×
Ekonomik kriz içinde yaklaşık üç yıldır kıvranan Yunanistan 6 Mayıs’taki seçimlerden hükümet çıkamayınca önümüzdeki pazar tekrar sandık başına gidecek.
Ülkede iflas kâbusu… Siyasi parti liderleri.... Aaaaa yeter ya! Seçimlerden de ekonomiyle ilgili rakamlardan da sıkıldım. Hiç değilse bugün için beklesinler.
Yaz geldi buralara. Her şeyde ha bire kemer sıkılırken, güneş tepede cömert mi cömert.
Dünyanın en güzel denizi Ege’nin o masmavi sularının, uçsuz bucaksız sahillerin, canım adalarda o daracık sokakların zamanı şimdi.
Krize rağmen, üst üste seçimlere rağmen, her şeye rağmen yaz beyaz bu diyarda.
Bu diyarda yazın vazgeçilmez güzelliklerinden biri de güneşin “Hadi bugünlük bu kadar yarın yine görüşürüz” dediği vakittir.
O vakitte şöyle dalganın uzun yolculuğunu noktaladığı bir kumsalda, sandalyeleri hasırlı, masaları ahşap salaş bir balıkçı tavernasında uzo yudumlamak acayip keyiftir. Hani, “Tanrı şunu icat edenin günahlarını bağışlasın” deyip kadeh kaldıracak kadar keyiftir. Hele bir de o tatlı buzukinin sesi de eklenirse.... Uzo, yaz mevsimi geldi mi Yunanistan’da krallığını ilan eder; şarap tatile çıkar.
Avrupa’da her 11 saniyede bir kürtaj yapılıyor. AB’nin istatistik kurumu Eurostat’a göre ‘ihtiyar kıta’ Avrupa’daki yılda toplam kürtaj sayısı 2.7 milyon. Yunanistan yılda 200 bin kürtajla 11 milyonluk nüfusu göz önüne alındığında Avrupa birincisi ve dünya üçüncüsü.
Bu diyarda, kürtaj yapan kadınlardan tam 40 bini 18 yaşın altında. Kadınların yüzde 12’si en az bir kere kürtaj yapmış. İlkokul mezunlarında oran yüzde 95’e çıkıyor. Rakamlar medyada ‘Milli spor: Kürtaj’ başlıklarıyla duyuruluyor.
Dini açıdan bakıldığında cinayetle eşit kürtaj. Yunanistan kilisesinin 14.10.1937 tarihli kararında şu ifade yeralıyor: “Bebeğin hayatı babası ya da annesine değil Tanrı’ya aittir. Tanrı da insanlara 10 Emir’den birinde ‘öldürmeyeceksin’ der...”
Buna karşı, devletin ilgili yasası isteyen her kadına hamileliğin ilk 12 haftasında hastanede gebeliğe son verme hakkı tanıyor. Olağanüstü durumlarda kürtaj için sınır yok.
Acaba eski Yunan’da durum neydi? Eski Yunan’da devletin çıkarı bir dönemde neyi gerektiriyorsa o olurdu. Yani kürtaj bazı dönemlerde yasak, bazı durumlarda serbestti.
Dedeağaç Devlet Hastanesi’nden Dr. Teodoros Tambakis’e göre, eski Yunan’da doğmamış bebek için iki ayrı ‘mektep’ vardı. Atina’da MÖ 4. yüzyılda Agora’daki sütunlu yolda kurulan Kıbrıslı Zenon’un felsefe okuluna giden ve ‘Stoacılar’ olarak bilinen aydınlar için “Ruh insan bedeninde zaten mevcuttur ve bebeğin daha ana rahminde ilk nefes alışıyla devreye girer”. Yani kürtaj bir cinayet.
Buna karşı çoğunluktaki Aristotelisçiler için “Ruh, bebeğin bedenine doğar doğmaz girer” görüşü geçerliydi. Yani kürtaj suç değil.
SÖZ HAKKI BABADAYDI
Gümülcine’de Türk’ü Yunan’ı herkes tanır Dr. Hasan Ahmet’i. İç hastalıkları uzmanıdır. Yıllardır sabahları muayenehanesinde, öğleden sonraları da Yunan Sosyal Sigortalar Kurumu’nun (İKA) Gümülcine şubesinde çalışır.
Mesleği, insanlığa hizmetinin sadece bir parçası. Aynı zamanda usta bir şair Dr. Hasan Ahmet. Türk azınlığın bir nevi sanat ve kültür elçisi. Şiir kitapları, tercümeleri yayınlandı. Uluslararası ödüller aldı.
Bir kitabının adı gibi ‘Ömür Boyu Muhalefet’ biridir doktor. Sanatçı ya...
Kendi deyişiyle, evinde bir sabah kahvaltısında yaşadığı 54 yıl bir film şeridi geçti aklından. Oturup 19 dörtlükle anlattı hayatını. 9 Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Feyyaz Sağlam’ın da teşvikiyle dörtlükleri 43’e çıkardı ve ‘54’ümde’ adlı bir kitapta yayınlandı.
Tarzı için ister ‘Biyografik şiir’ deyin ister ‘Yaş destanı’... Kafiyeli mısralar, her birinde yedi hece.
Doktor, Gümülcine’de doğdu, Celal Bayar Lisesi’ni bitirdikten sonra, İstanbul’da Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’ne girdi:
Şu küçücük hayata / Neler sığdı baksana / Çocuklarla oynadım / Daracık sokaklarda
Darmadağın Yunanistan. Telefonlar çalışıyor, musluklardan su akıyor ve evlerin elektriği var. Hepsi o kadar. Sonu nereye varacağı belirsiz bir macera yaşıyor ülke. Ekonomik kriz büyüyor. İşin üstesinden gelebilecek güçlü bir iktidarın oluşması bugünkü şartlarda imkansız. Halk krizden çıkılabilmesi için artık daha fazla fedakârlıkta bulunmak istemiyor. Siyasi liderler 6 Mayıs seçimlerinden sonra tam dokuz gün buluştular, konuştular ama birkaç aylık bir hükümet kurmakta bile anlaşamadılar.
Piyasa durgunun da ötesinde, çöktü çökecek. Euro’dan çıkıp Drahmi’ye dönme tehlikesi yüzünden sadece son 10 günde bankalardan çekilen nakit 1 milyar Euro’yu geçti. 17 Haziran’da tekrar sandık başına gidilecek. Bugünkü şartlarda mevcut tablo yeni seçimlerden sonra da pek değişmeyecek gibi. Üstelik tablo değişirse bu ülkenin hayrına da olmayabilir.
Geçenlerde Cumhurbaşkanı Karolos Papulyas siyasi parti liderleriyle bir görüşmesinde şunları söyledi: “Beyler, milli varlığımız tehlikede. Ülkenin nakit sıkıntısı büyük. Halk paralarını çekmeye devam ederse bankacılık sistemi çökecek. Avrupalılar da çok huzursuz. Euro’dan, hatta AB’den çıkmamız tehlikesi var. Vatan için göreviniz, aranızdaki farklılıklardan çok daha önemlidir.”
Pek aldıran çıkmadı...
Geçen yıl kasım ayında Başbakan olan teknokrat Lukas Papadimos ise veda mesajında, “Euro bölgesinden çıkmak sadece ekonomik felaket değil aynı zamanda stratejik bir yenilgi olacaktır. Üstlendiğimiz yükümlülükleri yerine getirmememiz sadece Euro’dan değil muhtemelen AB’den da çıkmamız sonucunu doğuracaktır” dedi.
Yine pek aldıran çıkmadı...
Bu diyarın ezeli rakipleri merkez sağcı Yeni Demokrasi ile sosyalist Pasok partilerinin liderleri Andonis Samaras ile Evangelos Venizelos garip şekilde geçen hafta boyunca bir kez olsun birbirlerine sataşmadılar. “Borç ödemelerini durduracağız. Kredi anlaşmalarını ihbar edeceğiz. Zenginlerden ağır vergi alacağız. Özelleştirmeyi durduracağız hatta özelleştirilmiş kuruluşları yeniden devletleştireceğiz” diyen Radikal Sol Koalisyona, milliyetçi söylemi olan Bağımsız Yunanlılar partisine, ırkçı-faşist Altın Şafak’a karşı adeta güç birliği yaptılar. Şimdi Samaras da, Venizelos da tehlikenin farkında ama artık geç.
* Vallahi çok para harcıyorsunuz, çok tüketiyorsunuz. İnşallah kendi paralarınızdır. Malum, Yunanistan kendisine ait olmayan paraları yediği için bu duruma düştü.
* Tarlabaşı projesiyle ilgili afişlerde gördüklerimiz gerçekleşirse büyük bir iş yapılmış olacak. Pera nefes alacak.
* Balık Pazarı’nda iki yıl sonra balıkçı kalacak mı kalmayacak mı endişesine kapıldık.
* şişli, Levent, Maslak’tan geçerken gökdelenleri sayalım dedik. Hesabı karıştırdık vazgeçtik. Buralardan geçen Yunan turistlerin nasıl da şaşıp kalacaklarını düşündük.
* Nişantaşı’nda Hünkar, Bostancı’da Çınaraltı, Etiler’de Günaydın, Yeniköy’de Aleko’dan, Florya’da Ziya şark Sofrası’ndan geçtik. Birbirinden lezzetli güzellikler tattık. Damak zevki zamana karşı iyi dayanıyor.
* Ari adlı bir Ermeni genciyle tanıştık. Türk Sanat Müziği eğitimi görmüş, konservatuvar mezunu. Kireçburnu’nda Ege’li Meyhane’de sahne alıyor.
* Gayrettepe yolundaki Zorba Taverna’ya da uğradık. Eğlence süper; Atina’ya taş çıkarır.
Siyasetçilerin mizah gücü dendiğinde yüzünü buruşturanlardanım. Yaptıkları esprilere genellikle sadece kendileri ve etraflarındaki şakşakçılar güler.
Yunanistan’da bugün erken seçim var ve gerçek bir ‘espri makinesi’ olan eski Dışişleri Bakanı Teodoros Pangalos’un aktif siyasetteki son günü.
Aralıksız 35 yıl milletvekilli seçilen 74 yaşındaki Pangalos, 1996’da patlayan Ege’deki Kardak krizi sırasında ve 1998’de Abdullah Öcalan, Kenya’daki Yunan büyükelçiliğinde gizlendiğinde Dışişleri Bakanı’ydı. Atina’ya getirilen Öcalan’ın Nairobi’ye götürülmesi emrini de o vermişti.
Sonra bir dönem Kültür Bakanı oldu. Düne kadar da geçici Lukas Papadimos hükümetinin başbakan yardımcısıydı Pangalos.
Günahları kadar sevapları da vardı. Almanya’ya ‘Cam ayaklı dev’ demiş, Berlin’in tepkisi üzerine resmen özür dilemek zorunda kalmıştı.
Öcalan skandalından sonra dönemin Başbakanı Kostas Simitis tarafından görevden alındığında Dışişleri Bakanlığı’na getirilen Yorgo Papandreu için, “Bakanlıkta Amerikalılar dolaşıyor. Yunanca konuşan yok” demişti.
Yazdığı kitapta Rodos’taki bir AB zirvesinde sivil polislerin yemek davetinde gümüş çatal-bıçakları nasıl çaldığını en ince ayrıntısına kadar anlatmıştı.
Atina’daki Koridalos cezaevinin 6. koğuşundaki 2 numaralı hücre özeldir: Torpilliler hücresi. Tek kişilik odanın bir önceki sakini ‘Keşişler Diyarı’ olarak bilinen, Aynoroz’daki sosyete manastırı Vatopedi’nin Başkeşişi Kıbrıslı Rum Efrem idi. Manastıra ait değeri düşük arazileri, devlete ait değeri yüksek arazilerle takas ederek bu işlerden de 100 milyonlarca Euro kazanmıştı Başkeşiş. Kısa süre önce tahliye oldu. Birkaç haftalık aradan sonra artık yeni bir ‘sakini’ var hücrenin: Sosyalist Pasok’un ağır toplarından eski savunma bakanı Akis Çohacopulos. Bakkal babası İstanbul, annesi Yanya kökenli. 1939’da Atina’da doğdu. Liseden sonra üniversiteyi Almanya’da okudu. Sıkı bir sosyalistti. Albaylar Cuntası (1967-1974) döneminde, cunta aleyhtarı faaliyetleri yüzünden vatandaşlıktan çıkarıldı. Demokrasiye geçişten hemen sonra, Pasok partisinin kurucu üyeleri arasında yer aldı. Andreas Papandreu’nun sağ kolu, sırdaşıydı. Andreas 1996’da ölünce, Pasok’un liderliğine aday oldu ama Kostas Simitis’e yenildi. Türkiye ile Yunanistan’ı savaşın eşiğine getiren Kardak Krizi’nden sadece birkaç ay sonra Savunma Bakanı oldu. Yunanistan, Kardak’ta aldığı yaranın acısıyla çılgın bir silahlanma furyasına girmişti o zamanlar. Savunma Bakanı koltuğunda oturduğu o beş yıl içinde tam 7 milyar Euro’luk silah siparişi yapıldı.
Pasok 2004’te muhalefete düşünce partinin yeni lideri Yorgo Papandreu, babası Andreas’ın kadim dostunu yavaş yavaş partiden uzaklaştırdı.
Acayip para harcıyordu. Atina’da Akropolis mabedinin eteklerinde saray yavrusu bir malikaneden başka tam 23 tane daire satın aldı. Mora yarımadasında denize sıfır lüks bir villa da inşa ettirdi. Saçını taradığı tarak bile Hermes markaydı ve 182 Euro’ya satın alınmıştı.
TAMAMEN TESADÜF
Önce dedikodular dolaştı, sonra Çohacopulos’un savunma bakanı olduğu dönemde silah siparişlerinden 10 milyonlarca Euro rüşvet aldığı iddiaları güçlendi. Sadece Almanya’ya denizaltı ve Rusya’ya uçaksavar siparişlerinden 17 milyon Euro... İddianameye bakılırsa, akrabalarına, arkadaşlarına off-shore şirketler kurdurdu. Önceki hafta yakalandı ve geçen pazartesi günü savcının karşısına çıktı:
- Eşinizin teyzesi 700 Euro emekli maaşıyla yaşıyor. Bankadaki hesabına 3 milyon Euro para transferi yapılmasına ne diyorsunuz?
Tamamen tesadüf. Bankanın yanlışı olmalı. Yanlış para transferleri sık oluyor.
Bugün Ortodoks dünyasının Paskalya Bayramı. Kırmızı yumurtalar, bir zamanlar İstanbul’umda mis gibi kokan sakızlı paskalya çöreği için yazmayı düşünüyordum ki, hemşerim Niko’nun yaklaşık bir ay önce öldüğünü öğrendim.
Niko Alyanak, soyadı gibi yanakları al al olan Niko, birkaç yıl önce aramızdan ayrılan Yosif ile birlikte Heybeliada’nın sembolü iki kardeşti.
Yosif ki herkes onu Yusuf diye bilirdi, bohem bir tipti, iyi içerdi. Keyfe geldi mi piste çıkar oynardı. Gömleğinin düğmeleri yarıya kadar açıktı. Niko daha muhafazakârdı. Kahkahası bile daha ölçülü. Gömleğini yakasına kadar düğmelerdi.
Demirci, su tesisatçısı, bisikletçiydi Alyanak kardeşler. Her zaman nazik, her zaman işlerinin erbabı.
Pazarları Aya Nikola Kilisesi'nde ayin okurlardı. Niko’nun sesi çok güzeldi. İş paydosu iskeleye inerler ya hemen bitişikteki kahvede ya da az ilerde Gürsel Başak’ın lokantasında otururlardı. Türkiye’de olup biteni, Yunanistan’da olup biteni bahse girerim adada en iyi Yosif ile Niko bilirdi.
Tertemizdi evleri. Bulaşıktı, yemekti, süpürmekti bütün işleri bölüşmüştü iki kardeş. Evde kadın yoktu ama üstleri başları temiz paktı. Gömlekler ütülü. Tıraş da sinek kaydı. Aşklarını, gönül maceralarını da hiç duymadım.
Kışın, Atina’ya gelirlerdi, bir hafta bilemediniz 10 gün... Atina’da vakitlerini yine adalıları ziyaret etmekle ya da adalıların mekânlarında geçirirlerdi. Sonra da “E sıkıldık biz burada. Ada bizi bekliyor” deyip dönerlerdi.
Zıt yaratılışları vardı. Birbirlerine takılırlardı hep. Kavga bile ederlerdi ara sıra.