İslam coğrafyasında artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak...
WikiLeaks kimilerine göre işaret fişeği, kimilerine göre havai fişek... Olay internette plansız programsız patlayan bir iletişim devrimi mi? Bu kadar basit mi, emin değilim. Mesela dünyaya AK Parti penceresinden bakan biriyseniz, direncinizi kırıp BOP demeyi öğrenmenizde yarar var. Büyük Ortadoğu Projesi, kısaca BOP... Telaffuzu da kolay! BOP ya da Amerika’nın bir önceki başkanı Bush’un İslam coğrafyasını demokratikleşme planı... Kuzey Afrika’dan Orta Asya içlerine kadar uzanan geniş bir coğrafyada radikal İslam’a karşı Batılı değerleri kabul ettirme planı... Filistin sorununu çözerek Arap dünyasında İsrail’i huzura kavuşturma planı... Irak’ın işgalini Ortadoğu’daki demokratikleşme hareketinin bir parçası ilan ederek meşru kılma planı... Başbakan Erdoğan, Mısır lideri Mübarek’e yaptığı “Çekil” çağrısı ile Ankara artık Ortadoğu’da “taraf” konumunda. * * * BOP ilk kez 8-9 Haziran 2004’te gerçekleşen G-8 diye bilinen zengin ülkeler zirvesinde dile getirildi. Ortadoğu’daki demokratik değişimde Başbakan Erdoğan’a Yemen ve İtalya liderleriyle birlikte “eşbaşkan” rolü verildi. Aynı ay İstanbul’da yapılan NATO zirvesinde Türkiye’nin bu rolü belirginlik kazandı. Mısır ve Tunus liderleri aynı yıl yapılan Arap zirvesine gelmediler. Mübarek BOP’u bölgeyi kaosa sürükleyecek bir Amerikan Planı olarak niteledi. BOP neden şimdi tekrar devreye giriyor? BOP’un hedefi olan ülkelerin karşı tavrının yanında Irak’taki kargaşa ortamı Bush yönetimini frene bastırdı. Obama ise Bush’tan miras bu planı hemen benimseyemezdi. Bu arada Türkiye bölgede “oyun kurucu” aktör olarak öne çıkıyordu. Petrol coğrafyasını tüketim toplumu haline getirmek şarttı. Kapitalist mantık böyle söylüyordu. Çin ve Hindistan’ın yükselişi dengelenmeliydi. “Eşbaşkan” Türkiye bölge için değişimin öncüsü olarak konumlandırıldı. “Model ülke” rolü bugün daha da artacak. Türkiye’nin “Model ülke” olmasına yol açan AKP’nin başarısı ve “ılımlı İslam” mı? Bu enteresan bir tartışma. Bugün bulunduğumuz noktanın gerisinde 250 yıllık bir modernleşme süreci yatıyor. Ilımlı İslam çizgisinde model ülke olma payesini Atatürk ve İnönü’ye verenler olduğu gibi, AKP’nin “muhafazakâr, Müslüman demokrat” profil vermesinden kaynaklandığını söyleyen de... Türkiye ve Erdoğan’ın bölgede şansı ne? Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nun koşuşturmaları daha çok semeresini vermeye başlayacak. AKP’nin gizli ajandası olup olmadığı gibi bir iç tartışma bölgeyi ilgilendirmeyecek. Mısır’da muhalifler “Biz radikal değiliz, AKP çizgisine yakınız” diye demeç vermeye başladılar. Bakalım WikiLeaks’in işaret fişeği, Ortadoğu’da demokrasi için patlayan havai fişeklere dönüşecek mi? Yoksa önümüzde uzun bir kaos dönemi mi var? * * * Çereğan, çırağı yakarak atılan havai fişek eğlencesinin ismi... Çırağan Sarayı adını Batılılaşan Osmanlı’nın havai fişeklerinden alıyor. Saray, Avrupa yakasında! Demokrasi için havai fişek gösterisi yapılacaksa bunun yeri İstanbul Boğazı’ndan başka yer olamıyor.