Dünya Güneş çevresindeki yaklaşık 1 milyar km’lik bir turunu daha tamamlamak üzere. Elbette hareket eden sadece Dünya değildi. Güneş de galaksi merkezi etrafında 1 yılda yaklaşık 6 milyar km yol aldı. Ay Dünya etrafında nerdeyse 12 tur tamamladı. Birkaç gün sonra 2017 yılına elveda deyip yeni yılı karşılayacağız. 2018 yılında Dünya taze bir tura daha başlayacak. Peki 2017 yılında Dünya’da uzay bilimlerinde ne tür gelişmeler oldu? Bu yazıda 2017 yılında gerçekleşen önemli olduğunu düşündüğüm birkaç uzay olayının listesini bulacaksınız.
#UzayGüneş Sistemi’nde kaç gezegen var? Bu soru eğer size 2006 yılından önce sorulmuş olsaydı yanıtı 9 olurdu. Ancak 2006 yılında minik Pluton gezegen kategorisinden cüce-gezegen kategorisine alınınca kozmik mahallemizdeki gezegen sayısı birden 8’e düşmüştü. Yeni çalışmalar ise 9. hatta 10. başka gezegenin mahallemizde olabileceğini öngörüyor.
#10. GezegenBugün Plüton yarın Uranüs! Bunun sonu nereye kadar varacak? Uluslararası Astronomi Birliği IAU’nun 2006’da Plüton’u gezegen statüsünden çıkarma kararı infial yarattı. Şimdi Plütonseverler kararın geri alınması ve Plüton’un yeniden gezegen olması için dernekler kuruyor, forumlar oluşturuyor, gösteriler düzenliyor. Bu kadar değil, bu fikirlerini duyurmak için tişörtleri, kupaları, kasketleri var. Türkiye’de bu işin öncülüğünü ise Ekşi Sözlük web sitesi yapıyor.
Kevkeb, 29 yaşında Iraklı. İsmi Arapça’da gezegen anlamına geliyor. Hangi gezegensin, diye sorduklarında ‘Güneş’in çevresinde 9 gezegen var, ben 10’uncusuyum’ diyor. Sıradışı bir kişilik: Konuşkan, dışadönük, komik ve dobra. Melis Birder’in bu yıl İstanbul Film Festivali’nde gösterilen ‘10. Gezegen’ belgeseli Kevkeb’in günlük yaşamını anlatıyordu: İşyeri, yürüdüğü sokaklar, kız kardeşleri, ailesi, türbansız hali, saçları, sırları. Irak’ta daha önce görmediğimiz bir kadın portresiydi bu. Kevkeb yeni eşi Şivan’ı da alıp bu hafta, 5 günlüğüne İstanbul’a tatile geldi.
Bilim insanları, bugüne kadar bilinen teorilere uymayan, çok sayıda olay gözlemledi. Bu olaylar kabul edilen kurallara aykırı duruyor; ama yanlışlıkları da ispat edilmiş değil. Bu nedenle önemli sorunlar hanesinde, çözülmeyi bekleyen problemler olarak bir kenarda duruyorlar. Bunlardan bir veya bir kaçının doğruluğunun kanıtlanması halinde, belki de fizik yeniden yazılacak!
Merak insanoğlunun gelişme sürecinde edindiği en önemli niteliklerden biri. Zaten bilim dünyasını da tetikleyen bu merak değil mi? Sorulara yanıt bulma yolunda gelinen nokta ise gerçekten heyecan verici. Tıptan uzay araştırmalarına, bilişime kadar her alanda devrim sayılabilecek ilerlemeler yaşamımıza damgasını vuruyor. Ancak, bilim dünyasının gözlemini yaptığı, gerçek gibi gördüğü fakat bir türlü yanıtını veremediği sorular da mevcut.
Milli Teknoloji Hamlesi idealinin ve milli SİHA'ların öncü ismi Özdemir Bayraktar, vefatının üçüncü yılında anılıyor. Özdemir Bayraktar Milli Teknoloji Burs Programı ile 13 binden fazla öğrenciye burs verildi. Temellerini attığı Baykar'ın SİHA ve TİHA ihracatı başarısı, Selçuk ve Haluk Bayraktar'a vergi şampiyonluğu getirdi.
#Özdemir BayraktarBiliminsanları Dünya’nın geleceği konusunda oldukça karamsar. Bir yanda ABD’de yaşanan görülmemiş büyüklükteki kasırgalar, bir yanda iklim değişiklikleri, hızla artan insan nüfusu ve tüketim... Önümüzdeki 10 yıl Dünya’nın geleceği açısından çok önemli. Önlem alınmazsa kimi toplumsal çöküşler yaşanabilir.
#Umut Fırat EroğluŞirketlerin yaşadıkları çevrenin sorunlarını dert ederek çözüm geliştirme sorumluluğu arttı. Hayırseverlikten sürdürülebilir iş modeline evrilen bir yapı var. Bu öyle birkaç yılda atlanılan bir çıta değil, uzun yılların deneyimleriyle yaşanılan ‘toplam felsefe değişimi’. Gezegeni korumak, dezavantajlı bütün gruplara eşit yaklaşmak, kaynakların eşit dağılımı gibi başlıklar, özellikle ‘anlam arayışı’nı kariyer tercihleriyle harmanlayan Z kuşağını elde tutmak için de elzem hale geldi. Bu nedenle kurumsal sosyal sorumluluk (KSS) projeleri şirketlerin bağışıklık sistemlerinde eskiden minik bir vitamin etkisi yaparken artık başlı başına bir organ görevi görüyor. Araştırmalar çalışanıyla birlikte dertlenen ve çözüm geliştiren şirketlerde sadakat sorununun azaldığını ortaya koyuyor.
#KSSGençliği festivallerde film izleyerek geçti. Ardından bizi birçok festivalde filmleriyle temsil etti. Geçen günlerde de Avrupa Film Akademisi üyesi olduğu haberini aldık, “Onlardan bana öyle bir davet gelince havalara uçtum” diyor. Şimdi sırada yeni dizileri ve onu çok heyecanlandıran sinema filmi var. Saadet Işıl Aksoy’la buluşuyor; sinema merakını, anneliği, oyunculuğu ve yaşadıklarını konuşuyoruz: “Yürüyemeyeceğim artık dediğinde biraz durup kalkıyor ve devam ediyorsun.”
#Saadet Işıl AksoyHani bazı şehirler vardır ya keşfetmek ve içinde kaybolmak için can atarsınız ve birden, kendinizi evinizde gibi hissedersiniz şehri dolaşırken... İşte Strazburg ilkbahar ve yazın çiçeklerle dolu sokakları, sonbahardaki renk cümbüşü, kışın karlar altında kalan masalsı evleri ve muhteşem yılbaşı süslemeleriyle her mevsim görsel bir şölen yaşayabileceğiniz böyle bir şehir...
#AlmanyaPrinceton Üniversitesi’nde CERN ve NASA için projeler geliştiren İnci Karaaslan şimdi ABD’nin en büyük parçacık fiziği laboratuvarın olan Fermilab’de çalışmaya hazırlanıyor. Ama 22 yaşındaki İnci’nin asıl büyük hedefi yapacağı bilimsel keşifler sayesinde bir gün fizik Nobel’ini kazanmak. Bu konuda, Einstein başta olmak üzere bir çok Nobel ödüllü fizikçinin yolunun geçtiği üniversiteden mezun olmanın kendisine güç verdiğini söylüyor.
#İnci Karaaslan