×
Mısır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ahmed El Wakeel davet etmiş, önceki sabah Kahire’de Sisi darbesi sonrasındaki ilk Mısır-Türkiye İş Forumu gerçekleşmişti. Forumda Hisarcıklıoğlu’na Kahire Maslahatgüzarımız Ali Rıza Güney, İskenderiye Başkonsolosumuz Serdar Belentepe, TOBB Başkan Yardımcısı Ali Kopuz, Gaziantep Sanayi Odası Başkanı Adil Konukoğlu, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Şerafettin Aşut, Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı Namık Ekinci, TOBB Gümrük ve Turizm İşletmeleri Ticaret A.Ş. (GTİ) Yönetim Kurulu Başkanı Arif Parmaksız, Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, İcra Kurulu Üyesi feyiz Genç, Arkas CEO’su Can Atalay ve Polaris Park Yönetim Kurulu Başkanı Tunç Özkan eşlik etmişti.
Mısır Ticaret ve Sanayi Bakanlığı’na yürürlerken ekibe Bakan ile görüşme süresi aktarıldı:
- Görüşme 20 dakika sürecek.
Tareq Qabi, ekiple 20 dakikalık buluşma sonrası Hisarcıklıoğlu’nu El Wakeel ile birlikte ayrıca görüşmeye aldı. Qabi’nin ilk sözü şu oldu:
- Kahire’de tanık olduğunuz “olumlu havayı” Ankara’ya yansıtmanızı rica ediyorum.
Hisarcıklıoğlu, görüşmenin tüm detaylarını hükümete ileteceğini belirtip, Mısır’da Türk şirketlerinin yaşadığı sorunlara geçti. Qabi, sözünü kesti:
- Bana şirketlerinizin şikayetçi olduğu “Üretici Kayıt Sistemi”ni hiç anlatmayın. Ben de özel sektör kökenliyim. Sorunu gayet iyi biliyorum. Döviz dengelerimiz 3-4 aya kadar oturur, o sistem de ortadan kalkar.
Hisarcıklıoğlu,
TÜRKİYE Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’na son dönemlerde Mısır’da iş yapan Türk şirketlerinden yoğun şikayetler ulaştı:
- Mısır, “Üretici Kayıt Sistemi” uygulaması başlattı. Ülkemizden 4-5 firma dışında bu sisteme girebilen yok. İhracatımıza büyük darbe vuracak. Döviz limitleri, ödeme sorunları işleri zorlaştırıyor. Ayrıca gümrüklerde sıkıntı yaşıyoruz.
Hisarcıklıoğlu, bu şikayetler için sık sık Mısır Ticaret Odaları Federasyonu Başkanı Ahmed Al Wakeel’i aramaya başladı. Afrika Odalar Birliği Başkanılığı’nı da yürüten Al Wakeel, Sisi darbesi sonrası Mısır’ın yeni anayasasını hazırlayan 50 kişi arasında yer alan güçlü bir isimdi. Ayrıca Al Wakeel ile Hisarcıklıoğlu, İslam Odalar Birliği’nde Başkan Yardımcılığı, yeni kurulan Arap Odalar Birliği’nde de Eş Başkanlığı yürütüyorlardı.
Ali Rıza Güney, Rifat Hisarcıklıoğlu ve Ahmed Al Wakeel (Soldan sağa)
Kısa süre önceki Hisarcıklıoğlu-Al Wakeel telefon görüşmesinde davet gündeme geldi:
- Gelin Kahire’de Türkiye-Mısır İş Forumu yapalım. Aramızdaki ekonomik ilişkiyi eski canlı günlerine yeniden döndürelim. Sorunlara çözümü birlikte bulalım.
Hisarcıklıoğlu,
- Stuttgart’ta biz Türkler’in yoğun olduğu bölgede bir arsam var. Orada alışveriş ağırlıklı bir merkez yapmak istiyorum.
Akkurt, projeyi anlamaya çalıştı:
- Bir alışveriş merkezi (AVM) mi yapmak istiyorsunuz?
Aralan, projenin klasik AVM konseptinden farklı olmasını istediğini belirtti:
- Hayır, AVM değil. Türk ürünlerinin sergilendiği, tanıtıldığı ve pazarlandığı bir merkez düşünüyorum.
Akkurt, projeyi netleştirmek için Aralan’la birlikte Stuttgart Belediyesi’yle de görüştü. Belediyenin yönlendirmesiyle projenin ana hatları ortaya çıktı:
- 60 bin metrekarelik kapalı alan yaratacak proje, Türk markalarının tek çatı altında toplandığı, bazı geleneklerin hayata geçirildiği bir merkez yaratacak.
- İstanbul Beşiktaş ve Sultanahmet’teki otellerimizin mülk sahibi olarak sizinle uyumlu çalışıyoruz. 2016’ya kadar özellikle Beşiktaş’daki otelden çok memnunduk. Şimdi Bodrum’da da büyük proje başlattınız. Ancak, 2016’da turizm sezonu çok kötü geçti.
Toprak, Four Seasons yönetimini anladı ama soruyu bekledi:
- Mesut Bey, Bodrum’a 1 milyar dolarlık yatırım yapacaksınız. O tesise markamızı seçtiğiniz için teşekkür ederiz. Ancak, 2017 turizm sezonu için de iyi sinyaller gelmiyor. O yatırımda kararlı mısınız?
Toprak, tereddütsüz yanıtladı:
- Kararlıyım...
Soru yinelendi:
- Emin misiniz?
Yeni örnek olarak da Visa’nın toplantıya katılan üst düzey yöneticilerine birer “ödeme yüzüğü” verildi. Ülman, yüzüğe banka kartı ile kredi kartından yükleme yaptı. Visa’nın merkezinden çıkınca en yakın Starbucks’a girdi. Bir kahve istedi. Görevli fiyatı yazar kasa ve POS cihazına girdi. Ülman, yüzüğünü POS cihazına yaklaştırdı, ödemeyi gerçekleştirdi.
Kasadaki görevli ödemenin yüzükle yapılmasına hiç tepki vermedi. Ülman merak etti:
- Daha önce ödemesini böyle yüzükle yapan müşteriye denk geldiniz mi?
- Hayır...
- Ödemeyi yüzükle yapmama hiç şaşırmadınız.
- Beni ödemenin gerçekleşmesi ilgilendiriyor. Şekline çok dikkat edemedim.
Kahvesini alıp çıktı, yürürken düşündü:
- “Silicon Valley”
- Bizi niye tahkime götürüyorsunuz? Muhatabınız devlet değil mi? Gidin Hazine’yi mahkemeye verin.
İDO’nun yerli ortağı yanıtladı:
- Davayı açan ben değilim. Bizim İngiliz ortağımız.
Aralarındaki diyalog şöyle sürdü:
Otoyol’un ortağı: İDO’nun özelleştirme ihalesine girerken Körfez Geçiş Köprüsü’nü (Osmangazi Köprüsü) hesaba katmadınız mı?
İDO’nun ortağı: Hesaba kattık. Bize Osmangazi Köprüsü’nde fiyatın 42 dolar olacağını bildirmişlerdi. Ayrıca, köprünün bu kadar hızlı tamamlanıp, hizmete gireceğine ihtimal vermedik. 6-7 yıl süreceğini düşündük.
Otoyol’un ortağı: Köprüyü bir an önce bitirip işletmeye açmak bizim iş planlarımız arasında vardı.
İDO’nun ortağı:
- 7-8 ayda Türkiye’de her şeyi gördük. Yaşanan tüm kötü olaylar için geçmiş olsun. Zor dönem oldu...
Ardından ekledi:
- Türkiye, bizim için en önemli ülke. Buradaki yatırımlarımıza kısa değil, uzun vadeli bakıyoruz.
Azerbaycan devlet şirketi Socar’ın Petkim’i özelleştirmeden aldığı günleri (2008) anımsattı:
- Petkim’i 2 milyar 40 milyon dolara almıştık. Sonra yatırımlarımız aralıksız sürdü. Petkim’e hemen her yıl 100-150 milyon dolar yatırdık. Bu yatırımlar toplam 600 milyon dolara ulaştı.
Türkiye’ye 2020’ye kadar 18.5 milyar dolarlık yatırım planladıklarını işaret etti:
- Star Rafinerisi, Petlim, TANAP ve Petkim’e bugüne kadar yaptığımız yatırım 9.5 milyar doları buldu. Türkiye’nin özel sektör tarafından yapılan ilk rafinerisi Star’da tamamlanma oranı yüzde 82’ye yükseldi. Rafinerinin Mart 2018’de üretime başlamasını hedefliyoruz.
Petkim’e her yıl yaptıkları yatırımın önemine değindi:
Aracın durduğu yere en yakın motosikletli görevli 2-3 dakikada sorun yaşanan noktaya ulaştı. Aracın sürücüsüne sordu:
- Sorun nedir? Neden durdunuz?
Sürücü kapalı ortam korkusunu aktardı:
- Kapalı ortam korkum var. Köprü trafiğine takılmadan Avrasya Tüneli’nden geçmek istedim. Kapalı ortam korkumu yenemedim. Aracı kullanamayacak haldeyim. Beni buradan çıkarın.
Sürücüyü psikolojik açıdan rahatlatabilecek bir başka görevli çağırıldı. Sıkıntı yaşayan araç sürücüsü verilen destekle tünelden çıkarıldı. Yaşanan “kapalı ortam korkusu” sorunu Yapı Merkezi Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ersin Arıoğlu, ATAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Başar Arıoğlu ve CEO Seok Jae Seo’ya iletildi.
Ersin Arıoğlu, bu durumu Avrasya Tüneli’nin yönetim merkezindeki buluşmamızda paylaştı:
- Tünelde bugüne kadar 5-6 “kapalı ortam korkusu” vakasıyla karşılaştık.
Yenikapı’dan Anadolu yakasına giderken tavandaki mavi ışıklandırma dikkatimi çekti. Renk seçiminde dünyadaki araştırmaları dikkate aldıklarını vurguladı: