Sabaha kadar eğlenceden hoşlananlara da yer var sessizliğe sığınıp kafasını dinlemek isteyenlere de

Bodrum’da turizmin ivme kazandığı yıllarda, bazı taÅŸ evleri sanatçılar ve aydınlar tarafından restore edilmiÅŸ, ancak bilenlerin uÄŸradığı bir iki salaÅŸ lokantanın bulunduÄŸu, hemen hepsi birer köy olan bugünkü beldeler, Bodrum’un içinden kaçanların sığınağıydı. Bugün bu köylerin artık sığınılacak pek bir köşesi kalmadı. DaÄŸ taÅŸ çarpık yapılaÅŸmaya yenik düştü.Gümbet Ä°ngilizlerin kalesi oldu. Bitez’in güzelim irmelerinden araç geçemediÄŸi gerekçesiyle aÄŸaçlar budandı, kesildi. Tarlalarını satıp minibüs alan Bodrumlular, iÅŸler iyi gitmeyince, Ortakent’in yamaçlarındaki arsalarının üzerine yapılan 2. konut evlere bekçi olarak girdiler. Türkbükü’nde malikaneler inÅŸa edilirken zeytinlikler yok edildi, yerlerine palmiye dikildi. Berbat yolları Türkbükü’nün tek çeliÅŸkisi deÄŸil. Bugün Türkbükü’nde iÅŸletmelerin dev ÅŸemsiyelerinden fışkıran limonlu su misafirleri serinletirken, bir taraftan da bir ay önce durması gereken inÅŸaatlar toz duman içinde devam ediyor. Otel, lokanta ve bakkallar bir bir kapanıyor, yerlerine villa sakinlerine yönelik markalar satan lüks butikler açılıyor, belli ki Türkbükü, Fransız Rivyerası’nı örnek alıyor... Buna karşılık Bodrum’un ruhunu satmamak için direnenler hálá var. Ortakent Belediyesi, taÅŸ ev yapmaya karar verenlere her türlü kolaylığı saÄŸlayacağını duyuruyor. Gümüşlük’te iÅŸletmelerin müzik çalması kurallara baÄŸlı, çarşısında yer alacak ve Gümüşlük’ü temsil edecek özgün ürünler, Ressam Emin’in giriÅŸimiyle, jüri tarafından seçiliyor. GeriÅŸ köyünde hálá aynalı kilim dokunuyor... Ve birçokları ağızbirliÄŸi etmişçesine, buranın sembolü yeldeÄŸirmenlerinin pervanelerinin takılması ve Bodrum’un yitirdiÄŸi siluetinin canlandırılması için neyin beklendiÄŸini soruyorlar...BÄ°TEZÄ°rmelerden denizeMerkeze oldukça yakın ancak kendine özgü bir doÄŸası olan Bitez’e, taÅŸ evlerin yanından içeri kıvrılan, iki yanında aÄŸaçların sıralandığı sayısız patika, karakterini veriyor. ‘’İrme’’ denilen patikalarda, aÄŸaçlar başınızın üzerinde birbirlerine dolanıp gölge yapıyorlar. Ä°rmelerin çoÄŸu bugün sonunda ev olan birer çıkmaz sokak. ‘’Chapel Walkway’’ tabelası, yürüyüş sonunda bir ÅŸapelin kalıntılarına varıyor. Bitez yalısının plajı kumlu, denizi sığ ve ılık. Ä°rmeleri, mandalina bahçeleri, çakıltaÅŸlarının üzerinden yürünen dere yollarıyla Bitez’in ismi ilk Bodrum’un ünlü Çökertme türküsünde, ‘’Bitez’de yalısına gelmeden Halilim’’ dizeleriyle duyuldu. Tam olarak tanınması ise, 80’li yıllarda Bodrum yakınlarındaki ilk büyük tatil sitesi olan Aktur’un inÅŸasına rastlıyor. Sörf söz konusu olduÄŸunda, Bitez’den ÇeÅŸme Alaçatı kadar övgüyle söz edilmese de gerçek sörfçüler buranın Bodrum için ne ifade ettiÄŸini çok iyi bilirler. Köklü bir sörf okulu olan Rush Windsurf’te (0533 650 52 96, www.rushwindsurf.itgo.com) RaÅŸit Varlı, sörf malzemesi kiralıyor ve ders veriyor. RaÅŸit’in ayrıca bir saat merak dersi ve bir saat seviye dersi de var. Bitez’deyken, 20 yıllık MeÅŸhur Bitez Dondurmacısı’nı (Aktur yolu, 0252 363 93 45) atlamayın. Sabah 4.00’e kadar açık dondurmacının, konyaklı çikolatalı, karadutlu, karışık meyveli (incir, kuru üzüm, kayısı, ÅŸeftali) dondurmaları meÅŸhur. Dondurmacının hemen karşısında, gün içinde kadınların toplandığı Kadınlar Kahvesi’nde, Bodrumlu hanımların sergilediÄŸi eliÅŸlerini görebilirsiniz. YAZARIN SEÇİMÄ°GeriÅŸ köyü ve bir aÅŸk hikayesi: EvgeniaBodrum’un belki de en bakir köylerinden biri; GeriÅŸ. Yarımadanın en yüksek bölgesine kurulmuÅŸ eski bir Rum köyü. Eski adı Pasanda olan, üç bin yıllık tarihe sahip köyde mübadelenin ardından taÅŸ evlerin birçoÄŸu uzun yıllar boÅŸ kalmış. 450 hanenin içinde, köyde yaÅŸayan Rum hiç yok. Ancak kapısından girdiÄŸinizde kolay kolay çıkamayacağınız ve eÄŸer kulak verirseniz masal kadar güzel bir aÅŸk hikayesi dinleyeceÄŸiniz, ağıldan bozma bir Rum meyhanesi var; Evgenia (0252 385 45 72, 0533 472 74 14)... Ä°stanbul’da, reklam sektöründe tonla para kazanırken ve dolap dolusu elbise ve ayakkabıya sahipken, Ege kıyılarında bir köyde yaÅŸamanın hayalini kuran Ä°vgen ile Ä°zmir’de kariyerinin önemli bir basamağında olan ve ne tesadüf ki aynı özlemi çeken Burak, kaderin cilvesiyle biraraya gelirler. Bir gün, Burak, Ä°vgen’e bir mesaj atar, ‘’Ege’de bir kıyı köyünde ömür boyu seninle yaÅŸamak istiyorum, lütfen, lütfen evet de...’’ Ä°vgen de ‘’Erkek adam böyle yalvarmaz, kızı atar atının terkisine ‘hadi gidiyoruz’ der’’ diye cevap verir. Burak da aynen öyle yapar. Dayanır kapısına, ‘’Daha istifa bile etmedim’’ itirazlarına kulak asmadan götürür onu. Ä°vgen ve Burak’ın diÅŸiyle tırnağıyla kurduÄŸu, altı masalık bu küçücük meyhane, aslında böyle bir aÅŸkın meyvesi. Terastaki muhteÅŸem günbatımına ve mezelere gelince; topik, torikten lakerda, çiroz, Sadun Boro usulü ahtapot ızgara, paella, köy yumurtasıyla çılbır, kabak çiçeÄŸi dolması, beyin tava, asma yaprağında sardalya, dondurmalı tereyaÄŸlı irmik helvası... Arzu edenler yanlarında et ya da balık getirirlerse, burada istenilen tarzda piÅŸiriliyor. Ancak sabahtan arayıp ızgarada kendilerine yer ayırtmaları ve balığın ayıklanmış olması gerekiyor. Konaklamak isteyenler içinse, meyhanenin üst katında bir iki sempatik oda ve bir sokak ötede, bahçesinde dut aÄŸacı olan bir taÅŸ ev var.GÃœMÜŞLÃœKEn huzurlu noktaRüzgarı ve günbatımıyla, Bodrum Yarımadası’nın en huzurlu noktası... Sanatçıların, aydınların, müzisyenlerin tercihi Gümüşlük, gece hayatının olmaması ve yosunlu denizi nedeniyle, Bodrum kalabalığından ve keÅŸmekeÅŸinden olabildiÄŸince uzak. Gümüşlük’ün bu kadar doÄŸal kalabilmesi, arkeolojik SÄ°T alanı olmasından kaynaklanıyor.MÖ 4. yüzyılda, Halikarnas Kralı Mausolos’un kurduÄŸu Myndos ÅŸehri, antik yazarların sıkça sözünü ettiÄŸi kentlerden biriydi. Yedi kez depremle sarsılan, istilalardan kendini toparlayamayan, Karya döneminin bu önemli doÄŸal limanının kalıntılarını bugün görmek mümkün. Myndoslular’ın deniz suyu karıştırılmış ünlü ÅŸarabının tadını merak ederken, sığ denizde iyice belirginleÅŸen antik çağın mermer caddesinden yürüyerek TavÅŸan Adası’na ulaÅŸabilirsiniz. Gümüşlük’e, eski limanın su altındaki taÅŸlarıyla baÄŸlanan adada tavÅŸanlar var. 16. yüzyılda sık sık korsan saldırılarına uÄŸrayan halklar, daÄŸ ya da koyların derinliklerine kaçıp, oralarda kendilerine kurdukları daÄŸ köylerine sığınırlarmış. Bunlardan biri Gümüşlük sırtlarındaki Karakaya köyü. Burada kentliler tarafından restore edilen birçok taÅŸ ev var. Karakaya Meditasyon Merkezi de (www.meditationturkey.net 0536 799 84 69) burada.GÃœMBETKalabalık ve eÄŸlence sevenlereGümbet’i tanımlayan iki özellik; gürültü kirliliÄŸi ve yapılaÅŸma. Oysa 70’lerde yerli turizm hareketlendiÄŸinde, 1946 model Willy’s ciplerden bozma dolmuÅŸlara binilir, henüz tesis yüzü görmemiÅŸ, temiz Gümbet Plajı’na gidilirdi. Bugün Gümbet, uzun bir süredir Ä°ngilizler’e hitap eden, neon ışıklarıyla donanmış dükkanların, tabelaların göz aldığı, müziÄŸin kulak tırmaladığı bir tatil kasabası.TÃœRKBÃœKÃœSosyetenin kalesiBugün Ä°stanbul sosyetesinin kalesi olan Türkbükü, bir zamanlar sanatçıların, entelektüellerin, aydınların, eÄŸitimli orta sınıfın sükunet ve sadelik bulduÄŸu, kendi halinde güzel bir köy ve koydu. Canlı müziÄŸe izin verilmesi, iÅŸletmelerin birbirlerinin müziÄŸini bastırma yarışına girmesi, kumsala ahÅŸap platformların kurulması, kıyı boyunca bodyguard’ların dikilmesi, buranın çehresini ve müşteri profilini tamamıyla deÄŸiÅŸtirdi. Türkbükü Türkçe popla tanıştı, lüks yatlar koyu ablukaya aldı, fiyatlar yukarı fırladı... Türkbükü doludizgin aynı yolda ilerliyor. ORTAKENT‘Misgibi’ bir yerBizans döneminde, BaÅŸ Rahip Episkopis, burada misket üzümleri diktiriyor ve MuhteÅŸem Süleyman, Bodrum’u ele geçirdiÄŸinde bu üzümlerin kokusuna hayran kalıp buraya ‘’Misgibi’’ adını veriyor. 1961’e kadar adı Müskebi olan Ortakent, daha sonraları Bodrum- Turgutreis karayolunun tam ortasında olduÄŸu için Ortakent adını alıyor. Bu güzel kokulu misket üzümleri, bugün BaÄŸarası olarak da bilinir. Ortakent’in sokaklarında 17. yüzyıla ait savunma amaçlı yapılan kuleler ve sarnıçlar var. Kulelerden biri Mustafa PaÅŸa Kulesi. İçinde yaÄŸmur suyunun biriktiÄŸi eski sarnıçlarıysa, hacca gidemeyen köylüler, hayır olsun diye yaptırmışlar.TURGUTREÄ°SUpuzun kumsallarÄ°lk adı ‘’Karatoprak’’ olan Turgutreis, bugünkü adını batı dünyasının ‘‘Dragut’’ olarak bildiÄŸi Kaptan-ı Derya Turgutreis’ten alıyor. Akdeniz’de korsanlık yapan ve 16. yüzyılda Osmanlı donanmasında reisliÄŸe yükselen Turgutreis, Malta kuÅŸatmasında hayatını kaybetmiÅŸti. Beldenin plajının uzunluÄŸu 2.5 kilometreyi aşıyor. Hemen yakınındaki Kadıkalesi’nde, Bodrum Yarımadası’nın en uzun plajı uzanıyor ve buradan Turgutreis’e kadar kumsaldan yürümek mümkün. BeÅŸ bin metrekarelik bir alana kurulu Åževket Sabancı Parkı’ndan günbatımı görmeye deÄŸer. D- Marin Turgutreis Marina’dan (0252 382 92 00) pazar hariç her gün Kos Adası’na yapılan hidrofil tekne seferleri, sadece 11 dakika sürüyor.En güzel günbatımıGÃœNDOÄžANMavi bayraklı plajı ve sakinliÄŸiyle tercih edilen GündoÄŸan’da, en güzel günbatımını Apostol Adası’nda (Küçük TavÅŸan Adası) seyredebilirsiniz. Tekneyle 15-20 dakikada varılan adadaki Bizans kilisesini görmek için, indiÄŸiniz yerdeki ok iÅŸaretlerini izleyerek, yaklaşık yarım saat tırmanmanız gerekiyor. Tekne ayarlamak için, Ahmet (0543 622 75 70), Ali (0532 326 24 20) ya da Hacı’yı (0542 590 61 75) arayabilirsiniz. Bodrum Yarımadası’nın en eski yerleÅŸim yeri, Torba- GündoÄŸan yolu üzerinde bulunan ve Bodrum’u beÅŸ bin yıl öncesine tarihlendiren, Kalkolitik çaÄŸ ören yeri Peynir ÇiçeÄŸi MaÄŸarası. Ancak maÄŸara uzun bir süredir kapalı.BEACH CLUB’LARDA EÄžLENCELÄ° TATÄ°LYalıkavak’a beÅŸ kilometre mesafede, özel bir koyda, incir, nar ve portakal aÄŸaçlarının gölgesindeki Xuma (Küdür Mevkii, 0252 385 47 75, www.xumabeach.com), Bodrum’un en iyi beach club’larından. Etrafı oldukça ıssız. Birçok su sporu yapılabildiÄŸi gibi, bu yıl küçük bir ÅŸubesi burada açılan Mayadrom Fitness Center’ın hocalarının eÅŸliÄŸinde, yoga, aerobik, fitness, step derslerine katılmak mümkün.Bodrum Yarımadası’nın güney ucunda, Aspat koyundaki Solida Beach Aspat, diÄŸer plajlara göre daha sakin ve sıradışı bir beach club. Hemen yanındaki Termera Resort Aspat (Akyarlar, 0252 393 85 20, www.aspatbeach.com), yarımadadaki en şık ve konforlu bungalovlara sahip. Caz severlerin yakından tanıdığı, Ä°stanbul ÇıraÄŸan Sarayı’nda 10 yıldır hizmet veren Q Jazz Bar, Q Beach Bar (Maki Otel yanı, 0252 377 63 63) adıyla Türkbükü’nde açıldı. Günbatımında Turgutreis’teki Bar-Two Åžarapevi’nin (Åž.Sabancı Parkı karşısı, 0252 382 92 82), terasına uÄŸrayın.MOLABir zamanlar, sünger avcılarının köyü olan Yalıkavak’a dört kilometre mesafedeki Sandıma köyü, sanatla hayat buldu... Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde bir yerleÅŸim yeri olan Sandıma, burada yaÅŸayan tek bir yaÅŸlının dışında uzun yıllar, tamamıyla terk edilmiÅŸ haldeydi. Önce mübadelede, 1960’larda da büyük ölçüde turizmin etkisiyle halkın kıyıya yerleÅŸmesiyle boÅŸalan Sandıma’da yaÅŸamaya karar veren ressam Nurten DeÄŸirmenci ile heykeltıraÅŸ Ä°smail Erkoca, köyün en büyük evini restore ederek Nuris Sanat Evi’ni (0536 884 74 91) kurdular. ‘’Kaçmadık, Ä°stanbul bizi kovaladı’’ diyen ve taÅŸ evin sığır damını atölyeye, bazı bölümlerini sanat galerisine ve bahçesini de küçük bir kafeye dönüştüren çift, renkleriyle insana yaÅŸam sevinci veren mekanlarında, onlarla tecrübelerini, sanatlarını ve günbatımlarını paylaÅŸmak isteyen herkesi içtenlikle ağırlıyor.EDÄ°NÄ°NBodrum’un dört mevsimini soluyan; begonvilin patladığı, guletin denize ilk kavuÅŸtuÄŸu, zeytinin ilk toplandığı, testinin mezar başına ilk konduÄŸu anın ÅŸahidi olan, mitoloji ve arkeoloji tutkunu, OÄŸuz Hamza ile Özay Kartal’ın, yarımadanın geniÅŸ tanıtımını içeren ‘Herodot Bodrum’ kitabı çıktı. OÄŸuz & Özay Tanıtım (0252 316 58 23).Â