Seyahat mektupları: Şirin Baba Frigli mi?
Okurumuz Side Mazi, Afyon’da yaşıyor. Atatürk İlkokulu ikinci sınıf öğrencisi. Öğretim yılının son haftasında okul arkadaşlarıyla İhsaniye ilçesindeki Frig Vadisi’ni gezdi, Kıyır Köyü Şenlikleri’ne katıldı. İzlenimlerini yazdı.
Pazar sabahı okulun bahçesinde sınıf arkadaşlarımla buluştuk. Öğretmenimiz Mustafa Civan, anne ve babalarımızla birlikte 50 kişiydik. Tur otobüsleriyle yola çıktık. Havada kara bulutlar dolaşıyor, yağmur yağacak gibi. Yağmur güzeldir ama gezimizi bozmasından korkuyorum. Gazlıgöl’ü geçtikten sonra Frig Vadisi’ni gezmek için Ayazini yoluna dönüyoruz.
4 BİN YILLIK MEDENİYET
Ayazini’ne yaklaştıkça Frig Vadisi kalıntıları görünmeye başladı. Vadide otobüslerden indikten sonra sağlı solu dev gibi kayalarda Friglilerin taşları oyarak kendilerine nasıl ev yaptıklarını büyük bir şaşkınlıkla gördük. Babam Ömer Mazi bize Frigler hakkında bilgi verdi. 4 bin yıl önce Trakya üzerinden gelerek Afyon, Eskişehir, Kütahya ve Ankara arasındaki bu bölgeye yerleşmişler.
MİDAS'IN EŞEK KULAKLARI
Frigler hakkındaki bilgileri dinlerken en çok ilgimizi çeken dünyanın ilk müzik yarışmasının Afyon’un Dinar ilçesinde yapılmış olmasıydı. Eşek Kulaklı Kral Midas’ın kulaklarını saklamak için kullandığı Frig başlığı, izlediğim Şirinler çizgi filminde Şirin Baba’nın başlığına ilham vermişti. Cem Yılmaz’ın Arog filmi de Frig Vadisi’nde çekilmişti.
Ayazini’ndeki bazı dev kayalar Frigler tarafından oyulup apartmana dönüştürülmüştü. Üst katlara çıkmak için taşlara merdiven de yapılmıştı. Arkadaşlarım vadinin dört bir tarafına dağıldı. Mağaraları, kaya evlerini gezdik. Bazı arkadaşlarım vadinin arasındaki alanda top oynadı. Gitme saati gelince onları toparlamak pek kolay olmadı. Acaba binlerce yıl önceki çocuklar burada nasıl bir hayat yaşadılar? Onlar mı mutluydu biz mi? Kendimize bu soruyu sorduk. Ama cevabını bilmek imkânsız...
YEDİ KATLI GİZLİ KALE
Ayazini’nden sonraki durağımız için otobüslere bindik. Köyün içinden geçerek peribacaları ve Ayazini Kalesi’ni gezdik. Kale dediysem, bildiğimiz kaleler gibi değil. Dışarıdan bakıldığında dev bir kaya kütlesi gibi. Ama içine gizli bölümler yapılmış. Bir tehlike anında saklanmak ve günlerce yaşayabilmek için. Toplam 7 katlı kale yerin altına kadar iniyor.
Frig Vadisi içinde kalan köylerden birisi de İhsaniye’ye bağlı Kıyır Köyü. Köy Muhtarı Naci Çengel’in davetlisi olarak 6’ncı Kıyır Köy Şenlikleri’ne katıldık. Hepimiz çok acıkmışız. Evde olsa yemeyi tercih etmediğimiz etli bulgur pilavı, ayran ve bükmeye saldırdık. Bir tabakla yetinmeyen arkadaşlarım ikinci tabaklarını da bitirdi.
KIYIR'DA KORKUTAN CİRİT GÖSTERİSİ
Kıyır Köyü, çam ağaçları arasında. Halkı Karakeçi Yörüklerinden. Şenliklerde atlarla yapılan cirit gösterisi hepimizin nefesini kesti. Çok tehlikeli görünüyordu. Atların ön ayaklarını havaya kaldırıp şaha kalktığı anlarda üzerinden binici yere düşecek diye heyecanlanarak çığlık attık. Ama atın üzerinde binici sanki bisiklet kullanır gibi çok rahattı. Gösteriden sonra biz de atlara bindik ama sabit bir şekilde.
Şenliklerden ayrıldıktan sonra köyün bir kilometre dışındaki peribacalarını gezdik. Kayaların içine oyulmuş evleri, ibadet yerleri ve peribacalarını gördük. Öğretmenimiz Mustafa Civan ve sınıf arkadaşlarımızla fotoğraf çektirdik. Frig Vadisi o kadar büyük bir alana sahip ki her gidilen yerde başka bir şey öğreniyoruz. Gelecek yıl başka bir bölgesini gezeceğiz; Üçler Kayası ve Yılan Kayası’nı göreceğiz.