Ayvalık’ın kalbi zeytin ağaçlarında atıyor

Türkiye’de tam olarak kaç tür zeytin ağacı olduğu bilinmiyor. Hatta uzmanlara göre bunun bilinmesi pek mümkün değil. Nedeni, zeytin ağacının dikildiği toprağın, esen rüzgârın, suyun hatta etrafındaki bitki örtüsünün durumuna göre kendini yetiştiği noktaya adapte ederek özelleşmesi. Yani yeni bir tür haline gelmesi. Özetle bir bölgenin doğasında ne varsa zeytin ağacında ve meyvelerinde onun tadı var.

İşte tam burada Ayvalıklı zeytin ağaçları benzerlerinden ayrılıyor. O ağaçlar dünyanın en güzel zeytinyağlarından birini sunuyor. Bu nedenle Ayvalık’ın kalbine ulaşmak istiyorsanız zeytin ağacını takip etmeniz gerekiyor.

Geçen günlerde Atlas dergisinin Yudum Gıda’yla birlikte düzenlediği zeytin hasadına katıldım. Tarladan sofraya zeytinyağının hikâyesini takip etme şansı yakaladım. Önümüzdeki günlerde hasat etkinlikleri artacak. Turlardan birine katılarak zeytin ağacının yaşamı nasıl şekillendirdiğine siz de tanıklık edebilirsiniz. Ben etkinlikte iyi zeytinyağını nasıl anlayacağımızı öğrendim ve bir damla zeytinyağı için ağacından insanına nasıl bir emek verildiğine tanık oldum.

Evet, Ayvalık yazın tam bir tatil cenneti. Masalsı sokakları ve dünya çapında şöhrete sahip Sarımsaklı gibi plajları bu şirin Ege kasabasını ayrıcalıklı kılıyor. Ama yerel halk nasıl yaşıyor diye merak ediyorsanız zeytin hasadında tarlada ayak izlerinizin olması gerekiyor.

Biz de öyle yapıp zeytin ağacı ormanına daldık. Uzun bir sırığın ucuna takılmış tırmığı aldım ve işe koyuldum. Ağaca zarar vermeden zeytinleri topladım. Bunun artık daha modern yöntemleri de var tabii. Özel bir aletle, titreşimle zeytinler düşürülebiliyor. Hatta bir traktör komple ağacı sallayarak aynı işlemi yapabiliyor. Ardından zeytinlerin sıkılmasına ve yağların ambalajlanmasına geliyor sıra. Burası işin püf noktalarından. Yağın özelliklerine göre ayrılması başlı başına bir uzmanlık. Yudum Gıda’da bunu, tadım yarışmasında dünya ikincisi olmuş Müge Nebioğlu yapıyor. İşin en güzel yanlarından biri, o zeytinyağıyla yapılan yemekleri tatmak. Tüm bunlara şahitlik edince zeytin ağacının ve yağının daha bir kıymetini anlıyor insan.

Zeytin hasadına niçin gidilmeli?

◊Zeytinyağlarının aroma değerlerinin arttırılması için ağacın çevresindeki diğer bitkilere de dokunulmaması giderek yaygınlaşıyor. Çünkü oradaki böğürtlenin ya da çimenin tadı da zeytinyağında bir aroma oluşturabiliyor.

◊Yılın bu zamanları Ege ve Akdeniz’de havalar halen güzel. Ağaçlarda çalışan insanları fotoğraflamak, zeytin için sarf edilen emeği görüntülemek istiyorsanız şimdi tam zamanı.

◊Zeytinlikler diğer canlılar için de hayati önemde. Bugünlerde zeytinliğe yolunuz düşerse birçok ötücü kuşun şarkısını dinleyebilirsiniz.

◊Zeytinyağının en iyisi erken hasat olarak biliniyor. Bugünlerde gideceğiniz bir zeytin hasadından en iyi kalite zeytinyağıyla döneceksiniz.

◊Zeytin hasadı dönemi aynı zamanda birçok kıyı kasabasından el ayağın çekildiği, yerli halkın hayatının daha görünür olduğu zamanlar.