Salda Gölü’ndeki endemik balık türleri tehlike altında

Yeşilova ilçesindeki turkuaz suyu ve bembeyaz kumsalları ile ‘Türkiye’nin Maldivleri’, ‘Saldivler’ gibi isimlerle anılan, son yılların önemli turizm merkezi Salda Gölü’nde, DSİ’nin Kayadibi Göleti ve Sulamasına Ait Malzeme Ocakları Projesi’ne ilişkin yargı sürecinde bilirkişi heyetinin raporu tamamlandı. Tarım ve Orman Bakanlığı’nca 300 dönümlük alanında ‘Millet Bahçesi’ projesi yapılacağı da açıklanan Salda Gölü’nde DSİ’nin gölet projesiyle ilgili ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir’ kararının iptali için 2017 yılında dava açıldı.

Danıştay ret kararını bozdu

Yeşilovalı üç kişi adına iki yıl önce avukat Tuncay Koç tarafından açılan davada, Isparta İdare Mahkemesi’nce ‘ret’ kararı verildi. Mahkemenin kararı, Danıştay’a temyiz edildi. Danıştay 14’üncü Dairesi ise yerel mahkemenin kararını bozdu. Danıştay’ın bozma kararının ardından yeniden görülen davada, bölgede keşif yapan bilirkişi heyeti, rapor hazırladı.

‘Su seviyesinin azalmasına neden olur’

Raporda, birinci derece doğal sit alanı içinde kalmasına rağmen gölet için Salda Gölü çevresinden kum alındığı kaydedildi. İnşası tamamlanan göletin, Salda Gölü’nün beslenme havzasında olduğuna da dikkat çekilen raporda, “Salda Gölü’nü besleyen sınırlı sayıdaki su kaynakları göz önünde bulundurulduğunda, Kayadibi Göleti’nin Salda Gölü’ndeki su seviyesinin azalmasına neden olacağı öngörülmektedir” denildi.

�

Endemik balık türleri tehlikede

Raporda, ‘aphanius splendens’ adlı yosun balığı, ‘pseudophoxinus burduricus’ adlı yağ (çiçek) balığı, ‘cyprinus carpio’ adlı ot balığı ve ‘oxynoemacheilus’ adlı sürüngen damalı yılan balığı gibi endemik türlerin Salda Gölü’nde yaşadığı belirtildi. İnşası tamamlanan Kayadibi Göleti’nde biriktirilen suyun, Salda Gölü’ne ulaşması gereken su miktarı, mineraller ile oksijenin düşmesine neden olduğu, bunun da canlıların yaşama ortamının daralmasına yol açtığı kaydedildi.

‘Gölet projesi doğru değil’

Raporda; Kayadibi Göleti’nde biriktirilecek su miktarının 5 milyon metreküpün altında kalacağı gerekçesiyle ‘ÇED raporu gerekli değildir’ değerlendirmesinin, bölgede daha önce yapılan baraj ve göletlerin mevcut kaçak- izinli su sondajlarının Salda Gölü’ne olası etkileri dikkate alınmadan yapılan yanlış uygulama olduğu kaydedildi. Raporda, “Halen Salda Gölü’nün kurumaya ve daralmaya başladığı tespiti sonucu yapılan işlemin, sulamayla ilgili altyapı projesinin ve ihalesinin henüz yapılmadığı ve yakın zamanda da yatırım planı içerisine alınmadığı, bu nedenle gölet projesinin doğru olmadığı kanaatindeyiz” denildi.

İptalini istediler

Dava konusu alanların uluslararası önemde kuş yuvalama ve yaban hayvanlarının doğal yaşam alanı olduğuna da dikkat çekilen raporda, “Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler doğrultusunda alanın korunması gerektiği, yapılan tüm incelemeler neticesinde ‘ÇED gerekli değildir’ kararının iptalinin uygun olacağı kanısına varıldığı kararına varılmıştır” denildi.