Himalayalar’da dört gün

Bazı rotalar gezginler için daha bir özeldir. Demiryolu yolculukları arasında Orient Ekspres veya Trans Sibirya, gemi yolculuklarında Karayipler, doğa yürüyüşlerinde Lukla - Everest Ana Kampı hattı, böyle özel rotalara örnek gösterilebilir. Himalayalar’da Tibet Özerk Yönetimi’nin başkenti Lhasa ile Nepal’in başkenti Katmandu arasındaki 1000 km’lik yol, dünya gezginlerinin en çok rağbet ettiği rotalardan biri. Bu hat için haritalar hazırlanıyor, tişört ve kitaplar bastırılıyor.

Çok ilgi gören bu yolculuk, Tibet’in katı kuralları nedeniyle denetimli bir şekilde yapılabiliyor. Yolculuğun büyük kısmı Tibet topraklarında geçtiği için Kathmandu’daki acenteler ancak Tibetli partnerlerle ve o taraftan yetkili bir rehber eşliğinde turlar düzenliyor. Bireysel başvurular kabul edilmiyor, belli koşullarda Çin vizesi alınabiliyor.

Başkent Lhasa (3680 m) bu yolculuğun başlangıcı ve en gizemli yeri. Budizmin doğduğu ve en önemli saray, manastır ve tapınaklarının bulunduğu Lhasa ile Katmandu arasında iki yol var, biz güney rotasını kullanacağız. İlk gün programımız Lhasa-Gyantse arasındaki 267 km’lik yolda yapım çalışmaları sürüyor ama tamamı asfalt. Lhasa’dan çıktıktan sonra yükselmeye başladık.

BALIK AVLANMAYAN KUTSAL GÖL

Tek veya iki katlı, düz çatılarında renkli dua bayrakları uçuşan, küçük pencereli evlerle dolu Tibet köyleri arasından geçiyoruz. Gampa La geçidinden (4794 m) sonra Yamdrok Tso gölünde (4490 m) ilk molayı verdik. Kutsal kabul edildiğinden balık avlanmayan bu gölün çevresi 250 km. Budistlerin çevresini yürüyerek 7 günde dolaştıkları Yamdrok’un etrafından araçlarla geçip dağ kasabası Nakartse’ye (4420 m) ulaştık. Artık vücudumuz yükseklik şartlarına alıştı. Karo La (5020 m) geçidine doğru yola çıkabiliriz. Nojin Kangstang dağının (7191 m) karlı zirvelerinin eteğinde bir moladan sonra Simi baraj gölüne geliyoruz. Barajın yanındaki Simi La (4200 m) geçidinden sonra biraz daha yükseklik kaybederek nihayet Gyantse’ye varıyoruz. Tibet’in üçüncü büyük şehri Gyantse (3990 m) bir kasaba görünümünde. Budizmin üç mezhebinin bir arada yaşatıldığı Palcho Manastırı, tapınaktaki çok sayıdaki Buda heykelinden ötürü "100 bin Buda Pagoda" diye de anılıyor.

İkinci gün programımız Gyantse-Lha Tse arasındaki 253 km. Tibet’in ikinci büyük şehri Shigatse’ye (3860 m) varıyoruz. Tashulimpo Manastırı’nda Çin’deki en yüksek Buda heykeli olan 26 metrelik Maitreya Buda’yı görüyoruz. Lhasa’daki Potala sarayındaki gibi burada da tapınak girişindeki üçlü merdivenin biri giriş, diğeri çıkış için kullanılırken, ortadaki Dalay Lama için boş bırakılıyor. Shigatse’den sonra Tra La (4050 m) geçidini aştık. Yulung La (4520 m) geçidinden sonra geceleyeceğimiz otele geldik. Lha Tse Çitçiler Oteli tipik köy evlerine benziyor, ortadaki avlu etrafında odaların yer aldığı iki katlı han, düşük standartta. Yarın yolculuğumuzun en zor günü bizi bekliyor. Yolculuğun en yüksek noktasına çıkacağız, sonra sürekli irtifa kaybederek sınırda 2500’lere ineceğiz. Üstelik virajlı ve yer yer stabilize olmayan toprak yollarda.

AĞRI DAĞI’NDAN DAHA YÜKSEKLERDE

Üçüncü gün yolculuğumuz Lha Tse ile sınır kenti Zhangmu arasında 337 km. Yarım saat sonra Maphu La (5220 m) geçidindeyiz. Ağrı Dağı’nın (5165 m) zirvesinden daha yüksekte... Bütün geçitler gibi burası da adak veya dua bayrakları ile donatılmış. Buda’nın sözlerinin yazıldığı rengarenk bayraklar dalgalandıkça, bu çoktan din olmuş öğretinin dünyaya yayıldığına inanılıyor.

Tekrar yola çıkıyoruz. Artık asfalt yok. Tingri’ye varmadan bir polis noktasında vizelerimiz kontrol ediliyor. Bizim arazi araçları ile geçtiğimiz yollarda bisikletli bir grupla karşılaşıyoruz. Yürürken bile nefes almakta zorlandığımız bu coğrafyada pedal kuvvetiyle yol alan bisikletçiler hepimizi şaşırtıyor. Artık gördüğümüz karlı zirveler arasında Everest (8848 m) de var. Tingri’de (4340 m) yemek molası veriyoruz. Sebzeli pilav, körili patates, bir çeşit mantı olan momo en favori yemeklerimiz. 4000’lerde arazi hala kıraç ama buzlar eridi, sular akmaya başladı. Yakın planda çöl görüntüleri, uzakta Himalaya zirveleri... Lalung La (4990) ve Tong La (5080 m) geçitlerini aştık, artık hep alçalacağız. Nyalam’dan (3750 m) sonra doğa değişti, 3300’lerde ağaçlar görmeye başladık. Zhunmu’ya doğru ormanda yol alıyoruz. Manzara olağanüstü.

ÇİN VE NEPAL ARASINDAKİ FARK

Zhungmu (2400 m) Karadeniz kentleri gibi ama çok daha dik ve yeşil. Burada otelcimiz bir şerpa. Nepal’de yürüyüşçülerin eşyalarını taşıyan Tibet göçmeni bir halk olan şerpalar burada ticaretle de uğraşıyor. Çin gümrüğü şehrin içinde. Nepal gümrüğü ise çok aşağıda, arada 750 metre rakım farkı var. Bir fark daha var: Koskoca Çin’de tek saat uygulandığından batı tarafında gün doğmadan mesai başlıyor, burada saat 8.15 iken, yokuşun altındaki Nepal sınırında saat henüz 6.

Hava aydınlanmadan yola çıkıyoruz. Çin tarafında düzenli, Nepal tarafında kargaşa içinde geçiş işlemlerini tamamlıyoruz. Sınırdaki Dostluk Köprüsü’nün orta noktası kırmızı bir çizgi ile işaretli. Nepal’in sınır kenti Kodari’den sonra (1750 m) etraf çok yeşil. Katmandu’ya kadar 143 km yolumuz var. Bu bölgede turistlere dokunmadıklarını bildiğimiz için rahat bir merakla beklediğimiz Maocu gerillalarla karşılaşmıyoruz. Öğleden sonra ulaştığımız Katmandu (1317 m) bu rotanın sonu ve en alçak noktası. Burada gezilecek çok yer var. Katmandu ile yetinir misiniz? Annapurna eteklerinde veya Everest Ana Kampı’na doğa yürüyüşü mü yaparsınız? Size kalmış...