Gaziantep yemekleri kitabı dünya ikincisi oldu

Özden Özsabuncuoğlu tarafından hazırlanan; İsmail Özsabuncuoğlu editörlüğünde İngilizce’ye çevrilen ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Gazikültür A.Ş. tarafından yayınlanan From the UNESCO Creative Cities Network within Gastronomy-Gaziantep Cuisine in Four Seasons (UNESCO fark oluşturan Şehir Mutfağı’ndan-Dört Mevsim Gaziantep Yemekleri) adlı kitap, bütün dünyada yemeğin Oscarı olarak nitelendirilen 2019-Dünya Yemek Kitapları Yarışması’nda (Gourmand World Cookbook Awards 2019) UNESCO Gastronomy Books kategorisinde dünya ikincisi seçildi.

Almanya, Fransa, İsviçre, ABD gibi ülkeleri geride bırakarak finale yükselen “Dört Mevsim Gaziantep Yemekleri” adlı kitap, temmuz ayında UNESCO’nun gastronomi alanında fark oluşturan şehir unvanına sahip Hong Kong’un Makao adasında gerçekleşen finalde Türkiye’yi temsil ederek ikincilik ödülü aldı.
Edouard Cointreau tarafından başlatılan ve 1995 yılından itibaren düzenli olarak gerçekleştirilen ve bu sene 25’cisi düzenlenen yarışmaya dünyanın her yerinden katılan aşçıların, yemek yazarlarının ve gurmelerin oluşturduğu jüri nezdinde Gaziantep yemekleri büyük beğeni topladı ve ödül aldı.

Bu ödülün Gaziantep mutfağının uluslararası platformlarda tanıtılmasına katkı sağlayacağına ifade eden Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, “Böylece Gaziantep’in gastronomi alanındaki zenginliği bir kez daha tescillenmiş oldu” dedi.

Gastronomi dalında 2015 yılında UNESCO fark oluşturan Şehirler Ağına giren Gaziantep Mutfağını anlatan bu kitabın dünya ölçeğinde başarı kazanmasının önemli olduğunu belirten Şahin, “Gaziantep, bulunduğu stratejik konum ve bünyesinde barındırdığı değişik medeniyetlerin izleri sebebiyle farklı kültürel zenginliklere sahip kadim bir şehirdir. Bir kültür ve ticaret merkez olma vasfını her daim muhafaza eden Gaziantep, bugün de ülkemize her alanda katma değer üreten şehirlerin başında gelmektedir. Gaziantep mutfağı, 2015 yılında gastronomi dalında, UNESCO “fark oluşturan Şehirler Ağı”na girerek dünyanın en önemli mutfaklarından biri olduğunu dünya çapında tescil ettirmişti. UNESCO Gaziantep mutfağının lezzet ve çeşitliliğini bu ağa dahil ederek, Gaziantep’in potansiyelini ortaya koymuştu. UNESCO’nun tescillemesiyle birlikte dünyada genellikle ülke adlarıyla anılan mutfaklar arasına kendi şehir adıyla giren Gaziantep Mutfağı, Türk mutfağı arasında müstesna bir özelliğe sahip olduğunu bütün dünyaya tanıtmıştı” şeklinde konuştu.

291 YEMEK ÇEŞİDİ TESCİLLENDİ

Tarihi İpek yolu üzerinde ve Baharat yolu yakınında bulunan Gaziantep’te, çok çeşitli kültürlerin buluşarak zengin bir mutfak kültürü oluşturduğunu dikkat çeken Şahin, “Bu zengin mutfak, bu günkü nesillere kültür mirası olarak kalmıştır. Gaziantep mutfağı; et ve sebzenin en uygun oranlarda, karıştırılıp sunulduğu yemekleri içerir. Kitabın yazarı Özden Hanım buna “altın oran” adını veriyor. Sebzeler, hem taze, hem kurutulmuş, hem de salamurası yapılmış halde tüketilir. Gaziantep mutfağında meyveler de önemli bir yer tutarak dengeli beslenme yanında sağlıklı ürünler de sunar. Gaziantep mutfağında hemen hemen hiçbir şeyin atılmadığını, bir şekilde değerlendirilerek israftan kaçınıldığı görülür. Bir başka deyişle, Gaziantep mutfağında “sıfır atık” felsefesi hakimdir. Gaziantep mutfağı da yakın çevresindeki iller ve ülkeler ile bir zamanlar içinde barındırdığı çeşitli din ve ırklara mensup grupların mutfaklarından ve damak zevklerinden etkilenerek, bugünkü zenginliğine ulaşmıştır. Son verilere göre Gaziantep mutfağına ait 291 değişik yemek çeşidi, Türk Patent Enstitüsü tarafından tescillenmiş olup sırada tescillenmeyi bekleyen bir o kadar daha yemek çeşidi var” ifadelerini kullandı.

Gaziantep mutfağının geçmişten itibaren Türk yaşam şeklinin, Türk beslenme alışkanlıklarının ve kültürel etkileşimlerin bir sentezi sonucu sürekli zenginleşerek, başta sağlık olmak üzere, kullanılan et, sebze, meyve, yoğurt ve kışlık kurutulmuş malzemeleri ile yüzyıllar boyu süren lezzet ve birikimiyle günümüze kadar ulaşabildiğini vurgulayan Şahin, “Orta Asya, Mezopotamya ve Akdeniz mutfaklarının birleşimi olarak değerlendirebileceğimiz Gaziantep mutfağı; baharat, zeytinyağı, et ve tahıl çeşitleriyle birbirinden lezzetli geleneksel tatlar içeren 500 çeşide yaklaşan bir yemek yelpazesine sahip” diye konuştu.

Dünya mutfağında kendi şehir adıyla anılan ender mutfaklardan biri olan Gaziantep Mutfağında yer alan yemekler, daha önce Dört Mevsim Gaziantep Yemekleri adıyla Gazikültür A.Ş. tarafından yayınlanmıştı. Yayınlanan bu kitap İngilizceye çevrilerek Gaziantep yemekleri yurt dışında da artık birebir adları ve tarifleriyle yerini almak suretiyle dünya yemek literatürüne girmiş oldu. Yüzyıllardır geleneksel lezzetinden ve yapılış tarzında bir şey kaybetmeden günümüze kadar ulaşan bu lezzet zenginliği, artık Türkiye dışında da rahatlıkla yapılabilecek duruma geldi.