Evrim SÜMER
Son Güncelleme:
Bankların üzerinde insanlar yerine foklar oturuyor, burada sıradan bir görüntü!
Ali Can Polat, İzmitli bir avukat. Gerçek bir doğa düşkünü, aynı zamanda bilgi küpü. "İki dirhem bir çekirdek", "daniskası" gibi deyimlerin nereden çıktığını bilen az kişiden biri. Neyse, konuyu saptırmayalım, doğa düşkünlüğünden devam edelim. Ali Can bey, bu yaz bir çocukluk hayalini gerçekleştirdi; Charles Darwin’in Evrim Teorisi’ni bulduğu yere, Galapagos Adaları’na gitti.
Üstelik Türkiye’den ilk defa bir tur şirketi, Fest, buraya tur düzenledi. "Adalarda evrim karaya göre üç kat hızlı; adalar evrim deneyleri için uygun bir laboratuvar" gibi haberlerin gündemden eksik olmadığı bu günlerde bir Galapagos röportajı iyi gider diye düşündüm.
Galapagos Adaları’na nasıl ulaştınız?
- Amsterdam üzerinden Bon Air ve Guauaquil’e uçtuk. Oradan da Ekvador’un başkenti Quito’ya. Quito’yu gördükten sonra, Guayaquil’den 1 saat 45 dakikalık bir uçuşla Güney Seymour Adası’na, Baltra Limanı’na gittik.
Gördüklerinizle beklentileriniz örtüştü mü?
- Kesinlikle! Hatta okuduğumdan ve hayal ettiğimden çok daha fazlasını gördüm. Olağanüstü şeylerdi. Neydi derseniz, kısaca doğanın farklılığı diye özetleyebilirim. O coğrafya nasıl böyle farklı kalmış, endemik canlı türleri nasıl oluşmuş... bunları merak ediyordum.
Galapagos Adaları’nın coğrafi yapısı nasıl?
- Dünyanın en aktif volkanik yapısına sahip. Adalar, okyanus dibindeki hareketler ve kırılmalar sonucu oluşmuş. Genç adaların yüzeyi simsiyah. Eski ve yaşlı adalar biraz topraklanmış. En yaşlı ada 3 milyon yıllık, en genci 700 bin! En büyük ada İsabela 4 bin 500 kilometrekare. En küçüğü ise 13 kilometrekarelik Plaza Sur. Bu adalarda toprak olmadığı için ot bitmiyor. Ot olmadığı için otobur hayvan yok. Bu yüzden de onları yiyecek bir etobur yok.
KİMİ KIRMIZI, KİMİ BEYAZ KİMİ KAPKARA
Adalar arasında nasıl yolculuk yaptınız?
- Fest Travel’ın bir organizasyonuydu bu. 10 gün boyunca bir gemide kaldık. İsmi Galapagos Legend. 54 kabinli, 100 yolcu kapasiteli. Yemeklerimizi gemide yedik, akşamları gemide geçirdik, gündüzleri de adalarda dolaştık. Her sabah ve öğleden sonra bir ada gezdik. 1,5-2 saatlik yürüyüşler yaptık. Ayrıca isteyenler kıyıdan denize girebiliyor veya ekipmanla dalış yapabiliyordu. Şnorkelle yüzmek bile yetiyor suyun altındaki güzellikleri görmek için.
Hangi adaları gördünüz bu 10 günde?
- Isabela, Fernandina, Santiago, Florena, Rabida, Santa Cruz, Espanola, San Cristobal, Genovesa, Santa Fe, Kuzey ve Güney Seymour Adaları, Bartolemeo Adası. Bu adaların hepsi çok güzel ve birbirinden farklı. Mesela biri kıpkırmızı, diğerinin sahilindeki kumlar bembeyaz... Bazısı sanki bir dilim ekmeği ekmek kızartma makinesine koymuşsunuz da orada unutmuşsunuz gibi kapkara.
Sizi şaşırtan ilk görüntü hangisiydi?
- Baltra Limanı’nda iskeleye giderken yolun kenarındaki bankların üzerinde insanlar yerine foklar vardı. Burada yaşayanlar için sıradan bir görüntü belki ama bizim ne kadar hoşumuza gittiğini tahmin edersiniz herhalde.
Bu adalarda hayat nerede yoğun?
- 40 adanın toplamında altı bin kişi yaşıyor. Çoğunluk Santa Cruz ve San Cristobal’da. En büyük ada olan İsabela’da yerleşim yok. Bu halkın tarım yapacak toprağı yok gibi bir şey. Balıkçılık ve turizmden geçiniyorlar.
BİR KESMEŞEKER BİLE DOĞAYI BOZABİLİR
Doğal hayatın korunması için büyük bir çaba var değil mi?
- Bu, Galapagos’ta en önemli gündem maddesi. Galapagos Adaları’nın olduğu tüm sular ve kara parçaları Ulusal Park ve koruma altında. Adalar idari ve siyasi açıdan Ekvador’a bağlı olsa da işlerin yürütülmesinde UNESCO’nun önemli katkıları ve görevleri var. Ziyaretçilerden doğaya canlı-cansız herhangi bir şey bırakmamaları ve almamaları isteniyor. Gerçekten de bir kesmeşeker bile buradaki doğal dengeyi bozmaya yeterli. Yürüyüş için belirlenen güzergahları aşmanıza da izin vermiyorlar. Bunun iki amacı var. Birincisi ziyaretçinin güvenliği, ikincisi insanın doğaya verebileceği zarar. Bir hayvanın saldırısına uğrayabilir veya farkında olmadan bir kaplumbağanın yumurtalarını kırabilirsiniz.
Hayvanlar saldırgan mı ki?
- Aslında değiller ama yine de tedbiri elden bırakmamak gerek. Buradaki en dikkat çekici şeylerden biri, hayvanların insandan kaçmamaları. Çünkü insanı bir tehlike olarak algılamıyorlar. Bir gün bir ispinozun fotoğrafını çekerken bir yandan da sesini taklit ediyordum. Önce şaşırdı, sonra fotoğraf makinesine doğru uçtu ve çarptı. Hele o "şakacı kuş" yok mu; alenen sizi, hareketlerinizi takip ediyor. İnsanı tanımayan hayvan yaklaşıyor, tanıyan ise uzaklaşıyor.
KAPLUMBAĞA ADALARI
Galapagos, İspanyolca kaplumbağa anlamına geliyormuş. Bu adalara Galapagos denmesinin nedeni de bu adaların keşfinden sonra buralara su ve yiyecek sağlamak amacıyla gelenlerin çok sayıda kaplumbağayı besin kaynağı, bu adaları da kaplumbağa deposu olarak görmesiymiş. Gemilerle gelenler bazı türlerin tümüyle yok olmasına, diğerlerinin de sayılarının çok azalmasına neden olmuşlardır.
NEREDE
Ekvador, Güney Amerika kıtasının batısında. Kuzeyde Kolombiya, güneyde ve doğuda Peru’ya komşu. Batısında Pasifik Okyanusu var. Galapagos Adaları ise Ekvador’un batı sahillerinin 1000 kilometre açığında. 40 kadar irili ufaklı adadan oluşuyor.
En sevdiği 5 yer
Pirmetler (Mısır) Angkor (Kamboçya) Paskalya Adası Macchu Picchu (Peru)
á Galapagos Adaları
seyahatte ne okuyor
Uzun seyahatlerde burada bitiremediği kitapları okuyor. Sürekli fotoğraf ve film çektiği için yolculukta okumayı çok sevmiyor.
ne yiyor, ne içiyor
Yerel tatları denemeyi seviyor ama çok da yemiyor.
ne giyiyor
Lahana gibi, ince ve kat kat.
neyle seyahat ediyor
Hepsiyle.
nerede kalıyor
Gittiği yerin doğasına ve kültürüne uygun yerlerde kalıyor. O kadar ki, Amazonlarda doğanın içinde kaldığı yerdeki ahşap lavabonun kenarında duran sabunun üzerinde el kadar bir hamamböceği ile karşılaşması ihtimal dışı değil.
kimle seyahat ediyor
Eşi Mine ile.
çantasının olmazsa olmazları
Video kamera, fotoğraf makinesi, hafıza kartları, kitap.
Galapagos Adaları’na nasıl ulaştınız?
- Amsterdam üzerinden Bon Air ve Guauaquil’e uçtuk. Oradan da Ekvador’un başkenti Quito’ya. Quito’yu gördükten sonra, Guayaquil’den 1 saat 45 dakikalık bir uçuşla Güney Seymour Adası’na, Baltra Limanı’na gittik.
Gördüklerinizle beklentileriniz örtüştü mü?
- Kesinlikle! Hatta okuduğumdan ve hayal ettiğimden çok daha fazlasını gördüm. Olağanüstü şeylerdi. Neydi derseniz, kısaca doğanın farklılığı diye özetleyebilirim. O coğrafya nasıl böyle farklı kalmış, endemik canlı türleri nasıl oluşmuş... bunları merak ediyordum.
Galapagos Adaları’nın coğrafi yapısı nasıl?
- Dünyanın en aktif volkanik yapısına sahip. Adalar, okyanus dibindeki hareketler ve kırılmalar sonucu oluşmuş. Genç adaların yüzeyi simsiyah. Eski ve yaşlı adalar biraz topraklanmış. En yaşlı ada 3 milyon yıllık, en genci 700 bin! En büyük ada İsabela 4 bin 500 kilometrekare. En küçüğü ise 13 kilometrekarelik Plaza Sur. Bu adalarda toprak olmadığı için ot bitmiyor. Ot olmadığı için otobur hayvan yok. Bu yüzden de onları yiyecek bir etobur yok.
KİMİ KIRMIZI, KİMİ BEYAZ KİMİ KAPKARA
Adalar arasında nasıl yolculuk yaptınız?
- Fest Travel’ın bir organizasyonuydu bu. 10 gün boyunca bir gemide kaldık. İsmi Galapagos Legend. 54 kabinli, 100 yolcu kapasiteli. Yemeklerimizi gemide yedik, akşamları gemide geçirdik, gündüzleri de adalarda dolaştık. Her sabah ve öğleden sonra bir ada gezdik. 1,5-2 saatlik yürüyüşler yaptık. Ayrıca isteyenler kıyıdan denize girebiliyor veya ekipmanla dalış yapabiliyordu. Şnorkelle yüzmek bile yetiyor suyun altındaki güzellikleri görmek için.
Hangi adaları gördünüz bu 10 günde?
- Isabela, Fernandina, Santiago, Florena, Rabida, Santa Cruz, Espanola, San Cristobal, Genovesa, Santa Fe, Kuzey ve Güney Seymour Adaları, Bartolemeo Adası. Bu adaların hepsi çok güzel ve birbirinden farklı. Mesela biri kıpkırmızı, diğerinin sahilindeki kumlar bembeyaz... Bazısı sanki bir dilim ekmeği ekmek kızartma makinesine koymuşsunuz da orada unutmuşsunuz gibi kapkara.
Sizi şaşırtan ilk görüntü hangisiydi?
- Baltra Limanı’nda iskeleye giderken yolun kenarındaki bankların üzerinde insanlar yerine foklar vardı. Burada yaşayanlar için sıradan bir görüntü belki ama bizim ne kadar hoşumuza gittiğini tahmin edersiniz herhalde.
Bu adalarda hayat nerede yoğun?
- 40 adanın toplamında altı bin kişi yaşıyor. Çoğunluk Santa Cruz ve San Cristobal’da. En büyük ada olan İsabela’da yerleşim yok. Bu halkın tarım yapacak toprağı yok gibi bir şey. Balıkçılık ve turizmden geçiniyorlar.
BİR KESMEŞEKER BİLE DOĞAYI BOZABİLİR
Doğal hayatın korunması için büyük bir çaba var değil mi?
- Bu, Galapagos’ta en önemli gündem maddesi. Galapagos Adaları’nın olduğu tüm sular ve kara parçaları Ulusal Park ve koruma altında. Adalar idari ve siyasi açıdan Ekvador’a bağlı olsa da işlerin yürütülmesinde UNESCO’nun önemli katkıları ve görevleri var. Ziyaretçilerden doğaya canlı-cansız herhangi bir şey bırakmamaları ve almamaları isteniyor. Gerçekten de bir kesmeşeker bile buradaki doğal dengeyi bozmaya yeterli. Yürüyüş için belirlenen güzergahları aşmanıza da izin vermiyorlar. Bunun iki amacı var. Birincisi ziyaretçinin güvenliği, ikincisi insanın doğaya verebileceği zarar. Bir hayvanın saldırısına uğrayabilir veya farkında olmadan bir kaplumbağanın yumurtalarını kırabilirsiniz.
Hayvanlar saldırgan mı ki?
- Aslında değiller ama yine de tedbiri elden bırakmamak gerek. Buradaki en dikkat çekici şeylerden biri, hayvanların insandan kaçmamaları. Çünkü insanı bir tehlike olarak algılamıyorlar. Bir gün bir ispinozun fotoğrafını çekerken bir yandan da sesini taklit ediyordum. Önce şaşırdı, sonra fotoğraf makinesine doğru uçtu ve çarptı. Hele o "şakacı kuş" yok mu; alenen sizi, hareketlerinizi takip ediyor. İnsanı tanımayan hayvan yaklaşıyor, tanıyan ise uzaklaşıyor.
KAPLUMBAĞA ADALARI
Galapagos, İspanyolca kaplumbağa anlamına geliyormuş. Bu adalara Galapagos denmesinin nedeni de bu adaların keşfinden sonra buralara su ve yiyecek sağlamak amacıyla gelenlerin çok sayıda kaplumbağayı besin kaynağı, bu adaları da kaplumbağa deposu olarak görmesiymiş. Gemilerle gelenler bazı türlerin tümüyle yok olmasına, diğerlerinin de sayılarının çok azalmasına neden olmuşlardır.
NEREDE
Ekvador, Güney Amerika kıtasının batısında. Kuzeyde Kolombiya, güneyde ve doğuda Peru’ya komşu. Batısında Pasifik Okyanusu var. Galapagos Adaları ise Ekvador’un batı sahillerinin 1000 kilometre açığında. 40 kadar irili ufaklı adadan oluşuyor.
En sevdiği 5 yer
Pirmetler (Mısır) Angkor (Kamboçya) Paskalya Adası Macchu Picchu (Peru)
á Galapagos Adaları
seyahatte ne okuyor
Uzun seyahatlerde burada bitiremediği kitapları okuyor. Sürekli fotoğraf ve film çektiği için yolculukta okumayı çok sevmiyor.
ne yiyor, ne içiyor
Yerel tatları denemeyi seviyor ama çok da yemiyor.
ne giyiyor
Lahana gibi, ince ve kat kat.
neyle seyahat ediyor
Hepsiyle.
nerede kalıyor
Gittiği yerin doğasına ve kültürüne uygun yerlerde kalıyor. O kadar ki, Amazonlarda doğanın içinde kaldığı yerdeki ahşap lavabonun kenarında duran sabunun üzerinde el kadar bir hamamböceği ile karşılaşması ihtimal dışı değil.
kimle seyahat ediyor
Eşi Mine ile.
çantasının olmazsa olmazları
Video kamera, fotoğraf makinesi, hafıza kartları, kitap.