Yıldız Öz Samaha
Selin Irmak KAÇMAZ
Sedef Batı
Cahit AKYOL
Son Güncelleme:
Müzelik saatler
Dolmabahçe Sarayı’nın Harem Bahçesi’nde yeni açılan Saat Müzesi, Milli Saraylar Daire Başkanlığı envanterinde bulunan ancak sergilenemediği için depolarda tutulan saatleri gün ışığına çıkardı. Müzede 19’ncu yüzyıla ait Osmanlı, İngiliz ve Fransız yapımı 75 saat izleyenleri zamanda yolculuğa çıkarıyor
Saatler zamanı gösteren bir araç esasında. Ama yapımlarında sanat söz konusu olunca birer mücevhere dönüşüyor. Tıpkı Dolmabahçe Sarayı içinde açılan Saat Müzesi’ndeki örnekleri gibi. Bu müzedeki sergilenen 75 saat Türk, İngiliz ve Fransız ustalar tarafından yapılmış. Ayrı ayrı ülkelerde ama hepsi de 19’ncu yüzyılda üretilmiş. Bütün saatlerin yapım tarihlerinin 19’ncı yüzyıl olması tesadüf değil.
Bunun nedeni, Dolmabahçe ve Küçüksu Kasrı gibi Milli Saraylar’a bağlı müzelerin hepsinin yapım bu yüzyılda inşa edilmiş olması. Sergilenen saatler de o dönemde hediye olarak ya da satın alma yoluyla saraylara kazandırılmış. İçlerinde Batı müzikleri çalan da var, Osmanlı marşları da... Bazılarıyla çeşitli mekanik gösteriler yapıyor.
Müzenin bu hale gelmesinde en büyük paysa birçoğu bozuk ve çalışamaz halde olan saatleri yıllarca süren emek ve sabırla tamir eden saat ustaları Şule Gürbüz ve Recep Gürgen’in. Bu iki usta sayesinde günümüzden yüzyıl önce yapılmış saatler ‘tıkır, tıkır’ çalışıyor.
MEVLEVİ USTALARIN SAATLERİ
Müzenin girişindeki ilk bölüme 46 Fransız saati bulunuyor. Bronz, altın kaplama, mermer ve gümüşlerin kullanıldığı saatler gösterişli kasalarıyla ziyerete gelenleri hayran bırakıyor. Saatlerin kasaları resimlerle, heykellerle de süslenince ortaya birer sanat harikası çıkmış.
19. yüzyıl Fransız saatleri seri üretimle üretilirken müzenin ikinci bölümünde yer alan İngiliz saatlerinin hem mekanizmaları hem de kasaları tamamen el yapımı. İngiliz saatlerinin Fransız saatlerinden bir farkı da kasalarının Fransız saatleri gibi döküm değil, ahşap, gümüş ve kristalden yapılmış olması. İngiliz saat ustası George Prior’un müzikli otomatlı saati koleksiyonun en ilginç parçalarından birisini oluşturuyor.
Türk saatlerine ayrılan üçüncü bölümdeyse Türk ustalar tarafından yapılmış, içi dışı, her dönüş ve hareketi görünen saatler yer alıyor. Aralarında Eflaki Dede gibi Mevlevi dervişlerinin ürettiği saatler var. Dünya mekanik saat koleksiyonları arasında önemli yerlere sahip ve ömrü boyunca bir, en fazla iki saat yapmış Mevlevi saatçilerin en büyüklerinden Eflaki Dede’nin, Mehmet Muhsin’in, Mehmet Şükrü’nün, Osman Nuri’nin saatleriyle Es Seyyid Süleyman Leziz’in muhteşem astronomik saati müzenin görülmeye değer, paha biçilemez parçaları arasında.
TÜRKİYE’NİN TEK SAAT MÜZESİ
TBMM Milli Saraylar Daire Başkanı Yasin Yıldız, müzenin ilk olarak 2004’te açıldığını ancak binanın restorasyona, saatlerin de bakıma ihtiyaçları olduğu için 2008’de kapatıldığını söylüyor. İki yıl boyunca süren çalışmalar nihayet tamamlandı, ilk koleksiyona 15 saat daha eklendi ve müze ziyaretçilere yeniden açıldı.
Yıldız, “Bu müze Türkiye’de tek. Bu nedenle bizim için çok önemli” diyor. Dolmabahçe Sarayı’nın Harem Bahçesi’ndeki Saat Müzesi, pazartesi ve perşembe günleri hariç 09.00-16.00 arasında Dolmabahçe Sarayı biletiyle gezilebiliyor. Saat Müzesi için ayrıca bir bilet almaya gerek yok.
Bunun nedeni, Dolmabahçe ve Küçüksu Kasrı gibi Milli Saraylar’a bağlı müzelerin hepsinin yapım bu yüzyılda inşa edilmiş olması. Sergilenen saatler de o dönemde hediye olarak ya da satın alma yoluyla saraylara kazandırılmış. İçlerinde Batı müzikleri çalan da var, Osmanlı marşları da... Bazılarıyla çeşitli mekanik gösteriler yapıyor.
Müzenin bu hale gelmesinde en büyük paysa birçoğu bozuk ve çalışamaz halde olan saatleri yıllarca süren emek ve sabırla tamir eden saat ustaları Şule Gürbüz ve Recep Gürgen’in. Bu iki usta sayesinde günümüzden yüzyıl önce yapılmış saatler ‘tıkır, tıkır’ çalışıyor.
MEVLEVİ USTALARIN SAATLERİ
Müzenin girişindeki ilk bölüme 46 Fransız saati bulunuyor. Bronz, altın kaplama, mermer ve gümüşlerin kullanıldığı saatler gösterişli kasalarıyla ziyerete gelenleri hayran bırakıyor. Saatlerin kasaları resimlerle, heykellerle de süslenince ortaya birer sanat harikası çıkmış.
19. yüzyıl Fransız saatleri seri üretimle üretilirken müzenin ikinci bölümünde yer alan İngiliz saatlerinin hem mekanizmaları hem de kasaları tamamen el yapımı. İngiliz saatlerinin Fransız saatlerinden bir farkı da kasalarının Fransız saatleri gibi döküm değil, ahşap, gümüş ve kristalden yapılmış olması. İngiliz saat ustası George Prior’un müzikli otomatlı saati koleksiyonun en ilginç parçalarından birisini oluşturuyor.
Türk saatlerine ayrılan üçüncü bölümdeyse Türk ustalar tarafından yapılmış, içi dışı, her dönüş ve hareketi görünen saatler yer alıyor. Aralarında Eflaki Dede gibi Mevlevi dervişlerinin ürettiği saatler var. Dünya mekanik saat koleksiyonları arasında önemli yerlere sahip ve ömrü boyunca bir, en fazla iki saat yapmış Mevlevi saatçilerin en büyüklerinden Eflaki Dede’nin, Mehmet Muhsin’in, Mehmet Şükrü’nün, Osman Nuri’nin saatleriyle Es Seyyid Süleyman Leziz’in muhteşem astronomik saati müzenin görülmeye değer, paha biçilemez parçaları arasında.
TÜRKİYE’NİN TEK SAAT MÜZESİ
TBMM Milli Saraylar Daire Başkanı Yasin Yıldız, müzenin ilk olarak 2004’te açıldığını ancak binanın restorasyona, saatlerin de bakıma ihtiyaçları olduğu için 2008’de kapatıldığını söylüyor. İki yıl boyunca süren çalışmalar nihayet tamamlandı, ilk koleksiyona 15 saat daha eklendi ve müze ziyaretçilere yeniden açıldı.
Yıldız, “Bu müze Türkiye’de tek. Bu nedenle bizim için çok önemli” diyor. Dolmabahçe Sarayı’nın Harem Bahçesi’ndeki Saat Müzesi, pazartesi ve perşembe günleri hariç 09.00-16.00 arasında Dolmabahçe Sarayı biletiyle gezilebiliyor. Saat Müzesi için ayrıca bir bilet almaya gerek yok.