Fakirlere yardım eden daha az vergi ödeyecek

Çoğunuzun farkında olmadığı bu avantaj, bazı vakıf ya da derneklere bağış yapılması halinde geçerli. Üstelik bu derneklerin "kamu menfaatine yararlı dernek" özelliğini taşıması da gerekmiyor. Vakıflar için de "Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınmış olma" koşulu aranmıyor. Bağışın da tamamı, kazançtan indiriliyor.

Sözünü ettiğimiz dernek ve vakıfların tüzüğünde "fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunacağının" yazılı olması yeterli sayılıyor.

VERGİ YERİNE ZEKAT

Bağışın tamamı, gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebildiği için, çok avantajlıÖ

Gelir Vergisi Kanunu’nun konu ile ilgili 40/10. maddesine göre; "Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara, Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamı" beyanname veren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince, gider olarak indirilebiliyor (Bu düzenleme 5035 ve 5281 sayılı yasalar ile getirildi. 2 Ocak 2004 ve 31.12.2004 tarihlerinden itibaren yürürlüğe girdi. Bkz. GVK Md. 40/10, 89/6). Yapılan bağışlar, KDV’den de müstesna tutuluyor (KDV Kanunu Md.17).

Buna göre, gıda bankacılığı ile uğraşan; Deniz Yıldızı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, Deniz Feneri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, Hızır Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, İnsan Eğitimi Kültür ve Eğitim Vakfı gibi çok sayıda dernek ve vakıf var.

Gıda bankacılığı ile uğraşan vakıf ve derneklerin, fakirlere yardım amacıyla faaliyette bulunmaları, takdir edilecek bir olay. Ancak Atatürk, laiklik ve Cumhuriyet’e tavır alan, bazı cemaat ve vakıfların, dernek ya da vakıf çatısı altında, farklı amaçları gerçekleştirmeye yönelik, bu tür faaliyetleri için aynı şeyleri söylemek mümkün değil.

DİĞER VAKIF VE DERNEKLER

Diğer vakıf ve derneklere yapılan bağış ve yardımlara gelince, olayın boyutu değişiyor. Bunlardan yalnızca Bakanlar Kurulu’nca "vergi muafiyeti" tanınan vakıflar ile kamu yararına çalışan derneklere tanınan "sınırlı bir avantaj" var.

Bunlara yapılan bağış ve yardımların, beyan edilen gelirin yüzde 5’ini (kalkınmada öncelikli yöreler için yüzde 10’unu) aşmayan kısmı, indirim konusu yapılabiliyor.

ÖRNEK: Gelir vergisi mükellefi olan ve 200’er bin YTL kazanç elde eden iki kişi var. Bunlardan (A), gıda bankacılığı yapan bir vakfa, 200 bin YTL, (B) ise Mehmetçik Vakfı’na 200 bin YTL’lik gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi bağışlamıştır.

Bu durumda, gıda bankacılığı yapan vakfa bağışta bulunan (A), 200 bin YTL’lik bağışın tamamını kazancından indirecek ve 1 YTL dahi vergi ödemeyecek. Mehmetçik Vakfı’na bağışta bulunan (B) ise, yaptığı bağışın yüzde 5’ini yani 10 bin YTL’sini kazancından düşebilecek, kalan 190 bin YTL’nin de gelir vergisini ödeyecek. Bu örnek, kurumlar vergisi mükellefleri için de aynen geçerli.

Fakirlere yardım amacıyla gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi bağışlanması, güzel bir olay. Ancak bu bağışların, farklı amaçlara alet edilmemesinde, gıda bankacılığı yapan dernek ve vakıflarla sınırlı tutulmamasında ve etkin bir denetim yapılmasında yarar varÖ