Orkun Ün
Müge AKGÜN
Uğur VARDAN
Evrim SÜMER
Son Güncelleme:
Bu şehirde insan resmen 24 saat plajda yaşayabilir
Bu hafta bir taşla iki kuş vurdum. Hem en sevdiğim yazarlardan biriyle sohbet ettim, hem de bana çok merak ettiğim Rio’yu anlattı. Hop Çiki Yaya Polisiyesi dizisinin yazarı Mehmet Murat Somer yoğun programına rağmen ne yapıp edip, üst üste boş bulduğu her üç gün için seyahat programı yapıyor.
İstanbul’da olduğunda da boş durmuyor, mesela ‘Baharda erguvanları seyretmek için iki kere boğaz turu yapmazsam çatlarım’ diyor. Somer, kendisi için ideal yaşam ortamını bulmuş olsa gerek, üç senedir yazları Brezilya’da, Rio de Janerio’da geçiriyor. Uçağa binip Rio’ya gitmek, arabayla Anadolu yakasına geçmekten daha kolay geliyor ona. Mehmet Murat Somer dünyada bir cennet dediği Rio de Janerio’yu anlattı.
Neden Rio?
- Rio bana çok iyi geliyor. Sokakta gördüğünüz herkes gülüyor. Genel bir yaşama keyfi var Rio’da. Rio’nun kilometrelerce uzun plajlarında gümbür gümbür cıstak müzik çalmıyor. Dalgaların sesiyle oturuyorsunuz, üstelik de şehrin içindesiniz. Operası, balesi, nefis kitapçıları, dev alışveriş merkezleri, güzel yemekleri var. Ayrıca yaratıcı ve farklı mimariye çok prim veren bir şehir. Mimari diplomaların gerçekten bir işe yaradığını görüyorum orada.
n Çılgın bir tabiat geliyor gözümün önüne. Yağmur ormanları, dev yapraklı ağaçlar...
- Yağmur ormanları Rio’nun içine kadar gelmiş. Harika bir coğrafyası ve inanılmaz kaya oluşumları var. Pao de Acucar (Sugar Loaf) gibi, meşhur İsa heykelinin olduğu Corcovado gibi tepeler, bu tropik ormanların içinden fışkıran granit, kimi zaman altı ametist dolu kayalar.
n Şehrin iyi enerjisi oradan geliyordur belki de? Mor Ametist kristalinin çok olumlu bir etkisi vardır.
- Ametist’in çok iyi bir enerjisi var gerçekten. Kimilerine sert geliyor ama bu şehre çok iyi geldiği kesin. Şehirdeki birçok yolu, kayaları oyarak yapmışlar. Bir sürü tünel var.
n Rio’da çok suç var diye duyarım hep. Küçük çocukların bile ellerinde bıçakla adam soyduklarını söylerler.
- Ben İstanbullu olmanın şerbetliliğiyle olsa gerek, pek öyle bir şeye denk gelmedim. Rio’da çok fakirlik var, halkın yarısından çoğu teneke mahallesi anlamına gelen ‘favela’larda yaşıyor. Buralara gece polis bile giremiyor. Ama o insanların hepsini suçla ilişkilendirmek bana doğru gelmiyor. Beyoğlu daha tehlikesiz değil.
Bayağı bir plaj kültürü var herhalde ?
- Rio’da plajda yaşayabilirsiniz resmen. 24 saat bitmeyen bir hayat var. Gündüz plaj olarak kullanılan sahiller akşam dev spor merkezlerine dönüşüyor. Beş yaşındaki çocuktan, 70 yaşındaki kadına kadar herkes spor yapıyor. Devamlı bir şey festivalleri var. Kalabalık oldukları için evleri dönüşümlü kullanıyorlar. Caipirinha’cısından havlucuya, mücevherciden dondurmacıya her şey seyyar satıcılar sayesinde ayağınıza geliyor.
Rio’ya gidenler neler yapsın?
- İlk önce plajların birine yerleşsinler. Bir sürü plaj var. Gloria Plajı, 8 km. uzunluğundaki Copacabana, 16 km.’lik Ipanema, Leblon, Barra, Tijuca plajları var. Kafa dinlemek isteyenler Copacabana’ya gitsin. Lüks arayanlar yine bu plajdaki Copacabana Palace Oteli’ne gidebilir. Leblon biraz daha şık, Etiler, Ulus gibi. Daha genç ve çılgın şeyler göreyim diyenler için Ipanema ideal. Plaj bölümlere ayrılmış durumda, hepsinin bir numarası var. Örneğin 6 numara gay lezbiyen plajı, 8 numara güzel insanlar bölümü gibi.
n Nasıl yani? Kapıda biri var ve sen güzel değilsin, buraya giremezsin mi diyor?
- İsteyen istediği yere giriyor. Giriş paralı değil. Şezlong kiralamak istemezseniz ‘kanga’nızı yere seriyorsunuz. Kanga, Brezilyalıların plajda havlu yerine kullandığı, evine giderken de pareo gibi üzerine sardığı ince bezler. Envai çeşit renkte ve desende var. Havlu gibi ağır değil, çabuk kuruyor.
KARNAVAL ZAMANI TAVSİYE ETMEM
Plaj dışında nereler var?
- Niteroi modern sanat müzesi mutlaka görülmeli. Sadece bina bile yeter. Corcovado, Pao de Acucar (Sugar Loaf) da öyle. Santa Tereza merdivenleri de. Orası bir çok klipte de gördüğümüz Santa Tereza’ya çok sempatik bir tramvay çıkıyor. Gece hayatına gelince, milletin girmek için saatlerce sıra beklediği gece kulübünden, canlı seks şovuna kadar yüzlerce seçenek var.
n Şehir dışında görülebilecek bir yer var mı?
- Eski kraliyet ailesinin sıcak havalarda gittiği Petropolis görülebilir. Rio’ya bir saat mesafede, bir dağ köyü. Kraliyet ailesinden kalma enfes tropik saraylar, villalar var. Bir de Avrupa’dan gelen sürgünler yaşamış burada. Mesela ben yazar Stefan Zweig’ın Rio’da intihar ettiğini biliyordum ama oranın Petropolis’teki villası olduğunu bilmiyordum.
seyahatte ne okuyor
Seyahat rehberinden, bilimsel araştırma kitabına kadar her şeyi. Bir de yazıyor.
ne dinliyor
Dizüstü bilgisayarında dinlediği Haendel’in birkaç CD’si, Scarlatti’nin Sabat Mater’i, Mina gibi en sevdikleri hep yanında.
ne yiyor ne içiyor
Kırmızı ete bayılmıyor, bulduğu her yerde deniz ürünü yiyor. Yerel spesiyaliteleri kokusu hoşuna gittiği sürece deniyor.
ne giyiyor
Olabildiğince rahat ve hafif. Rio’da ortama uyuyor: Parmakarası terlik, şort ve terletmeyen gömlek.
neyle seyahat ediyor
Uçakla.
nerede kalıyor
Parasını başka biri ödüyorsa en lüks oteli; kendi ödüyorsa hizmetin özel olduğu butik tipi otelleri.
kimle seyahat ediyor
Son zamanlarda menajeri Barbaros Altuğ’la. Ortak zevkleri ve tercihleri benziyor ve birlikte iyi vakit geçiriyorlar.
çantasının olmazsa olmazları
Pasaport, kredi kartı ve kalp ilacı.
SON KİTABINI CARIOCA’LARA ADADI
Rio’da oraya has bir Carioca kültürü var. Biraz sorumsuzlar, zaman kavramları geniş, odakları sadece kendileri. Kendilerine çok iyi bakıyorlar, tencere tıngırtısında bile dans ediyorlar. Somer, Hop Çiki Yaya Polisiyesi dizisinin son kitabı Peruklu Cinayetler’i Carioca’lara ithaf etti.
PLASTİK PARA KULLANIYORLAR
Brezilya’da dünyada sadece iki yerde rastladığım plastik para var. Denize, duşa girince bozulmuyor. Bildiğiniz plastik, 10 real değerinde. Plajda porsiyonlar çok büyük, dev salatalar var. Deniz mahsulleri çok. Son gittiğimde ıstakoz festivaliydi, normalde ıstakoz pahalıdır değil mi? Bana bir tepsi geldi, içinde bir değil, üç tane ıstakoz. Yanında makarnası, bira, tatlı vs. için toplam 17 milyon gibi bir para verdim. Bir de palmiye göbeği ‘palmito’ yiyorlar. Palmiye ağacının gövdesinin en içi, beyaz, uzun, sulu, kuşkonmaz gibi bir şey. Tropik meyveler baştan çıkarıcı. Her köşe başında meyve sucular var. Favorim Maracuja. Şimdi bir de çimen suyu modası çıktı. Çok sağlıklıymış ama ben daha denemedim.
EN ETKİLENDİĞİ 5 YER
Kamboçya
Rio de Janerio
Nice
Portofino ve Amalfi Yarımadası (İtalya)
New York
Neden Rio?
- Rio bana çok iyi geliyor. Sokakta gördüğünüz herkes gülüyor. Genel bir yaşama keyfi var Rio’da. Rio’nun kilometrelerce uzun plajlarında gümbür gümbür cıstak müzik çalmıyor. Dalgaların sesiyle oturuyorsunuz, üstelik de şehrin içindesiniz. Operası, balesi, nefis kitapçıları, dev alışveriş merkezleri, güzel yemekleri var. Ayrıca yaratıcı ve farklı mimariye çok prim veren bir şehir. Mimari diplomaların gerçekten bir işe yaradığını görüyorum orada.
n Çılgın bir tabiat geliyor gözümün önüne. Yağmur ormanları, dev yapraklı ağaçlar...
- Yağmur ormanları Rio’nun içine kadar gelmiş. Harika bir coğrafyası ve inanılmaz kaya oluşumları var. Pao de Acucar (Sugar Loaf) gibi, meşhur İsa heykelinin olduğu Corcovado gibi tepeler, bu tropik ormanların içinden fışkıran granit, kimi zaman altı ametist dolu kayalar.
n Şehrin iyi enerjisi oradan geliyordur belki de? Mor Ametist kristalinin çok olumlu bir etkisi vardır.
- Ametist’in çok iyi bir enerjisi var gerçekten. Kimilerine sert geliyor ama bu şehre çok iyi geldiği kesin. Şehirdeki birçok yolu, kayaları oyarak yapmışlar. Bir sürü tünel var.
n Rio’da çok suç var diye duyarım hep. Küçük çocukların bile ellerinde bıçakla adam soyduklarını söylerler.
- Ben İstanbullu olmanın şerbetliliğiyle olsa gerek, pek öyle bir şeye denk gelmedim. Rio’da çok fakirlik var, halkın yarısından çoğu teneke mahallesi anlamına gelen ‘favela’larda yaşıyor. Buralara gece polis bile giremiyor. Ama o insanların hepsini suçla ilişkilendirmek bana doğru gelmiyor. Beyoğlu daha tehlikesiz değil.
Bayağı bir plaj kültürü var herhalde ?
- Rio’da plajda yaşayabilirsiniz resmen. 24 saat bitmeyen bir hayat var. Gündüz plaj olarak kullanılan sahiller akşam dev spor merkezlerine dönüşüyor. Beş yaşındaki çocuktan, 70 yaşındaki kadına kadar herkes spor yapıyor. Devamlı bir şey festivalleri var. Kalabalık oldukları için evleri dönüşümlü kullanıyorlar. Caipirinha’cısından havlucuya, mücevherciden dondurmacıya her şey seyyar satıcılar sayesinde ayağınıza geliyor.
Rio’ya gidenler neler yapsın?
- İlk önce plajların birine yerleşsinler. Bir sürü plaj var. Gloria Plajı, 8 km. uzunluğundaki Copacabana, 16 km.’lik Ipanema, Leblon, Barra, Tijuca plajları var. Kafa dinlemek isteyenler Copacabana’ya gitsin. Lüks arayanlar yine bu plajdaki Copacabana Palace Oteli’ne gidebilir. Leblon biraz daha şık, Etiler, Ulus gibi. Daha genç ve çılgın şeyler göreyim diyenler için Ipanema ideal. Plaj bölümlere ayrılmış durumda, hepsinin bir numarası var. Örneğin 6 numara gay lezbiyen plajı, 8 numara güzel insanlar bölümü gibi.
n Nasıl yani? Kapıda biri var ve sen güzel değilsin, buraya giremezsin mi diyor?
- İsteyen istediği yere giriyor. Giriş paralı değil. Şezlong kiralamak istemezseniz ‘kanga’nızı yere seriyorsunuz. Kanga, Brezilyalıların plajda havlu yerine kullandığı, evine giderken de pareo gibi üzerine sardığı ince bezler. Envai çeşit renkte ve desende var. Havlu gibi ağır değil, çabuk kuruyor.
KARNAVAL ZAMANI TAVSİYE ETMEM
Plaj dışında nereler var?
- Niteroi modern sanat müzesi mutlaka görülmeli. Sadece bina bile yeter. Corcovado, Pao de Acucar (Sugar Loaf) da öyle. Santa Tereza merdivenleri de. Orası bir çok klipte de gördüğümüz Santa Tereza’ya çok sempatik bir tramvay çıkıyor. Gece hayatına gelince, milletin girmek için saatlerce sıra beklediği gece kulübünden, canlı seks şovuna kadar yüzlerce seçenek var.
n Şehir dışında görülebilecek bir yer var mı?
- Eski kraliyet ailesinin sıcak havalarda gittiği Petropolis görülebilir. Rio’ya bir saat mesafede, bir dağ köyü. Kraliyet ailesinden kalma enfes tropik saraylar, villalar var. Bir de Avrupa’dan gelen sürgünler yaşamış burada. Mesela ben yazar Stefan Zweig’ın Rio’da intihar ettiğini biliyordum ama oranın Petropolis’teki villası olduğunu bilmiyordum.
seyahatte ne okuyor
Seyahat rehberinden, bilimsel araştırma kitabına kadar her şeyi. Bir de yazıyor.
ne dinliyor
Dizüstü bilgisayarında dinlediği Haendel’in birkaç CD’si, Scarlatti’nin Sabat Mater’i, Mina gibi en sevdikleri hep yanında.
ne yiyor ne içiyor
Kırmızı ete bayılmıyor, bulduğu her yerde deniz ürünü yiyor. Yerel spesiyaliteleri kokusu hoşuna gittiği sürece deniyor.
ne giyiyor
Olabildiğince rahat ve hafif. Rio’da ortama uyuyor: Parmakarası terlik, şort ve terletmeyen gömlek.
neyle seyahat ediyor
Uçakla.
nerede kalıyor
Parasını başka biri ödüyorsa en lüks oteli; kendi ödüyorsa hizmetin özel olduğu butik tipi otelleri.
kimle seyahat ediyor
Son zamanlarda menajeri Barbaros Altuğ’la. Ortak zevkleri ve tercihleri benziyor ve birlikte iyi vakit geçiriyorlar.
çantasının olmazsa olmazları
Pasaport, kredi kartı ve kalp ilacı.
SON KİTABINI CARIOCA’LARA ADADI
Rio’da oraya has bir Carioca kültürü var. Biraz sorumsuzlar, zaman kavramları geniş, odakları sadece kendileri. Kendilerine çok iyi bakıyorlar, tencere tıngırtısında bile dans ediyorlar. Somer, Hop Çiki Yaya Polisiyesi dizisinin son kitabı Peruklu Cinayetler’i Carioca’lara ithaf etti.
PLASTİK PARA KULLANIYORLAR
Brezilya’da dünyada sadece iki yerde rastladığım plastik para var. Denize, duşa girince bozulmuyor. Bildiğiniz plastik, 10 real değerinde. Plajda porsiyonlar çok büyük, dev salatalar var. Deniz mahsulleri çok. Son gittiğimde ıstakoz festivaliydi, normalde ıstakoz pahalıdır değil mi? Bana bir tepsi geldi, içinde bir değil, üç tane ıstakoz. Yanında makarnası, bira, tatlı vs. için toplam 17 milyon gibi bir para verdim. Bir de palmiye göbeği ‘palmito’ yiyorlar. Palmiye ağacının gövdesinin en içi, beyaz, uzun, sulu, kuşkonmaz gibi bir şey. Tropik meyveler baştan çıkarıcı. Her köşe başında meyve sucular var. Favorim Maracuja. Şimdi bir de çimen suyu modası çıktı. Çok sağlıklıymış ama ben daha denemedim.
EN ETKİLENDİĞİ 5 YER
Kamboçya
Rio de Janerio
Nice
Portofino ve Amalfi Yarımadası (İtalya)
New York