Yalçın Bayer

‘Kanal İstanbul’da tarafları test etmek

25 Kasım 2021
Siyasetçiler söyledikleri ile kendilerini bağlarlar. Ekrem İmamoğlu, her açıklamasında Kanal İstanbul için beton kanal ve rant projesi diyerek yaptırmayacağı iddiasında bulunuyor.

Keza Kemal Kılıçdaroğlu da büyükelçilere yazı yazarak “Kanal İstanbul’a yatırım yapan olursa bedelini öder” diyor. İttifak ortağı Meral Akşener’in “Bu tiksindirici borcu bizden alamazsınız” demesi de dikkat çekmişti... Dolayısı ile CHP, parti olarak Kanal İstanbula karşı.

Gelelim esas konuya... Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Kanal İstanbul projesi içinde yapılacak yeni şehir için hazırlanan imar planları içinde İBBye bağlı İSKİnin 3.6 milyon metrekare arazisi ve bazı CHP’li belediyelerin de arazileri bulunuyor. Anlaşmazlık noktası şu mudur:

İSKİ ve CHP’li bazı belediyelerin arsalarına bakanlık tarafından daha az imar veriliyor diye İBB yönetiminin itiraz ettiği yönünde bazı duyumlar dikkat çekiyor. “Niye bize az imar hakkı veriliyor?”

Halbuki, İmamoğlu açıklamalarında Kanal İstanbul için ‘rant projesi’ dediğine göre pazarlık gerçekten “beton kanal” noktasında mı, yoksa “Bize de yüksek imar hakkı verilmeli, biz de susalım” noktasında mı düğümlenmektedir?

İmamoğlu ve CHPli belediyeler şunu yaparsa açıklamalarının arkasında durmuş olurlar:

Bakanlığa, “Kanal İstanbul bölgesinde yaptığınız her türlü plan değişikliğine karşıyız” demeleri gerekiyor. İBB’ye bağlı İSKİ mülkiyetinde bulunan 3.6 milyon metrekarelik alanın eski imar şartlarında kalmasını, imar hakkı verilse bile üzerine hiçbir yapılaşma yapmayacaklarını, yapılan plan değişikliğinin tamamına dava açıp itiraz edeceklerini açıklamaları gerekiyor.

Aksi halde Kemal Kılıçdaroğlu’nun büyükelçilere yazdığı mektup ve CHP’nin “Kanal İstanbul” için geliştirdiği tüm siyaset inandırıcılığından uzak olur. Bakalım İmamoğlu ‘emsale’ mahkûm mu olacak?

BÜYÜKŞEHİRDE İKTİDAR KİM?

Yazının Devamını Oku

Onur Air-NBBTC, yeni bir Borajet-SBK olayı mı?

24 Kasım 2021
Bir süreden beri içinde bulunduğu mali kriz nedeniyle, çalışanlara 21 aydır maaş ödemeyen, aldığı hizmetlere olan borçları da ödemediği için uçaklarına haciz konulması üzerine uçuşlarını durduran ‘Onur Air’in satıldığına ilişkin haberler çıkıyor.

Bu konuda ilginç gelişmeler yaşanıyor.

Fehmi Köfteoğlu yönetiminde internetten yayın yapan turizmgazetesi.com’daki yazı akla ikinci SBK olayı mı, sorusunu getiriyor.

1992 yılında kurulan, iç hatlar özel havayollarına açıldığında iç hatlarda ilk uçuşu yapan, uçak filosu bir ara 33’ü bulan havayolu şirketinin sahibi Cankut Bagana her dönem ilginç fikir ve çıkışları ve şaşırtıcı uygulamalarıyla bilinen, eleştirenler kadar takdir edenleri de olan biri.

Sahibi Necati Bulak’ın göründüğü, adının sonunda TC konmuş “NBBTC”, adı bilinmeyen, aniden ortaya çıkarak Onur Air’i aldığını söylerken web sitesinde kendisini ‘Dünyanın En Büyük Ticaret Platformu’ olarak tanıtıyor. CIA eski başkanı James Woolsey şirketin İcra Kurulu Başkanı.

NBBTC’nin sahibi görünen Necati Bulak’ın Onur Air’i satın aldığını söylemesi, SBK’nın sahibi görünen Sezgin Baran Korkmaz’ın Bora Jet’i alması olayına benziyor.

Şu birkaç başlık bunu düşündürüyor:

Adı sanı bilinmeyen bir şirketin İcra Kurulu Başkanı, CIA eski başkanı.

Necati Bulak

Yazının Devamını Oku

‘Varlık Vergisi gerçeği’

23 Kasım 2021
Başkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Artun Dayıoğlu, Cumhuriyet’te ‘Varlık Vergisi Gerçeği’ (21.11.2021) başlıklı ilginç bir yazı yazdı.

Dayıoğlu, önce bir dizide geçen sahnelerden (Neflix, Kulüp dizisi) sonra HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan’ın “Hesaplaşılsın” çıkışı ve en son CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun “Varlık Vergisi’nin altında inim inim inleyen azınlıklarla helalleşeceğiz” söylemi sonrası bazı gazetelerde de aynı kalemden çıkmış, yanlı yayınlarla gerçeği saptırma yarışı başladığını belirterek “Cumhuriyet tarihinde önemli bir yeri olan Varlık Vergisi’nin nedenlerinin ve sonuçlarının popülist politikalara feda edilmemesi için bazı gerçekleri bilmekte fayda var. Gelin hep birlikte bu gerçekleri inceleyelim” diyor. Dayıoğlu’nun yazısından önemli bir bölümü özetliyoruz:

“114 bin 368 kişiden yaklaşık 315 milyon TL vergi geliri sağlandı. Bu miktar o dönemdeki bütçenin yüzde 80’ine denkti. Peki, vergiyi ödeyenler kimlerdi?

O yıllarda, büyük işletmeler genellikle İstanbul’daydı. İstanbul’daki mükelleflerin de yüzde 87’sini gayrimüslim ve yabancılar oluşturuyordu. Verginin 30 milyon lirasını yabancılar, 70 milyon lirasını İstanbul’da yaşayan azınlıklar ve 215 milyon liranın neredeyse tamamını İstanbul ve Anadolu’da yaşayan Türkler vermiştir. Yani verginin büyük bölümünün gayrimüslimlere ödetildiği doğru değildir.

Varlık Vergisi konusunda yapılan tartışmalar çoğu zaman yanlış ve kasıtlıdır. Varlık Vergisi’nden bahsedenler nedense savaş yıllarında bütçeye 226 milyon TL gelir getirmiş, fakir köylüden ve çiftçiden alınmış Toprak Mahsulleri Vergisi’nden bahsetmezler. Ya da adı Hayvanlar Vergisi olan ve yine fakir köylünün hayvanından toplanan 135 milyon TL’den bahsetmezler.”

DRONE’LAR NEDEN KAYBOLUYOR

SON yıllarda Türkiye’de amatör veya profesyonel amaçlı, havadan görüntü alabilen drone kullanımı hızla arttı. Hatta Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü uzaktan sınavla lisans da veriyor. Drone pilotlarının yeni şikâyeti ise elektronik karıştırma.

İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük şehirlerde özel izinle yapılan çekimlerde drone’lar elektronik karıştırma nedeniyle kontrolden çıkıyor. Ya düşüyor ya da başka yöne doğru pili bitinceye kadar uçuyor. Binlerce dolarlık fiyatlara kadar çıkan drone’lar zarar görüyor. Daha da kötüsü, birinin başına veya başka bir yere düşse oluşabilecek zarar!

GPS olarak adlandırılan Küresel Konumlandırma Sistemi’nde aynı askeri sistemlerde olduğu gibi dost-düşman ayrımının yapılması ve düzenlemeye gidilmesi şart.

Yazının Devamını Oku

İBB çalışıyor ama mimarlar sessiz!

19 Kasım 2021
İBB Meclisi’nin kasım ayı oturumlarının ikinci birleşimi Yenikapı’da yapıldı. 1. Başkanvekili Zeynel Abidin Okul başkanlığında toplandı. İstanbul’da deprem riski taşıyan ancak yaşanacak hak kaybı nedeniyle yıkılamayan binaların yenilenmesinin önündeki engeller İBB Meclisinde oybirliği ile kabul edildi (Bir önceki İBB meclis grubu bu plan değişikliklerine ret oyu kullanıyordu), önünde engel kalmadı.

İstanbul için önemli bir karar ancak çeşitli çevrelerden itirazlar da var: Aslında, bu kararlar ile gizli bir imar affı yapıldığı, İBB Meclisi’nin TBMM’nin yetkilerini kullandığı, yönünde. Yine bizi arayan mimarlar, şehir plancıları ve mühendisler ise TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent şubesi, bu konunun birinci derecede muhatabı ancak bu kadar önemli bir konu ile ilgili görüşlerini açıklamıyorlar. Kente faydası ya da zararları nelerdir, bilemiyoruz. Son yerel seçimden sonra pek görüş de açıklamıyorlar. Topbaş dönemindeki basın açıklamaları, eylemler, hiç biri yok. Yoksa Oda’ya siyaset mi bulaştı? Son 2.5 yılda İBB Meclisi’nden geçen kaç plan değişikliğine dava açtılar merak ediyoruz.

GÜNÜN SÖZÜ
“EN kolay aldatabileceğiniz insanlar, her şeyi bilenlerdir.” Roth BROWN

KORKMAZCAN’IN İSRAİL’E UYARISI

TALAT Paşa Komitesi Sekreteri Mustafa Berke, İsrail Parlamentosu’nda (Knesset) bazı milletvekillerinin, 1915 olaylarını ‘Ermeni Soykırımı’ olarak tanıma girişimlerine karşı, komite başkanı ve 20. Dönem TBMM Başkanı Hasan Korkmazcan’ın İsrail Parlamentosu Başkanı Mickey Levy’e bir uyarı mektubu gönderdiğini açıkladı. Korkmazcan’ın, böyle bir soykırım iddiasını tanıma girişimlerine, onarılması asla mümkün olmayacak zararlar vermeden bu yersiz girişimin önlenmesine karşı katkı sağlamasını beklediklerini duyurdu.

HALKÇI KAMUSALLIK KURTULUŞTUR

GEÇMİŞTE ODTÜ Eymir gölünden ve kampüs alanından halk da yararlansın dediğimizde ranta açılacak diye karşı çıkan sosyal demokrat Mimarlar odası Ankara şube başkanının; TED Üniversitesinin, cinayet mekanı haline gelmiş Kurtuluş Parkı’nda bulunması yolu ile toplumsallaştırma/canlandırma karma projesine de karşı çıkması, ‘Halkçı’ mekansal bir duruş değildir. Çelişkili, ikircikli ve yavan bir kamusallık durum hali ve kentsel muhalefettir.Toplumsallaştırılmamış kamusal mekanların özelleştirilmeye elverişli ortam yarattığı unutulmamalıdır. Bir başka deyişle; örnek vermek gerekirse; AOÇ alanından ODTÜ’ye yer tahsis edilmesi ne kadar kamusal ise ODTÜ arazisinin bir kısmının AOÇ alanına mekansal tahsisi ile halkın kullanımına açılması da bir o kadar toplumcu belediyecilik olduğu kadar kent planlaması ilkelerine de aykırı değildir.

Tahir ÇALGÜNER-Y.Şehir ve Bölge Plancısı

Yazının Devamını Oku

Kaçak mango fidanı da getirilmiş

18 Kasım 2021
İklim koşullarından tropikal meyve üretiminin Akdeniz Bölgesi’nde artması dikkat çekiyor.

Biz ta 8 Ocak’ta ‘Kaçak mango fidanı getiriliyor’ diye yazmıştık. Kaçakçılığın bir ucu önümüze geldi.

Türkiye’ye üretim amaçlı Tarım Bakanlığı’nın izni ile meyve fidanı getirilebiliyor. Bu yazımız üzerine gümrüklerin bu konuya dikkat kesildiğini öğrendik.

Yakalanmış...

Gümrüklere fidanın beyanı ‘Çerimoya’ olarak gözüküyor ancak İskenderun’da bir muayene memuru bu fidanları ilgili cihaza soktuğunda bunların mango fidanı olduğu anlaşılıyor (uyuşturucular da bu cihazla yakalanıyormuş).

Mango fidanlarının Mısır’da iki dolara satıldığı öğreniliyor. Türkiye’de ise satış fiyatının 400 liraya kadar fiyat bulduğu söyleniyor. Bir yıl içinde ülkeye kaçak yoldan 10 bin fidanın sokulduğu belirtiliyor. Kaynağımız bize “Facebook’a bakarsanız bu kaçakçılığın aleni olarak yapıldığını görebilirsiniz” diyor. Kendi gruplarına ‘mango severler’ diyorlarmış. Demek ki tropikal meyvecilikte çeteler oluşmuş... Bazı siyasetçiler de bu işe bulaşmışlar. İddialar ilginç... Ticaret Bakanı Mehmet Muş’a ilgilenilmesi için bu bilgileri iletiyoruz.

GÜNÜN SÖZÜ

(KILIÇDAROĞLU’na:) “Helalleşeceksen önce tıpkı FETÖ’nün kumpas davaları gibi yürütülen 28 Şubat Davası’ndan dolayı hukuksuz bir biçimde hapse atılan, 90’ına merdiven dayamış generallerle helalleş.”

Haluk 

Yazının Devamını Oku

Türkiye dünya tarımının neresinde?

17 Kasım 2021
Antalya’da hafta sonu yapılan Türkiye Hububat Kongresi’nden sonra bugünkü yazımıza bir soru ile başlayalım:

“Türkiye dünya tarımının neresinde?” diyelim.

Bu sorunun yanıtını, Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu Genel Sekreteri İlknur Menlik’ten alalım. Kongrede onun ilgiyle dinlenen konuşmasında yer alan bir veri ile başlayalım.

2020 yılında dünya genelinde tarım ve gıda ürünlerinin toplam ithalatı 1.6 trilyon doları aştı. Yani 2020 yılında dünya ülkeleri kendileri dışındaki ülkelere tarım ve gıda ürünleri için 1.6 trilyon dolar ödedi. Bu ödeneğin yüzde 75’lik kısmını dünyanın dört önemli ülke grubu yaptı. Bunlar “Avrupa Birliği, Amerika, Ortadoğu ve BRICS (Rusya, Çin, Hindistan, Güney Amerika ve Brezilya)”.

Bu grubun içinde 600 milyar dolarlık aslan payını Avrupa Birliği alıyor.

Arkasından da 299 milyar dolarla Amerika geliyor.

BEŞ ÜRÜN GRUBU

Bu para (1.6 trilyon dolar) ise beş ürün grubu içinde dolaştı; yaş meyve ve sebze, et ve sakatat, meşrubat ve alkollü içkiler, yağlı tohumlar ve bitki tohumları, balık ve deniz kabukluları. Asıl sorun dünyanın en çok para ödediği ürün gruplarında Türkiye olarak nerede olduğumuz. Yaş meyve ve sebzede ilk beşte yokuz, et ve sakatatta zaten yokuz. Üç tarafımız denizlerle çevrili ama balık ve deniz ürünlerinde de yokuz.

Yağlı tohumları konuşmuyoruz bile, zaten dünya da yağlı tohum üretiminde olmadığımızı kendimiz de biliyoruz. Yağlı tohum üretimimiz bize yetmiyor. Meşrubat ve alkollü içkilerde olabilir miydik? Belki ama orada da yokuz.

Yazının Devamını Oku

Hem stokçuluk yok hem de zam

16 Kasım 2021
Türkiye Hububat Kongresi 2021, 11-14 Kasım tarihleri arasında Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ve Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu (TUSAF) işbirliği ile Antalya’da yapıldı. Antalya’da Merdan/Titanik ve Trendy otellerinde 1.000’den fazla delege, akademisyen ve iş insanının katıldığı kongre, pandemi süresince tarım ve gıda sektörünün heyecanını doruk noktasına getirdi. Önümüzdeki günlerde turizmciler de kendi sorunlarını masaya yatırdıklarında aynı heyecanı yaşayacaklar.

En doğru sözü söyleyen TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, “Amacımız piyasada dengeyi sağlamaktır” ifadesiyle buğday ithalatçısı değirmencilere ve fırıncılara ‘derin’ bir uyarı yaptı diyebiliriz. Arkadan, iktidarın talimatlarının ‘zam’dan endişe duyulduğu izlenimi açıkça dikkat çekiyordu. Bir de bunun gerisinde kuraklık var.

KITLIK OLMAZ

Ama bugüne kadar ‘kıtlık’ belirtilerinin olmaması sevindirici sayılıyor diyebiliriz.

Başta buğdaydan bakliyata, fındıktan kuru üzüme, pirinçten haşhaşa kadar 20’ye yakın ürünün hem alıcısı hem de satıcısı olarak piyasaların en önemli düzenleyicisi olan Toprak Mahsulleri Ofisi dev bir kamu kurumu. Gerekirse piyasayı tanzim ederken ‘zarar’ da ediyor; bu yetkiyi de iktidardan alıyor. Kimseye de ‘avanta’ vermiyor! TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, Kongre sırasında çok şey anlattı; kendisine özellikle yükselen gıda fiyatlarını sorduk.

3 ÖNEMLİ ETKEN VAR

Güldal, fiyatların tüm boyutları ile irdelendiğini ve takip edildiğini kaydederek, “Hububat fiyatlarının yükselmesine üç önemli etken sebep oldu: Birincisi, dünyanın birçok bölgesinde yaşanan ve ülkemizi de ciddi şekilde etkileyen kuraklık. Kuraklık özellikle hububat ürünlerinde ciddi rekolte kayıpları yaşattı. İkincisi; dünya fiyatlarındaki artışlarla beraber döviz kurundaki yükseliş. Üçüncüsü ise pandeminin de etkisi ile yapılan stokçuluk faaliyetleri oldu” dedi.

Yanı sıra Ahmet Güldal tarafından ayrıca gündeme getirilen önemli konu başlıklarını şöyle sıralayabiliriz:

ÇİFTÇİYİ KORURUZ

Yazının Devamını Oku

Gıdada dev kongre

12 Kasım 2021
Antalya’da bugün ve yarın hububat ve un sektörünün kalbi atacak. Türkiye’nin 7 yıldır un sektöründe dünyanın ihracat şampiyonu olmasında büyük katkı sunan Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu (TUSAF), Antalya Titanic Mardan Palace’da 16. Uluslararası Kongre ve Sergisi’ni düzenliyor.

Yerli ve yabancı 1000 delegenin ağırlanacağı kongrenin bu seneki teması ise ‘İklim Değişikliği ve Küresel Salgın’. Ticaret Bakanı Dr. Mehmet Muş’un, Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli’nin, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun ve Toprak Mahsulleri Ofisi Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Ahmet Güldal’ın katılım göstereceği kongrede, buğday ve un piyasaları, tarımda sürdürülebilirlik dinamikleri gibi pek çok konu, uzman isimlerin panelistliğinde masaya yatırılacak.

2020 yılında 3 milyon ton un ihracatıyla 1 milyar 100 milyon dolar gelir sağlayarak, 7 yıldır Türkiye’nin dünyanın un ihracat şampiyonu olmasında büyük katkı sağlıyor TUSAF. Dev kongrede, aynı zamanda 50 sergi alanı bulunacak. TUSAF Başkanı Dr. Eren Günhan Ulusoy: “18 milyar TL büyüklüğe sahip un sanayi sektörü, Türkiye’yi dünya liginde birinciliğe taşıyan nadide sektörden bir tanesidir. Sanayicilerimiz şu anda 163 ülkeye ihracat gerçekleştiriyor. Un sanayisi, 11,6 milyon tonluk dünya un ticaretinin yüzde 30’unu gerçekleştiriyor. Başka bir deyişle dünyaya satılan her 3 kilogram unun 1 kilogramını Türkiye satıyor. Dünyanın ihracat şampiyonu un sanayicilerimiz, 2020 yılında da yeni bir dünya rekoruna imza attılar. 2020 yılında 3 milyon ton ihracat gerçekleştirerek Türkiye’nin kasasına 1 milyar 100 milyon dolar girmesini sağladılar” dedi.

Kongrede, un üreten ve un ticareti yapan Türk firmaları, Avrupa, ABD, Karadeniz, Ortadoğu ve Afrika Bölgeleri un ithalatçıları ve hububat ihracatçılarının yanı sıra un üretim makineleri alanında önemli firmalar, tedarikçiler, mühendislik şirketleri, bankalar, borsalar, tüccarlar ve diğer pek çok firma da katılım gösterecek.

GÜNÜN İSTEĞİ

TÜM Emekliler Eşgüdüm Kurulu Dönem Sözcüsü İsmail Tutoğlu diyor ki: “Emekliler yüzde 50’den az olmamak kaydıyla maaşlarının artırılmasını istiyor.”

ASGARİ ÜCRETLİ, 122 GÜN VERGİYE ÇALIŞIYOR
PATRONLAR İNSAFA GELDİ

ASGARİ

Yazının Devamını Oku