Hızla Ä°ngiliz kolonisine dönüÅŸen köy

Sarp bir yamaca tutunmuÅŸ, bir zamanların ÅŸirin balıkçı köyü Kalkan’a, Kaş’tan yaklaşırken, özellikle 1980’lerde bohem atmosferiyle kent kaçkınlarını fethetmiÅŸ olan bu sakin sığınağın, artık alışık olduÄŸu yaÅŸam tarzını korumakta zorlandığını görebilmek zor deÄŸil. Kalkan’ın denize inen dar sokakları, birkaç yıldır, bu küçük yerleÅŸimin kaldıramayacağı kadar ciddi bir yapılaÅŸmanın gölgesinde. Köyün Kalamaki adını taşıdığı ve nüfusunun büyük bir kısmını Rumların oluÅŸturduÄŸu zamanlardan kalan taÅŸ evler de zamanla ve özellikle 1957’deki depremin ardından yok denecek kadar az sayıda kaldı. Bugün ibadete açık olan Kocayaka Cami, o zamanlar Kalamaki’nin kilisesiydi. 1970’lerde Kalkan, komÅŸusu KaÅŸ gibi, geçimini odun kömürü, zeytin, balık ve süngerden saÄŸlıyordu. Bugün hálá Kömürlük Plajı olarak anılan Halk Plajı’nın sonunda bulunan düzlük alanda odunlar yakılarak kömür haline getirilir, teknelerle Yunan adalarına, Ä°zmir ve Fethiye’ye taşınırdı. Tehlike çanlarının çaldığı bugüne dek, her ÅŸey bir çorap söküğü misali kontrolden çıktı. Turizmin yeni patladığı sıralarda, daha fakir olan Kalkanlılar, bütün bir yazı Bezirgan Yaylası’ndaki tarlalarda çalışarak geçirmek yerine, yeni kurulan tesislere personel olarak girmeyi tercih ettiler. Daha zengin olanlarsa, daha sonra ne kadar deÄŸerleneceÄŸini bilemedikleri deniz kenarındaki mülklerini sattılar. Hiç vakit kaybetmeden, merkezin iki yanındaki zeytinlikler sökülüp inÅŸaatlara giriÅŸildi. Ortaya çıkan iki emlakçı, o günden itibaren art arda yapılacak villaları Ä°ngilizlere satmaya baÅŸladılar. Bugün tamamıyla turizme bel baÄŸlamış olan, 2 bin küsur nüfuslu Kalkan’da yabancılar tarafından edinilmiÅŸ yaklaşık 500- 700 mülk bulunuyor. Kaş’ta açılan emlakçı kurslarına en fazla katılımın Kalkan’dan olması da, bu tablo göz önüne alındığında pek de ÅŸaşırtıcı deÄŸil. Turizmciler önümüzdeki yıl için oldukça endiÅŸeli, çünkü yabancıların yerleÅŸik düzene geçmesiyle her yıl birkaç otel ya da pansiyon kapanıyor, kapanan bazı oteller villaya dönüştürülüyorlar. Bugün Kalkan’daki emlak ofislerinin ve restoranların çoÄŸu Ä°ngiliz ortaklı. Yerel gazete Likya Haber’in araÅŸtırmasına göre, son altı yılda tam 28 otel ve pansiyon kapanmış. Ev sahibi olan Ä°ngilizler satın aldıkları villalarda yılın birkaç ayı oturup kalan sürede evlerini baÅŸkalarına kiraya vererek ‘villa turizmi’nden rant saÄŸlıyorlar. Bu villaların bazıları önümüzdeki yıl için ÅŸimdiden rezerve edildi bile. Hatta bazı villa sahibi Ä°ngilizler, boyacılarını bile kendi ülkelerinden getirtirken, arsalarını trilyonlara satan ve elindekini hızla tüketen bazı Türkler, arsanın yeni sahibinin havuzunun ve bahçesinin bakımında çalışmak üzere iÅŸ baÅŸvurusunda bulunuyor. Bu uçuruma doÄŸru doludizgin gidiÅŸat, ODTÃœ Mimarlık Fakültesi tarafından hazırlanan ‘Kalkan’ın GeliÅŸme ve Koruma Sorunları’ raporunda da belirgin: ‘Beldedeki mülk satışları ve emlak piyasasının yabancıların eline geçmiÅŸ olduÄŸunu söylemek yanlış bir saptama olmaz. Yerli halkın mülksüzleÅŸmesi sürecini hızlandıran bu geliÅŸmenin yanı sıra, turizm gelirlerinin de yabancıların eline geçmekte olduÄŸu saptanmaktadır. YerleÅŸmede giderek villa turizmine kayan geliÅŸme, yabancıların kayıt dışı turizm faaliyetlerine zemin hazırlıyor. YerleÅŸmede mülk edinmiÅŸ yabancıların denetiminde olup vergi denetimi dışına kalan bir turizm sektörü oluÅŸuyor. Bunun, ÅŸu anki büyüklüğüyle bile yerleÅŸmedeki turizm tesislerini olumsuz etkilediÄŸi öğrenilmiÅŸtir.’KAŞ’TAN DAHA PAHALIYıllardır buranın güzelliklerini yaÅŸamış ola Kalkan’ın müdavimleri, adeta bir Ä°ngiliz kolonisine dönüşen bu köye artık gelmek istemediklerini söylüyorlar. Hatta bazı Ä°ngilizler bile burada tatil yapmanın artık cazibesini yitirdiÄŸi görüşünde. Kalkan’da fiyatlar yer yer Kaş’la karşılaÅŸtırıldığında oldukça yüksek. YTL’ye geçmeden önce restoranların çoÄŸunun yemekleri pound üzerindendi. En güzel otellerin çoÄŸu Ä°ngiliz tur operatörleri tarafından kapatılmış durumda. YaÅŸam pahalı olduÄŸu kadar kiralar da yabacıların buraya olan ilgisi nedeniyle yükseldi. Burada bir yaÅŸam kurmuÅŸ olanlarsa, küçük bir ev sahibi olmayı hayal edecek yerde kiralarla boÄŸuÅŸuyorlar. Oysa ev sahibi olmak bir yana, Kalkan’a büyük kentlerden gelip yerleÅŸenlerin birçoÄŸunun isteÄŸi, sevdiÄŸi yerde yaÅŸamını sürdürecek kadar hayatını kazanabilmek. Kalkan, yaÄŸmurlu bir kış akÅŸamı, ünlü Rus balet Rudolph Nureyev’in yatıyla limana yanaÅŸtığı ve burada bulunan birkaç bardan birinde toplananlara, çıplak dans ederken çekilmiÅŸ bir videosunu izlettiÄŸi bir yerdi. Åžimdi Kalkan’da bu doÄŸallığı yakalayabilmek mümkün deÄŸil. KENT PLANCILARININ HAYAL KIRIKLIÄžI Mina Art’ın sahibi genç çift, Hülya Kalender ve Seyed Mortazavi, Ankara’da kent plancısı olarak çalışırken, kendilerine arka arkaya park alanlarının kaldırılıp konut yapılmasını içeren projeler gelmeye baÅŸlayınca, hayatlarını deÄŸiÅŸtirmeye karar vermiÅŸler. Küçük kızlarının oynayacağı her parkı yok edip bina dikmek yerine Ankara’yı terk etmiÅŸler. Tam 20 mimarın bulunduÄŸu Kalkan’da, belediyeden kendilerini olumlu projelerde kullanmasını istemiÅŸler ancak bir kez olsun bile kapıları çalınmamış. KALKAN’IN TILSIMI ARTIK PARA OLDUZehra’s Pansiyon’un sahibi Zehra Hanım, Ä°stanbul’u ve Londra’yı terk edip Kalkan’a geldiÄŸinde, 1963’te Güney Kıbrıs’ta bıraktığı köyünü burada bulmuÅŸ. Bir ahırı pansiyona çevirmiÅŸ. Pansiyona, ‘han’ denirmiÅŸ o zamanlar. ‘O zamanki turizm bugünkü gibi ‘süpermarket turizm’ deÄŸildi’ diyor Zehra Hanım, ‘KaÅŸ daha salaÅŸtı ve hippilerin tarzıydı. Kalkan’a daha sofistike turistler gelirdi. Buraya demirleyen zengin yatlar muhteÅŸem bir kalitenin göstergesiydi. Åžimdi bir tanesi bile uÄŸramıyor. Kalkan’ın o günlerdeki tılsımı ÅŸimdi paraya dönüştü.’ ÃœCRETSÄ°Z PLAJLARKalkan da KaÅŸ gibi kum fakiri. Merkezde, deniz fenerinin yanında, çakıl taÅŸlı Halk Plajı var. Denizdeki tatlı su kaynağı nedeniyle de suyu oldukça temiz. Limandaki Club Ä°bo Beach Restaurant & Cafe-Bar’da (0242 844 21 12) taÅŸ platformların üzerinde ÅŸemsiye ve ÅŸezlonglar var. Haber verirseniz, merkezden ücretsiz olarak alınıyor ve gün sonunda tekrar bırakılıyorsunuz. Bir baÅŸka plaj ise, Kalkan-KaÅŸ yolu üzerindeki Kalkan Beach Park (0242 844 29 82). Tesisin limandan ya da taksi durağından ücretsiz servisi var ve mutfağı gece yarısına kadar açık. Kalkan-KaÅŸ yolunun 8 km’sindeki meÅŸhur KaputaÅŸ Plajı ise kum isteyenler için en iyi seçenek. GECE HAYATIKalkan turizminin büyük ölçüde dayanağı olan restorancılıktaki canlılığa karşın, gece hayatı oldukça sönük. En hareketli barlar limandaki, iç mekanında dans da edilebilen Yacht Point Bar (0242 844 20 84) ve kavun kokteyliyle ünlü Sandal Bar (0242 844 24 53). Ayrıca çarşı içinde, Yalıboyu Mahallesi’ndeki Yalı Cafe-Bar (0242 844 24 17), gün içinde soluklanmak, akÅŸamları da blues ve rock müziÄŸi dinlemek isteyenlerin uÄŸrak yeri. DiÄŸer seçeneklerse, rock ve reggea çalınan Moonlight Cafe-Bar (0242 84430 43) ve Utopia Cafe- Bar (0242 844 39 54). Â