Son dönemde kiralık konut piyasasında yaşanan gelişmeler, kiracı ve ev sahipleri arasında gerginlikleri artırıyor. Şimdi ise kiralık ev ilanlarının olduğu sitelerde, zam pazarlığı ya da dava süreciyle uğraşmak istemeyen mülk sahipleri, evlerini bir ya da iki yıllığına kiraya vermek istiyor. Peki ev sahipleri böyle bir hakka sahip mi? Kiracılar nasıl bir yol izlemeli?
#Kira SözleşmeleriKira tespit davalarında yeni dönemin kapıları açıldı. İstanbul’da bir ev sahibi ödenen bedelin düşük kalması nedeniyle kiracısına kira tespit davası açtı. Bilirkişi incelemesi ile güncel değer belirlendi. Ancak taraflar rakama itiraz edince duruşmadan şu karar çıktı: “Yapay zekâdan da yararlanarak yeni rapor hazırlansın.” Hukukçular yeni karşılaşılan bu durumun tüm anlaşmazlıklara örnek teşkil edebileceğini belirtiyor.
#Kira Tespit DavasıMustafa Sandal , Etiler’de yaşadığı evin sahibi İrem Argat ile mahkemelik oldu. Argat, aylık 65 bin lira olan kiranın 170 bin lira olarak düzenlenmesi için ‘kira tespit davası’ açtı. Aynı sitede bulunan evlerin kirasının 200 ila 220 bin olduğunu da iddia etti. Mustafa Sandal ise ev sahibinin amacının kendisini tahliye ettirmek olduğunu açıkladı.
#Mustafa SandalKiralarda yüzde 25 sınırının sona ermesinin ardından yeni artış oranları merak ediliyordu. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Haziran ayında enflasyon yüzde 1.64 oldu. Enflasyon verilerine göre kira artış oranı ise yüzde 65.07 olarak belirlendi. Ancak zam sınırının sona ermesi tüm ev sahiplerinin temmuzda zam yapacağı anlamına gelmiyor. İşte kira artış oranı ve ev sahibi - kiracı haklarıyla ilgili tüm detaylar...
#KiraEv sahibi-kiracı anlaşmazlıkları zirve yapıp, davalar mahkemeleri kitleyince zorunlu arabuluculuk sistemi devreye girdi. Yasalara göre, arabulucuya giden taraflar uzlaşma olmazsa ödeme yapmıyor, olursa bir ücrete tabi oluyor. İşte, bu ücreti ödemek istemeyenler, arabulucuyu aradan çıkarmak için ‘anlaşamadık’ oyununu oynuyor. Ancak hukukçular uyarıyor; ödemeden kaçarken uzun vadede zararlı çıkabilirsiniz.
#Ev SahibiSon iki yılda milyonlarca vatandaşın ortak sorunu kiralar oldu. Fahiş artışlar kiracıları, yüzde 25 zam sınırı ev sahiplerini üzdü... Zam sınırının bitmesine sayılı günler kala sürenin uzatılmayacağı yönünde en net açıklama Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’ten geldi. Şimşek, “Kira artışında yüzde 25 sınırının devam etmesi için bir sebep görmüyorum, etmemesi gerektiğini düşünüyorum. Devam etmesi yönünde de yapılan bir çalışma yok” dedi. Böylece zam sınırının sona ereceği, 2 Temmuz tarihi itibarıyla yeni dönemin başlayacağı da belli oldu. Peki, yeni dönem ev sahibi ve kiracıları nasıl etkileyecek? İşte tarafların hakları...
#KiraHazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kiralarda yüzde 25 zam sınırı uygulamasının devam edip etmeyeceğine yönelik “Devam etmesi için bir sebep görmüyorum, etmemesi gerektiğini düşünüyorum. Devam etmesi yönünde bir çalışma yok” dedi. Ayrıca, çok uluslu şirketler için asgari kurumlar vergisi getireceklerini dile getiren Şimşek, “Arsalar ve gayrimenkuller üzerinden elde edilen gelirler konusunda da paket çalışmamız var” ifadelerine yer verdi.
#Mehmet ŞimşekBeş yılı geçen kiracılar ev sahipleriyle davalık olmamak için anlaşma yoluna gidiyor. Taraflar yeni zam oranını belirleyip ek protokol yapıyor. Ancak kimi ev sahipleri hem uzlaşma ile kirayı yükseltiyor, hem de dava açıyor. Hukukçular kiracıları uyarıyor; Yargıtay ek protokolü değil kira sözleşmesi tarihini dikkate alır. Bir yıl önce protokol yapılsa dahi, asıl sözleşme beş yılı geçtiyse ev sahibi tespit davası açabilir.
#KiracıKonut kiralarındaki artışlar gündemdeki yerini korumaya devam ederken, ev sahibi-kiracı uyuşmazlıkları da ilginç davalara konu oluyor. Geçtiğimiz günlerde yaşanan olayda, satın aldığı evde kiracı bulunan bir ev sahibi, kiracıdan evi boşaltmasını talep etmek yerine 4500 lira olan kira ücretini 24.000 liraya yükseltmek istedi. Dairede 10 yıldan fazladır oturmakta olan kiracı olumsuz yanıt verince mülk sahibi konuyu yargıya taşıdı. Ev sahibinin talebini yerinde bulan mahkeme önemli bir karara imza attı. Peki kiracılı bir ev satıldığında, yeni kira ücreti nasıl belirleniyor? Ev sahibinin ve kiracının hakları ve sorumlulukları neler?
#EmlakYüzde 25 zam sınırını yeterli bulmayan ev sahipleri, kirayı yükseltmenin yeni yollarını arıyor. Son iki yılda kira tespit davalarında patlama olduğunu ancak bu davanın beş yıldan eski kiracılara açılabildiğini belirten hukukçular, “Son aylarda uyarlama davasına talep arttı. Çünkü bunda zaman kriteri yok. Ev sahipleri 1-2 yıllık kiracılarına dava açıyor” dedi. Avukatlar ise uyardı: Uyarlama için düşük kira yetmez, öngörülemeyen mağduriyetin ispatı şart.
#Yüzde 25 ZamEv sahipleriyle kiracılar arasındaki anlaşmazlıklar ve kira artışı tartışmaları son dönemde gündemden düşmüyor. Bu süreçte kira sözleşmesinin beş yılı doldurup doldurmadığı oldukça kritik. Peki beş yılın sonunda kira ücreti nasıl belirleniyor? Mahkeme süreci nasıl ilerliyor? Masrafları hangi taraf üstleniyor?
#EmlakKiralara getirilen yüzde 25 zam sınırı fahiş artış taleplerini engellemeye yetmiyor. Ev sahipleri geçen yıl olduğu gibi bu yıl da ‘ara zam’ baskısına başladı. Asgari ücretlilere, memurlara ve özel sektör çalışanlarına yapılan maaş düzenlemeleri sonrasında, kiraya da ara dönem artışı isteyenler arttı.
#Ev SahibiKira artış oranlarına ilişkin yapılan yüzde 25 azami artırım oranı düzenlemesine ilişkin olarak Adalet Bakanı Yılmaz Tunç açıklamada bulundu. Bakan Tunç, yüzde 25'lik artış oranının 2 Temmuz 2023'ten itibaren bir yıl daha geçerli olacağını söyledi. Peki, kira artış oranına ilişkin kiracı ve ev sahipleri nasıl bir yol izleyecek? İşte 5 soru ve yanıtı...
#KiraSon yıllarda milyonlarca kişinin ortak sorunu hızla artan ve artık çoğu maaşı aşan kira bedelleri oldu. Yeni kiraya çıkacaklar bütçesine göre seçenek bulamazken, kiracılar ev sahiplerinin zam baskısıyla mücadele etmek zorunda kaldı. Yaşanan kira krizi nedeniyle geçen yıl yasal düzenlemeye gidildi ve kira artışına bir yıl süreyle yüzde 25 zam sınırı getirildi. Uygulamanın sona ermesine sayılı günler kala Adalet Bakanı Yılmaz Tunç sürecinin uzatılacağını açıkladı. Peki yeni dönemde ev sahibi ve kiracıların yasal hakları neler? İşte 5 soruda merak edilenler...
#Ev SahibiEvini yeni kiraya verecekler ‘İleride istediğim artışı yapamam’ diyerek zammı yolun başında yaptı. Boş evi olan kimi mülk sahipleri bu dönemde kira fiyatlarını arttırdı, eski kiracısı olanlar düşük bedel nedeniyle evini satışa çıkardı.
#KonutKira artışlarına yönelik ev sahiplerinin haksız davranışlarına bir yenisi daha eklendi. Ev sahibi hamile kiracısını yasal olmayan yüksek zamma mahkum etmeye çalıştı. Başarılı olamayınca tahliye davası açıldı. Mahkeme ertelendi ve bu sırada binaya çürük raporu verildi. Kiracı tahliye etmek isteyince de ev sahibi "Çürük binada ben mi oturacağım, çıkamazsınız" dedi.
#KiracıKira artışlarındaki yüzde 25’lik sınır 1 Temmuz’da bitiyor. Hollanda, ülkede 300 bine dayanan konut açığı ve yüksek kiralara müdahale ederek “tavan fiyat” uygulaması getirmişti. ‘Hollanda modeli’, kira sorununa çözüm olur mu? Kira artışını yüzde 25’le sınırlayan yasa daha yürürlükteyken, ev sahibi kirayı üçe katlamak isterse ne yapılabilir? Ankara Barosu avukatı Ayşe Köseyener yanıtladı...
#Kiraİşyerlerine yapılacak kira artışı yüzde 72’yi aşarak zirveyi gördü. Kimi mal sahipleri ise yüzde 200’ün üzerinde zam talep ediyor. “Esnaf kira sorununa çözüm bekliyor” diyen TESK Başkanı Bendevi Palandöken, “Konutta olduğu gibi işyerinde de kira artışına bir süreliğine zam sınırı getirelim. Bu yüzde 25 değil, yüzde 30 da olabilir. Aksi takdirde esnaf bu yükü kaldıramaz” şeklinde konuştu.
#İş YeriEv sahipleri kiracılarını çıkarıp daha yüksek ücretlere mülklerini kiralamaya çalışırken, kiracılar da (haklı olarak) dışarıdaki fiyatlarla yüz yüze kalmamak için evlerini bırakmıyor. Sonuç olarak tahliye davaları her geçen gün artıyor, sistem tıkanıyor. Geçerli tahliye nedenleri ise genelde yanlış biliniyor. Peki nedir bu konunun doğrusu? Tüm detayları uzmanlara sorduk...
#EmlakKiralardaki fahiş artış sonrası birçok ev sahibi 5 yılı dolduran kiracısına kira tespit davası açtı. Bu yolla ‘kira yeniden belirlensin’ diyen mülk sahipleri dava dilekçelerine talep ettikleri rakamı da ekledi. Son aylarda açılan davalarda zam taleplerinin yüzde 300’ü bulması kiracıları tedirgin etti. Ancak mülk sahibinin yüksek zam isteği dava sonunda geçerli olmuyor. Bölge ortalamasına bakılıyor, kiracıyı korumak adına indirim de yapılarak yeni kira belirleniyor.
#MülkKonutta kira artışını yüzde 25 ile sınırlayan yasa yürürlükte ama kiracı-ev sahibi kavgasını çözmeye yetmedi. Birçok kiracı ev sahiplerinin yüzde 25’in üzerinde artış istediğinden şikâyetçi. Ev sahipleri eski kira sözleşmelerinin ne olacağını öğrenmek istiyorlar. Yeni düzenlemeye göre 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında yenilenen ve 5 yılı geçmeyen sözleşmelerde, kiralara yüzde 25’in üzerinde artış yapılamayacak. Bursa Barosu avukatı kira hukuku uzmanı Olcay Göçüm, “Geçici yasa ile kira sözleşmesinde beş yıllık sürenin dolması halinde de kira parasının yüzde 25 oranında artırılacağına ilişkin herhangi bir düzenleme veya sınırlandırma getirilmiş değildir. Bu nedenle beş yıllık süre dolmuş ise kiralayan yüzde 25’e bağlı kalmaz” diyor.
#KiraYasal düzenleme nedeniyle yüzde 25’in üzerinde zam yapamayan ev sahipleri dava yolunu seçti. 5 yılı dolduran kiracı için, tespit davaları açılarak ‘kira bedeli yeniden belirlensin’ deniliyor. Bugünlerde birçok kiracıya bu dava için ihtar çekiliyor ya da bilgi mesajı/maili yollanıyor. Kiracılar hem yeniden belirlenecek kira hem de geçmiş aylara ait zam farkı nedeniyle tedirgin...
#KiraKonutta kira artışına sınırlama geldi. 1 Temmuz 2023’e kadar yenilenen sözleşmelerde yüzde 25’in üzerinde zam yapılamayacak. Sınırlamadan memnun olmayan ev sahipleri bugünlerde 3 formül geliştirdi. Kimi evi kiraya vermek için bekliyor, kimi yeni kiraya vereceği eve zam yapıyor, kimi de sözleşme tarihini öteliyor. Ev bugün kiraya verilse de, zam sınırlamasına takılmamak için sözleşmeye 1 Temmuz sonrasında bir tarih yazılıyor.
#KonutKonut kira artışına yüzde 25 sınır getiren düzenleme TBMM’de kabul edildi. Ancak işyeri kira artışı kapsam dışında tutuldu. Son 2 yıldır pandemi nedeniyle zor günler geçiren esnafın bir de fahiş zam yükü ile mücadele ettiğini söyleyen TESK Başkanı Bendevi Palandöken, işyeri kira artışı için de sınırlama gelmesi çağrısı yaptı.
#TESK