Bin adımda Dominik

Her tarafı seyyar satıcıların doldurduğu bir ana kavşakta indim dolmuştan. Öğle saatleriydi. Herhangi bir adres bilmiyordum. Ancak gitmek istediğim yer, Dominiklilerin ‘Zona Colonial’ dedikleri Santo Domingo’nun en eski yerleşim bölgesiydi. Yokuş aşağı yaklaşık 30 dakika yürüdüm. Bölgeyi bulmam zor olmadı. Tarihi binalar ve insan kalabalığı arasından geçerek, sömürge dönemi mimarisine sahip iki katlı binadaki bir pansiyona yerleştim. Tabii, yaptığım ilk iş, tüm yorgunluğuma rağmen bu ilginç yapılardan oluşan bölgenin keşfine dalmak oldu.

İLKLERİN ŞEHRİ

Burası, Dominik Cumhuriyeti’nin başkenti Santo Domingo’nun ilk kurulduğu tarihi bölgesi. Birbirine benzer çok sayıda sokak ve geçmişi 1500’lü yıllara uzanan tarihi binalarla dolu. Her sokakta tarihin izlerine rastlamak mümkün. Sokaklardaki taşlar hâlâ canlılığını muhafaza ediyor. Yürüyüş alanları, insan ruhunu dinlendiren bir atmosfer sunuyor. Bölge, zengin müzeler, anıtlar, hastane, üniversite, katedral, duvarlar, manastırlar ve değişik tür restoran ve mağazalarıyla göz kamaştırıcı bir mimariye ev sahipliği yapıyor. İçlerinde yeni dünyanın ilk üniversitesi, ilk katedrali ve ilk hastanesi de bulunan her bir bina, geçmişle bugün arasında bir köprü gibi.

Santo Domingo, üç milyon nüfuslu bir kent. Sınırları içinde pek çok ziyaret noktası olmasına karşın, en tarihi ve turistik ziyaret yeri sömürge döneminden kalan bölge. Burası, Kristof Kolomb’un kardeşi Bartholomew ve onun oğlu Diego tarafından 1496’da kuruldu. Yeni dünyanın ilk sokağı da bu bölgede. Adı, Las Damas (Kadınlar Sokağı). Ozama Nehri’nin batı yakasında kurulan ve 1990’da UNESCO Dünya Mirası ilan edilen bölgenin her sokağı, ziyaretçisini tarihin derin izlerine götürüyor. Sokaklardaki her bir yapıyı seyretmek insana doyulmaz bir keyif veriyor. Her taraf ziyaretçilerle dolu. Ancak bir tanesi var ki; insanı geçmişten günümüze taşıyor; Bölgeyi tam ortasından doğu-batı yönünde ikiye bölen El Conde Sokağı...

CESUR VALİ PENALBA

El Conde kentin sömürge döneminden kalan kısmında, Conde Kapısı’ndan Las Damas Sokağı’na kadar uzanıyor. Bir kilometre uzunluğunda, sadece yayalara açık. Sömürge dönemlerinde halk sokaklara, günlük yaşamlarında iz bırakan olaylar üzerine isimler vermiş. La Calle Damas, La del Arquilla, La del Hospital gibi... Pedro Clavijo de bir üniversitenin ismiymiş. Bu yüzden günümüzün El Conde Sokağı da adını bu üniversiteden almış ve ilk olarak Clavijo Sokağı ismiyle tarihe kaydedilmiş. 1655’te Vali Conde de Penalba, İngiliz işgaline karşı şehri cesurca savunup, işgalcileri kovunca, Penalba’nın onuruna, sokağa daha sonra onun adı verilmiş. Fransız işgalinde sokağın adı ‘İmperial.’ Değişik zamanlarda Batılı işgalciler de sokağa başka isimler koymak istemiş ancak halkın tarihi ve geleneksel isimlerde ısrarı üzerine bundan vazgeçilmiş. 1844’te şehrin Haiti işgalinden kurtulup bağımsızlığını elde etmesi üzerine, kutlamanın yapıldığı yer olan Conde Kapısı önünde toplanan halkın yoğun talebiyle, sokak, o günün anısına yeni bir isme kavuşuyor: Separacion! Zamanla, yaşadıkları tarihsel olayların anısına, kent insanının gelenek ve tarihinden silinemeyecek derecede hafızalarına kazınan şimdiki ismini alıyor: El Conde!

BAĞIMSIZLIK PARKI

Sokağın başlangıç yeri, 1655’te İngiliz işgalcilerine karşı güçlü direniş gösteren Conde de Penalva’nın hatırasına adanan Conde Kapısı. Bu kapı, aynı zamanda 27 Şubat 1884’te Haiti’den ayrılıp bağımsızlığın ilan edildiği ve Dominik bayrağının ilk çekildiği ilk yer. Geniş ve yüksek duvarlı bu yapının girişinden sonra Bağımsızlık Parkı’na geçiliyor. Parkın içinde beyaz mermerden inşa edilen ve ülkenin kurucuları Juan Pablo Duarte, Matias Ramon Mella ve Francisco del Rosario Sanchez’in mezarlarının bulunduğu yüksek ve geniş bir anıt Atlar de Patria görülüyor. Anıta girilince, girişteki görevli askerlerin ziyaretten memnuniyetleri hemen fark ediliyor. Parktaki bronz heykel, şehrin muhtelif bölgelere mesafe ölçümünün başlangıç yeri ve sıfır noktası olarak kabul ediliyor. Parkın etrafı demir çitlerle çevrili. Çitlerin dışındaki kaldırımlar, açık hava galerisi gibi kullanılıyor.

150 METREKARELİK BAHÇE

El Conde Sokağı, Conde Kapısı’nın karşısında. Köşesinde uzun yıllar bölge halkına hizmet sunan Pacos isimli bar-restoran var. Özellikle akşam saatlerinde dışarıdaki masaları çok kalabalık. İçerden gelen Karayip müziği, konuklarına Conde Sokağı’na ‘hoş geldiniz’ demek ister. Yürüdükçe sokağın her iki yanının çok sayıda işyeriyle dolu olduğu görülür. Eskiden pek çok tarihi binanın bulunduğu El Conde, her iki yanına 11 blok sokağa açılan alanıyla şimdilerde Santo Domingo’nun en popüler ticaret merkezi gibi görev yapıyor.
Tekstil, gümüş, ayakkabı dükkânları, kafe, bar, restoranlar, güzellik salonları, süpermarketler, bebek mağazaları, dondurmacılar, elektronik eşya satıcıları, birkaç otelle birlikte sokağın iki yanını süsler.

İç kısımlarında geniş bir binanın sokağa bakan cephesinde Ulusal Semt Konseyi’nce bahçe oluşturulmuş. Muhtelif bahçe bitkilerinden oluşan bahçenin 150 metrekareden fazla bir alanı kapsadığı söyleniyor. Yapıların bir kısmı sömürge dönemi mimarisine, bazıları da modern mimariye sahip. Kentucky Fried, Pizza Paddle, Domino Pizza, Chicken Pizza gibi uluslararası üne sahip işletmeler de bu mimaride kendilerine yer bulmuş. Sokağın kenar kısımları her tür eşyanın satıldığı sokak sergileriyle dolu. Bunlar içinde el yapımı resimler, takılar, hediyelik eşyalar kaldırım sergilerinin en öne çıkanları durumunda. Sokağın orta kısımlarına yerleştirilmiş banklarda oturanlar, uluorta yerleştirilmiş masalarda satranç oynayanlar, herhangi bir köşede geleneksel çalgılarla müzik yapanlar, her sokak başında müşteri bekleyen taksiciler sokağın vazgeçilmezleri durumunda. Sokak tamamen turist ve Santo Domingolu ziyaretçilerle dolu.