Ünlü ressamlar onun gökyüzünden yıldızından, renklerinden etkilenmiş

10 senedir de Fest Travel ile çalışıyor. Uzmanlık alanında 13-14 ülke var; Türkiye’de ise Doğu ve Güneydoğu Anadolu ondan soruluyor. Fransa’nın Provance bölgesi Büktel’in özellikle sevdiği bir yer. Yıldırım Büktel, lavanta tarlaları ve Roma dönemi eserleriyle dolu, ışığı ve görüntüleriyle ressamların ve yazarların ilham kaynağı olan Provance’ı anlattı.

Neden Provance bu kadar popüler?

- Provance aslında çok küçük bir bölge. Bir uçtan bir uca en fazla 200 kilometre. Fransa’nın en eski yerleşimlerinin olduğu bölge burası. Örneğin Marsilya’yı Foça’dan giden göçmenler kurmuş. Dağlık bir bölge, ekili alanları var, suyu da bol. Bu yüzden çok tercih edilmiş. Roma İmparatorluğu döneminde çok önemliymiş Provance. Birçok şehirde, kasabada Roma döneminden kalma tarihi kalıntılar var. Fransa’daki Roma dönemine ait eserlerin neredeyse hepsi burada. Bunun ötesinde, birçok edebiyatçı ve sanatçı burada yaşamış, buradan ilham almışlar. Mesela Marcel Pagnol, Alfons Daudet, Petrarca, Paul Cezanne, Vincent Van Gogh...

Doğası da çok heyecan verici değil mi?

- Evet. Demin bahsettiğim ressamlar Provance’ın gökyüzünden, güneşinden, yıldızından, renklerinden, taşından, toprağından etkilenmişler Fransa’daki en güzel gökyüzü, en güzel renkler bence de burada.

Provance turuna nereden başlamayı öneriyorsunuz?

- Marsilya’dan başlıyoruz. Sonra Avignon’u merkez alıp, onun etrafında dolaşıyoruz. Marsilya’da ilk görmeniz gereken yer, eski liman bölgesi. Limanın etrafında birçok yaya-gezinti bölgesi var. Buraya Quartier du Panier deniyor. Balık çorbası içmeden dönmeyin. Bunun dışında, Notre Dame de La Garde bazilikasına çıkın, Cathedrale de La Major’e, Cours Julien’e ve sokak çarşısına gidin. Marsilya’da Afrika’yı da bulacaksınız, Avrupa’yı da. Her kültürden biraz barındırıyor içinde.

TAŞRADAKİ PARİS

Marsilya’dan hareket nereye?

- İlk durağınız, güzelliğiyle ünlü Aix En Provance olsun. Buranın şehir merkezini rahatlıkla yürüyerek gezebilirsiniz. Ara sokaklarına mutlaka girin, kahvelerde oturun. Sürpriz manzaralar, meydanlar çıkacak karşınıza. Burayı görenler "Taşradaki Paris" derler. Aix En Provance, ressam Paul Cezanne’ın atölyesinin olduğu yer. Burayı meşhur edenlerden biri o. Atölyesini gezebilirsiniz. Cezanne, büyük ebatlı tabloları kapıdan sığmadığı için onları dışarı çıkartabileceği duvardaki deliği bile düşünerek yaptırmış. Doğasıyla ve renkleriyle tam bir sanat şehri Aix En Provance. Hem sanatın üretildiği hem de sanata ilham kaynağı olan...

Avignon neden methediliyor?

- Birçok sebebi var. Birincisi, tarihi özelliği. Şehri çevreleyen surların hemen hepsi ayakta. Burası düz bir ovada, nehrin hemen yanında kurulu. Ayrıca papalığın Fransa’ya gelmesi döneminde merkez olmuş. Uzun süre Vatikan’ın mülkiyetindeymiş. Dini anlamda da çok önemli ama dinin izlerini çok görmüyorsunuz bugün. Avignon bugün Fransa’nın en kültürlü şehirlerinden biri. Muhteşem bir tiyatro festivalleri var.

Neleri görelim Avignon’da?

- Temmuzda gidiyorsanız mutlaka tiyatro festivalinden bir şeyler görün. Şehirle bütünleşmiş bir festival bu. Bir etkinliğe katılmasanız bile, bir kahveye oturun, önünüzden geçenleri izleyin. Papalar Sarayı ve Avignon Köprüsü mutlaka görülmeli. Köprünün sadece yarısı var, karşıya yürüyemiyorsunuz. Şehirde onlarca kilise ve yerel müze var. Bir ucundan diğer ucuna rahatlıkla yürüyebilirsiniz.

Avignon’un çevresinde de görecek çok yer var değil mi?

- Evet. Hatta birçok kasabaya gidecekseniz, lavanta tarlalarının arasında, otele çevrilmiş evlerde kalabilirsiniz. Benim önerim, Auberge de Cassagne. Şunları kesin görün bence: İles sur La Sorgue. Burada Fransa’nın en önemli antika pazarlarından biri var. Sonra, oraya çok yakın olan Fontaine de Vaucluze var. Burası İtalyan yazar Patrarca’nın yaşadığı yer. Burada birçok gönül macerası da yaşamış; her tarafından sular akan bir kasaba bu. Bu bölge inişli çıkışlı, doğaya rengarenk kayalar hakim. Köyler, kasabalar hep tepelerde kurulu. Fransa’nın en güzel kasabalarından Gordes da Provance’da. Bir tepenin yamacına kuruludur Gordes. Taş evleri, eğimli arazisi ve doğasıyla gerçekten görmeye değer. Taş evler bütün Provance bölgesinde var ama buradakiler gerçekten farklı. Bundan 500-1000 sene önce yapılan evle, bugün yapılanın arasında fark yok. Tabiatla bütünleşmiş yapılar. Görünce, tarih ve kültür mirası ne demek, anlıyorsunuz.

LAVANTA MÜZESİ

Bu bölgede her köşe lavanta herhalde değil mi?

- Evet. Hatta bir lavanta müzesi var. İşlenmesinden, bitmiş ürüne kadar bütün aşamaları görüyorsunuz. Harika ürünler satıyorlar dükkanında. Lavanta tarlalarının en yoğun ve güzel olduğu yer neresi derseniz, Abbaye de Senanque’a gidin. Oradaki manastırı da gezebilirsiniz.

Roma dönemi kalıntılarının en güzellerini nerede görebiliriz?

- Bir kısmını St. Remy de Provance’da görebilirsiniz. Bir de Nimes var. Burası Roma döneminin Galya’daki en önemli şehirlerinden. Buradaki arenayı, Maison Caree’yi, Eski Nimes’i ve Orange’ı görün. Bu yakınlarda ayrıca Alfons Doudet’nin "Değirmenimden Mektuplar" isimli eserindeki değirmen ve Vincent Van Gogh’un hayatında önemli olan Arles da var. Fransa’nın en güzel şehirlerinden biri. Çok güzel bir arenası var. Buradaki boğa güreşlerinin özelliği, Camargue boğalarının öldürülmemesi. Amaç, boğanın boynuzlarına halka geçirmek. Bu bölgedeki en güzel köylerin biri de Les Beaux de Provance.

En sevdiği 10 yer

Yurtdışı: á Yemen á Toskana (İtalya)á Moğolistan á Özbekistan á Suriye

Yurtiçi: Mardin á Hasankeyf á Nemrut Dağı á Van Gölü çevresi á Ani Harabeleri (Kars)

seyahatte ne okuyor

Gittiği yerle ilgili dokümanları okuyor. Bir yeri ne kadar da iyi bilse, yeterli olmadığını düşünüyor. Öncesinde de en az üç ay çalışıyor.

ne yiyor, ne içiyor

Hiçbir yerde aç kalmıyor, karşısına çıkan yerel spesiyaliteleri risksiz olduğu sürece deniyor. Grup lideri olarak hastalanma hakkı yok.

ne giyiyor

Olabildiğince rahat, iklime ve kültüre uygun, kolay yıkanacak, kolay kuruyacak şeyler giyiyor.

neyle seyahat ediyor

Uçak ve 4x4 ciple.

nerede kalıyor

Yöreyle bütünleşmiş otelleri seviyor.

kimle seyahat ediyor

Kalabalıklarla gezmeyi çok seviyor, alışık. Ama ailesiyle yaptığı yolculukların yeri ayrı.

çantasının olmazsa olmazları

Turla ilgili tüm dokümanlar.

oradan ne alıyor

Orayla ilgili kitaplar, kızına ve eşine ufak hediyeler.