Prof. Dr. Banu Coşar
M.Kutlukhan Perker 
Selin Irmak KAÇMAZ
Hürriyet Lezizz Özel Fotoğraflar: iStock, Alamy ve Ingimage
Evinizde varsa içiniz rahat olsun! Çok uzun zaman bozulmadan kalıyor
Türkiye'de corona virüsün daha fazla yayılmasını önlemek amacıyla, 30 büyükşehir ile Zonguldak'ta cuma gece yarısından pazar gece yarısına kadar devam edecek 48 saatlik bir sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Bu süre içinde kapalı olacak iş yerlerinden biri de marketler. Durum böyle olunca mutfağımızda, buzdolabımızda ya da kilerimizde bulunan ve uzun süre saklanabilen gıdalar önce çıktı. Sizin için doğru saklandığı takdirde uzun süre boyunca hiç bozulmayan, zamanı gelince gönül rahatlığıyla tüketebileceğiniz yiyeceklerin listesini hazırladık. İşte uzun dayanan o besinler...
Türkiye'de corona virüsün daha fazla yayılmasını önlemek amacıyla, 30 büyükşehir ile Zonguldak'ta cuma gece yarısından pazar gece yarısına kadar devam edecek 48 saatlik bir sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Bu süre içinde kapalı olacak iş yerlerinden biri de marketler. Durum böyle olunca mutfağımızda, buzdolabımızda ya da kilerimizde bulunan ve uzun süre saklanabilen gıdalar önce çıktı. Sizin için doğru saklandığı takdirde uzun süre boyunca hiç bozulmayan, zamanı gelince gönül rahatlığıyla tüketebileceğiniz yiyeceklerin listesini hazırladık. İşte uzun dayanan o besinler...
Çiğ et ve tavuk
Çiğ et ve tavuk buzdolabında birkaç günden fazla dayanamaz. Ancak dondurduğunuz takdirde etlerinizi uzun bir süre saklayabilirsiniz. Dondurulmuş kıyma 3 ila 4 ay, bütün bir tavuk veya hindi ise neredeyse 1 yıl dayanır. Çünkü gıda zehirlenmesine neden olan bakteriler soğukta üreyemezler. Ancak uzun süre dondurulmuş vaziyette bekleyen etin lezzetini kaybedeceği konusunda uyarımızı da yapalım.
Çiğ balık
Et ve tavuk gibi balık da dondurulduğunda 6 ila 9 ay gibi uzun bir süre dayanabilir. Füme balıklar dondurucuda 3 ila 6 ay dayanır. Dondurulmuş halde satın aldığınız balıklar ise buzu çözülmediği takdirde 10-12 ay dayanabilir. Konserve ton balığı ise kapağı açılmazsa son tüketim tarihinden sonraki 2 ila 5 yıl dayanabilir.
Kahvaltı gevreği
Kahvaltılık gevrekler paketleri açılmadığı takdirde, kutunun üzerindeki tarihten sonraki 6 ila 8 ay boyunca tüketilebilir. Paketi açılmış kahvaltılık gevrek ise 4 ila 6 ay boyunca taze kalır. Pişmiş yulaf lapası gibi kahvaltılıklar ise buzdolabında 4-5 gün dayanabilir.
Yeşillikler
Ispanak, marul gibi yeşil yapraklı sebzeleri ayıklanmış ve temizlenmiş halde alıyorsanız üstlerindeki tarihi çok geçmeden tüketmenizi tavsiye ederiz. Ancak eğer bunu yapamadıysanız ve yeşillikleriniz yumuşamaya başladıysa 5 ila 10 dakika buzlu suda bekletmek, sebzelerin yeniden canlanmasını sağlayacaktır. Dahası ıspanak gibi pişirirerek tüketeceğiniz yeşil sebzeleri hafifçe haşladıktan sonra aylar boyunca dondurucuda saklayabilirsiniz.
Kuru makarna
Uzmanlar, paketi açılmamış kuru makarnanın üzerindeki son tüketim tarihinden sonraki 2 yıl içinde güvenle yenebileceğini belirtiyor. Ancak taze makarna aldıysanız, son tüketim tarihinden sonra en fazla 5 gün içinde tüketmeye çalışın. Hemen yemeyecekseniz taze makarnayı dondurucuya kaldırın. Bu durumda 6 ila 8 ay güvenle tüketebilirsiniz. Pişmiş makarna ise buzdolabında 7 gün, dondurucuda ise 6 ila 8 ay dayanabilir.
Turşu
Turşularınızı buzdolabında, hava almayan bir kapta 2 yıl kadar saklayabilirsiniz. Ancak bu süre içinde yumuşamaya başlayacakları aklınızın bir köşesinde olsun.
11
Peynir
Özellikle sert peynirler son tüketim tarihlerinden sonra dayanabilirler. Peynirin bozulup bozulmadığını anlamak için ambalajı yerine görüntüsüne ve kokusuna bakmalısınız. Peynir küflendiyse bile, küflü kısım kesilip atılarak tüketilebilir. Ancak küfün belli bir noktada kalmasına ağ gibi peynirin içine yayılmamış olmasına dikkat edin.
Süt
Süt şişesinin üzerindeki tarihten sonraki 5-6 gün içinde tükenebilir. Ancak bu sürenin uzunluğu sütün içindeki yağ miktarına bağlıdır. Yağsız sütler 7 ila 10 gün dayanabilir, yağlı sütlerde ise bu süre 5 ila 7 gündür. Süt bozulduğunda topaklanır, ekşi ekşi kokar. Bitkisel kaynaklı sütler ise açılmadıkları takdirde son tüketim tarihinden sonra 1 ay kadar dayanabilirler.
Konserve yiyecekler
Bu durum bütün konserve yiyecekler için geçerli olmasa da, birçok konserve ürün, son tüketim tarihinden sonra dayanabilir. Hatta 1983’te yayımlanan bir araştırmaya göre, 1930’lardan kalma bir mısır ile 1860’tan kalma bir salata sosu, araştırmanın yapıldığı tarihte halen yenebilir durumdaydı, üstelik besin değerlerini de kaybetmemişti. Bu durumun en önemli istisnası domates, ananas gibi asitli yiyeceklerdir.
Fıstık ezmesi
Fıstık ezmesi kapağı açılmadığı takdirde ambalajın üzerindeki tarihten sonraki 1 yıl içinde güvenle tüketilebilir. Doğal fıstık ezmesinin ömrü daha kısadır. Buzdolabında saklandığı takdirde 3 ila 6 ay dayanabilir. Kakaolu fındık ezmeleri ise kapağı açılmamış bile olsa 1-2 aydan fazla dayanmaz.
Çikolata
Çikolatanızın tadı bozulmadığı sürece yemenizde bir sakınca yoktur. Eskiyen çikolatanın üzerinde zaman zaman beyaz bir tabaka oluşur. Bu çikolatanın içindeki şekerin ya da yağın kristalize olmasından kaynaklanır ve size zarar verecek bir şey değildir. Akide şekeri gibi şekerler, jöle kıvamlı yumuşak şekerler ve karamel de bir yıl boyunca dayanabilir.
Ekmek
Bayatlamış ekmek eğer üzerinde küf yoksa gönül rahatlığıyla tüketilebilir. Paketli ekmekler oda sıcaklığında 5 ila 7 gün dayanabilir. Bu ekmekleri buzdolabında da 3-4 gün taze kalacak şekilde saklayabilirsiniz. Ancak ekmeğin üzerinde minik bir küf görseniz bile o ekmeği yememelisiniz. Çünkü ekmeğin içinde görünmeyen küf ağları bulunacaktır. Ayrıntılar aşağıdaki haberimizde...
Bisküvi
Bisküvi bayatlayınca tadını ve gevrekliğini kaybedebilir. Ancak ambalajı açılmamış bir bisküviyi, son tüketim tarihinden sonraki birkaç hafta içinde de yiyebilirsiniz. Öte yandan açılmış paketleri de hava almayan kaplarda saklarsanız, bisküvilerinizin daha geç bayatlayacağını unutmayın.
Yumurta
Yumurtaları kutuları üzerindeki tarihler ne olursa olsun, yumurtanızı satın aldıktan sonraki 3 ila 5 hafta içinde tüketebilirsiniz. Haşlanmış yumurtalar da buzdolabında 1 hafta kadar dayanabilir.
25