Testisler, erkek çocuğun anne karnındaki gelişim sürecinde karın arka duvarında oluşurlar ve gebeliğin sonuna doğru hormonal ve mekanik birtakım faktörlerin etkisiyle aşağıya doğru hareket ederek kasık kanalından geçip torbaya (skrotum) inerler.
#Çocuk SağlığıErkek bebekler dünyaya geldiklerinde testisleri ya skrotum adı verilen testis torbasında olur ya da en geç ilk 6 ay içerisinde torbadaki yerini alır. Testislerin birinin ya da her ikisinin birden, doğumdan sonraki ilk 6 ay içerisinde skrotuma yerleşmemesi ile karakterize inmemiş testis, yenidoğan bebeklerin yaklaşık %5’inde görülür. En tipik özelliği, zamanında tedavi edilmemesi hâlinde ilerleyen yıllarda erkek kaynaklı infertiliteye neden olabilmesi ve testis kanseri riskini belirgin ölçüde artırabilmesidir. Bu haftaki köşe yazımda erkek bebekleri olan ebeveynlere özel, inmemiş testis konusunu ele alacağım.
#SkrotumaErkeklik hormonu ve sperm üretiminde görev yapan testisler, erkek üreme sisteminin en hassas ve bir o kadar da kritik parçasıdır. Erkeklerin cinsel fonksiyonlarında ve sperm kalitelerinde temel öneme sahip olan testislerin sağlığının korunması için basit ama olmazsa olmaz bazı tedbirlerin alınması gerekir. Bu haftaki köşe yazımda testis sağlığını koruyup iyileştirmeye yardımcı olacak bilgiler paylaşacağım. Hadi birlikte, önemli detaylara göz atalım.
#Oksidatif StresTestosteron her ne kadar erkek bireylerde cinsel gelişimin anahtarı rolünü üstlense de kadınlarda da salgılanan bir hormondur. Anne karnındaki bir bebek, ‘fetüs’ haliyle gelişiminin ilk 6 haftasında hem dişi hem erkek bireylerde aynı üreme dokularını sergiler.
#TestosteronBu hafta genel olarak testis hastalıkları konusunda bilgilendirmeyi amaçladık. Bilindiği gibi hem üreme ve cinsel fonksiyonlar hem de erkek beden imajı algısı açısından testis önemli bir organ. Testiste sık görülen hastalıkları maddeler halinde aktararak kısa kısa bilgiler ile bu organı tutan hastalıklar konusunda bilgilendirme yapacağız.
#TestisTestisler sperm ve erkeklik hormonu olarak bilinen testosteronun yapıldığı yerdir. Testisler erkeklerde penisin altında skrotum adı verilen deri poşunun içinde sağ ve sol tarafta yer alan organlardır. Testisin kanlanması spermatik kord içerisindeki damarlar sayesinde gerçekleşir. Spermatik kord karın içinden başlayıp skrotuma kadar ilerleyip testis ile bağlantılı olan bir yapıdır.
#Testis TorsiyonuÇocuk sahibi olmak için erkeklerde yeterli sperm sayısının olması önemlidir. Dünya sağlık örgütünün sınıflamasına göre menide milimetrede 15 milyondan fazla spermin olması normal olarak kabul edilmektedir. Bu miktarın altındaki değerler oligospermi yani sperm azlığı olarak değerlendirilir. Erkeklerdeki tüm yaşam boyunca menideki sperm sayısı değişken olabilmektedir. Çeşitli faktörler nedeniyle sperm miktarında dönemsel farklılıklar gözlenebilir. Sperm azlığının ne kadar erkekte görüldüğü kesin olarak bilinmemektedir. Çünkü sadece çocuk sahibi olamayan çiftlerin araştırılması sırasında yapılan sperm testiyle sperm azlığı konusunda fikir sahibi olunabilir. Oligospermisi olan erkekler de çocuk sahibi olabildiği bilinmektedir yani kesin olarak sperm azlığı olan erkek çocuk sahibi olamaz denemez. Ancak çocuk sahibi olma şansının artırılması için yeterli ve sağlıklı sperm varlığı istenen bir durumdur.
#SpermSağlıklı bir cinsel hayat, çiftler arasındaki ilişkinin de sağlıklı şekilde devam etmesi için çok önemli. Cinsel rahatsızlıklar tedavi edilmediğinde eşler arasında onarılması güç problemlere neden oluyor. Bu rahatsızlıklardan biri de cinsel ilişkide veya sonrasında ağrı!
#CinsellikYeni doğan her yüz bebekten birinde görülen inmemiş testis problemi erken dönemde müdahale gerektirir. Çocuk Cerrahisi ve Çocuk Ürolojisi Uzmanı Prof. Dr. Fatih Andıran, inmemiş testisin neden tedavi edilmesi gerektiğini, gecikildiğinde ise nelere sebep olduğunu açıkladı.
#BebekÇoğu erkek sertleşme ve bunun sürdürülmesi konusunda sorun yaşayabiliyor. Tatmin edici bir cinsel hayatın olmaması bazı insanların hayatını kabusa çevirebiliyor. Cinsel performanslarıyla ilgili sorunu olan erkekler bir doktorla görüşmekten utanç duyabiliyorlar ve çekinebiliyorlar. Ancak tıpta meydana gelen bilimsel ve teknolojik gelişmeler pek çok cinsel sorunun tedavisini mümkün kılıyor.
#SağlıkSon yıllarda değişen çevresel faktörlerin de etkisiyle infertilite problemi genç çiftlerde dahi daha sık görülmeye başladı. Erkek kısırlığının tespit edilebilir nedenleri arasında en sık karşılaşılan varikosel problemi, çiftlerin çocuk sahibi olmasını engelleyen başlıca faktörlerden biri olarak ön plana çıksa da erkekte çocuk sahibi olmayı engelleyen farklı problemlerin de olabildiği biliniyor.
#Varikosel Hastalığıİnmemiş testis sorununun erken doğan bebeklerde daha sık görüldüğünü belirten Çocuk Cerrahisi ve Çocuk Ürolojisi Uzmanı Prof. Dr. Fatih Andıran, inmemiş testis tedavisi ihmal edilirse problemin ileride kısırlık dahil birçok soruna yol açabileceğini söyledi.
#İnmemiş TestisERCİYES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÜROLOJİ ANABİLİM DALI ÖĞRETİM ÜYESİ DOÇ. DR. ABDULLAH DEMİRTAŞ, ERKEK ÜREME ORGANI TESTİSTE MEYDANA GELEN VE GEÇMEYEN AĞRISIZ ŞİŞLİKLERİN KANSER BELİRTİSİ OLDUĞUNU İFADE ETTİ. DOÇ. DR. DEMİRTAŞ, “ÜROLOJİ KLİNİK UYGULAMASINDA TEK TARAFLI TESTİSTE AĞRISIZ SERT KİTLE AKSİ İSPAT EDİLENE KADAR TÜMÖR OLARAK KABUL EDİLİR. BENZERİ BİR SERTLİK FARK EDİLDİĞİ ZAMAN VAKİT KAYBETMEDEN BİR ÜROLOJİ UZMANINA BAŞVURULMASI GEREKMEKTEDİR” DEDİ.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ürolojisi Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Tarkan Soygür, erkek çocuklarda görülen ‘inmemiş testis’ riskine dikkat çekerek, testisin yerine inmemesi ve bu durumun tedavisinde geç kalınmasının kısırlık ve testis kanseri gibi çok önemli sorunlara yol açabileğini söyledi.
Çoban A.G. testislerinde şiddetli ağrı ve şişlik şikayetiyle Konya Numune Hastanesi’ne gitti. Acilen ultrasona gönderildi. Tesettürlü kadın radyoloji uzmanı geri çevirdi. Ertesi gün yine ultrason çektirmeye gönderildi. Görevli olan ikinci tesettürlü kadın doktor da geri çevirdi. Başhekimlik devreye girdi. Hemen ameliyata alınan genç, bir testisini kaybetti.