İstanbul'a bir saat uzakta Hereke

İstanbul Anadolu Yakası gişelerden otobana çıkıp, bir saat kadar ilerlediğinizde rastlarsınız Hereke yol ayrımına. Ancak pek çok kişi -eğer işi düşmemişse- Hereke'yi görmeyi aklından bile geçirmez. Oysa otomobilin direksiyonunu kırıp, viyadüğün altına indiğinizde sakin sahili, tarihi yapıları ve piknik alanlarıyla günübirlik kaçışlar için ideal bir belde sizi bekler. Üstelik mücevher değerindeki ipek Hereke halılarının tüm çeşitlerini burada bulabilirsiniz. Sanatlarının yok olmasından korkan halıcılar bir dernek kurarak, zamana direnmeye kararlı olsalar da hálá 100'e yakın halıcıda yüzlerce çeşit ve boyutta halı var.

ÜNİVERSİTELİLER YAŞAM DAMARI

Antikçağın Bitinya bölgesinde yer alan Hereke'de Türkiye'nin her yanında olduğu gibi pek çok tarihi kalıntı var. Bunlardan ilki sahildeki Ayışığı Çay Bahçesi'nin yapılışı sırasında ortaya çıkarılan antik bir dibek. Üzerine biraz boya dökülmüş olsa da çay bahçesini tarihi eserler listesine sokmuş bile. Bir de Kale denilen yer var ama fotoğrafını çekemedik. Çünkü Kale son yüzyıl içinde yok edilmiş. Herekeliler Hıristiyanlığı kabul eden ilk Roma İmparatoru Constantinus'un annesinin şimdi yok olan kalede yaşadığını ve imparatorun da burada öldüğünü anlatıyorlar.

Hereke'nin bir zamanlar halısı kadar kirazı da meşhurmuş. İlçede kiraz festivalleri de düzenlenirmiş. Ama birbiri ardına açılan fabrikalar, ne kiraz bahçesi bırakmış ortada, ne de festival. Şimdi Hereke esnafının en büyük geçim kaynağı üniversiteli öğrenciler. 17 Ağustos depreminden sonra Kocaeli Üniversitesi'nin bazı fakülteleri özelleştirilen Sümerbank'tan kalan binalara taşınmış. Nüfusu 176 bini aşan Hereke'de şimdi 7 bin öğrenci var. Öğrencilerin gelmesiyle dolgu sahilde art arda kafeler açılmış. Bir de köfteciler ünlü burada. Yarım ekmek köfte 1.5 milyon lira. Üniversite açıldıktan sonra bir hafta sonu Hereke'ye yolunuz düşerse, sahildeki cafelerin önünde ikinci el kitap ya da kendi yaptığı incik boncuğu satan gençlerle karşılaşmanız da olası.

BALIK LOKANTALARI VE PİKNİK ALANLARI

Sahilde cafelerin bulunduğu bölümden Adapazarı'na doğru ilerlerseniz, balıkçı lokantalarını göreceksiniz. Bazıları sadece balık, bazıları ise hem balık hem kebap yapıyor. Ne yerseniz yiyin kişi başı ortalama 5-10 milyon liraya karnınız doyuyor. Ancak Karadeniz'den gelen palamutun yanında bir kadeh de rakı derseniz, ne yazık ki yok. Çünkü belediyeden kiralanan dükkanlar, bir türlü içki ruhsatı alamamışlar. Hereke'nin son içkili lokantası da geçtiğimiz günlerde kapanmış. Ama alkollü içki içemeseniz de denizin üzerinde oturup, balıkçı barınağının seyrine dalarak, balık ya da kebap keyfi yapmak elinizde.

Eğer açık havada, ahşap masalar üstünde piknik yapmak istiyorsanız, sahilden Adapazarı'na doğru biraz daha ilerleyin. Deniz kenarı, yapılan düzenlemeyle tamamen piknikçilere ayrılmış.

BU HAFTA GİDERSENİZ USTALARIN HEYKELLERİ DE SAHİLDE

Unutmadan, sahilin bir bölümünde 30 Ağustos'tan beri hummalı bir çalışma sürüyor. Yurtiçi ve yurtdışından gelen heykel sanatçıları, eserlerini burada yaratıyorlar. Eğer bu haftasonu Hereke'ye uzanırsanız, bu birbirinden ilginç heykelleri de görebilirsiniz. Kocaeli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakütesi Heykel Ana Sanat Dalı tarafından düzenlenen ‘‘I. Uluslararası Heykel Sempozyumu’’ pazar günü sona eriyor.

KAİSER WILHELM KÖŞKÜ

Alman İmparatoru Kaiser Wilhelm II, 1882 yılında II. Abdülhamit'i ziyareti sırasında ünlü Hereke halılarını yerinde incelemek ister. Bunun üzerine Yıldız Sarayı'nın küçük bir modeli İstanbul'da üç günde inşa edilir. Minik ahşap saray, gemilerle Hereke'ye getirilerek Kaiser II. Wilhelm ve Kraliçe Victoria'yı ağırlamak üzere bir günde monte edilir. ‘‘Hereke Fabrika-i Hümáyûnu’’ gibi Milli Saraylar Daire Başkanlığı'na bağlı köşk, hafta içi 10.00-12.00 ve 14.00-16.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Hafta sonu ziyaret etmek istiyorsanız en geç cuma gününe kadar Milli Saraylar yetkililerine haber vermeli ve randevu almalısınız. Özellikle gruplara öncelik tanındığını da hatırlatalım. Telefon numarası 262 alan koduyla 511 24 57.

HEREKE HALI FABRİKASI

Hereke İpekli Dokuma ve Halı Fabrikası, ya da eski adıyla ‘‘Hereke Fabrika-i Hümáyûnu’’ 1843 yılında kurulmuş. Fabrikada üretilen halı ve kumaşlar başta Dolmabahçe Sarayı olmak üzere İstanbul'daki sarayların tefrişatında kullanılmış. Günümüzde üretimini sembolik olarak sürdüren fabrikada ipek halıların yanı sıra jakar kumaşlar da üretiliyor. Jakar kumaşlar 19. Yüzyıl'da Fransa'dan yayılan bir dokuma türü. Fransız mühendis Jacquard tarafından bulunan tezgahlar, bilgisayarın atası olarak kabul ediliyor. Üzeri desene göre noktalanan plakalar, ipliklerin atlamalarını otomatikleştirerek, o zaman çok zor olan desenli ve çok renkli kumaş üretimini hızlandırıyor. Fabrikanın tarihi makinelerle yaptığı jakar üretimi şimdi de saraylardaki yenilemelerde kullanılıyor.

NASIL GİDİLİR?

Kocaeli ili Körfez ilçesine bağlı Hereke'nin doğusunda Kirazlıyalı, batısında Tavşancıl, kuzeyinde Gebze, güneyinde ise İzmit Körfezi yer alıyor. Hereke D-100 karayolu ve TEM otoyoluyla gidildiğinde İstanbul'a 65 kilometre uzaklıkta. Otomobilinizle gidecekseniz Kozyatağı gişelerden otoyola girdikten 45 dakika sonra Hereke'desiniz. Haydarpaşa'dan kalkan trenler de aynı sürede Hereke'ye varıyorlar. Otobüsle seyahati ise pek tavsiye etmiyoruz. Çünkü İzmit'e kadar girip, belediye otobüsüyle Hereke'ye geri dönmek zorundasınız. Kocaeli Belediyesi Hereke ile Karamürsel arasında yolcu vapurları da çalıştırıyor. Vapurlar karşı kıyıya 20 dakikada varıyor. Gebze'den de belediye otobüsüyle Hereke'ye ulaşabilirsiniz.

ÖNEMLİ ADRESLER

Mercan Balık Lokantası: Sahilyolu, Tayyar Yıldız Cad. Belediye dükkanları

Star Ocakbaşı, Kebap ve Balık Lokantası: Sahilyolu Tayyar Yıldız Cad. Belediye dükkanları

Ayışığı Çay Bahçesi (Dayının yeri): Sahilyolu, balıkçı barınağı yanı

Han Halı: Cumhuriyet Caddesi No: 9