Topuk kanı çok sayıda hastalığın teşhisinde hayati önem taşıyor. Her yıl binlerce bebeğin hayatı bu tarama testleri sayesinde kurtuluyor. Ancak özellikle pandemiden sonra aşı karşıtlığı gibi yenidoğandan bebeğinden topuk kanı aldırmaya itiraz eden aileler oldu. Peki topuk kanı neden tüm hastanelerde rutin olarak uygulanıyor? Yaptırılmamasının sakıncaları neler? Diğer ülkelerde durum ne? Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Baran Cengiz Arcagök ile konuştuk. İşte 8 Soruda Topuk kanı hakkında merak edilenler...
#Topuk KanıKars’ta bir çiftin yeni doğan bebeklerinden topuk kanı alınmasını reddetmesiyle başlayan olay yargıya taşındı. Uzmanlar ise ebeveynleri uyardı: “Topuk kanı çok sayıda hastalığın teşhisine yarıyor, her yıl binlerce bebek bu sayede tanı alıyor. Spekülatif yorumlara itibar etmeyin.”
#Topuk KanıAdana’nın Seyhan ilçesinde itfaiye ekiplerince poşete konulmuş cansız bedeni bulunan Mehtap bebeğin annesi Ayşegül Talay (30) ile babası Suat Talay (42) hakkında ‘ihmali davranışla kasten öldürme’ suçundan 20’şer yıldan 25’er yıla kadar hapis cezası istendi. Baba Suat Talay’ın, iddianamedeki ifadesinde, “Sertleşmiş olduğunu anlayınca bebeğe suni teneffüs yapmaya çalıştım ancak nefes almıyordu. Öldüğünü anlayınca battaniyeyi üzerine örttüm. İki gün boyunca bebekle aynı evde kaldık. Kokmaya başlayınca da siyah bir poşete koyduk. Olaydan kimseye bahsetmedik” dediği ortaya çıktı.
#AdanaYeni doğan bebekler için yapılan genel kan tahlili, çok büyük bir önem taşır. Bu durum ise, CRP yüksekliği söz konusu olduğu zaman çok daha da önemli bir hale geliyor. Çocuklarda CRP yüksekliği neden olur ve nasıl tedavi edilir sizler için derledik.
#ÇocukGenellikle Akdeniz bölgesinde görülen ve genetik faktörlerle sonraki nesillere geçebilen Akdeniz anemisi, yenidoğan kan testi (Topuk kanı testi) ile saptanabilir ve koruyucu önlemler alınabilir. Çocuk Hastalıkları Uzmanı Ersin Sarı, en çok Akdeniz ülkelerinde görülen Akdeniz anemisini ve bilinmeyenlerini anlatıyor.
#Akdeniz AnemisiSağlık Müdürü Uzm. Dr. Serkan Kadir Keskin, topuk kanı taraması sayesinde her yıl 5 binin üzerinde bebekte hastalık belirtileri ortaya çıkmadan belirlendiğini anlatarak, "Bu bebeklerin 3 binden fazlası hipotiroidi, yaklaşık 2 bin biyotinidaz eksikliği, 200 kadarı fenilketonüri ve 150 kadarı kistik fibrozis hastalığına sahiptir. Ayrıca yenidoğan her bin bebekten 1-3’ü ileri derecede işitme kaybı ile doğmaktadır" dedi.
#BebekYenidoğan bebeklerin topuğundan alınan birkaç damla kan ile doğumsal hastalıkların araştırıldığını belirten Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Yelda Mumcu, bebeklerde topuk kanının neden alındığını açıkladı, konuyla ilgili önemli bilgilendirmelerde bulundu.
#Bebek SağlığıKistik fibroz, genetik geçiş gösteren ve sonuçları itibariyle son derece önemli bir sağlık sorunu. Ülkemizde her 3 bin doğumda bir bebek bu hastalıkla dünyaya geliyor, ancak akraba evlilikleri göz önüne alındığında bu oranın daha sık olduğu tahmin ediliyor.
#Kistik FibrozAile Hekimleri yaşadığımız hastalıklar ve rahatsızlıklarda ilk başvurduğumuz doktorlar. Ancak Aile hekimlerinin görevlerini yapabilmeleri için vatandaşların da üzerine düşenler ve dikkat etmesi gereken hususlar var. AHEF Yönetim Kurulu Başkanı Özlem Sezen bu noktaların altını çiziyor. İşte madde madde bu önemli noktalar...
#Aile HekimiTürkiye’de sağlık sistemi içinde en önemli uygulamalardan biri ‘aile hekimliği.’ Halen 25 bin 800 aile sağlığı merkezinde (ASM), toplam 24 bin 350 aile hekimi görev yapıyor. Aile hekimi başına düşen kayıtlı ortalama nüfus ise 3 bin 350. Sistemin önemli sac ayağı olan aile hekimleri, hasta sayısının fazlalığı, her geçen gün listeye eklenen yeni görevler, şiddet, kirada adaletsizlik, çalışma güvencesizliği gibi birçok sorunla baş etmek zorunda. Aile hekimleri, “Biz süpermen değiliz” diyor. Söz şimdi hekimlerde:
#Aile HekimiAnne babalar olarak çocuklarımızın beden ve ruh sağlığını geliştirmek her zaman öncelikli amacımızı oluşturuyor. Ancak zeka gelişimine katkıda bulunacak çabalardan da geri durmuyoruz. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Reyhan Erol, çocuklarda zekayı geliştirecek en önemli unsurun konuşmak, şarkı söylemek gibi karşılıklı etkileşim olduğunu söylüyor.
#Çocuk GelişimiSağlıklı çocuk gelişiminde düzenli doktor kontrolleri çok büyük önem taşır. Anne ve babaların çocuklarının gelişimine yönelik merak ettiği sorular ve ileri dönemde karşılaşacağı gelişmeler ile ilgili merak ettiklerini bu kontroller esnasında ele alınır. Doğum sonrası başlayan düzenli doktor kontrollerinin, yaşına göre uygun zaman aralıklarnda yapılması gerekir. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü Uzman Dr. Özlem Türkoğlu, anne ve babalara, çocukların düzenli yaptırması gereken testler ve merak edilen sorular ile ilgili şu bilgileri verdi:
#Doktor KontrolleriAdana'da ultrason sonuçlarına bakarak erkek bebekleri olacağını söyledikleri ailenin kucağına bir kız bebek veren, ardından kan grubunun anne-babanın kanı ile uyuşmadığını söyleyen doktorlar, Aslankeser ailesine çifte şok yaşattı. Anne, bağlandığı bebeği kaybetme korkusu ile DNA testine yanaşmayarak çocuğu da alarak evi terk etti. Aile, savcılığa şikayet dilekçesi verdi, Valilik konuyla ilgili soruşturma başlattı.
#Adana