Tanıtım Avusturalya’dan Çin’e, Japonya’dan Avrupa’ya uzandı. Avusturya’da meyveli bulgur salatası, Japonya’da bulgurlu suşi, İspanya’da bulgurlu paella tadımı yapıldı. Avusturya’da sponsor oldukları TV programında bulgurlu yemekler hazırlandı. Turlar sırasında Türkiye’de bulunmuş bir yabancı Ziya Duru’ya yüklendi:
- Türkiye’deki ünlü restoranlarda bulgur yemeklerine pek raslanmıyor. Bana ne anlatıyorsun.
Ziya Duru, bu saptamayı haklı buldu:
- Ülkemizde 104 şirketin 550 bin ton bulgur üretimi var. Bunun 270 bin tonu ihraç ediliyor. İhracatın yanısıra iç piyasada da tüketimi artırmak gerekiyor.
İhsan ve Ziya Duru, yurtdışındaki tanıtımlardan şu izlenimi edindi:
- Yurtdışında bulgur sağlıklı, doğal, besleyici gıda olarak öne çıkıyor. Ülkemizde hâlâ köylü yemeği sayılıyor. Yeni nesil bulguru pek bilmiyor.
İç piyasada da bulgur tanıtımı için kollar sıvandı:
- En azından eşiniz gelsin, kefil olarak sözleşmeye imza atsın.
Eşim bankaya sitem etti:
- Sizden geçen yıl da kredi kullandık. Ödemeyi bir gün dahi geciktirmedik. Kefil isteyip süreci geciktirmeyin. Zamanımız az.
O gün akşam dönemin Garanti Bankası Genel Müdürü Ergun Özen’le karşılaştım. Durumu anlattım, önce bana sitem etti:
- Maaş hesabınız bizde. Neden başka bankadan kredi kullanıyorsunuz?
Ardından diğer bankanın tutumuna şaşırdığını belirtip sordu:
- O bankadaki arkadaşlar sizi tanımıyor mu?
Tanımak zorunda olmadıklarını söylerken susturdu:
- DowAksa olarak rüzgar türbini üretiminde dünya devi olan Vestas’la 4 yıllık anlaşma imzaladık. 4 yılda 300 milyon dolarlık karbon elyaf kompozit malzeme satacağız.
Vestas’ın ihtiyacının 3’te birini Yalova’dan alacağına işaret etti:
- DowAksa ekibi, inovatif bir solüsyon geliştirdi. Vestas’a vereceğimiz karbon elyaf kompozit malzeme, yeni teknolojiyle rüzgar türbini kanatlarının uzamasını sağlayacak. Hafileyecek kanatlarda 100 metrelik uzunlukta bile kırılmazlık söz konusu olacak.
Kanatta 100 metrenin ne anlama geldiğini anlattı:
- Türbin, rüzgardan daha fazla güç alabilecek. Böylece, şu anda bir direkten en fazla 3 megavat dolayında elde edilebilen elektrik enerjisi, 5 megavata çıkabilecek.
Vestas’a ürün tesliminin bu aydan itibaren başlayacağını kaydetti:
- Yeni siparişle Yalova’daki tesisimizin 3’e katlanması gündeme geldi. Fabrikayı büyütmek için yeni teşvik sisteminden yararlanmak üzere başvuruda bulunduk. Yatırımı 10 yılda 1 milyar dolara çıkarma planımız vardı. İlk aşamada 500 milyon dolara çıkacak.
Fabrikanın
Çorlu’da yatırımı düşünürken, Teksan Yönetim Kurulu Başkanı Özdemir Ata’nın başını çektiği bir ekip Kocaeli Serbest Bölge AŞ’de (KOSBAŞ) Proses Metal’e ait fabrikada işlerin durduğunu belirledi.
Yönetim Kurulu Üyesi Burak Başeğmezler, “İkinci fabrikayı Çorlu’da yapalım” dese de Ata’nın görüşü ağır bastı. Proses Metal’e ait fabrika için görüşmelere başladı. Şirketin 12-13 bankaya borcu başlangıçta pürüz gibi görünse de şirketin sahibi hepsini temizledi. Fabrika ve yanındaki arsanın Teksan’a 49 yıllığına geçişi 2014’te tamamlandı.
Teksan böylece 25 milyon Euro’luk ikinci fabrikanın ilk faz yatırımına girişti. 30 bin metrekarelik ilk faz, bu yılın ekim ayında resmen faaliyete geçecek. Fabrikanın 50 bin metrekareye çıkarılması planı da şimdiden yapıldı.
Teksan’ın Sancaktepe’deki fabrikasını Burak Başeğmezler, Genel Müdür Yunus Teksan ve Pazarlama Direktörü Bertan Birkan’la gezdim. Ardından Kocaeli Serbest Bölgesi’ne gidip, yeni fabrikadaki son hazırlıkları gördük.
Özdemir Ata, yeni fabrikanın tümüyle ihracata çalışacağını belirtti, Başeğmezler, serbest bölgenin avantajını anımsattı:
- Gelir vergisi avantajı maliyeti düşürecek.
Halen 126 ülkeye ihracat yaptıklarını vurguladı:
Cenevre’de yaşayan İtalyan Aponte ailesi, konteyner taşımacılığı, liman işletmeciliği ve kruvaziyer gemi sahipliğinde dünya devi olan MSC adlı grubun sahibiydi. Baba Gianluigi Aponte MSC Group Yönetim Kurulu Başkanlığını, oğlu Diego Aponte de CEO’luk görevini yürütüyordu. Ela Aponte de grupta limanlardan sorumluydu.
Ahmet Soyuer ve eşi, 8 Kasım 2004’te torunları Asya’nın doğumu üzerine Cenevre’ye gitti. İlk torunla birlikte dünürler daha da kaynaştı.
Soyuer, Arkas Grubu’yla Ambarlı’da ortaklığı bulunan dünürüne projesini açtı:
- Memleketim Tekirdağ’ın Barbaros beldesine konteyner limanı düşünüyorum. Limanın kapasitesini doldurmada ve işletmesinde destek olur musunuz?
MSC o dönemde Türkiye’de bir yatırım daha öngörmüş, 20-30 milyon dolarlık kayıpla çekilmek durumunda kalmıştı. Gianluigi Aponte, Soyuer’i dinlerken o kaybını anımsadı ama açık kapı bıraktı:
- Siz yola koyulun. Yatırımın olabilirliğini görünce destek veririz. Limana ortak da oluruz, transit taşıma başta olmak üzere kapasitenin dolması için elden geleni yaparız.
Soyuer, 28 Kasım 2004’te torununun adını verdiği Asyaport’un ilk başvurusunu yaptı. Başvuru duyulunca Tekirdağ’daki bir limanın o günlerdeki Genel Müdürü Fuat Özbekli kapısını çaldı:
- Gelin bizim limanı alın.
- Referandumdan 2 gün önce Edirne’de Erasta’yı açtık. Bulgaristan ve Yunanistan’dan alışverişe geliş trafiği canlandı. Ardından İstanbul’da Emaar Square Mall’u açıp, aynı gün Antalya’ya gittim. Torunlar’ın Mall of Antalya’sının açılışını yaptık.
Bu durumu işlerin hareketlendiğine yordu:
- Referandumdan sonra 4 yeni proje bağladık. Yanısıra Erbil ve Süleymaniye’de (Kuzey Irak), Bişkek’ten (Kırgızistan) iş aldık.
Ardından Boyner Grubu sayesinde tanıştığı Çinli grup Alkaş’la bağlantı kurdu:
- Guangzhou’ya Türk perakendecisi getirin.
Derken Bulgaristan’ın başkenti Sofya’dan iki proje için arandı, bu gelişmeleri şöyle yorumladı:
- Dünyada Türk perakendecisine talep artıyor. Bu, perakende sektörü ve AVM yönetim modelimizin ulaştığı noktayı gösteriyor. JLL Türkiye, artık bölgeye de hizmet veriyor.
Türk perakende sektörünün dışa açılmasının markalı ihracatı, kilo başı değeri artırdığını düşündü. Aklına LC Waikiki örneği geldi:
- Bana bu alım için fon bulabilir misin?
Arıburnu, Goldman Sachs günlerinden, 2012’den beri tanıdığı Son’ın talebi üzerine kolları sıvadı, bir hafta sonra bilgiyi verdi:
- Size 10 milyar dolarlık fon bulduk.
Masayoshi Son, Arıburnu’nun 10 milyar doları kısa sürede bulması üzerine asıl planını açtı:
- ARM Holdings alımı için gereken 32 milyar doları kendi kaynaklarımdan hallederim. Hedefim büyük bir teknoloji fonu kurmak. Bu fonu kurmaya var mısın?
Söz konusu fonu düşünmesinin nedenine değindi:
- Teknoloji devriminin başlarındayız. Hiçbir devrim 50 yıldan az sürmez. Bu devrim dünyayı tanınmayacak hale getirecek. Robot nüfusu, dünya nüfusunu geçecek. Bu devrimde belirleyici rol almak istiyorum. Gelin şu işi birlikte yapalım.
Fon için hedefindeki boyutu da paylaştı:
Akşit, motor hakkında bilgi verdi:
- Yerli geliştirdiğimiz bu motor, TAİ’nin insansız hava aracı ANKA’nın silahlı versiyonunda da rahatlıkla kullanılacak. 170 beygirlik bu motorun ağırlığı 200 kilogram.
Işık, yerli motoru görünce heyecanlandı:
- Bu motoru yerli otomobilimizde de kullanalım.
Akşit, duraksadı:
- Kullanamazsınız sayın Bakanım.
Işık