bir haber akışı olmamasına rağmen, yabancı yatırımcıların hisse satışları, yerli yatırımcıların azalan ilgisi gibi nedenlerle ağustos ayı kayıtlara ‘kayıp ay’ olarak geçti. Ancak, eylül ayı itibarıyla farklı bir gündem söz konusu. 6 Eylül’de Fitch’den gelecek Türkiye’nin kredi notuna ilişkin haberler ve Fed’in faiz indirim sürecini başlatması borsada farklı fiyatlamalara konu olabilir.
#Enflasyon26 Ağustos 1924’te 2 şube ve 37 çalışanla yola çıkan İş Bankası, 100. kuruluş yılında 20 bin çalışana, 1042 şubeye ve 285 milyar TL’lik öz kaynak büyüklüğüne ulaştı. İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, 100 yıldır aynı amacı taşıdıklarını; bu amacın da ‘büyümeye, istihdama ve refahın artmasına katkı sağlamak’ olduğunu kaydetti: “İş Bankası 1924’te bunun için vardı, bugün de bunu yapıyor” dedi. Ekonomiye ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Aran, enflasyonla mücadele döneminde zor dönemin geride kaldığı mesajını verdi.
#İş BankasıGeçen hafta dışarıda yaşanan türbülansın kısa zamanda toparlanması BIST100 Endeksi’ndeki düşüşün daha fazla derinlik kazanmasını önlerken tepki alımlarının gelmesine neden oldu. Yine de gerek Ortadoğu, gerekse ABD ve Japonya’daki sorunlar tamamen ortadan kalkmış değil. Yatırımcılar bir şok daha yaşamak istemiyorlar. Borsa İstanbul’da dalgalı seyrin devamı beklenmekle birlikte temkinli görünümün dağıldığını söylemek için henüz erken.
#Dış Piyasa