Neom’un ‘güneş’ine 25 milyar dolar veriyor Türkiye’de ‘sinyal’ arıyor

Son, dünyadaki teknoloji şirketlerine yatırım yapmak üzere Londra’da finans sektöründe öne çıkan Türk Dalınç Arıburnu’nun kaptanlığında 100 milyar dolarlık “Vision Found”un kurulmasına öncülük etmişti. Fona en büyük kaynağı da 45 milyar dolarla Suudi Arabistan koymuştu. Apple, Mubadala, Qualcomm, Foxcon ve Sharp da kaynak sağlamıştı.

Veliaht Prensi Muhammed Bin Salman, Masayoshi Son’dan 26 bin 500 kilometre kare alana kurulacak, Ürdün ve Mısır’la da bağlantısı olacak “Neom City”nin yönetim kuruluna girmesini istedi.

Riyad’daki zirvede Son’a “Vision Found”un kaptanı, “Centricus”un kurucusu Dalınç Arıburnu da eşlik etti. Arıburnu, zirveye ortak olduğu Global Yatırım Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kutman’la birlikte katıldı.

Son ve Arıburnu, “Neom City” projesini izlerken kararı verdi:

- “Vision Found”, burada güneş enerjisine ve enerjiyi depolayacak pil üretimine 10 milyar dolarla girmeli. Kaynak zamanla 25 milyar dolara çıkmalı.

Arıburnu ve Kutman’la Riyad’daki zirve sonrası Londra’da buluştuk. Arıburnu, “Vision Found”ı “Neom City”ye çeken nedenlere işaret etti:

- Neom City, Suudi Arabistan’ın teknoloji merkezi olacak. Uzun vadede ABD’deki Silicon Valley’e rakip olmayı hedefliyorlar. Dünyanın teknoloji şirketleri orada yatırım yapacak. Biz, o kente güneşten elektrik üretimiyle adım atacağız. Güneş paneli üretimine gireceğiz. Elektriğin depolanmasını sağlayacak pilin orada üretimini sağlayacak projede yer alacağız.

Arınurnu’na Suudi Arabistan’da yaşanan “güç savaşı”nı anımsattık:

- Yatırım kararı alırken tedirginlik yaşamadınız mı?

- “Vision Found”a en büyük kaynağı Suudi Arabistan koydu. “Neom City”, Suudi Arabistan’ı petrol gelirine bağımlılıktan kurtaracak önemli bir proje.

SofBank ve Vision Found’ın içinde olduğu 3’lü konsorsiyumun Saudi Electric Company ile ön anlaşma imzaladığını belirtti:

- İlk 12 ayda 3 bin megavatlık yatırım öngörüyoruz. Suudi Arabistan, güneş enerjisi yatırımına en elverişli ülke.

Kutman araya girdi:

- “Neom City” için sıfırdan kanun yazılıyor. Suudi Arabistan yasaları geçerli olmayacak. Dünyanın önemli teknoloji şirketlerini yatırıma çekecek cazibeyi sağlayacak mevzuat  oluşturulacak.

Yeri gelmişken Global Yatırım Holding olarak Türkiye’de hedefledikleri güneş enerjisi yatırımına değindi:

- 1000 megavatla başlayıp, 3 bin megavata kadar çıkabilecek güneş enerjisi yatırımı planlıyoruz. Ortağımız Dalınç Bey ve Centricus da işin içinde yer alacak.

Hindistan, Japonya ve Çin’den yatırımcılarla ortak konsorsiyum olarak işbirliği yapacaklarını kaydetti:

- Kamunun bu konuda önümüzü açmasını, işaret vermesini bekliyoruz.

“Vision Found”ın bu yatırımda yer alıp almayacağını merak ettik, Arıburnu yanıtladı:

- Doğru bir proje olursa tabi ki bakarız. Global Holding ve Mehmet Bey’le konuyu görüşüyoruz.

Arıburnu ve Kutman’a bakılırsa, Türkiye’de güneş enerjisi yatırımı, dışarıdan anlamlı sermaye çekebilecek gibi görünüyor...

Bunun için kuralları doğru koyarak, beklenen “cazibe”yi sağlamak gerekiyor...

İKİNCİ 100 MİLYAR DOLARLIK FON İÇİN KOLLARI SIVADI

CENTRICUS’un kurucusu, “Vision Found”un kaptanı Dalınç Arıburnu, fonun tamamını 2018 sonuna kadar teknolojiye dönük yatırımlara yönlendirmiş olacaklarını belirtti:

- ABD’den dünyaya yayılmaya başlayan Uber, Çin’deki benzeri “Didi” ile Hindistan’daki “Ola”ya yatırım yapıp, ulaşım ve lojistikte liderlik hedefliyoruz. Bu alana 15 milyar dolar kaynak ayırabileceğiz.

Teknolojiye yatırımlarının sürdüğünün altını çizdi:

- ARM, Nividia, Boston Dynamiccs, WeWork gibi yeni dünyayı oluşturacak çok önemli şirketlere yatırım yaptık.�

Ardından yeni fonun işaretini verdi:

- İkinci 100 milyar dolarlık fon için hazırlıklara başladık. Yeni fonu çok geniş global yatırımcı desteğiyle 2019 başında oluşturabiliriz.

DÜNYADA ÇOK ATIL PARA VAR

DALINÇ Arıburnu, dünyada atıl duran, gidecek adres arayan çok para olduğunu savundu:

- Çin, Abu Dhabi, Norveç, Kanada, ABD başta olmak üzere ülkelerin varlık fonları var. Sigorta, emeklilik ve varlık fonlarındaki para 80 trilyon dolar. Likidite fazlası var.

Bu iklimin Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere yaradığını vurguladı, Mehmet Kutman tamamladı:

- Türkiye bazı adımlar atarak daha fazla finansa ulaşmanın yolunu açmalı.

ENFLASYON VE FAİZ DÜŞÜK KALACAK

ARIBURNU, gelecek 10 yıl beklentisini şöyle ortaya koydu:

- Dünyada enflasyon ve faizler düşük seyredecek. Teknoloji devrimi enflasyonu ve faizleri düşük tutacak. Ayrıca yakın vadede herhangi bir rahatsızlık beklemiyorum.

TÜRKİYE’NİN OTOMOBİLİ PROJESİNİ GÖRMEK GEREK

DALINÇ Arıburnu’na sorduk:

- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) koordinasyonunda Anadolu Holding, Zorlu Holding, Kıraça Holding, BMC ve Turkcell, “Türkiye’nin Otomobili”ni üretmek üzere biraraya geldi. Bu otomobil elektrikli olacak. Kurulacak şirket kaynak için size gelirse, verir misiniz?

- Öncelikle projeyi görmemiz gerekiyor.