Konut aidatları aile bütçelerini zorluyor. Son bir yılda İstanbul’da aidatlar ortalama yüzde 77 artarken, birçok ilçede zam oranı yüzde 100’ü aştı. Merkezi ilçelerde 100 metrekarelik bir evin ortalama aylık aidatı 1.300 ila 2 bin 600 lira bandında değişiyor. Merkeze uzak ilçelerde dahi en düşük aidat bedeli 500 liraya ulaştı. Lüks sitelerde istenilen rakamlar 12 bin liraya kadar çıkıyor.
#Konut AidatıArtan konut fiyatları ve kiralar nedeniyle zorlanan vatandaş yeni yılda aidat zamları ile bir şok daha yaşadı. Ortalama yüzde 50-70 bandında olan, kimi sitelerde yüzde 100’ü bulan aidat zamları bütçeleri zorluyor. Site yönetimleri, artan asgari ücretle personel maliyetlerinin yükselmesini ve genel giderlerin artmasını gerekçe gösterse de, site sakinleri kiraya yaklaşan bedeli fazla buluyor. İstanbul’un merkezi olmayan ilçelerinde dahi sitelerde 1+1’lerin aidatı 1000-1500 liraya çıktı, 2+1 dairelerde 2 bin liraya ulaştı. Şehrin merkezinde ise rakamlar birçok hanenin kira bütçesinden fazla. Peki aidatlar nasıl belirleniyor? Yüksek zamlara itiraz hakkımız var mı? Hangi giderler kiracıdan, hangileri ev sahibinden istenir? İşte aidat hakkında bilmeniz gerekenler...
#Konut FiyatlarıVatandaşlar için büyük bir gider olan aidat fiyatları dudak uçuklatıyor. 5 Büyükşehir Konut Aidat Raporuna göre İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya'da her ay 1 milyar 133 milyon TL aidat ödeniyor. Her ay yaklaşık 700 milyon TL aidatın ödendiği İstanbul’da başı Sarıyer çekiyor. En düşük aidatı ise ortalama 40 TL ile Fatihte oturanlar ödüyor.
#AidatSon yıllarda ev sahipleri ve kiracıların ortak sorunu aidatlar oldu. Araştırmalara göre İstanbul’da bu yıl yüzde 25-71 bandında olan aidat zamları, kimi sitelerde yüzde 150’ye kadar çıktı. Son 2 yılda ise yüzde 200 ila 300 arasında zamlanan aidatlar site sakinlerini isyan ettirdi. İşte ilçe ilçe aidatlar ve önemli uyarılar...
#KonutKat malikleri yüksek aidatı ödemek zorunda mı? Fahiş aidata karşı ne yapılabilir? Aidattan kim sorumlu? Ev sahibi mi kiracı mı? “Evim boş aidat ödemem” demek mümkün mü? A’dan Z’ye aidat sorularınızı İstanbul Barosu avukatlarından Mustafa Şeref Kısacık yanıtladı.
#Aidat RehberiUluslararası denetim şirketi açıkladı: Türkiye’de site yönetimlerinde ciddi usulsüzlükler yapılıyor. Hiç çalışmayan birinin güvenlik elemanı gibi gösterilip maaşa bağlanması, temizlik giderlerine fahiş bedeller yazılması, piyasa rayicinin katbekat üzerinde alımlar yapılması bunlardan birkaçı... Tüm bu oyunlar hanelere fahiş aidat olarak dönerken, sektöre çeki düzen getirecek yeni düzenlemede son aşamaya gelindiği belirtiliyor.
#Site AidatlarıGeçen haftaki “Fahiş aidata ne yapılabilir?” yazımın ardından siz okurlarımın soru yağmuru bitmedi. Bu hafta da aidat konusuna devam. Fahiş aidata dava açılabilir mi? Sitemize özgü aidat düzenlemesi yapılabilir mi? Sağlık ya da özel nedenlerle “Havuza girmiyorum, basket oynamıyorum aidat ödemem ya da daha az öderim” diyebilir miyiz? İstanbul Barosu avukatı Mustafa Şeref Kısacık, bu hafta da aidat sorularınızı yanıtladı. Avukat Kısacık’a sorularınız ve yanıtları şöyle:
#Aidatİstanbul başta olmak üzere birçok kentte lüks sitelerde neredeyse kira fiyatına yaklaşan aidatlar tartışılıyor. Okurlarım fahiş aidata isyan ediyorlar. Peki fahiş aidat ödeniyorsa suç yöneticinin mi? Aidatı kim belirliyor? Devlet, konut kirasında olduğu gibi “Aidata yüzde 25’ten fazla zam yapamazsınız” diyebilir mi? Okurlarımdan gelen yağmur gibi aidat sorularını İstanbul Barosu avukatı Mustafa Şeref Kısacık yanıtladı...
#AidatAsgari ücrete yapılan yüzde 34’lük zam konut aidatlarına da yansıyacak. En önemli gider kalemi olan personel maaşları nedeniyle aidatlar yükselecek. Yüzde 30 civarı artışın makul olduğunu belirten sektör temsilcileri, bunu fırsata çevirip fahiş artış yapanlara karşı vatandaşları uyarıyor.
#Asgari ÜcretAlmanya’da bu aydan itibaren yine bir dizi yeni yasa ve uygulamalar yürürlüğe girdi. Yakıt yardımından emeklilere enerji desteğine, ülke genelinde felaket uyarı sisteminin denemesinden telefon dolandırıcılarına karşı alınan tedbirlere kadar günlük hayatımız açısından önemli olan yenilikleri sizler için araştırdık.
#AlmanyaBir siteden daire alırken mutfağına, banyosuna, odalarına, balkonlarına, dolaplarına, seramiklerin renklerine, duvardaki boyaya kadar inceliyoruz. Ama toplu yaşam alanlarının anayasası olan yönetim planına bakmak aklımıza gelmiyor. Oysa yönetim planları apartman ve site yaşamı için kritik önem taşıyor. Yönetim planında yasaksa evinizde kedi hatta muhabbet kuşu bile besleyemezsiniz. Muayenehane olarak kullanmak için aldığınız daireyi, o amaçla kullanmanız mümkün olmayabilir. Site içinde dükkânınız var ama hiç girmeyeceğiniz havuzun giderlerini ödemek zorunda kalabilirsiniz.
#AidatYazlık sitelerde oturan okurlarım inşaat şirketi ve kooperatiflerin yönetimi devretmemesinden, yaşanan yönetim sorunlarından, yüksek yönetim maliyetlerinden şikâyetçi. Okurlarım, “Tasfiye olana kadar siteyi kooperatif yönetir. Site yönetimi kurulamaz deniyor. Kooperatif devam ettiği sürece site yönetimine geçemez miyiz?” diye soruyorlar. Avukat Mustafa Şeref Kısacık’a göre bu doğru sanılan büyük bir yanlış. Tapularını dağıtan kooperatifler, siteleri yönetemezler. Yargıtay içtihatları da bu yönde.
#Kooperatifİstanbul’da da diğer büyük kentlerde de kiralık ev sıkıntısının geldiği nokta ve kira fiyatları inanılmaz. Suadiye, Erenköy gibi kiralık ev sıkıntısı çekilen semtlerde, emlakçılar artık tüm talipleri çağırıp evi açık arttırma ile en yüksek fiyatı verene kiralıyor. Kiralık ev sorununu, SİNPAŞ Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Yönetim Kurulu Başkan Vekili Ahmet Çelik’le konuştum. Çelik, “İstanbul’da kiralık evlerde artık açıkartırma ile kiralama devri başladı. Birtakım düzenlemeler yapılmaz ise seneye kiralık konut krizi patlayabilir” dedi.
#KonutYapılan araştırmaya göre son 7 ayda İstanbul genelinde aidatlar yüzde 20 arttı. Markalı konut projelerinde 100 metrekarelik daireler için ödenen ortalama aidat bedeli 500-600 liraya çıktı. Aynı büyüklükte bir ev için merkezi bölgelerdeki en yüksek aidatlar ise bin lira ile 4 bin 500 lira arasında değişiyor.
#AidatSiteden işyeri veya konut alırken nelere dikkat edilmeli? İskânlı/kat mülkiyetli tapulu olarak konut ya da işyeri alanlar bile belediyenin verdiği para ve yıkım cezalarına muhatap olarak hayatlarının şokunu yaşayabiliyorlar. Haklarında suç duyurusunda bulunulabiliyor. Bu hafta işyeri veya konut alırken hiç aklınıza gelmeyen ama dikkat edilmesi gereken teknik ayrıntılar konusunda bir rehber hazırladım. Bu kriterlere uyun. Siteden aldığınız konut ya da işyeri kâbusunuz olmasın.
#Yazarİstanbul Barosu Kat Mülkiyeti Hukuku Komisyonu Başkanı ve 37 yıllık avukat Mustafa Şeref Kısacık, kira gibi yüksek site aidatı ödeyenler için çarpıcı uyarılarda bulundu: Yeni bir siteye taşındıysanız, ev sahibi de kiracı da olsanız bütçeyi inceleyin. Aidatın içinde geçen dönemden kalan borç var mı, bakın. Örneğin eski güvenlik şirketinin açıp kazandığı 200 bin liralık tazminatı, geçen yıl yenilenen havuzun 300 bin liralık giderini ödüyor olabilirsiniz. Ama siz ödemek zorunda değilsiniz.
#Yazarİstanbul’da site sakinlerinin ödediği aidatlar kira fiyatlarını buldu. Yapılan araştırmaya göre markalı konut projelerinde 100 metrekarelik daireler için ödenen ortalama aylık aidat bedeli 400-450 TL olurken, Şişli ve Beşiktaş’ın ortalaması 1000 liraya yaklaştı. En yüksek aidatlara bakıldığında ise aylık ödeme 3 bin 500 lirayı buluyor. Site aidatlarına yapılan ortalama zam ise yüzde 10-15 arasında.
#GazetehaberleriSitede oturanların en büyük gider kalemi aidatlar oldu. 1269 konut projesinde yapılan araştırmaya göre İstanbul’da en yüksek aidat metrekare başına 29 lira olarak hesaplandı. Yani 100 metrekare evde aidat 2 bin 900 lirayı gördü. Ankara’da en yüksek aidat metrekare başına 17 lira, İzmir’de 8.6 lira olarak hesaplandı.
#Site