Yılmaz Bey, çocuğun velayetinin düzenlenmesinde gözönüne alınan en önemli ilke çocuğun üstün yararıdır. Bu ilkeye göre çocuğun üstün yararı gözetilerek evliliğin bitmesi halinde velayetin kime bırakılacağı tespit edilir. Annenin bir başkasıyla ilişkisinin olması ancak çocuk bunları idrak edebilecek çağda ve sadakatsiz anne çocuğa bunu yansıtıp kötü bir örnek oluyorsa velayetin bırakılmasında göz önünde bulundurulur.
* 2009 yılında eşim, evimi annesinin evine taşıyıp, beni terk etti. Buna karşın nafaka davası açıp, kazandı. Aynı yıl ben de boşanma davası açtım, 3 yıl sonunda reddedildi ve Yargıtay bunu onadı. Tekrar 3 yıl bekleyip dava açarak boşanabileceğimi öğrendim. 2016'yı beklemeden nasıl boşanabilirim?Fatih T.Fatih bey, boşanma davasının reddedilmesinin üzerinden 3 yıl geçmesine rağmen eşler yeniden bir araya gelmemişlerse, yani evlilik birliği yeniden kurulamamışsa, eşlerden her biri boşanma davası açmak üzere mahkemeye başvurabilir. Bu süre beklenmeden yeniden dava için başvuru yapılabilir, ancak bunun için ilk açılan boşanma davasında gösterilmemiş bir sebebe dayanmanız veya yeni bir sebebin ortaya çıkması gerekmektedir.
YÜZDE 50 ZAM YAPILIR MI
* Kiracı olarak market işletiyorum. Bulunduğum işyerinde 2013 yılı ocak ayından beri kiracıyım ve 5 yıllık bir sözleşmemiz var. Şu içinde bulunduğumuz ayda sözleşmemiz devam etmesine rağmen mal sahibi yüzde 50 oranında zam yapmak istiyor ve kirayı da yıllık peşin istiyor. Kafasına göre zam yapamayacağını söylememize rağmen, “Elektrik ve suyunuzu keserim, ödemeyecekseniz çıkın dükkandan” gibi tehditler savuruyor. Sürekli veresiye alışveriş yaparak kirayı ödettirdikleri için bankadan hiçbir zaman ödeme yapılmadı aksine 4 kiralık alacaklı duruma düştüm. Ne yapmalıyım, anlatabilir misiniz? Şimdiden çok teşekkür ederim.Murat G.
Öncelikle kira karşılığında alışveriş yapıldığının geçerli bir delille kanıtlama yükümlülüğü sizin üzerinizdedir. Bunu kanıtlayamazsanız borçlu duruma düşebilirsiniz. Diğer yandan sözleşmede zam oranı ne kadar gösterildiyse kiralayan ve kiracı buna uymak zorundadır, gerçekten de sizin de belirttiğiniz gibi kiralayan (mal sahibi) istediği miktarda zam yapma hakkına sahip değildir.
SÖZLEŞMEDEN CAYABİLİR MİYİM
* Bundan 4 ay önce bir devremülk anlaşması imzalarım ancak ödemelerini işlerim bozulduğu için yapamadım. Bana bu ödemelerle ilgili olarak icra takibi başlatıldı. Ancak herhangi bir senet veya ödeme belgesi vermedim. Bundan cayma hakkımı kullanmak istiyorum bu konuda gerekli bilgilerinizi bekliyorum. Erdal Ç.
Erdal Bey; devremülk sözleşmelerinde cayma hakkının sözleşme tesiste imzalandıysa bu tarihten itibaren 10 gün içerisinde, aksi takdirde ise tesis görüldükten sonra 7 gün içerisinde kullanılabileceği yazsa da, bu sözleşmelerin şekle bağlı olması nedeniyle tesisin tüketiciye teslim edilmemiş olması halinde bu sürelerin dolmasından sonra da cayılabilmesi ve verilenlerin alınması mümkündür.
Bir de şiddetli geçimsizlikten dolayı babam davacı biz davalıyız dilekçeyi elle mi yazacağız yoksa bilgisayarla da yazabilir miyiz? Davamız yazışmalı... Biz de yazışmalı olarak cevap vereceğiz ama delil olarak Facebook adresi vereceğiz, dilekçede bundan bahsedebilir miyiz? Ceren
Ceren hanım, mahkemeye sunulacak dilekçelerin elle ya da bilgisayarla yazılmış olması şekil şartı değildir. İstediğiniz şekilde yazabilirsiniz.
Babanızın nafaka ödeyip ödemeyeceğine, talebinize göre mahkeme tarafından karar verilmektedir. Babanızın çalışmaması halinde de size ve annenize nafaka ödemekle yükümlü tutulması mümkündür. Karar verilen nafakanın ödenmemesi halinde cezası vardır. Bunun için de ayrıca icra takibi yapmanız ve ödenmezse ceza davası açmanız gerekiyor.
Delil olarak verdiğiniz Facebook adresinin dosyaya sunulması bilirkişi marifetiyle yapılacak tespitle olur, mahkemeye bırakırsanız delilleriniz kaybolabilir. Elinizi çabuk tutun.
EVİ GÖRMEDEN SÖZLEŞME YAPTIM
- Devre mülk aldım bin TL gibi para ödedim ve daha sonra ödeme yapamadığım için 2011 yılında icra takibi başlatıldı. Şunu öğrenmek istiyorum: Sözleşmeyi devre tatil evlerini göremeden yaptım şu ana kadar hiçbir şekilde yeri görmedim ve kullanmadım bu durumda vazgeçmek için ne yapmalıyım? Mustafa
Mustafa bey, sizin kullanıp kullanmamanız sonuç doğurmaz. Bir sözleşme imzalamışsınız, karşı taraf sözleşmeden doğan yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmiş. Kanunun verdiği sürelerde caymazsanız, yani sözleşmeyi sona erdirme hakkınızı kullanmazsanız, sözleşmeyle bağlı sayılırsınız.
OĞLUMUN VELAYETİNİ İSTİYORUM
Bu hafta, Murat beyin sorusuyla birlikte diğer maillere de cevap vermeye çalıştık.
* Almanya’da yaklaşık 22 yıl kaldıktan sonra geçen yıl Ankara’ya yerleştim. Daha önce arkadaşlarımdan duymuştum ama konuyu doğru dürüst bilmiyorum. Eşim aslında Alman vatandaşıydı, sonradan Türk oldu. Benim ve eşimin yurt dışı borçlanma hakkım var mı? Eşim, henüz Almanya’da yaşıyor, Türkiye’ye gelmedi. Hangi koşullarda, ne yapmamız lazım?
Murat S.
Murat bey, öncelikle memlekete hoş geldiniz. Türk vatandaşlarının 18 yaşını bitirdikten sonra yurt dışında sigortalı olarak geçirdikleri sürelerle ilgili olarak yurt dışı borçlanma yapılabiliyor.
HANGİ SÜRELER BORÇLANILABİLİYOR?
* Hakem heyeti, talebimi kabul etti ve benden haksız yere alınan kayıp-kaçak bedelinin iade edilmesi gerektiğine karar verdi. Ama, elektrik şirketi, hakem heyetinin bu kararına mahkemede itiraz etmiş, heyetin kararının kaldırılmasını talep etmiş. Buna itiraz edilebilir mi, ne yapmalıyım?
Arif K.
Arif bey, bu konu siz sormadan önce de gündemimdeydi. Sizinkine benzer bir durumda olan abonelerin Tüketici Hakem Heyeti’ne yapmış olduğu başvurular kabul ediliyor ve heyetten çıkan bu kararlar aleyhine elektrik ticareti yapan şirketler mahkeme yoluna başvurarak karara itiraz ediyorlardı.
Heyet kararı, mahkeme ile Yargıtay daireleri arasında birkaç kez gidip geldi. Sonuçta Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 21 Mayıs 2014’te yayınlanan kararı ile elektrik enerjisinin nakli esnasında meydana gelen kayıp ile başka kişiler tarafından hırsızlanmak suretiyle kullanılan elektrik bedellerinin, kurallara uyan abonelerden tahsili yoluna gitmek hukuk devleti ve adalet düşünceleri ile bağdaşmadığına karar verdi. Yargıtay Genel Kurulu kararında ayrıca, bu durumun, parasını her halükarda tahsil eden davacı elektrik şirketinin çağın teknik gelişmelerine ayak uydurmasına engel olacağını, yani davacı kendi teknik alt ve üst yapısını yenileme ihtiyacı duymayacağı gibi; elektriği hırsızlamak suretiyle kullanan kişilere karşı önlem alma ve takip etmek için gerekli girişimlerde de bulunmasını engelleyeceğini belirtti. Yine, elektrik kaybını önleme ve hırsızlıkları engelleme veya hırsızı takip edip, bedeli ondan tahsil etme görevi de bizzat enerjinin sahibi bulunan şirkete ait olması gerektiğinin altını çizdi.
TOKİ’DEN ALDIĞIM DAİRENİN ÇATISI AKIYOR
* Kaza sonucunda yaralandım ve hastaneye kaldırıldım. Dava öncesinde sigortalı işçi olarak çalışmaktayken tedavi giderlerimin bir kısmı SGK tarafından karşılandı. Ancak kaza nedeniyle çalışamadığımdan kurum tedavi giderlerimin tamamını ödemedi. Bunları ben karşılamak zorunda kaldım. Ayrıca eşim de refakatçi olarak hastanede benim yanımda bulunmak zorunda kaldı. Onun için de epey bir meblağı refakatçi ücreti olarak ödemek zorunda kaldım. Bu minibüsün sigortasını yapan şirketten masraflarımı alabilir miyim? Azize Y.
Azize hanım, 25.2.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6111 sayılı Yasanın 59. Maddesiyle Karayolları Trafik Kanunu’nun 98. Maddesi değiştirildi. Bu yeni kanuna göre, trafik kazasına bağlı olarak gerçekleşen tüm sağlık masraflarının SGK tarafından karşılanması gerekir. SGK tarafından karşılanmayan kısmı için kuruma dilekçe vermeniz gerekiyor.
Bunun dışında, sigorta şirketinden ve minibüsü işleten firmadan, çalışamadığınız dönem için maaş kaybınızla birlikte manevi tazminat da isteyebilirsiniz.
* Ben bir mimarım, bundan yaklaşık 8 yıl önce mimari çizimlerini yaptığım Bodrum’daki bir sitenin benden izinsiz olarak, bana da herhangi bir şekilde danışmadan esaslı bir tadilata girişeceğini öğrendim. Bu tadilatı yapma hakları var mı? Öner Ş.
Öner bey, çizdiğiniz proje sonucunda yapılan inşaatların güzel sanat eseri olması, estetik bir değerinin bulunması ve tadilat zorunluluğunun da bulunmaması halinde projenize bir tecavüz söz konusu olabilir. Bu durumda sizden izin istemeleri ve telif ücretinizi ödemeleri gerekir.
* Ben Almanya’da yaşıyorum. Kayınbiraderime Almanya’dan konsolosluktan vekaletname gönderdim, Ankara’daki evimi satmasını istedim. Ev yaklaşık 450 bin lira ederken kayın birader “Evi 130 bine sattım” dedi. Niye böyle yaptın, ev çok daha fazla ederdi, diye sordum, kem küm etti, tapudaki satış belgesini gönderdi. Sonradan öğrendim ki, satış yaptığı kişi mahalleden çocukluk arkadaşıymış. Resmen kandırıldım, satışı iptal ettirebilmemin yolu var mı? İhsan E.
Vekil ettiğiniz kişinin bu vekâletnameyi dürüstlük ve özenle yapması gerekirdi. Bu nedenle vekiliniz olan kayınbiraderiniz eğer gerçekten de daireyi değerinin çok altına satmışsa aradaki farktan sorumlu olur. Bunun dışında daireyi satın alanın, kayınbiraderinizin çocukluk arkadaşı olduğunu söylemişsiniz. Eğer bu arkadaşı, kayınbiraderinizin vekâletnamesindeki yetkilerini kötüye kullandığını ispat edebilirseniz satışı iptal ettirme şansınızın da olduğunu düşünüyorum.
* Bir davayı kaybetmiştim. Davada aleyhime olan bir rakam vardı. Bu meblağı gerekçeli kararın elime geçmesinden sonra bana dava açan kişinin hesabına yatırdım. Ancak, parayı yatırdıktan birkaç gün sonra bana icradan tebligat geldi. Davacının avukatı, ben parayı ödemeden önce mahkeme kararını icraya koymuş. Şimdi, mahkeme kararında yazan tüm borcu ödemiş olmama rağmen ayrıca icraya koydum diyerek avukatlık ücreti ve icra masrafı ödememi istiyorlar. Bu durum haksızlık değil mi, ekstra para ödemek zorunda mıyım? Şakir B.
Şu an boşanma davam sonuçlandı ve yeni bir evlilik düşünüyorum ama bu kredi borcu yeni müstakbel eşimi etkiler mi, ona yansıması ne olur? Ayrıca bankanın o sırada evli olduğum eşime danışmadan bana kredi vermesi kanuni mi, bu konularda bana yardımcı olabilirseniz inanın çok mutlu olacağım. Saygılarımla İlknur A.
İlknur Hanım, alacaklılar tarafından, borçlarınız nedeniyle oturduğunuz evinize ve sizin şahsi malvarlığınıza karşı icra takibi yapılabilir. Bu halde, 2. eşiniz önceki borcunuzdan sorumlu olmasa bile hacizler nedeniyle etkilenmesi söz konusu olabilir. Öte yandan bankanın eşinizin onayını almadan size kredi kullandırmış olmasında hukuki bir problem yoktur. Borçlar Kanunu 584. Maddeye göre, eşlerden biri ancak diğerinin yazılı rızasıyla kefil olabilir, görüldüğü üzere eşin kendisi için borçlanması sınırlanmamıştır.
- Merhaba, benim şu an ödeyemeyeceğim kadar çok borcum var. Haciz işlemleri de devam ediyor. Memurum ve maaşımın 4/1 ine haciz konmuş durumda. Fakat ben evlenmek üzereyim. Evlendiğimde evimize haciz gelir mi ya da eşimin üzerindeki mallara haciz konulabilir mi ya da maaşına yani eşim bu durumdan zarar görür mü? Evlendikten önce ya da sonra eşim üzerine bir şeyler alsa her hangi bir şey olur mu? Levent Y.
Levent Bey, bu durumda size ve müstakbel eşinize tavsiye edeceğim ilk husus evlenmeden önce mal ayrılığı sözleşmesi yapmanız ve her iki tarafın evlilik birliğine getirdiğiniz eşyaların bir envanterini hazırlamak olacaktır. Bu şekilde eşinizin kişisel malvarlığı ile getirdiği eşyanın haczedilmesini önlemiş olursunuz. Evliliğinizde mutluluklar dilerim.
- Ben öğrenci, personel taşımacılığı yapmaktayım. 2 farklı bankaya bir miktar borcum var. 2 tane minibüs alıp, bunları hanımımın üzerine yapıp, onun üzerine şahıs firması açmak istiyorum. İlerleyen zamanlarda da kendimi toparlayabilirsem borcumu ödeyeceğim. Acaba eşimin üzerine firmayı açtığımız zaman, banka tarafından eşimin firmasına herhangi bir haciz filan gelir mi, minibüsleri elimizde alırlar mı? Ozan Ş.
Ozan Bey, evlilik birliği içerisinde eşlerin karşılığını vererek edindikleri mal varlığı değerinin yarısı diğer eşe ait olur. Alacaklıların bu mal rejimi sebebiyle bir takım hakları bulunmaktadır. Eşinizin kişisel malvarlığı ile edinmediği malvarlığı alacaklılarınız tarafından takip edilebilir görüşündeyim.
- Eşim adına bir şahıs firması varken ve devam ederken kendi adıma 1 ev satın aldım. Daha sonra 2 ortaklı bir limited şirket kurduk. Zaman geçti işler kötü gitmeye başladı önce şahıs firmasının çekleri yazıldı sonra limited şirketinin çekleri yazıldı ödeyemedik. Çekler yazılmaya başladıktan sonra borcumuzu azaltmak için evimi akrabalık bağı olmayan bir kişiye sattım. Ödemenin yarısını elden diğer yarısını bankadan ve bankaya verilmiş senet olarak tahsil ettim. Sattığım evde de 1 sene oturmak için kira kontratı yaptım. Sorum şu: Eşimin çek borcundan dolayı sattığım ev için hileli satış diye dava açabilir mi? Açarsa durum ne çıkar? Murat B.
Murat bey, eşinizin çek borcundan dolayı hileli satış şeklinde bir dava açamayacağı düşüncesindeyim. Çünkü çek borçlarının ödenme tarihleriyle evi satış ve parasını tahsil ediş tarihleriniz birbirini tutuyordur. Diğer yandan çek borçları da eşinizin şahıs şirketine ait. Bu nedenle böyle bir davadan sonuç almak zor olur.
Mağazadaki koltuk takımlarını yazdılar ve çek sahibinin oğlu taahhütte bulundu. Ben kesinlikle bulunmadım. Kanunen tekrar icraya gelirler mi?Musa K.
Musa bey, çek sahibinin oğlunun taahhütte bulunması alacaklının bu taahhüdü kabul etmesiyle geçerli olur. Alacaklının bu taahhüdü kabul etmesi ise borcun ödeme şeklinde anlaştıkları anlamına gelir. Bu nedenle alacaklı, taahhüdü kabul ettikten sonra aynı borç için yeniden hacze gelemez. Bu taahhüt süresince zamanaşımı süreleri de işlemez.
- Eşim varlıklı, benim de emekli maaşım ve evim var. Boşandığımda evlilik sözleşmesi olmasına rağmen nafaka alabilir miyim? Türkan O.
Boşanmadan sonra eşe, diğer eşin verdiği nafakanın adı yoksulluk nafakasıdır. Bu nafakanın mahkeme tarafından eşe bağlanması için, eşin boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek olması gerekir. Sizin durumunuzda nafaka alamayacak olmanızın sebebi evlilik sözleşmesi değil, iki evinizin olması nedeniyle yoksulluğa düşmeyecek olmanız.
- Eşimden boşanmak istiyorum ama eşim aranıyor ve ikametgah adresi yok. Ayrıcı şu an Alanya 2. Ağır Ceza’da yargılanıyor. Nasıl boşanabilirim? Nurcan O.
Nurcan hanım, eşinizin ikametgah adresinin olmaması boşanmanıza engel değil. Boşanma davasını açtıktan sonra eşinizin Mernis’te kayıtlı adresine tebligat gönderebilirsiniz, Mernis’te de adresi yoksa ilanen tebligat yapılarak dava dilekçesinin eşinize tebliğ edilmiş sayılmasına karar verilir. Boşanma davasında, ağır ceza mahkemesinde yargılanmasına neden olan suçunu da kanıt olarak kullanabilirsiniz.
- Anlaşmalı boşanma davası açtım, tensip zaptı geldi. Anlamadığım 1.maddede davacının delil listesini sunmasıyla ilgili ihtar var. Ben davacı olarak delil listesi sunmak zorunda mıyım, yoksa bu usulen yapılan bir işlem mi? Cevap vermezsem duruşma günü adresimize bildirilir mi? Ahu L.
Ahu hanım, anlaşmalı boşanma davalarında tensip zaptının gönderilmiş olması usulen yapılan bir işlemdir. Eğer her iki taraf da duruşmaya çıkıp hakim önünde anlaşmalı olarak boşanmayı ve diğer şartları kabul ettikleri beyan ederlerse ayrıca delil bildirmelerine gerek yoktur. Duruşma gününü e-devlet üzerinden takip etmenizde veya mahkeme kaleminden sormanızda yarar görüyorum.
Osman B.
Osman Bey, Türk Borçlar Kanunu’nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkındaki Kanunu’nun 2 ve 7. maddesi gözetildiğinde, Türk Borçlar Kanunu’nun yürürlüğünden önce serbest irade ile belirlenen sözleşmedeki kira artış oranı, bir önceki yılındaki üretici fiyat endeksindeki oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu nedenle Türk Borçlar Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01.07.2012 tarihinden sonra, yenilenen dönem için kira artış oranı TBK. nın 344. maddesinde belirlenen artış oranını geçmediği ölçüde sözleşmedeki artış oranına itibar edilerek sonuca gidilir. Bu esas ve ilkeler doğrultusunda yeni dönem için kira artışı üretici fiyat endeksindeki (12 aylık ortalama) artış oranına göre belirlenir.
KÖYE GELMEK İSTEMEYEN EŞ
- Ben emekli bir insanım ve köyüme dönmek istiyorum. Eğer eşim, benimle beraber gelmezse ve bu konuda ısrarlı olursa, benim kanuni haklarım nelerdir? Bilgi verirseniz memnun olurum. Teşekkürler.
Mehmet Emin A.
Medeni Kanun’un 186. Maddesine göre, eşler oturacakları konutu birlikte seçerler. Eşlerin birlikte seçtikleri bir konutu diğer eşin terk ederek başka yerde yaşamak istemesi en doğal hakkıdır, ancak eşini kendisiyle birlikte gelmeye zorlayamaz. Ancak, köye yerleşmek istemenizin haklı olduğu düşüncesindeyseniz, dava açarak hakimin müdahalesini ve yeni aile konutunuzun hakim tarafından belirlenmesini isteyebilirsiniz.
MEVSİMLİK İŞÇİNİN YILLIK İZNİ
- 15.6.2006-14.09.2011 tarihleri arasında mevsimlik işçi olarak çalıştım, hiç yıllık izin kullanmadım. Yıllık ücretli izin alacağımı istesem alabilir miyim? Saliha S.