- Şu anda onayımı bekleyen evrakları inceledim. Elektronik imzamı attım. Islak imzaya gerek kalmadan Bakanlık’ta benim onayımı bekleyen işlerin yürümesini sağladım.
Aka ile MAY Siber Teknoloji’nin ana sponsorları arasında yer aldığı Antalya’da gerçekleşen “2. Kamu Bilişim Zirvesi”nde buluştuk. Aka’ya Müsteşar Yardımcısı Galip Zerey, Türksat Genel Müdürü Cenk Şen ve Haberleşme Genel Müdürü Ensar Kılıç eşlik etti.
Suat Hayri Aka, Antalya’da bir toplantı anında Bakanlık’ta onayını bekleyen belgelerini cep telefonundan imzalamasını sağlayan sistemi Türksat’ın geliştirdiğini belirtti:
- Türksat’ın geliştirdiği “Elektronik Belge Yönetim Sistemi” sayesinde başta Başbakanlık olmak üzere tüm bakanlıklar birbiriyle kağıtsız haberleşiyor. Yani, bakanlıklar arasındaki haberleşme elektronik ortamda yürüyor.
Bu haberleşmenin karşılıklı mail yazmaktan ibaret olmadığını vurguladı:
- Artık resmi evraklar da bakanlıklar arasında elektronik ortamda yönlendiriliyor.
Cenk Şen araya girdi:
- Bakanlıkların birbirine elektronik belgelerden çıktı alındığında, resmi evrak sayılıyor.
Son, dünyadaki teknoloji şirketlerine yatırım yapmak üzere Londra’da finans sektöründe öne çıkan Türk Dalınç Arıburnu’nun kaptanlığında 100 milyar dolarlık “Vision Found”un kurulmasına öncülük etmişti. Fona en büyük kaynağı da 45 milyar dolarla Suudi Arabistan koymuştu. Apple, Mubadala, Qualcomm, Foxcon ve Sharp da kaynak sağlamıştı.
Veliaht Prensi Muhammed Bin Salman, Masayoshi Son’dan 26 bin 500 kilometre kare alana kurulacak, Ürdün ve Mısır’la da bağlantısı olacak “Neom City”nin yönetim kuruluna girmesini istedi.
Riyad’daki zirvede Son’a “Vision Found”un kaptanı, “Centricus”un kurucusu Dalınç Arıburnu da eşlik etti. Arıburnu, zirveye ortak olduğu Global Yatırım Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kutman’la birlikte katıldı.
Son ve Arıburnu, “Neom City” projesini izlerken kararı verdi:
- “Vision Found”, burada güneş enerjisine ve enerjiyi depolayacak pil üretimine 10 milyar dolarla girmeli. Kaynak zamanla 25 milyar dolara çıkmalı.
Arıburnu ve Kutman’la Riyad’daki zirve sonrası Londra’da buluştuk. Arıburnu, “Vision Found”ı “Neom City”ye çeken nedenlere işaret etti:
- Neom City, Suudi Arabistan’ın teknoloji merkezi olacak. Uzun vadede ABD’deki Silicon Valley’e rakip olmayı hedefliyorlar. Dünyanın teknoloji şirketleri orada yatırım yapacak. Biz, o kente güneşten elektrik üretimiyle adım atacağız. Güneş paneli üretimine gireceğiz. Elektriğin depolanmasını sağlayacak pilin orada üretimini sağlayacak projede yer alacağız.
Arınurnu
- Somon, hep omega 3 açısından zengin diye tanıtılıyor. Bu durum, ülkemizde üretilen balıkların omega 3 açısından o kadar zengin olmadığı algısı yaratıyor. Analiz yaptırın, bizim balıklar omega 3 açısından daha zengin çıkar.
Norveç Deniz Ürünleri Konseyi (NORGE) Türkiye ve BAE Ülke Direktörü Maria Kivijarvi Heggen anında yanıt verdi:
- Türk insanı yerli balıkları tüketsin ama Norveç Somonu’nun omega 3 zenginliğini bilsin.
Derken NORGE’den gelen davet üzerine Turizm Restoran Yatırımcıları ve İşletmecileri Derneği (TURYİD) Başkanı Kaya Demirer’le birlikte Bergen’e (Norveç) gittik, 2 günlük somon turu yaptık. Maria Kivijarvi Heggen, bize rehberlik etti.
Bergen’de ilk durağımız Norveç Ulusal beslenme ve Deniz Ürünleri Araştırmaları Enstitüsü (NIFES) oldu. Önce NIFES uzmanları Nini Sissener ve Lisa Kolden Midbo’nun sunumunu izledik:
- Dünyada 90 milyon ton doğal balık yetişiyor. Çiftlik balığı üretimi 74 milyon tonu buluyor. Bunun 2.5 milyon tonunu somon oluşturuyor.
Ardından Ticaret, Endüstri ve Balıkçılık Bakanlığı Balıkçılık Direktörü
- Do & Co ile ortaklığı bitirme kararınıza üzüldüm. Turkish-Do & Co ortaklığı THY’ye çok şey kattı.
Anında yanıt verdi:
- Doğru, çok katkısı oldu. Ayrılık noktasına uzun görüşmeler sonrası gelindi.
Do & Co Yönetim Kurulu Başkanı Atilla Doğudan’a da mesaj gönderdim:
- THY ile ortaklığınızın noktalanması kararına üzüldüm.
Şu yanıt geldi:
- Herkesin örnek gösterdiği bir işbirliğinin bozulmasını dünyada kimse anlamıyor.
Ardından konuyla ilgili tartışma başladı. THY’nin Do & Co’dan talepleriyle ilgili şu nokta öne çıktı:
FOUR Seasons zincirinin temelini 1960’ta Toronto’da (Kanada) atan Isadore Sharp (89), İstanbul’daki iki otelin sahibi Astay Grubu’nun Yönetim Kurulu Başkanı Mesut Toprak’la Four Seasons Bosphours’ta buluştuğunda 25 yıl önceyi anımsadı:
- İstanbul’a 25 yıl önce geldim. O dönemki yatırımcı (Çukurova Holding) ilk Four Seasons’ı Sultanahmet’te açacaktı. Markayı istemelerinin nedeni sadece ekonomik değildi. Markamızın Türkiye’nin imajına katkı yapacağını düşünüyorlardı.
İlk yatırımın 7-10 yıl zaman aldığını düşündü:
- Markamız, İstanbul’a ve Türkiye’ye değer kattı. İstanbul’daki otellerin de Four Seasons’a büyük katkısı oldu. İstanbul’da harika iki otel kazandık ve başarılı da olduk.
Mesut Toprak da, 2004-2005’te Çukurova Holding’e bağlı Enternasyonel Turizm’le ilk görüştükleri günlere döndü:
- Masaya oturduğumuzda Sultanahmet’teki otel vardı. Beşiktaş’taki Atik Paşa Yalısı’nın otele dönüştürülmesi izinleri alınmıştı. İki şartımı ilk sıraya koydum. Birincisi, Four Seasons’un patronuyla görüşmek, ikincisi de Atik Paşa Yalısı’nın izinlerini kontrol ettirmekti.
Enternasyonal yöneticileriyle Toronto’ya gittiği güne uzandı:
- Buluşacağımız gün Isadore Sharp’ın babası vefat etmişti. Buna rağmen randevuya geldi, 45 dakika görüştük ve alım kararımı verdim.
Ancak, fiyat çıtası Global Grubu’nun düşündüğünden yukarıda kaldı. Kutman, Lizbon’dan eli boş dönecekken, Portekizli bir işadamı kentteki kruvaziyer limanını gösterdi:
- Deniz kıyısında terminal binası yapılacağı için tepkilerden korkuluyor, ihaleye çıkılmıyor. Belki siz formül bulursunuz.
Global Ports ekibi, Lizbon Kruvaziyer Limanı dosyasını hazırladı. İlgili kurumla görüşülürken o dönemde Türkiye’nin Lizbon Büyükelçisi olan Ebru Barutçu Gökdenizler’den de destek istendi. En büyük desteği, 11’inci Cumhurbaşkanı Abdullah Gül verdi. O günlerde Portekiz’e giden Gül, görüşmelerinde Global Ports’un Lizbon Kruvaziyer Limanı’na talip olduğunu gündeme getirdi.
Global Ports, 2015’te açılan ihaleye girdi, yatırım karşılığında 35 yıl süreyle yap-işlet-devret modeliyle kazandı. Böylece liman, Global Ports-Sousa Group-Royal Caribbean ortaklığı tarafından işletilmeye başlandı. Konsorsiyum, Lizbon Kruvaziyer Limanı terminalini 24 milyon Euro yatırımla iki yılda tamamladı.
Kutman’ın davetiyle 10 Kasım’da günübirlik Lizbon’a gittik. Tören alanına giderken yolda konteyner limanını işaret etti:
- Konteyner limanını biz alamadık ama Yıldırım Holding aldı.
Kruvaziyer limanının terminali karşıdan göründüğünde bir ayrıntıyı paylaştı:
- O dönemde bu fuara 7-8 firma ile ancak katılabilir, Avrupalı şirketlerin ürünlerine hayran hayran bakardık. Bu yıl Batimat’ta 71 firma ile milli katılım gerçekleştirdik. Artık rakiplerimiz, “Bu sefer yeni neler yapmışlar?” diye bizim stantlarımızı merakla geziyor.
Batımat 2017’ye çeşitli ülkelerden 2 bin 500 firmanın katıldığını, 350 bin ziyaretçi çektiğini aktarıp ekledi:
- Türkiye stant büyüklüğü olarak fuarda ilk 3’e girdi. Şirketlerimiz dünyada sektörün ilgi odağı olan bu fuara daha fazla ilgi göstermeli.
Türk Yapı Malzemeleri Sektör Kurulu Başkanı Serdar Urfalılar, ulaşılan noktayı perçinleyen veriyi paylaştı:
- Yapı malzemeleri ihracatında dünyada ilk 10’da yer alan 13 ürün grubumuz var. İnşaat demiri, blok mermer ihracatında birinciyiz. Bakır örme halat kabloda ikinci, doğaltaş üretimi ve ihracatında 3’üncü, boya ihracatında 9’uncuyuz. Alüminyum profilde ise dünyada 8, Avrupa’da ikinci sırada yer alıyoruz.
Mertöz araya girdi:
- Türk müteahhitleri rakiplerimize karşı bizi avantajlı duruma taşıyor. Çin’den sonra dünya ikincisi olan yurt dışı müteahhitlik şirketleri, üstlendikleri projelerde Türkiye’den yapı malzemeleri götürüyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanvekili
- Binmem gereken otobüs gelince beni uyarır mısınız?
Duyarlı bir vatandaş atıldı:
- Merak etme kardeşim.
15 dakika geçti, o vatandaş Ceylan’a döndü:
- Sen hangi otobüsü bekliyordun. Unuttum da...
Ceylan içerledi:
- Madem unuttunuz, neden vaktinde söylemediniz.
Ceylan