Pek az bilinen ülke: Butan Krallığı

Nerden aklımıza düştüğünü sormayın keşif projesi gene Güneş Tur’un sahibi Sevgili Coşar Bey’den. Keşif meraklısı 16 kişiyi topladı, bir yıl kadar çalıştı ve sevgili kızı Gizem’i de yanına alarak 18 kişi uçtuk Butan’a!

Butan Krallığı hakkında bilinmeyenler!

Sanki başka bir gezegendeymiş duygusu veren, her şeyiyle her yanıyla ilginç bir ülke burası. Teknolojinin alışılagelmiş düzenlerini bozacağına inandıklarından asansörle tanışmamışlar. Yapılar iki veya üç katı geçmiyor, seyrek de olsa birkaç tane de dört katlı bina gördük… Ülke, radyo ile 1973, televizyon ise 1998 yılında tanışmış.

Başkent Thimphu Havaalanı

Butan 1949 yılında kurulan yeni bir devlet. Halen beşinci kral işbaşında ve henüz 35 yaşında. Her yerde genç ve sevimli eşi ile birlikte verdiği pozu sergileniyor. Çok da seviliyor krallları. Eşi gerçekten “tek” imiş. Ben bunu rahmetli babası dördüncü kralın dört eşine tepki olarak algıladım. Evet evet bir önceki kralın tam dört eşi varmış, üstelik dördü de kızkardeşmiş. Üstüne üstlük dördüyle de aynı gün nikahlanmış!

Butan Krallığı'na ulaşım

Butan’a ülkemizden pek az turist gidiyor. Ama Japonlar çoktan orayı da keşfetmişler. Sekiz-on yıl öncesine kadar yıllık 2 bin kadar olan turist sayısını geçen yıl 20 bine çıkarmışlar. Ulaşım ise, Türkiye’den daha çok Nepal-Katmandu üzerinden gidiliyor. Biz ise Bengladeş-Dakka üzerinden uçtuk. Dakka-Paro uçuşumıuzu 48 kişilik küçücük ama yeni bir pervaneli uçak (pırpır) ile yaptık. Yolcu olarak bizden başka üç beş de yerli vardı fakat adeta uçağı kapatmıştık. Bir saatlik uçuşumuzda basit ikramları bile eksik değildi.

Himalayalar'ın çevrelediği bu küçücük havaalanı dünyada iniş kalkış riski en yüksek on havaalanından biriymiş. Uçaktan iniş açılınca merdiven olan kapıdan yapılıyor ve yüz metre kadar ilerideki şirin mi şirin terminal binasına yürüyerek giriyorsunuz. Ne var ki herkese vize uyguluyorlar ve biz Ankara’dan aldığımız vizeye rağmen gümrüğü çok uzun bir zamanda geçebildik. Bekleyen otobüsümüz bizi 60 km kadar olmasına rağmen iki saatte gidilebilen başkent Thimphu’ya iki saatte götürdü.. Çıktığımız Dakka’ya göre hava hayli soğuktu. Nasıl olmasın ki Himalayalar'dasınız. Zaten ülkenin hemen üstü de Tibet. Ama o soğukta otelimizin hemen yanındaki meydanda açık havada süperstar ses yarışması vardı. 

Başkent Thimphu'daki şirin otelimiz

Halk güleryüzlü ve son derecede sempatik.Temel hedef insanlarının mutluluğu olunca halkın sempatikliği çok doğal geliyor insana. Fakat yeme içme sıkıntısı olanlara buraları önermem. Orta Asya ülkelerindeki adıyla bilinen ekmeğe 'naan' diyorlar ama yemekte vermiyorlar. Zeytinsiz, peynirsiz kahvaltı ve hemen her yerde aynı cins üç çeşit yemek. Başkent Thipmhu 150 bin nüfuslu. Kral son derece görkemli ve üst düzey korumalı sarayına oturuyor. 150 üyeli bir parlamentosu da var ve yılda iki kez toplanıyor. Zaten ilk demokratik seçimler de on yıl kadar önce yapılmaya başlamış.

İnanç olarak hemen hemen tümü Budist. %2 kadar da Müslüman yaşıyor. Dünyadaki en büyük Buda Heykeli'nin burada Paro kentinde olduğunu da bilmiyorduk. Yapımı on yıldır süren Oturan Buda Heykeli'nin bulunduğu kompleksini gururla gezdirdiler bize. Oturan dediğime bakmayın heykelin yerden yüksekliği 51 metre. 10 metre kaidesiyle birlikte 20 katlı bir apartman yüksekliğinde. Yapımın bir on yıl daha sürebileceği ifade ediliyor. Yüz milyon dolara ulaşması beklenen heykelin maliyetini bu son derce fakir halkın devletin nasıl karşılayabildiğini sorduk. Singapur yardım ediyormuş. Bitince heykelin içinde bir tapınak olacağını söylersem büyüklüğü canlandırabilirsiniz..

Dünyanın en büyük Buda heykelinin önünde

Dünyanın en ünlü ve ulaşılması en güç Budist Tapınağı da burada.Tapınağı Himalayalar'ın tepesinde bir çukur alana kurmuşlar. Otobüsümüzden inince 5 km kadar keçi patikası gibi yoldan tırmanarak yürüyeceksiniz; sonra gene bir saat kadar bir çukura ineceksiniz:Tiger Neft Budist Tapınağı karşınızda… Bu zorlu yürüyüş herkesin harcı değil maalesef. 70 yaşımla 3000m kadar tırmanabildim. Burada 3200 metreye ulaştığı için de oksijen açlığı çekmeye başlayınca kendimi daha da çok zorlamadan geri döndüm. Aşağılarda konuştuğum bir genç Butanlı kadın, iyi bir Budist’in buraya her ay çıkıp ibadet yaptığını anlattı. Bizim 18 kişilk keşif grubumuzdan ise yalnızca dört kişi son noktaya ulaşabildi.

Evler, dükkanlar hemen tüm yapılar son derecede süslü. Kendi ölçülerine göre beş yıldızlı olan otelimizi bile boyayıp süslemişler. Her taraf orman olduğu için de yapılarda ahşap ön planda. Ülkedeki toplam yol 8000 km. Bunun yalnızca 5000 km'si asfalt. Ülkede eskilerden beri nüfus artışı isteniyor ama rakamlar aynı bizdeki gibi yıllık %2.1. Kadın başına 4.7 çocuk az değilse de yaşam süresi bize göre hayli kısa. Resmi nikahlı beşe kadar eş alınabiliyorsa da bunun için ilk eşden izin alma şartı getirilmiş. Kadınların ekonomik özgürlüğü olmadığından boşanma riskine karşı da izin veriyormuş.