İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde kiralık konut bulmak artık oldukça zor olmaya başladı. Mevcut kiralık evlerse adeta cep yakıyor. Örneğin İstanbul’da bazı bölgelerde 2 bin liraya kiralanan evlerin şimdiki fiyatı 5-6 bin liraya çıkmış durumda… İzmir ve Ankara başta olmak üzere Türkiye’nin pek çok şehrinde de durum pek farklı değil. Peki kiralar son bir yılda neden bu kadar artmış durumda? Fiyatlardaki artış ne kadar daha devam edecek? Uzmanlar hurriyet.com.tr’ye anlattı…
#Kiralık Ev FiyatlarıKonut meselesi artık yalnızca bir ülkenin değil, tüm dünyanın sorunu. Avrupa şehirlerini dolaşırken yükselen kiralar, erişilemeyen ev fiyatlarından şikayet eden insanlarla konuşuyorsunuz. Türkiye’de de durum farklı değil. İstanbul’dan İzmir’e, Ankara’dan Bodrum’a kadar hemen her şehirde aynı hikaye var. Konut fiyatları aldı başını gitti, kiralık ev bulmak neredeyse imkânsız hale geldi.
#1Hürriyet Ankara’nın ‘KENT SOHBETLERİ’ne konuk olan Tüm Emlak Danışmanları Birliği (TEDB) ve Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, “Yerel yönetimlerin inşaat sektörünün önünü açmaları gerekiyor. İnşaat yapmanın önünü açmak adına harçlarda, uygulamalarda prosedürlerin çok ağır olmadığı bir sistem olmalı. Özellikle Ankara’mızın birkaç ilçesinde alınan ruhsat sayısı oldukça az” dedi.
#Hakan Akçamİstanbul başta olmak üzere Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerdeki kira fiyatları ve ev bulma sorunu, üniversite öğrencilerinin eğitim yaşamlarını önemli ölçüde etkiliyor. Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Emlak Komisyonu Başkanı Bora Tren, kendisine konuyla ilgili çok sayıda e-posta geldiğini dile getirerek Milli Eğitim, Ticaret ve Maliye Bakanlıklarına çözüm önerisi sunmaya hazırlanıyor. Tren Bakanlıklara, “Evini öğrenciye kiralayan ev sahipleri, gelir vergisinden muaf tutulsun” önerisinde bulunacak.
#TÜKONFEDYükseköğretim Kurumları Sınavı sonuçları açıklandı. Öğrencilerin kayıt heyecanına, ev ve yurt bulma telaşı da eklendi. Gözler İstanbul'daki kiralık evler ve öğrenci yurdu fiyatlarına çevrildi. Özel öğrenci yurtlarında geçen sene 8 bin 500 lirayla 17 bin lira arasında olan fiyatlar, bu yıl ortalama yüzde 60'a varan oranlarda artış gösterdi. İstanbul'da özel yurtların fiyatlarının yıllık 100 bin ila 300 bin lira arasında değişirken Beşiktaş, Bakırköy, Şişli, Fatih ve Kadıköy en çok tercih edilen ilçeler oldu.
#İstanbulYükseköğretim Kurumları Sınavı sonuçları açıklandı. Öğrencilerin kayıt heyecanına, ev ve yurt bulma telaşı da eklendi. Gözler İstanbul'daki kiralık evler ve öğrenci yurdu fiyatlarına çevrildi. Özel öğrenci yurtlarında geçen sene 8 bin 500 lirayla 17 bin lira arasında olan fiyatlar, bu yıl ortalama yüzde 60'a varan oranlarda artış gösterdi. İstanbul'da özel yurtların fiyatlarının yıllık 100 bin ila 300 bin lira arasında değişirken Beşiktaş, Bakırköy, Şişli, Fatih ve Kadıköy en çok tercih edilen ilçeler oldu.
#YurtKiraya yüzde 25 zam sınırı 10 gün sonra sona eriyor. Zam sınırının kaldırılmasının kira sorununu çözmeyeceğini dile getiren sektör temsilcileri, 3 önemli öneride bulundu: 1. Ev sahipliği oranını artıracak adımlar atılmalı. 2. Erişilebilir fiyatlı konut ve sosyal kiralık konut için kamu arsalarında özel sektörle işbirliği yapılmalı. 3. Kiralık konut arzı için bireysel yatırımcının önü açılmalı.
#KiracıKonut satışlarında düşüş devam ediyor. Düşük faizli konut kredisi kampanyasına ilişkin detaylar da henüz açıklanmadı. Mevduat faizlerindeki yükseliş, konut fiyatlarının daha da aşağı geleceği beklentisi, konut kredisi faizlerindeki artış, yatırım için konut alacaklara yüzde 22.5 oranında kredi çıkması gibi faktörler sektörü olumsuz etkiliyor. Ayrıca kira artış oranlarının yüzde 25 seviyesinde kalması ve kiracı ev sahibi arasındaki tartışmalar da konut sektörüne olan ilgiyi azalttı. Uzmanlar yaz aylarından sonra talebin artacağını, finansal koşulların iyileşebileceğine dikkat çekti.
#Konut31 Mart yerel seçimleri için geri sayım başlarken Türkiye’nin en büyük üç kentindeki büyükşehir belediye başkan adaylarına ilk 5 vaatlerini sorduk. Üç kentin de ortak noktasında depreme hazırlık için dönüşüm, trafik çözümleri ve sosyal yardımlar var. AK Parti adayları Murat Kurum, Turgut Altınok ve Hamza Dağ ile CHP adayları Ekrem İmamoğlu, Mansur Yavaş ve Cemil Tugay, göreve gelirlerse ilk yapacakları işleri anlattı.
#Ekrem İmamoğluİstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Murat Kurum, seçim gündemine dair önemli açıklamalarda bulundu. Kurum, Gazze’ye yardım mesajı verdiği için kendisini eleştiren İBB Başkanı’nın Gazze’ye yardım tırıyla poz vermesini değerlendirdi. “Tebrik ederim iyi poz veriyor” diyen Kurum, “Dün bizi Gazze, Filistin üzerinden eleştiren Belediye Başkanı bugün tır dorsesinin arkasına geçip sevimlilik pozu veriyor. Ucunda iyilik dokunacak her işin yanındayız. Ekrem Bey bizi takip ederse, böyle iyi örnekleri, hizmetleri yapacaktır. Bizim söylemimiz üzerinden Gazze’ye yapılacak yardım bizi sevindirir” ifadelerini kullandı.
#Murat KurumAK Parti'nin İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkan Adayı Murat Kurum, "Gittiğimiz her yerde coşkuyu görüyoruz. Bir heyecan var. İstanbul yorulmuş, beklentileri karşılanamamış. Bir değişim sinyali var. Değişim arzusu ve isteği var. 31 Mart'a da tüm İstanbul'un kazanacağı gün diyoruz biz" dedi.
#Murat KurumTürkiye’de konut sahibi olmak isteyenler ve uygun fiyatla kirada oturmak isteyenlerin sayısı her geçen gün artıyor. Kredi faizlerindeki yükseklik konuta olan talebi düşürürken bir de kiralara getirilen yüzde 25’lik artış sınırı yatırımcıyı gayrimenkulden uzaklaştırıyor. Önümüzdeki dönem için konuta verilmesi planlanan uygun faizli kredi ve Temmuz ayından itibaren yürürlükten kalkacak olan kira artış sınırını uzmanlar değerlendirdi.
#KonutTürkiye’de ev sahipliği oranı son 9 yıldır geriliyor. Oturduğu konuta sahip olanların oranı 2015 ve öncesinde yüzde 60’ı aşmışken, 2023’te yüzde 56.2’ye düştü. Artan fiyatlara ve yüksek faiz oranlarına dikkat çeken sektör temsilcileri, “Erişilebilir konut için yeni model şart” diyor. Kamuya ait arsalarda, kamu-özel sektör işbirliği ile konut üretilmesi ve bu yolla fiyatların yüzde 40 düşürülmesi öneriliyor.
#Kiralık EvSon yıllarda kiralık konutlarda fiyatlar oldukça yükselirken, gayrimenkul uzmanları son dönemde fiyat artışlarının durduğunu, hatta bir miktar esneme yaşandığını ifade ediyor. İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Nizamettin Aşa "Ev kiralarken yüz yüze pazarlıklarda ciddi indirimler söz konusu" derken fiyatlarda yüzde 15'e varan bir esnemenin görüldüğünü dile getirdi.
#KiraCumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "100 Yılı İnşa Edenler, 100 Yılı İnşa Edecekler" başlıklı Öğretmenler Günü Programı'nda açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan çalışan emeklilere ikramiye müjdesi vererek, "Emeklilerimizin yükünü hafifletmek amacıyla 5 bin lira ilave ödeme kararı almıştık. Düzenlemeden yararlanamayan çiftçi ve esnaf emeklerinin de olduğu 4 milyon 689 bin emeklimizin de tek seferlik 5 bin lira ödeme imkânından faydalanmalarını sağlayacağız" ifadelerini kullandı.
#Cumhurbaşkanı ErdoğanKiralara gelen sınırlama, kredi kısıtlamaları ve mevduat cazibesi konutu yatırım aracı olmaktan uzaklaştırıyor. İkinci el piyasada ilan sayısı artarken, konutlara alıcı bulmak zorlaşıyor. Ülke genelinde son bir yılda ortalama konut pazarlama süresi 60 günden 86 güne, İstanbul’da 61 günden 91 güne çıktı. Kiralık evde ise talep hâlâ canlı.
#Satılık KonutTürkiye’de konut arzındaki azalış fiyatlar üzerinde etkili olmaya devam ediyor. Konut kredisine erişim, faizler, yüksek kiralar gibi sorunlar konuta yatırım yapacakları düşündürüyor. Uzman isimler ise konuta yatırım yapılması için beklenilmemesi gerektiğini, konjonkturel olarak fiyatlarda hafif geri çekilme olsa da yükselişin devam edebileceğinin sinyalini verdi.
#KonutSon dönemde, artan kiralarla birlikte uygun fiyata ev arayanlara bir de üniversite öğrencileri eklenince emlak dolandırıcılarının sayısı arttı. Yirmi yaşındaki üniversite öğrencisi Faati İlir Llapashtica o dolandırıcıların yeni kurbanı oldu. Llapashtica, sözleşme yaptıktan sonra 20 bin lira depozito ücreti verdi ama anahtarını teslim alamadı. Ev arayışında olan Özlem Yel ise, 'Site üzerinden şu anda da ev arıyorum. Bugün bir dolandırıcılık yaşayacaktım ki, ramak kala döndüm.' dedi.
#İstanbulSon dönemde, artan kiralarla birlikte uygun fiyata ev arayanlara bir de üniversite öğrencileri eklenince emlak dolandırıcılarının sayısı arttı. Yirmi yaşındaki üniversite öğrencisi Faati İlir Llapashtica o dolandırıcıların yeni kurbanı oldu. Llapashtica, sözleşme yaptıktan sonra 20 bin lira depozito ücreti verdi ama anahtarını teslim alamadı. Ev arayışında olan Özlem Yel ise, 'Site üzerinden şu anda da ev arıyorum. Bugün bir dolandırıcılık yaşayacaktım ki, ramak kala döndüm.' dedi.
#İstanbulTürkiye’de en çok öğrencinin bulunduğu 10 ildeki kiralık konut fiyatları araştırıldı. 10 il arasında en yüksek ortalama kira değeri 17 bin 742 TL ile 13 devlet üniversitesi bulunan İstanbul’da. İstanbul’u 16 bin 303 TL ile Antalya, 14 bin 820 TL ile İzmir izledi. Erzurum, Sakarya ve Eskişehir’de ise 10 bin TL’nin altında ortalama kira bedeliyle ev bulunabiliyor.
#ÖğrenciYükseköğretim Kurumları Sınavı yerleştirme sonuçlarının açıklanmasının ardından öğrencilerin yurt ve ev arayışı başladı. Şişli'de bulunan özel bir yurtta ücretlerin 8 bin 500 lira ile 17 bin lira, Kağıthane'de bulunan bir öğrenci yurdunda ise 8 bin 500 lira ile 12 bin lira arasında değiştiği görülüyor.
#İSTANBULMilyonlarca genç hayalindeki üniversiteyi kazanmak için Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda (YKS) ter döktü. Sonuçlar geçtiğimiz günlerde açıklandı, sıra tercihlere geldi. Aileler ve gençler bugünlerde seçim yaparken eğitim kalitesinin yanında barınma maliyetini de düşünüyor. Devlet yurtlarına yerleşmeyenler ya özel yurtları seçecek ya da ev kiralayacak. Peki bunun için ne kadar bütçe gerekecek?
#Üniversite“Seninle olamazdık biliyordum / Bile bile yine seni seviyordum / Yollarımız bir değildi biliyordum / Şimdi neden neden canım bu özlem / Aşığınım yanında olamasam da / Aşığınım sana dokunamasam da / Geri dönüş olmasa da / Sonsuza dek aşığınım.” Fedon’un yıllar önce yazdığı ve seslendirdiği ‘Aşığınım’ şarkısı hala çok popüler, hala milyonlar tarafından biliniyor, söyleniyor. Öyle ki ismini bilmeyenler ona ‘Aşığınım abi’ diye sesleniyor. Terzilikten şarkıcılığa adım attığı yaklaşık 40 yıllık sanat hayatı boyunca 5 albümüyle insanları kendine hayran bırakan Fedon, bugün de bu şöhretini korumayı başaran bir isim. Peki, nasıl? Tam bir Bodrum aşığı olan ve ilklere imza atan usta sanatçı, bunun sırrının ‘işini doğru yapmaktan geçtiğini’ söylüyor.
#1Kurban Bayramı tatilini İstanbul’da geçiren doğa severler, karavan ve çadır kamp alanlarını tercih etti. Hem doğayla iç içe olmasından dolayı hem de ekonomik olmasından dolayı tercih edilen tesislerde, karavan için gecelik 200 lira istenirken, çadırlardan ise 150 lira talep ediliyor.
#KaravanMilyonlarca kişinin ortak sorunu fahiş kira artışları. Birçok ilde kiracılar zam baskısı ile uğraşırken, kiralık ev arayanlar bütçesine göre seçenek bulmakta zorlanıyor. Peki bugünlerde yeni bir ev kiralayacaklar ne kadar hane gelirine sahip olmalı? İstanbul’da merkezi ilçelerde 2+1 ev kiralamak için hane gelirinin en az 30-60 bin lira bandında olması gerek. Şehrin gelişim çeperlerinde dahi en düşük gelir beklentisi 20-25 bin lira. Ankara’da hane gelirinin en az 20-52 bin lira, İzmir’de ise 22-60 bin lira olması bekleniyor.
#İzmirEvini yeni kiraya verecekler ‘İleride istediğim artışı yapamam’ diyerek zammı yolun başında yaptı. Boş evi olan kimi mülk sahipleri bu dönemde kira fiyatlarını arttırdı, eski kiracısı olanlar düşük bedel nedeniyle evini satışa çıkardı.
#Konut