Sedef Batı
Erdal Fernergiz
Yeşilçam sizi çağırıyor
Hafize Ana, Kapıcılar Kralı, Turist Ömer, Cilali İbo... Türk sinemasının unutulmaz diğer karakterleri... Yeşilçam’ın ünlü filmlerinden geriye kalanlar Türker İnanoğlu Vakfı Sinema ve Tiyatro Müzesi’nde yaşatılıyor.
Onlar hep hayallerimizi süsledi, hayatımıza perdelerde, evimizdeki ekranlarda konuk oldu. Ayhan Işık’ı, Yılmaz Güney’i, bir Belgin Doruk’u, Türkan Şoray’ı, Sadri Alışık’ı, Kemal Sunal’ı ve daha nicelerini kim unutabilir ki? Türk tiyatrosunun duayeni Muhsin Ertuğrul, ortaoyununun piri İsmail Dümbüllü... Unutulmaz yönetmenler... Onlar bu müzede kimi zaman balmumu heykelleriyle de karşımıza çıkıyorlar.
Türker İnanoğlu Vakfı Sinema ve Tiyatro Müzesi (TÜRVAK), Türkiye’nin ilk ve tek sinema müzesi. Beyoğlu Galatasaray’daki beş katlı bir binada hizmet veriyor. 1957’den beri sinema sektörünün içinde olan ve sinemaya gönül veren Türker İnanoğlu, müzeyi hayata geçirmiş. Böylece, yüz yıllık bir tarihi olan Türk sineması hem ilk örnekleriyle hem de gelişen sürece damgasını vuran cihazları, afişleri, belgeleri ve fotoğraflarıyla bu müzede toplanmış.
Müze Müdürü Erol Şenel, müze fikrinin Türker İnanoğlu Vakfı’nın kurulmasıyla birlikte başladığını belirterek şunları söylüyor: “Çevremizden ve sanat camiasından gördüğümüz destekle Türkiye’de şimdiye kadar yapılmamış olan bir müze kurmaya karar verdik. 1999’da aldığımız bu kararı uygulamaya koyduk ve müzemizi Şubat 2001’de Kavacık’ta açtık. Kavacık çok bilinen bir yer olmadığından 11 yıl sonra müzemizi Beyoğlu’na taşımaya karar verdik. Beyoğlu, İstanbul’un en hareketli yeri olduğundan müzemizin kuruluş amacına daha çok hizmet edeceğine inanıyoruz.”
60 BİN KİTAP VAR
Şenel, sadece Türk sinemasının, Türk tiyatrosunun değil Türk televizyonculuğunun erken dönem örneklerinin de müzede yer aldığını belirtiyor. Türk sineması ve tiyatrosunun geçmişine ait belge, fotoğraf, afiş, cihaz ve aksesuvarların bir müze çatısı altında toplandığı müzenin arşivinde binin üzerinde cihaz, 6 binin üzerinde yerli film afişi, 10 binin üzerinde sinema-tiyatro fotoğrafı bulunuyor. TÜRVAK’ta en çok öne çıkan parçanın ise müzenin hemen girişinde sergilenen, 1904’te Amerika’da üretilmiş ve 1906’da İstanbul’a getirilmiş manuel çalışan bir film projeksiyon cihazı olduğu belirtiliyor.
Müzenin önemli bir bölümü 60 bini aşkın kitap, katalog, süreli yayın ve ansiklopedik belgesel kaynağı kapsayan seçkin bir kütüphaneye ayrılmış.
Pazartesi günleri hariç haftanın her günü 10.00 ve 18.00 saatleri arasında açık olan müze içerisinde yer alan Lütfi Ömer Akad Sinema Makineleri Salonu, Nişan Hançer Film Setleri ve Kamera Arkası Fotoğrafları Salonu, Adnan Öztrak Televizyon Dünyası ve Cihazları Salonu, Fuat Uzkınay Film-Fotoğraf Çekim Cihazları Salonu, Ali Efendi Sinema Salonu, Halit Refiğ Film Seslendirme Cihazları Salonu, Türker İnanoğlu 53 Yılın İzleri Salonu da ziyaretçilerini Türk sinema tarihinde yolculuğa çıkarıyor.