Hande Fırat

Büyük tehlikenin adı “Metamfetamin”. İlk yazımda siyasi tartışmaları bir kenara bırakarak, metamfetaminin tüm dünyada eroinden sonra neden en tehlikeli madde olarak adlandırıldığını, İçişleri Bakanlığı’nın ilk kez bir madde ile mücadele için özel bir gizli genelge çıkardığını, İran’dan kaçak yollarla sokulan metamfetaminin hedefinin Türkiye içpazarı olduğunu, başta narkotik olmak üzere emniyet güçlerinin mücadelesinin ayrıntılarını anlatmıştım.

Bu bölümde hem dünyadan hem de Türkiye’den bilgiler vermeye devam edeceğim. Ayrıca anne babalara uyarılarım olacak.

TÜM DÜNYA ALARMDA

Bu yeni bela ile sadece Türkiye’nin değil, tüm dünyanın başı dertte. Aslında en büyük üretim Doğu ve Güney Doğu Asya’da. En büyük pazarlar ise Kuzey Amerika ile yine Doğu ve Güney Doğu Asya. Türkiye tüm ülkelerle işbirliği halinde. Uyuşturucu üretimi ve kaçakçılığı uluslararası boyutta ele alınması ve mücadele edilmesi gereken bir sorun. Kısaca metamfetamin belasının dünya açısından durumuna bakalım:

- Son yıllarda Kuzey Amerika’dan Avustralya’ya benzeri görülmemiş bir kaçakçılık hareketi dikkati çekmekte.

- En fazla metamfetamin yakalanması Kuzey Amerika, Doğu ve Güneydoğu Asya’da.

- 2006-2010 yılları arası metamfetamin yakalaması bildirilen ülke sayısı 84 iken, 2016-2020 arası metamfetamin yakalaması bildirilen ülke sayısı 117’ye çıktı. Dünya çapında son iki yıla ilişkin rakamlar henüz açıklanmadı.

- Ele geçirilen metamfetamin miktarları 2010 ila 2020 arası beş kat arttı.

TÜRKİYE’DEKİ OPERASYONLAR

Derin sessizlikler, hamleler ve gergin hareketler, rakibinin ve kendisinin olası hamlelerini hesaplayan sürekli çalışan bir beyin, son dönemlerin popüler dizisi The Queen’s Gambit’in de hepimizin üzerindeki etkisiyle sizi atların, kalelerin, vezir ve şahın diyarına götürüyorum. Satranç diyarına...

SATRANCIN KALBİ  ANTALYA’DA ATIYOR

Şu an Avrupa satrancının kalbi Antalya’da atıyor. 46 ülkeden 1000’in üzerinde başarılı sporcunun mücadele ettiği Avrupa Yaş Grupları Satranç Şampiyonası’nda 8-18 yaş aralığında 6 farklı yaş grubundan Avrupa’nın en iyi sporcuları mücadele veriyor. Türkiye Antalya’da tam 196 sporcusuyla temsil ediliyor. Turnuva 14 Kasım’a kadar sürecek. Eminim sporcularımız büyük başarı göstereceklerdir. Unutmayalım, 16 Yaş Altı Satranç Milli Takımı’mız Olimpiyat Şampiyonu oldu, hepimize büyük bir sevinç yaşattılar ve bugün lisanslı sporcu sayımız 1 milyon 200 bine yakın. Kısacası Türkiye’de bir satranç rüzgârı esiyor! Rüzgârın başında bir kadın var. Türkiye Satranç Federasyonu Başkanı Gülkız Tulay... Hem onunla hem de küçük sporcularımızla  foto muhabirimiz Selahattin Sönmez ile birlikte bir araya geldim. Tabii dünyam değişti.



ÇOCUKLAR SPORCU ANNELER ANTRENÖR YA DA HAKEM OLDU!

Hiç duymayanlar ya da bilmeyenler de CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun “Türkiye’de büyük bir metamfetamin salgını var” sözleri ve İçişleri Bakanı’na yönelttiği suçlamalarla, İçişleri Bakanı’nın ise hem Kılıçdaroğlu’na verdiği aynı tondaki yanıtlar ve “Metamfetamin bir tehlikedir, Türkiye’de ilk defa özel olarak genelge yayımladık” sözleriyle öğrenmiş oldu. Metamfetamin... Dünyanın bir anlamda yeni kâbusu. Bu kâbusu siyasi tartışmaların ötesinde değerlendireceğim; çünkü tüm dünya genelinde bir mücadele yürütülüyor. Hatta bazen ülkeler ortak operasyonlar düzenliyor. Türkiye içinde ise bu mücadeleden 11 bakanlık ile narkotik başta olmak üzere tüm polis teşkilatı, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Jandarma, Sahil Güvenlik, Gümrük personeline kadar binlerce görevli sorumlu. İstisnaları, riskleri, olasılıkları bir kenara bırakarak öncelikle genel bir bakış açısıyla şunu söylemek lazım: “Yürütülen mücadeleyi görmemek, sabah akşam demeden çalışan isimsiz binlerce görevlinin hakkını yemek, onları zan altında bırakmaktır.”

Bu yazı dizisiyle amacım öncelikle aileleri bilinçlendirebilmek. Diğer taraftan bu meselenin önemine dikkati çekerek, siyasi tartışmaları bir kenara bırakarak alınması gereken önlemlere odaklanmak. Ayrıca yürütülen mücadeleyi anlatmak.

PARANOYADAN BİPOLAR BOZUKLUĞA, HALÜSİNASYONLARA GİDEN KARANLIK YOL

Uyuşturucu üretimi, ticareti ve kaçakçılık çok uluslu bir ticaret ağıdır ve çok uluslu bir mücadeleyi gerektirir. Günümüzde ise teknolojik gelişmeler, iletişim ve ulaşımın geldiği boyutu da göz önünde bulundurursak ortak mücadele zaruridir. Son siyasi tartışma ile gündeme gelen “Metamfetamin” dünyada eroinden sonra en tehlikeli narkotik madde olarak kabul ediliyor. Ancak ne yazık ki dünya genelinde eroinden daha hızlı yayılıyor.

Metamfetamin ilk olarak Japonya’da 1919 yılında sentezlendi.

İkinci Dünya Savaşı sırasında Doğu Asya’da askerlerin diri tutulması için kullanıldı.

Yıllar içinde suiistimale daha açık hale geldi, çeşitlendirildi, yaygınlaştı, 1960’larda gençler arasında kullanımı başladı ve son yıllarda küresel tehdide döndü.

Dünyanın birçok ülkesinde eroinden sonra en tehlikeli narkotik madde olarak kabul ediliyor. Küresel boyutta üretimi ve kaçakçılığı var.

Son 10 yılda metamfetamin yakalaması bildiren ülkelerde yüzde 50 oranında artış var.

Bu fotoğraf siyasetin gündemine oturdu. Her ne kadar Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde gündem belirlemek için HDP’nin de içinde bulunduğu partiler bir araya gelseler de bu fotoğraf farklı bir boyuta oturtuldu. Nedenlerini şöyle sıralayabiliriz:

* HDP’ye bir kapatma davası açılmışken, HDP’yi ziyaret edenler arasında üst düzey bir ismin, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın bulunması...

* AK Parti içinden yapılan farklı açıklamalarla ortaya çıkan “HDP’ye bakışın değişip değişmeyeceği ya da bu konuda bir karar verilmesi” meselesi...

* Bu ziyaretin MHP’yi rahatsız edip etmediği, konudan ne kadar ve hangi seviyede bilgilendirildiği... Ya da kısaca MHP lideri Devlet Bahçeli’nin bu ziyarete bakış açısı...

* Bundan sonraki süreçte AK Parti’den HDP’ye yöneltilecek açıklamalarda muhalefetten özellikle 6’lı masadan nasıl bir tepki geleceği.

AK PARTİ AÇISINDAN: İÇERİDEN YAPILAN BAZI AÇIKLAMALAR SORUNLU

AK Parti camiasından yaptığım görüşmelerden çıkan izlenimlerimi şöyle paylaşabilirim:

“* AK Parti, HDP ile ilk kez görüşmüyor. TBMM’de her salı bir araya geliniyor.

“İngilizce konuşmaları çok iyi anlıyorum, hatta yazılı metinleri anlıyorum. Kitap bile okurum. Ama konuşamıyorum. Tıkanıp kalıyorum.”

Bu cümleleri ya söylüyorsunuzdur ya da söyleyenleri duyuyorsunuzdur. Daha da önemlisi çocuklarınızda gözlemliyor olabiliyorsunuz. “Bu kadar sorunumuz varken ne İngilizcesi?” demeyin; iş başvurularında artık İngilizce bilmek bir adım öne geçirmiyor, bilmemek geride bırakıyor. Bunun da ötesinde hoşumuza gitsin ya da gitmesin; bilgisayarın, teknolojinin, dünyanın dili İngilizce. Peki gerçekten konuşamıyor muyuz, konuşmuyor muyuz ya da sorun ne? Eğitim danışmanı ve aynı zamanda Hürriyet Ankara’nın eğitim yazarı Ebru Doğdu ve ekibi ile bu sorunu enine boyuna konuştum. Sadece konuşma meselesi ile sınırlı kalmadık, aynı zamanda yurtdışında okumak isteyen gençleri bekleyen sınav süreci ile uzaktan eğitim de gündemimizdeydi.



‘DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR’

Önce Ebru Doğdu ile başlayalım zaten 26 yıllık öğretmenliği boyunca onun da en çok duyduğu cümle “İngilizce biliyorum ama konuşamıyorum hocam” olmuş. Ebru Hoca önce “Doğru bilinen yanlışlar var” dedi ve şöyle başladı:

“

Türkiye’nin ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın sürdürdüğü temasların ardından tahıl koridoru yeniden açıldı.

Bir anlamda taraflar ikna edildi, orta yolda buluşturuldu. Taraflar kadar Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres başkanlığında 22 Temmuz’da imzalanan Karadeniz Tahıl Girişimi belgesinin içeriğinin, bu içeriğin hayata geçirilmesinin önemli olduğuna dikkat çekmek gerekiyor. Belge sadece Ukrayna’nın değil, Rusya’nın da tahılını satabilmesini öngörüyor.

TÜRKİYE, GAZ MERKEZİ GİBİ TAHIL MERKEZİ OLUR MU

Rakamsal gerçekler dünyanın ama özellikle de Afrika kıtasının tahıl koridoruna ihtiyacı olduğunu ortaya koyuyor. Diğer yandan tüm bu ihtiyaca rağmen olası bir aksilik ya da Rusya ambargosunun sürmesi, yeni bir formülü gündeme getirebilir: Tıpkı gaz meselesinde olduğu gibi Türkiye’nin tahılda da dağıtıcı merkez olması. Şimdi rakamlarla son duruma bakalım:

- Ukrayna’nın yaklaşık 10 milyon tona yakın tahılı 426 gemiyle yerlerine ulaştı.

- Savaş, tahıl üretiminde Rusya’yı hiç etkilemedi. Rusya’nın elinde yaklaşık 100 milyon ton tahıl bulunuyor. Bunun en az yüzde 40’ını satmak istiyor.

- Savaş, Ukrayna’nın üretiminde ise yaklaşık yüzde 40 oranında bir azalmaya neden oldu.

- Koridordan şu ana kadar geçen ürünün yüzde 40’ını Ukrayna’nın mısırı oluşturdu. Mısır aynı zamanda dünya açısından tavuk, süt, et demek. Çünkü tavuk yeminin yüzde 60’ını mısır oluşturuyor.

Türkiye’nin Yüzyılı vizyonu ile iktidar partisi kutuplaştırmayı ve kutuplaşmayı bir kenara bıraktığını söyledi. Siyasetin dilinin de değişmesi gerektiği mesajı ile. Hürriyet’in geleneksel kahvaltısının konuğu tam da bu konuyu konuşmak üzere CHP’nin Grup Başkanvekili Özgür Özel’di. Özel, “Türkiye Yüzyılı” vizyonunun CHP’nin iki sene önce ilan ettiği ‘İkinci Yüzyıla Çağrı’ beyanamesinin doğrudan kopyası olduğunu iddia etti ve itirazlarını şöyle sıraladı:

‘TÜRKİYE YÜZYILI CHP’DEN KOPYA VE İNANDIRICI DEĞİL’

“Hepimiz aynı gemideyiz diyorlar ama düne kadar düşman hukuk uyguluyorlardı.

Seçimlere 7 ay kala 20 yıldır yaptıklarını, özellikle de son 7 yıldır yaptıklarını bir söylemle değiştirdiklerine inandırmaları o kadar kolay değil.

Siyasette büyük barış olabilir ama gelinen noktada kutuplaştırmayı aşacak olan sandıktaki seçmen iradesidir.

Bir sonraki iktidarın bugünkü gibi davranmaması iklimi değiştirecek.

Tanıdığım iktidar; ‘Türkiye’nin Yüzyılı’ söylemini ölçme değerlendirmeye tabi tutacaktır; oyları artıyorsa yumuşamaya devam ederler, düşüyorsa sertleşmeye geri dönerler.”

‘BİZ İNTİKAM ALMAYACAĞIZ’

Parti amblemi yok, seçim beyannamesi değil...

Kimine göre nereden çıktı bu “Türkiye Yüzyılı” toplantısı? Kimine göre ise iktidarın ihtiyaç duyduğu yeni hikâyesi. Kimine göre “Yeni Anayasa söylemi zaten yeni değil”, kimine göre “yeni bir anlaşma...” Peki nereden çıktı Türkiye Yüzyılı? AK Parti’nin açıkladığı hedeflerle; “barışın, bilimin, dijitalin, başarının, değerlerin, gücün, haklının, iletişimin, istikbalin, huzurun, istikrarın, kalkınmanın, sürdürebilirliğin, şefkatin, üretimin, verimliliğin yüzyılı” ne demek?

AK PARTİ’NİN EN AZ GÖRÜNÜR OLDUĞU TOPLANTI

AK Parti’nin en az görünür olduğu toplantısıydı aslında. Kafanızı nereye çevirseniz AK Parti bayrağı, Erdoğan resmi görmediğiniz bir salon. Gençlik kollarının sloganlarını duymazsak salonda her şey normalde olanın tersine dönmüş gibiydi. Onlarca korumalı bakanlar, milletvekilleri biraz sıkışık bir biçimde, hiçbir ayrım gözetilmeksizin tribünlerde yan yana oturuyorlardı. Ortada bakanlara kimseyi yaklaştırmayan korumalar yoktu. Bakanlar yan yana bizden biri gibi dizilmişlerdi tribünlere... 20 yılın iktidarı, çoğu kez eleştirilen cafcaflı görüntüsü ile adeta tribünlere çekilmiş, büyük alan “misafirlere” bırakılmıştı.

DOĞRU OLANLARIN HİKÂYESİ

Salon, sadece orta alanda oturanlara değil, Türkiye Cumhuriyeti’ni bugünlere getiren, 99 yılın ardındaki herkese bırakılmaya çalışılmıştı. Organizasyonun arkasındaki isim Pollmark’ın sahibi Ertan Aydın ayaküstü sohbetimizde bunu “Türkiye Cumhuriyeti’ni bugünlere doğru insanlar doğru dokunuşlarla getirdi” sözüyle özetledi. Cumhuriyet’in ilk yüzyılında emeği olanlara salonda da, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın konuşmasında da güçlü bir sahip çıkış vardı. Cumhuriyet vurgusu, Atatürk’ün dev görüntüsü sanki AK Parti’nin dönem dönem eleştirilmesine neden olan açıklama ve eylemlere nokta koymayı amaçlıyordu.

Her siyasi parti, her iktidar “yeni bir hikâyeye” ihtiyaç duyar. O hikâye güçlü temeller üzerine kurulursa tutar ancak seçmen mutlaka hikâyenin sonunu kendisine vaat edildiği gibi yaşamak ister. Soru tam da bu... Mustafa Kemal Atatürk’ün, “Efendiler, yarın Cumhuriyet’i ilan edeceğiz” dediği günden tam 99 yıl sonra, 20 yıldır iktidarda olan AK Parti neyi amaçlıyor?

ERTAN AYDIN: SİYASET EKSENİ KAOSTAN, HİZİPTEN ÇIKARILSIN