Türkiye’nin engelsiz 10 müzesi

Türkiye dahil Birleşmiş Milletler’e üye 156 ülkede, 10-16 Mayıs arası, Engelliler Haftası olarak kutlanıyor. Ülkemizin karnesi hâlâ zayıf olsa da gelişmiş ülkeler şehirlerini, kamu yapılarını, hayatın akışını engelsiz hale getirmek üzere tasarlıyor. Bizde de başta müzeler; birçok kurum bu yönde bir değişim içinde. Alanında uzman jürimize engelli dostu müzeleri sorduk.

Alparslan H. Kuzucuoğlu / İst. Medeniyet Üni. Bilgi ve Belge Yönetimi Üyesi
Yüzde yüz engelsiz
Beşiktaş JK Müzesi / İstanbul
Vodafone Park stadyumunun altında bulunuyor. Kulüp tarihine paralel olarak Türk spor tarihinin sergilendiği müze, fiziksel engelliler için katlar arası ulaşımdan vitrin yüksekliklerine kadar her şeyiyle erişilebilirlik standartlarına uygun tasarlanmış. Görme engelli ziyaretçiler, tarihi bilgileri dinleyerek takip edebiliyor. Dokunarak tanıyabilsinler diye sergilenen objelerin kopyaları yapılmış. Sergilemede yer alan bilgiler Braille alfabesi ile de veriliyor. Şu anda pazartesi hariç 10.00-18.00 saatlerinde açık. Haziran-eylül arasında kapanış saati bir saat uzatılacak. Engelli ziyaretçilerden ve refakatçilerinden ücret alınmıyor.

Ayhan Metin / Türkiye Sakatlar Konf. Gen. Bşk. Yard.
Tüm donanıma sahip
Troya Müzesi / Çanakkale
Tevfikiye Köyü’ndeki müzeye hafif bir rampayla giriliyor. Engelli misafirler için zemin özellikle pürüzsüz yapılmış. Ziyaretçiler girişten itibaren yedi başlığa bölünmüş bir hikâyeye tanık oluyor. Üç katlı yapının her katına rampayla çıkılabiliyor. Yakınındaki Troya Antik Kenti alanında bulunan 1100 metrelik yürüyüş yolu da engelli ziyaretçiler düşünülerek tasarlanmış. 15 Nisan-2 Ekim arası, her gün 08.30 – 19.00 saatlerinde açık. Engelli ziyaretçilerden ücret talep edilmiyor.

Ayşe Çakır İlhan / Ankara Üni. Disiplinlerarası Müze Eğitimi Bşk.
Refakatçiye gerek yok
Batman Müzesi / Batman
Bölgenin, paleolitik dönemden ortaçağa kadar yüzlerce eserin sergilendiği en önemli müzelerinden. Dış kapısından teşhir salonlarına kadar uzanan sarı yol sayesinde görme engelliler kimseye ihtiyaç duymadan rahatlıkla gezebiliyor. Sesli adımlar uygulaması sayesinde ‘Müzepark’ alanı sesli yönlendirme sistemi ile dolaşılabiliyor ve alanda bulunan eserlere yaklaşıldığında sesli betimleme sistemi devreye giriyor. Her gün 08.00-17.00 arası açık. Girişler ücretsiz.

Ayşegül Domaniç Yelçe / Engelli Hürriyet gazetesi yazarı
Engellilere ücretsiz
Sakıp Sabancı Müzesi / İstanbul
Bünyesinde zengin bir hat ve resim koleksiyonu barındıran müzede, bedensel engelli ziyaretçiler için rampa ve asansörler var. Sergi salonlarına tekerlekli sandalyeyle ulaşılabiliyor. Pazartesi günleri kapalı. Salı, perşembe, cuma, cumartesi ve pazar günleri 10.00-18.00, çarşamba günü ise 10.00-20.00 saatleri arasında açık. Engelli ziyaretçilerden ve refakatçiden ücret talep edilmiyor.

Cemal Donat / Fiziksel Engelliler Vakfı Gen. Koor.
Otoparktan başlayan konfor
Panorama 1453 Müzesi / İstanbul
İstanbul’un fethinin ve tarihinin anlatıldığı müze iki bölümden oluşuyor. Tam panorama özelliği ile ziyaretçileri tarihin içine alarak etkiliyor. Müzede engelli dostu uygulamalar otoparkta başlıyor. Müze içinde rampalar bulunuyor. Asansör yardımıyla katlar arasında herhangi bir sorun yaşamadan dolaşılabiliyor. Her gün 08.00-18.00 saatleri arasında açık. Engelli ziyaretçilerden ve refakatçilerinden ücret alınmıyor.

Canan Cürgen / Müzecilik Meslek Kuruluşu Der. Bşk.
Tarihte engelsiz yolculuk
Türk ve İslam Eserleri Müzesi / İstanbul
Türk ve İslam eserlerini topluca kapsayan ilk Türk müzesi olmasının yanı sıra Osmanlı İmparatorluğu’nun açılan son müzesi olma özelliğine sahip. Binlerce koleksiyon ve seçkin yapıt barındırıyor. Engelli ziyaretçiler için ana bina bağlantı merdivenlerinde engelli taşıyıcı sistemiyle kolaylık sağlanıyor. 1 Nisan-31 Ekim arası, 09.00-19.00 saatlerinde açık. 1 Kasım-31 Mart arasında kapanış saati 17.00. Engelli ve refakatçisinden ücret alınmıyor.

Serkan Gedük / Kültürel Mirası Koruma ve Araş. Dernek Bşk.
‘Pera Engelsiz’ projesi var
Pera Müzesi / İstanbul
‘Pera Engelsiz’ projesi kapsamında, müzede zihinsel ve bedensel engellilere yönelik resim, kolaj, tasarım, kil heykel, doğaçlama dans gibi alanlarda atölye çalışmaları düzenleniyor. Girişten itibaren katlar arası rampalar, asansörler ve raylı sistem var. Salı-cumartesi 10.00-19.00, pazar günleri 12.00-18.00 arası açık. Engelli ve refakatçisinden ücret alınmıyor.

Seyhan SARIKAYA / Erişilebilirlik Eğitmeni
Erişmesi en kolay
Topkapı Sarayı Müzesi / İstanbul
19. yüzyılın ortalarına kadar Osmanlı Hanedanı’na ev sahipliği yapan saray, günümüzde binlerce ziyaretçiyi misafir ediyor. ‘Silahlar ve Saatler’, ‘Saray Avluları’, ‘Padişah Elbiseleri’, ‘Hazine Odaları’, ‘Kutsal Emanetler’ ve ‘Harem’ bölümleri tekerlekli sandalye ile gezilebiliyor. Erişilebilirlik açısından en iyi müzelerden. Salı günleri hariç, 1 Nisan-2 Ekim arası 09.00–18.45 saatlerinde ziyaret edilebilir. Yılın geri kalanında 16.45’te kapanıyor. Engelli ziyaretçilerden ücret istenmiyor.

Yüksel GÖK / Engelli gezgin
Katlar arası engelsiz tur
Zeugma Mozaik Müzesi / Gaziantep
Büyüklüğü ve sergilenen eserlerle dünyanın en zengin mozaik müzesi olarak kabul ediliyor. Müzenin girişinde rampa bulunuyor. İçeride dolaşırken engelli asansörleri katlar arası geçişleri sorunsuz hale getiriyor. Nisan-ekim tarihlerinde pazartesileri hariç her gün 09.00-19.00 arası açık. Yılın kalanında kapanış saati 17.00. Engelli ziyaretçileri ve refakatçisinden giriş ücreti istenmiyor.

Atilla Kaplakarslan /Engelsiz Yaşam Vakfı Bşk.
Tarih engel tanımaz
Göbeklitepe / Şanlıurfa
12 bin yıl geriye uzanan tarihiyle dünyanın en eski tapınağı… Fiziki engelliler müzenin tamamını rahatça gezebiliyor. Yabani hayvan ve bitki kabartmalı dikili taşların bulunduğu alana özel yol ve rampalarla ulaşılıyor. Tekerlekli sandalye ile gezilebilecek kadar alan var. Her gün 09.00-19.00 saatleri arasında açık. Engelli ve refakatçisinden giriş ücreti alınmıyor.