Türkiye’nin en güzel 10 açıkhava müzesi

Çünkü bu hafta jüri üyelerimize Türkiye’nin en güzel, görülmeye en değer açık hava müzelerini sorduk. Açık hava müzesinin anlamını da biraz geniş tuttuk. Böylece antik kentler, ören yerleri ile hálá yerleşim bölgesi olan kentler listemize girmiş oldu. Erken dönem Hıristiyanlığın önemli kentlerini barındıran Batı Anadolu listeye ağırlığını koydu.

EN İYİ 10

1. Efes Antik Kenti - İzmir

2. Bergama Antik Kenti - İzmir

3. Afrodisias Antik Kenti - Aydın

4. Perge Antik Kenti - Antalya

5. Hierapolis Antik Kenti - Denizli

6. Hattuşa Ören Yeri - Çorum

7. Göreme - Kayseri

8. Miletos Antik Kenti - Aydın

9. Sardes Antik Kenti - Manisa

10. Nemrut Dağı - Adıyaman

EFES ANTİK KENTİ

Meryem Ana’yı ağırladı

İzmir’in 70 kilometre güneyinde, Küçük Menderes deltasında yer alan Efes Antik Kenti’nin tarihi, arkeolojik buluntulara göre İÖ 5000 yıllarına kadar dayanıyor. En önemli yapıları Amfitiyatro, Celcius Kütüphanesi, Odeon Meydanı, Artemis Tapınağı ve Yamaç Evleri. Meryem Ana’nın da Efes’e geldiği söyleniyor. Haftanın her günü 08.30-19.00 saatleri arası ziyarete açık. Bilet fiyatları yabancı turistler için 15, yerli turistler için beş milyon lira. Efes’in üst ve alt kapısında bulunan 60’a yakın dükkanda, her türlü hediyelik eşya bulmak mümkün. Selçuk ve Kuşadası’ndan minibüs seferleri var. Alt kapıdan her an taksi ile Selçuk’a dönüş yapabilirsiniz.

BERGAMA ANTİK KENTİ

Zeus Sunağı’nın evi

Bergama’nın adını kahraman Pergamon’dan aldığına inanılıyor. Buna karşılık Pergamus Hitit dilinde yüksek tepe, Bergman Ahroca Phrygie dilinde kent, Pergamun hisar- kale anlamına geliyor. Bergama, ünlü Zeus Sunağı’nın bulunduğu yer. Dünyanın en dik amfitiyatrolarından birini barındırıyor. Dünyanın ilk hastanesinin kurulduğu yer. Yine dünyanın 7 harikasından biri olan Serapis Tapınağı, kırmızı tuğlaları ile şehrin tam ortasında duruyor. Bergama kent merkezine yakın olduğundan yürüyerek gidebilirsiniz. Ziyaret saatleri 08.30-19.30 arası. Bilet yabancı turistler için 10, yerli turistler için üç milyon lira. Az da olsa turistik eşya satışı yapılıyor.

AFRODİSİAS ANTİK KENTİ VE MÜZESİ

Heykel okullarıyla ünlü

Aydın’ın Karacasu İlçesi, Geyre Beldesi’nde denizden 600 metre yüksekte bir platoda yer alan Karya’nın en önemli şehri. Oldukça iyi korunmuş olarak günümüze gelebilmiş. Tetraplon (Kentin giriş kapısı), Statyum, Odeion, Agora, Hadriyan Hamamları, tiyatro en önemli parçalarını oluşturuyor. Kent heykeltıraş okulu ve heykelleri ile ünlü. Doğusundaki mavi ve beyaz mermer ocakları, heykel okullarının Afrodisias’ta kurulma nedeni olarak gösteriliyor. Ören yerinde ve müzede, Roma, Bizans ve Erken İslami Devir eserlerini görmek mümkün. Bilet yabancı turist için 7 milyon 500 bin, yerli turist için üç milyon lira. Her gün 09.00-18.00 arası açık. Karacasu’dan Afrodisias’a her gün saat başı dolmuş kalkıyor.

PERGE ANTİK KENTİ

Tapınak hálá bulunamadı

Pamfilya’nın önde gelen şehirlerinden biri. MÖ 333’te hiç direnmeden İskender’e teslim olduğundan, yakılıp yıkılmamış. Kestros (Aksu) Nehri’nin 4 kilometre batısında, iki tepe arasındaki geniş bir ovanın üzerinde MÖ 1200 yılında kuruldu. Aziz Pavlus’un Perge’ye gittiği söyleniyor. Sütunlu cadde, alışveriş merkezi Agora, Acropolis (hisar), Demetrios-Apollonios Zafer Takı, Nymphaeumda (anıtsal çeşme), mezarlık, Bazilika, hamam ve 12 bin kişilik tiyatrosu en önemli eserler arasında. Ana tanrıça Artemis Pergaia adına inşa edilen tapınak hálá bulunamadığından gizemini koruyor. Bilet fiyatları yerli turist için üç, yabancı turist için 10 milyon lira. 08.00-19.30 arası açık. Seyyar tezgahlardan hediyelik eşya alabilirsiniz.

HİERAPOLİS ANTİK KENTİ

Hıristiyanlığın merkeziydi

Bergama Kralları’ndan II. Eumenes tarafından MÖ 2’nci yüzyılda kuruldu. Holy City (Kutsal Kent) olarak anılması, birçok tapınak ve diğer dinsel yapının varlığından kaynaklanıyor. Hz. İsa’nın havarilerinden olan Aziz Philip burada öldürüldü. En önemli yapıları amfitiyatro, hamam, bazilika, anıtsal çeşme, sütunlu cadde, St.Philippus Martiriyumu, agora ve nekropol. Bölgede 45 yıldır süren kazılarda çok sayıda önemli tarihi eser gün yüzüne çıkarıldı. Pamukkale travertenlerinin de bulunduğu Hierapolis ören yerine giriş ücreti yabancı turistler için beş, yerli turistler için iki milyon lira. Günün her saati ziyaret etmek mümkün. Antik havuzun içinde hediyelik eşya satışı yapılıyor. Yarım saatte bir Pamukkale’ye dolmuş kalkıyor.

HATTUŞA ÖREN YERİ

Kazılar 100 yıl devam edebilir

Çorum’un 82 km. güneybatısında Boğazkale sınırları içinde yer alıyor. 1834 yılında Fransız mimar Charles Texier tarafından keşfedilip dünyaya tanıtıldı. Tarihi MÖ 6000 yılına dayanıyor. 1952 yılından beri Alman Arkeoloji Enstitüsü kazılara devam ediyor. Bilimadamları bu kazıların 100 yıl daha devam edebileceğini söylüyor. En önemli tarihi eser Hititler ve Mısırlılar arasında yapılan Kadeş Barış Antlaşması’nın kil tablet üzerine yazılmış metni. Boğazköy Örenyeri Müzesi ise pazartesi hariç haftanın her günü 08.00-19.30 arası açık. Her iki müzeye giriş tam iki, öğrenci bir milyon lira. Çorum merkezden her saat başı araç kalkıyor. Hediyelik eşya bulmak mümkün.

GÖREME AÇIK HAVA MÜZESİ

Kilise ve manastır bölgesi

Nevşehir’in Göreme kasabasının 2 km. doğusunda yer alıyor. M.S. 4. yüzyıldan 13. yüzyıla kadar Bizans dönemi kaya oyma tekniği ile yapılmış birçok kilise ve manastır bulunuyor. Uzun süre Hıristiyan toplumu için önemli bir merkez olmayı sürdürdü. Bugünkü Göreme Açık Hava Müzesi, Kayseri Psikoposu Büyük Basil’in eğitim sisteminin başlatıldığı yerdir. Özellikle Tokalı Kilise, Elmalı Kilise, Yılanlı Kilise, Karanlık Kilise, Çarıklı Kilise yılda ortalama bir milyon civarında yerli ve yabancı turistin ilgisini çekiyor. Giriş ücreti yabancı turistler için 12, yerli turistler için 3 milyon lira. Her gün 08.30-19.00 arası açık. Müzeyi gezmek yaklaşık 2-3 saat sürüyor.

MİLETOS ANTİK KENTİ

En büyük amfitiyatro

Aydın’ın Didim İlçesi’nde bulunan Miletos Antik Kenti, MÖ 6. yüzyılda Thales’ten itibaren Batı Anadolu kıyılarında, dünya tarihini etkileyecek şekilde gelişen kentlerin arasında yer alır. Miletos ören yerinde Anadolu topraklarındaki en büyük amfitiyatroyu görmek mümkün. Ancak 20 bin kişilik bu tiyatronun tam olarak ortaya çıkartılamamış olması, heybetini gizlemekte. Miletos’un önemli bir yanı da, bir parçası Berlin’de bulunan Agora binasının diğer parçasının hálá burada teşhir edilmesi. Antik kentin içinde yer alan Milet Müzesi bakım nedeniyle kapalı. Söke’den karayolu ile ulaşabilirsiniz. Hergün 08.30-19.30 arası ziyarete açık. Giriş, yabancı turlar ve turistler için iki, yerli turistler için bir milyon lira.

SARDES ANTİK KENTİ

90 tane kral mezarı var

Lidya devletinin başkenti olan Sardes’in kalıntıları, Manisa’nın Salihli İlçesi’ne bağlı Sart beldesinde bulunuyor. En önemli yapısı Gimnasium, en önemli parçası Artemis Mabedi. Sardes zengin bir kent olmuş. M.S. 7. yüzyıla kadar önemli bir kent olma özelliğini korumuş. İncil’de, Hıristiyanlığın batıya yayılmasında önemli rol oynayan Batı Anadolu’daki yedi kiliseden biri olarak anılıyor. Hamam, Gimnasium, Sinagog, Artemis Mabedi, fosil ayak izleri ve Bintepeler’de 90 kadar kral mezarı bulunmakta. 09.00-12.00 ve 13.30-17.00 saatleri arasında açık. Giriş ücreti yerli turist için bir, yabancı turist için iki milyon lira. Hediyelik eşya satılıyor. Salihli garajından her yarım saatte bir dolmuş kalkıyor.

NEMRUT DAĞI

Kültür mirası listesinde

Adıyaman şehir merkezine 86 kilometre mesafede, 2 bin 206 metre yükselikte. Nemrut Dağı’ndaki heykeller MÖ 69 yılında Commagene krallarından birinci Antiochus tarafından yaptırıldı. Dünya’nın 8. harikası ve UNESCO dünya kültür mirasları listesinde. Güneşin en güzel doğup battığı yer olma özelliğini taşıyor. Buradaki en önemli yapıt, dünyanın en büyüğü olan Zeus heykeli. Batı terasındaki aslan Horoskop da önemli yapıtlardan. Nemrut’a günün her saatinde çıkılabiliyor. Nemrut Dağı’nda ve yol üzerinde hediyelik eşya alabilirsiniz. Adıyaman’dan minibüs veya otomobil ile gidiliyor. Belli bir yerden sonra, yürüyerek veya katırla çıkılabiliyor. Ören yerine giriş ücreti yabancı turistlere beş, yerli turistlere bir milyon lira.

Arkeolog, sanat tarihçisi, gezgin ve yazarlardan oluşan büyük jüri seçti

Erdem Yücel - Eski Ayasofya Müdürü
Şerif Yenen - Rehberler Odası Başkanı
Nadir Avcı - Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürü
Mehmet Yaşin - Gezgin
Reyan Tuvi - Gezgin
Gürol Sözen - Ressam ve Sanat Tarihçisi
Ümit Serdaroğlu - Maltepe Üni. Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi
Engin Özgen - Hacettepe Üni. Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi
Mahfi Eğilmez - Radikal Gazetesi Yazarı
Ali Dinçol - İst. Üni. Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Bölüm Başkanı