Malabadi Köprüsü Nerede? Malabadi Köprüsü Tarihi, Hikayesi Ve Özellikleri Hakkında Bilgi
Artukoğulları Döneminde inşa edilen ve tarihe şahitlik ederek günümüze gelen Malabadi Köprüsü, kıymetli tarihi miraslarımızdan biridir. Devasa ölçüleri ve estetik yapısı ile hayranlık uyandıran eserin hikayesi, nasıl inşa edildiği merak ediliyor. Malabadi Köprüsünün bulunduğu yer, mimarisi ve yapılış hikayesi hakkındaki bilgileri derledik.
Malabadi Köprüsü hakkında en doğru bilgiler üzerinde bulunan inşa kitabesinden edinilmiştir. Kitabeye göre köprünün inşası Artukoğulları döneminde Timurtaş Bin-i İlgazi tarafından yapılmıştır. Zaman zaman yapılan restorasyonlarla günümüze gelen köprü, bulunduğu bölgenin en önemli tarihi eserlerinden biridir.
Malabadi Köprüsü Hakkında Bilgi
Malabadi Köprüsünün üzerindeki kitabeye göre köprü 1147 Yılında, yani Artukoğulları Beyliği döneminde Timurtaş Bin-i İlgazi adlı kişi tarafından yapılmıştır. Köprünün eni 7 metre, uzunluğu ise 150 metredir. İnşasında renkli taşlar kullanılmıştır.
Dünyadaki taş köprüler içinde kemer açıklığı en fazla olan köprüdür.
Malabadi Köprüsü Nerede?
Malabadi Köprüsü Diyarbakır'ın Silvan İlçesi sınırları içinde olup ilçeye uzaklığı 23,2 kilometredir. Silvan Belediyesinin logosunda eserin resmi bulunur. Köprünün Diyarbakır sınırlarında olmasına ve envanterin Diyarbakır'a kayıtlı olmasına rağmen konum olarak Batman'a daha yakındır. Bu nedenle Batman'dan ulaşım sağlanması daha kolaydır.
Köprü, Silvan-Bitlis yolu üzerinde ve Batman Çayından geçiş noktasındadır.
Malabadi Köprüsü Nasıl Gidilir?
Diyarbakır sınırları içinde olan tarihi eser Batman'a daha yakındır. Araçla 20 dakika gibi bir sürede Malabadi Köprüsü ile Batman arasındaki yol alınabilir.
Batman, Silvan, Diyarbakır ve Mardin'den Malabadi Köprüsünün bulunduğu bölgeye toplu taşıma araçları gider. Minibüs, dolmuş ya da otobüslerle yolculuk yapılabilir.
Malabadi Köprüsü çevresinde gazla yapı yoktur. Ancak yolculuk sırasında mola verenlerin faydalanabileceği küçük işletmeler bulunabilir.
Malabadi Köprüsü Tarihi
Malabadi Köprüsünün ilk inşası 1147 Yılında Artuklular tarafından yapılmıştır. İnşa eden kişinin adı Timurtaş Bin-i İlgazi'dir. Bu bilgiler köprü üzerindeki kitabeden öğrenilmiştir. Timurtaş Bin-i İlgazi'nin ölümü üzerine köprü inşası 1155 Yılında oğlu Necmeddîn Alpî tarafından tamamlanmıştır.
Köprü tarihin çeşitli dönemlerinde restorasyon görmüştür. En önemli son restorasyon 1989 yılında Silvan Belediyesi imkanlarıyla yapılmıştır.
Malabadi Köprüsü Hikayesi
Malabadi Köprüsü, ticari kervanların çok kullandığı bir bölgede olması nedeniyle yolculara ve kervanlara hizmet verilmesi için yapılmıştır. Köprüde bulunan konaklama alanları ve hela o dönemin çok ilerisinde hizmetler sunmuştur. Konaklama alanlarının bazı dehliz ve gizli geçitlerle başka barınaklara bağlantılı olması, güvenlik konusunda kafa yorulduğunu ve gerekli önlemlerin alındığını gösterir.
Köprü yapılmadan önce burada başka bir köprü olduğu ve Malabadi Köprüsü yapımına hazırlık olarak o köprünün yıkıldığı tahmin ediliyor.
Malabadi Köprüsü defalarca Türk sinemasına ve dizilere konu olmuş, burada çekimler yapılmıştır.
Malabadi Köprüsü Özellikleri
Malabadi Köprüsünün en önemli özelliklerinden biri dünya genelindeki tüm taş köprüler içinde en geniş kemerli köprü olmasıdır. Kemerin her iki yanında da birer oda bulunur. Bu odalar tarih içinde kervanlar ve yolcular tarafından konaklama yeri olarak kullanılmıştır. Yazın sıcaktan, kışın soğuktan koruyan odalar eskiden dehlizlerle başka sığınaklarla da bağlantılı olmuştur.
Evliya Çelebi ve Avrupalı gezginler tarafından Malabadi Köprüsü hakkında yazılan yazılarda kemerinin büyüklüğünden bahsedilmiş ve bu kemerin altına Ayasofya'nın kubbesinin rahatlıkla gireceğinden bahsedilmiştir.
Yapıldığı dönemde matematik ve mühendislik bilimlerinin yeterince gelişmemiş olmasına rağmen nasıl bu kadar geniş bir kemer yapılabildiği şaşkınlık uyandırır. Nehcivan çeliğinden yapılan korkuluklar da başlı başına sanat eseridir.
Malabadi Köprüsü üzerinde güneş, insan ve aslan figürlü kabartmalar da ilgi çekicidir. Yoldan geçen kervan ve yolcuların kullanabileceği bir tuvalet de köprü içinde inşa edilmiştir.