Dene, öÄŸren!

Gemi, suyun üzerinde nasıl yüzüyor?Bu haftaki deneyimiz bu sorunun yanıtını açıklayacak sizlere. Gerekli malzemeler: Ä°ki parça oyun hamuru (eÅŸit ağırlıkta)Bir büyük kapSuOyun hamurlarını kurulamak için kağıt havlu veya peçeteÄ°lk önce içi su dolu kabın içine küre biçimindeki oyun hamurlarını koyun. Hemen suya battığını göreceksiniz. Oysa topaklardan birine kayık biçimini verdiÄŸinizde diÄŸer topakla aynı ağırlıkta olmasına raÄŸmen suyun üzerinde yüzdüğünü göreceksiniz. Aynı ÅŸey gemiler için de geçerlidir. Tonlarca ağırlığındaki gemi suyun üzerinde yüzerken, aynı ağırlıktaki topak ÅŸeklindeki demir hemen batardı. Objelerin suyun üzerinde yüzebilmeleri veya batmaları yüzdürme ve ağırlık kuvvetine baÄŸlıdır. Şöyle, 1- Yüzdürme kuvveti ağırlık kuvvetinden küçükse, obje batar. 2- Yüzdürme ve ağırlık kuvveti eÅŸitse obje batmadan suyun içinde asılı kalır. 3- Yüzdürme kuvveti ağırlık kuvvetinden büyükse, obje yukarı çıkar ve yüzer. Tahta parçası, içi dolu lastik top, mantar vb cisimlerin suyun üzerinde yüzüp yüzmeyeceÄŸi yoÄŸunluklarına baÄŸlıdır. Objenin yoÄŸunluÄŸunu suyun yoÄŸunluÄŸundan düşük ise obje yüzer. Gemi, boÅŸ ÅŸiÅŸe, plastik leÄŸen vb. yüzen objelerde biçim de önemli bir rol oynar. Burada önemli olan batarken suyu (içlerine almadan) itebilmeleridir. Yani deneyimizde olduÄŸu gibi. Oyun hamurundan ÅŸekillendirdiÄŸimiz kayık, aynı ağırlıktaki maddeden biçimlendirilmiÅŸ küre biçimindeki topaktan daha fazla su iter. BUNU BÄ°LÄ°YOR MUYDUNUZ?Dünyanın en büyük canlısı olan mavi balina, 300m kadar derine dalabiliyor. Dev balina bunu soluk alışveriÅŸ yetisine borçlu. Nefesini, bizden daha uzun tutabilen balina, akciÄŸerlerindeki havayı da daha iyi deÄŸerlendirebiliyor. Ä°nsan akciÄŸerindeki havanın %15’ini deÄŸerlendirebilirken, balina %80-90’ını boÅŸaltabiliyor. Ayrıca, soluduÄŸu hava içindeki oksijeni de daha iyi deÄŸerlendirdiÄŸi tahmin edilmekte. Â