Çingene kızı topraklarına döndü, peki ya diğerleri?

Geçtiğimiz günlerde Amerika’dan ülkemize gelen “Çingene Kızı” mozaiğinin devamı, son zamanlarda kültür ve turizm alanındaki en önemli gelişmelerden biri. 1960’lı yıllarda Amerikalı bir sanat taciri tarafından Ohio Üniversitesi’ne satılan ve yaklaşık 60 yıldır kendi topraklarından uzakta sergilenen bu eserler Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Gaziantep Belediye Başkanı Fatma Şahin’in yoğun çabaları sonucunda ülkemize getirildi. Tam 6 yıl boyunca süren görüşmeler sonucunda, Çingene Kızı Fatma Şahin’in de dediği gibi ailesine kavuştu.

Gaziantep’in Nizip ilçesine 10 km mesafede bulunan ve M.Ö 2-3’ncü yüzyıla ait olan bu eserler, yapıldığı dönemde bir evin yemek odasının tabanını süslüyordu. Kazı çalışmaları sonucunda bulunan eserler yurt dışına kaçırılmış, ancak Çingene Kızı bulunamamıştı. Şans eseri ortaya çıkan Çingene Kızı mozaiği sayesinde, çevresindeki diğer eserlerin de arayışına başlandı ve Ohio Üniversitesi’nde yer aldığının belirlenmesi üzerine getirilmesi için çalışmalara başlandı.

Peki Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk dönemlerinde yapılan kazılar sonucunda çıkan ve kaçırılan diğer eserler neler? İşte detaylar...

Berlin Müzesi’nde Sergilenen Eserler

Milet Güney Agora Kuzey Kapısı: Söke’nin Balat Köyü’nde bulunan ve Milet Antik Kenti’nin simgelerinden olan bu tarihi eser, Sultan 2. Abdülhamid’in emriyle Almanlar’a hediye edilmiştir. Bu nadide ve gösterişli kapı, günümüzde Berlin’de Pergamon Müzesi’nde sergilenmektedir.

Zeus Sunağı / Zeus Altarı: 20 metre genişlikte merdivenler ve bu merdivenlerin üzerinde bulunan dinsel bir yapı olan Zeus Sunağı, Helenistik Dönemi’nin en görkemli eserlerindendir. Alman mühendisler tarafından Berlin’e götürülmüştür ve bugün Pergamon Müzesi’nin en önemli yapılarından biri olup, yıl içinde binlerce misafiri ağırlamaktadır.

Athena Tapınağı Propylon Girişi: M.Ö. 197’li yıllara ait olan tapınağın Propylon girişi, yine Berlin’de Pergamon Müzesi’nde sergilenmektedir.

İhtiyar Balıkçı Heykeli: Aydın Geyre yakınlarında yapılan kazılarda bulunan mermer başın 1904 yılında Fransız arkeolog tarafından gizlice yurt dışına kaçırılan ve Berlin Müzesi’ne satılan gövdeye ait olduğu belirlendi. Bugün her ikisi de, bir bütün olarak Berlin Müzesi’nde sergilenmektedir.

British Museum’da Sergilenen Eserler

Nerediler Anıtı:

Kaş yakınlarında bulunan Ksantos Antik Kenti’nde bulunan ve M.Ö. 400’lü yıllara tarihlenen bu eserin sütunları arasında, 12 Nereid heykeli, yani deniz perisi heykeli bulunmaktadır. Günümüzde British Museum’da sergilenmektedir.

Halikarnas Mozolesi: Anadolu’nun en büyük anıtı olan mozole, aynı zaman Dünya’nın 7 harikasından biridir. Kazı kalıntıları İngilizler tarafından yurt dışına kaçırılır ve günümüzde bu mozolede bulunan bütün eserler British Museum’da yer almaktadır.

Harpiler Anıtı: Antalya – Fethiye arasındaki yolda bulunan Ksantos Antik Şehri’nde keşfedilen anıt mezar, ismini üzerinde yarı insan – yarı kuş kabartma desenlerinden alır. Kalıntılar şu anda British Museum’da sergilenmekte olup, mevcut yerinde çıplak bir kule yer almaktadır.

Atina Milli Müzesi

Truva Hazineleri: M.Ö. 1200’lü yıllarda yapılan Troya Savaşı’nda kullanılan Agamemnon’a ait maske, kullanıldığı tarihten de 300 yıl önceye aittir. Bu paha biçilemez değerdeki eser ise ait olduğu topraklarda değil, günümüzde Atina Milli Müzesi’nde sergilenmektedir.

A.B.D Worcester Müzesi’nde Sergilenen Eserler

Dionysos Mozaiği:

Hermes’in Dionysos’u kucağında taşıdığı anı gösteren bu mozaik yapı da Antakya’da ortaya çıkarılmıştır ve M.S. 4.cü yüzyıla tarihlenmektedir. Günümüzde ise Amerika Worcester Müzesi’nde sergilenmektedir.

Kaynak: neredekal.com