Buda'nın kutsal emanetleri üzerinde 2400 yıl: Sanchi Stupa

Bhopal şehrinden 50 kilometre uzaktaki Sanchi kasabasında, hemen gözünüze çarpacak olan tepenin üzerindeki Budist yerleşkesinde bulunuyor bu yapı. Giriş ücreti Hint vatandaşları için 30 rupi, yabancılar için 500 rupi, 15 yaş altındakiler için ise ücretsiz olarak düzenlenmiş. Biletinizi stupanın olduğu tepeye tırmanmaya başlamadan önce, soldaki bilet klübesinden almanız lazım. Gün doğumundan gün batımına kadar da açık bulunuyor.

Stupa, Budist mimarisinde Buda öldükten sonra ondan arta kalan diş, kül ya da eşya gibi kutsal emanetleri korumak amacıyla inşa edilen yapılara verilen isimdir. Milattan önce 3. yüzyılda kral Ashoka tarafından inşa ettirilen bu stupa, birkaç yüzyıl boyunca eklemeler yapılarak görkemine görkem katmış. 16 metre yüksekliğinde ve 37 metre çapındaki kubbemsi bu yapı, 4 yöne bakan 4 işlemeli kapıya sahip. Kapıların hepsi zamanın en üst düzey işçiliği ile donatılmış ve savaşlarda zarar görmüş olsa da büyük bir kısmı hala büyüleyiciliğini koruyor.

Bu eşsizliği sebebiyle, 1898 yılından beri UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alıyor. Yeni basılan 200 rupilik banknotların üzerine bu stupanın batı yönündeki kapısıyla bir resmini basmışlar. Eğer paranın üzerinde resmi varsa gerçekten çok önemli bir yapıdır diye düşünerek gittim ve yapının güzelliği beni hayal kırıklığına uğratmadı.

Sanchi Stupa’ya vardığınızda, kapıların üzerinde fazlasıyla detaylı çalışılmış oymaları göreceksiniz. Birçok farklı olayın kalıcı hale getirildiği bu oymalarda Lord Buda bazen insanların ortasında bir ağaç olarak, bazen de insanların etrafındaki ayak izleri olarak tasvir ediliyor. Birçok Budist tapınağında görebileceğiniz gibi, ağaç Lord Buda’nın aydınlandıktan sonraki hali olarak işlenmekte.

Lord Buda’nın kutsal emanetlerine sahip olmak üzerine yapılan savaşlar, krallığın gücünü göstermek için yapılmış hayvan figürleri ve diğer yüzlerce farklı figürün ne anlama geldiğini detaylıca öğrenmek isterseniz, kesinlikle bir rehber eşliğinde gezmenizi tavsiye ederim.

Yapıda benim en çok dikkatimi çeken şeylerden birisi de kapıların arasındaki taştan yapılmış çitlerdi. Aralardaki dikmelere, pürüzsüzleştirilmiş eliptik kayaların yerleştirilmesiyle oluşturulmuş, bu zamana kadar görmediğim bir çit şekliydi. Yapıdaki tek sade yer bu eliptik kaya parçaları çünkü aralardaki dikmelere bile oymalar yapılmış durumda. Stupa’nın bulunduğu alan çok geniş, ana yapı Stupa 1 olarak geçiyor. Batı kapısından aşağıya doğru yürürseniz, yanında küçük bir gölet bulunan Stupa 2’ye ulaşabilirsiniz. Bunun yanında, onlarca tapınak kalıntısı ve zamanın yapılarının temelleri arasında yürüyüp alanı keşfedebilirsiniz.

Sanchi’ye, Bhopal’dan trenle ya da otobüsle ulaşabilir, yarım günlük bir tur yapabilirsiniz. Eğer yakınlarındaysanız, kesinlikle rotanıza eklemeniz gereken bir yapı burası. Keyifli geziler dilerim.