Elveda duvar!

Duvar 12 Ağustos 1961’de örülmüştü.

O duvarı aşmak isteyenler, bölünmüşlüğe isyan edenler, film konusu bile olmuşlardı.

Yıkıldığı günün CD’sini dinledim, görüntülerini bir kez daha seyrettim.

Duvarın yıkıldığı yerde Leonard Bernstein yönetimindeki orkestrada değişik ülkelerden müzisyenler çalmıştı, Beethoven’ın ünlü Dokuzuncu Senfoni’sinin koral bölümü de Özgürlüğe Övgü diye değiştirilmişti.

Müzikçiler, siyasi baskıları, kırımları, kıyımları yalnız müzikleriyle değil sözleriyle, tavırlarıyla da protesto ederler.

* * *

BÜYÜK orkestra şeflerinden Georg Solti’nin bir düşü de gerçekleşti. Solti, bir Macar Yahudisiydi.

Krakow’da Valery Gergiev’in yönettiği Barış İçin Dünya Orkestrası’na 35 ülkeden 90 müzikçi katılmıştı, Krakow’daki Yahudi gettosunda Mahler’in Beşinci Senfoni’sini çaldılar.

Orkestra üyeleri sahnede yerlerini aldılar, LSO’nun (Londra Senfoni Orkestrası) birinci viyolacısı, sazını aldı, başına kipasını koydu ve orkestrada yerini aldı.

Eşi Lady Solti, müzikçilerin bu korkunç şeylerin bir daha tekrarlanmaması için dünyaya mesaj verdiğini söylüyor.

Polonyalı besteci Krzysztof Penderecki’nin Barış İçin Prelüd’ü de çalındı.

İkinci Dünya Savaşı’nın korkunçluğunu, yazarlar, kitaplar kadar hatta daha çok, daha etkileyici biçimde müzikçiler bize anımsatıyor.

Dünya basınında yayınlanan en etkileyici fotoğraf, büyük çellist Mstislav Rostropoviç’in, duvarın önünde Bach’ın çello süitini çalarkenki görüntüsüydü.

Yıkımın ardından, ona dedikleri gibi Slava (Rostropoviç), çellosunu almış, özel bir uçakla Paris’ten Berlin’e gelmişti.

Efsanevi Pink Floyd’un basçısı ve solisti Roger Waters da, 1990 yılında Wall albümünün özel konserini verdi Berlin’de. Konser verilen yerde Berlinli bürokratlar ve devlet adamları konuşma yapmıştı.

Yaygın bir söylentiye göre, daha önce Pink Floyd olarak Almanya’dan bir davet almışlar ama “Duvar yıkılmadan gelmeyiz” cevabını vermiş Pink Floyd. Aradan geçen zamanda grup dağılmış, fakat duvar yıkıldıktan sonra Roger Waters verdiği sözü tutmuş ve duvarın yıkılmasından birkaç ay sonra, özel ve gerçekten unutulmaz bir konsere imza atmıştı.

* * *

TEL örgüler, duvarlar hâlâ içimizi acıtıyor. Gazze’de yaşananlar, yaşatılanlar müzikçileri derinden yaralıyor. Çünkü insanları iki ayrı yakaya ayıran duvarlar önce tel örgüyle karşımıza çıkıyorlar...

Dilerim yakın zamanda orada da özgürlüğün, barışın konseri verilsin.

Yararlandığım kaynak: BBC Music Magazine (November 2009), Eric Levi, The Berlin Wall - Playing For Peace, s. 32.