Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca 61 bin 868 teknenin mavi kart kaydı yapıldı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca, 61 bin 868 teknenin mavi kart kaydı yapılarak atıkları takip altına alındı. Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de hızla artan ve yaygın bir problem olmaya başlayan deniz kirliliğiyle mücadele etmek, denizi kirleten gemilere karşı ilave tedbirler almak ve gemi kaynaklı deniz kirliliğini önlemek amacıyla yayımlanan "Denizcilik Atıkları Uygulaması" hakkındaki genelgeyle, gemi atıkları sıkı takip altına alındı. Genelgeyle, gemilerden kaynaklanan atıkların yönetimi için kullanılan Gemi Atık Takip Sistemi ile Mavi Kart Sistemi uygulamaları güncellenerek "Denizcilik Atıkları Uygulaması (DAU)" adı altında tek bir uygulamada birleştirildi böylece bürokrasi azaltıldı.

Ayrıca, uygulamaların birleştirilmesiyle atık transfer formu ve mavi kart basımı işlemleri gibi fiziki işlemlerle birlikte tekne sahiplerinin yanında mavi kart bulundurma zorunlulukları kaldırıldı, kayıtlar dijital ortama aktarıldı. İşlemlerin çevrim içi ortamda dijital olarak yürütülmesi ve eş zamanlı takip edilmesi sağlanarak, kağıt ve plastik kart kullanımları da ortadan kaldırıldı.

Bakanlık tüm süreci anlık izleyecek

Geçen yıl, Türkiye karasularında seyreden gemilerden 315 bin 325 metreküp petrol ve petrol türevli atık, 85 bin 413 metreküp pis su ve 163 bin 989 metreküp katı atık alınarak bertaraf için gönderildi. Gemi atıkları ve yük artıklarının, atık kabul tesisine veya atık alım gemilerine verilmesinden başlayarak bertarafa gönderilmesine kadar olan tüm süreç, "Denizcilik Atıkları Uygulaması" ile Bakanlık ve yetkili kurum, kuruluşlar tarafından anlık ve çevirim içi izleniyor. Böylece gemi kaynaklı oluşabilecek deniz kirliliklerinin önlenmesi hedefleniyor.

Marpol Sözleşmesi kapsamı dışında kalan yat ve tekne gibi küçük deniz araçlarının atıklarının takibini amaçlayan Mavi Kart Sistemi, "Denizcilik Atıkları Uygulaması" altında tamamen çevrim içi yürütülmeye başlandı. Tekne sahipleri artık en yakın kıyı tesisine giderek ücretsiz olarak sisteme kayıt yaptırabiliyor. Sistem kullanıma açıldığından bu yana marina, balıkçı barınağı gibi kıyı tesisleri tarafından ve atık alma gemileri ile 61 bin 868 teknenin mavi kart kaydı yapılarak atıkları takip altına alındı.

48 saat içinde atığını teslim etmeyene çevre cezası kesilecek

Yoğun kirletici niteliği olan sintine suları, diğer petrol türevleri, lavabo ve tuvalet suları, plastik dahil olmak üzere tüm katı atıklar, genelgenin kapsamında yer alıyor. Genelgeyle, bu atıkların teslim edilme süresine de sınırlama getirildi. Limandan ayrıldıktan sonra aynı gün içerisinde faaliyetini tamamlayarak limana dönen ticari, sportif, gezi amaçlı ve balıkçı gemilerine, limana döndükleri günü takip eden 48 saat içinde atıklarını Mavi Kart Sistemi'ne işletme, atık kabul tesisi veya atık alma gemisine verme zorunluluğu getirildi.

Atık motor yağı dışında atık üretecek bir donanımı bulunmayan deniz araçları ise genelge kapsamı dışında bırakıldı. Bununla küçük balıkçı tekneleri gibi deniz araçlarına ceza kesilmesi ve mağduriyet oluşmasının engellenmesi amaçlanıyor.

Geminin büyüklüğü arttıkça idari para cezası miktarı da yükselecek

Çevre Kanunu'nda yapılan son değişikliklerle, cezalar büyük oranda arttırıldı. Örneğin mavi kartı bulunduğu halde, denize katı atık bırakan veya evsel atıksu deşarjı yapan 750 groston büyüklüğündeki bir gemiye yaklaşık 115 bin lira idari para cezası uygulanacak. Bu geminin mavi kartı olmaması durumunda ise, ceza miktarı 137 bin 109 lira olacak. Geminin büyüklüğü yani grostonu arttıkça, karşılık gelen idari para cezası miktarı da yükselecek. Mavi kart kaydını yaptırmamış teknelere, yatlara ve benzeri deniz araçlarına 22 bin 109 lira idari para cezası verilecek.